July 26, 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Hayat Ansiklopedisi Büyük bir kütübhaneyi bir arada evinize getiren en faydalı eserdir. Her evde bir tane bnlunmak lâzımdır. umhuri Italya Habeşistan için yeni teklifler yaptı * Ansiklopedi üncü cüzü çıkiı jrvn İSTANBUL • CAĞALOĞLU «..,. oe T m • 1OOR » ! 4UZ1 Telgraf ve mektup adresl: Cumhuriyet, îstanbui . Posta Jcntnsn: tstanbnl. No. 246 uulHfl ZÖ IGlTimUZ İ3ÜJ : Basmuharrtr TO evl: 22366, Tahrtr neyetl: 24298, Idare n matbaa faamfl* Matbaacılık ve Neşrîyat şırketı 24299 • 2429a Hava tehlikesinin Benimsenmesi işi Nasıl gidiyor? ergün üzerinde durulacak bir konu. Herşeyden önce kendi ülkemizde kesin bir güvenin geniş rahatlığile oturmalıyız. İlkönce o, sonra herşey. Olgun, ileri bir milletin devlet kuruşundaki derin sebeb ve hikmet aslında başlıca bundan ibarettir denilse yanlış olmaz. Herhangi bir saldırışa karşı biz Türklerin kendi yurdumuzu olanca bütünlüğü ile ve bütiin özgenlıği ve özbaylığile koruyabileceğimizde şüphe yoktur. Başbakan İsmet İnönünün ortaya attığı hava tehlikesi aslında ülkemize bu yönden saldınş ihtimallerini de ortadan kaldırmak amacını kovalıyor. Ülkeınize saldırmak şöyle dursun, kımse ona yan gözle bakmağı dahi hatırına getirememelidir. İşte bunu, bu yüksek ve hayatî amacı elde etmek içindir ki Başbakan devamlı 700 uçak temelini ortaya koymuştur. Şimdi biz hiç uçaksız değiliz. iFâkat Başbakan eldeki uçakları bu yoldaki ihtiyacı tam karşılamağa yeter bulmamıştır. Unutmamalı ki bu silâh yalnız bir korunma silâhı değildir. Bu silâh daha ziyade saldınş silâhıdır. Bize saldırmağı göze alacaklara karşılık olarak saldıracak silâh. Havada uçağın uçağa saldırışile olabilen savaş şekillerini geçen Genel Dünya kavgasında görmüştük. O zaman uçakçıhğın daha ılk zamanlan idi. Genel Dünya kavgasmdanberi uçakçılıkta çok ilerılemeler oldu. Hele şimdi uçağın yeni bir savaşta oynıyacağı rol bambaşka olarak tasarlanmaktadır. Uçağın yeni savaşta oynıyacağı rolün bilhassa karşı tarafm şehirlerini, fabrıka lanm,, yollarını ve köprülerini yakıp yıkmak seklinde görüleceği gozönünde tutuluyor. Bu yakıp yıkmayı yapacaklar olanca güclerıle buna atılabilmek için karşı tarafın karşılık olarak ayni yakıp yılcmalan kendi ülkesînde yapacak halde olmadığına adeta kanık olmalıdırlar. Eğer siz de size havadan saldıracaklann memleketlerine gidip ayni yakma ve yıkmaları orada yapabilecek kudrette iseniz o zaman işın şekli değişir. O zaman herhangi bir saldırışı düşünen taraf öteki tarafın yapabıleceği yakıp yıkmalan hesaba katmak ve kendisi bir adım atmadan bin kere düşünmek zorunda kalacaktır. Arsıulusal dostluklann bazılan ister istemez işte böyle: Isıramadığın eli öpüp başına koyarsm l Düsturuna dayanır. Şimdiki dünyamn en ileri silâhı sayılan uçakçılık işinde işte biz Türkler de böyle bir duruma geçmek zorundayız. Fazla uçak edınmekle kimseye saldırmak niyetinde değiliz. Bu kuvvetle de ancak banşı tutmak ve ona hizmet etmek istiyoruz. Bu barış ise herşeyden ve herkesten önce kendi ülkemizin kesin güveni sayımına olacaktır. îşte açık hakikat budur. Kültür işlerinde ıslahat Eritreden Somaliye bir koridorla üç Habeş vilâyetinin kontrolu altınakonmasını istiyor ı^ 9 Talim ve Terbiye heyeti üyeleri değiştirildi 1 ı• r ^T Japonlar vaktile Çinden tarafa çıkan İtalyadan şimdi intikam alacaklar* mı$, Italya Amerikada para aramağa başladı, bir Arab hükümdarı Habeşleri müdafaa ediyor Londra 25 (Özel) Italyanın Londra elçisi bugün Sir Samoel Horu ziyaret ederek, Habeş davasının halli için Musolini tarafından yapılan yeni tekliflen bildirmiştir. News Chronicle gazetesine göre, Italya bu sefer taleblerini değiştirmiş Eritre ile Somaliyi biribirine bağlıyan bir koridor istemiştir. Ayni gazeteye göre, M. Musolini bundan başka İtalyan müstemlekeleri hududunda bulunan üç Habeş vilâyetinin İtalyan kontrolu altma konulmasını da taleb etmiştir. Ankara 25 (Telefonla) Kültür Bakanı Saffet Anka nin İstanbul seyaha tinin bazı tayinlerle ilgili (alâkalı) ol duğu söyleniyordu. Bugün gelen haberlere göre Kültür Bakanlığında, bekle nilen yeni tayinler yapılmış, Talim ve Tarbiye Heyetinde Yerini Mekteblerde okutulacak tek alfabe için bir müsabaka açılıyor, diğer kitablar da böyle seçilecek Haydarpaşa lisesi felsefe muallimliğine tayin edilmişlerdir. Talim ve Terbiyede açılan üyeliklerden (azalıklardan) birine, İzmir Kültür Direktörü Hikmet tayin edilmiştir. Boş olan orta tedrisat genel (umum) direktörlüğüne 90 lira aylıkla Ankara kız fr% ı lisesi direktörü Avni terfian tayin edilmiştir. İlk tedrisat genel (umum) direktörü Ali Rıza da, İzmir kültür direktörlüğüne tayin edilmiştir. muhafaza Alfabe müsabakası açıhyor Ankara 25 (Telefonla) Kültür Bakanlığı ilk okullar (mektebler) için bir alfabe müsabakası açmağa karar vermiştir. Şimdiye kadar okullarda ayrı ayn alfabeler okutulmakta idi. Bakanlık şimdiden sonra okullarda (mekteblerde) tek alfabe okutulmasma karar vermiş bulunuyor. Bunun için de bir müsabaka açmıştır. Müsabakaya iştirak edeceklerin Yeni »evkiyat değişiklikler olmuşerfen Talim ve Tet ve yeni tayinler tas biye başkanı thsat. dikten geçmiştir. Talim ve Terbiye Heyetinde başkan Ihsanla üyelerden Ali Haydardan başka bütün diğer üyeler çıkanlmıştır. Bunlardan Harun Reşid Haydarpaşa lisesi tabiiye muallimliğine, Tevfik Ankara lisesi tabiiye muallimliğine, Nevzad (Arkan S inci aahifede) Roma 25 (A.A.) Halkın alkışları arasında askerin yollanmasına devam edılmektedir. Monteliada Veliahd, Gavinana tümeninin 31 inci piyade ala • yının ikinci bölüğünü gözden geçir miştir. ttalyamn hazırlıklart Londra 25 (Ozel) United Pressin Roma aytarına göre, Italya hükumeti önümüzdeki eylulün 20 sinden 1936 yılı şubatının 20 sine kadar 20 den 22 yaşma kaadr bütün îtalyan genclerini süel talim görmeğe tâbi tutmağa karar vermiştir. Musolininîn çocuklart da Hava tehlikesine karşı hazırlıklı bulunacağız! Amerikada Zeneiler tarafından Habesistana yardım için açüan gönüllü bürolartndan biri ve gönüllü yazılanlar gidiyorlar Roma 25 (A.A.) Doğu Afrikaya Tevfik Rüştii Aras Cenevreye gidiyor Heryerde sığınaklar yapılacak, teşkilât kurul.p «Gazden korunma okulları» açılacaktır Uluslar Kurumunda İtalyan Habeş ihtilâfı konuşmaları ne şekil alacak? Sovyetlerle biz misakın tamamen tatbikîni isteyecekmişiz, Fransızlar ve Çekler Italyayı tutacaklar, Danimarka ile İspanya Ingiliz tezini güdeceklermiş Habeş Veliahdi geçid re$mi yapari askerlerin filmini altrken Başbakan İsmet înönü ile birlikte şarkta bir tetkik gezisi yapan Dış İşleri Bakanı Tevfik Rüştü Arasın yanndan sonra şehrimize gelmesi beklenilmek tedir. Tevfik Rüştü Aras buradan Ce nevreye giderek Uluslar Kurumunun fevkalâde toplantısına iştirak edecek tir. Dış İşleri Bakanı bu seyahatinde Yugoslavyanın yeni Başbakanile de ilk defa olarak görüşecektir. Cenevre toplantısı vesilesile Balkan Antantı Dış İşleri Bakanlarmm Cenevrede mühim bir toplantı yapmalan muhtemel görülmektedir. Zehirli gazlere harşı sığınak olarak istifade edileceği anlaşılan eski Bizans mahzen ve aar • nıçlartndan Binbirdirttk ve Yerebatan şen ödevleri gösterir tali «ı •natnameler hazırlamıştır. Açılmış olan «Muharebe gazlerinden korunma okulu» nun muayyen kur devrelerine Sağlık Bakanhğmın gbndereceği memurlar da iştirak edecektir. Bu kurlarda yetişenler arasından seçilecek öğretmenler vilâyetlerde, vilâyetlerde yetişenler tarafından da kazalarda zehirli gazlerden korunma kurf (Arkan 5 inci aahifede) ı ıı nıııııııııııııııııııııııınıııııııı» Uluslar Kurumunda görüsmeler ne sekil alacak? Paris 25 (A.A.) Le Jur gazete sinin Cenevre muhabiri bildiriyor: Cenevrede Kanada, Danimarka, İs panya mumessillerinin Uluslar Kurumu konseyinde İngıliz tezlerinemüzaheret edecekleri zannedilmektedir. M. Litvinofla Tevfik Rüştü Arasın misaAnkara 25 (Telefonla) Hava km harfiyen tatbikı hususunda ısrar tehlikesini bilenlerin sayısı yurd boyun edecekleri tahmin edilmektedir. ca genişlerken, hava harbinden korunma (Arkan 9 uncu aahifede) tedbirleri de, bir yandan, ayni canlıhk ve genişlıkle ahnıyor Bu arada Sağlık Bakanlığı da, bu alanda üzerine dü gitmek üzere gönüllü yazılan Duçe nin oğlu M. Vıttorio Mussolini, hava ıhtiyat asteğmenliğine atanmıştır. (Tayin olunmuştur). Henüz 17 yaşındaki kardeşi Bruno da pilot çavuşu olmuştur. Her ıki karBu hahikati ulusal korunma durumu deş, 1 ağustostan itıbaren Doğu Afri muza başıt yapmak için nasıl çalışıyor. kaya gönderilecek, dokuzuncu bombarBaşbakanm gösterdiği yolda hangi adım(Arkan 8 inci aahifede) larla yürüyoruz? Sevincle yazmahyız ki her yandan hergün gelen haberler milletin bu işi tamamile benimsemiş olduğu merkezindedir. îş gittikçe ateşleıierek ilerliyor, ve açık anlaşıhyor ki yurdseverliği bütün iyiliklerinin başında olan Türk milleti Başbakanının istediğini yerine getirecektir. Fakat iş o kadar önemlidir ki ona nekadar daha artık b'nem verılse gene az görülüp daha artığını istememek elde olmaz. Onun içindir ki" haımyetlı yurddaşların şevkli çalışmaları arasında gene sesimizi yükseltiyor ve daha ileri, Atina 25 (Ö daha ateşli olmamızı istemekten hiç sıkılzel) Eski Kral mıyoruz. Tam tersine bunu böyle yap görüşmek mak bugün hakikati bilen her Türkün Jorjla üzere Londraya üstüne düşen ödevdir. Öyle yapmalıyız ki Başbakanımızın istediğİM yaptıktan gitmiş olan Atina sonra daha ilerisini bile temin etmiş ola Şarbayı yarın burada bulunacak lım. tır. Şarbaym eski Düstur heran için hizmete haydı hazır Kraldan getireceği 700 savaş uçağıdır. Bu düstur bu temel cevaba göre re de yürütülebilmek için elimizde olacak jim için yapıla uçaklann sayısı gerçek olarak esasen bu cak genoyun ge 700 rakammdan artık olacaktır. Sonra riye bırakılması M. Kafandaria önce hizmete hazır 700 uçak prensıpini icab ederse hü bir kere gerçekleştirinciye kadar, ve onun kumet parlamentoyu toplantıya çağı arkasından da bu ölçüyü devamh olarak rarak buna dair bir karar alacaktır. Sicanlı bir halde elde bulundurmak için yasal çevrelerin tahminlerine göre bu yapılacak çok önemli diğer işler vardır. iş pazara kadar tavazzuh etmiş bulu Nitekim uçağı yapmasından işletmesine nacaktır. kadar bütün devrelerinden çok iyi bilecek General Kondilis Atina basm üeye yurddaş elemanlarına ihtiyacımız vardır. lerine, genoyun bir sene sonraya bı Bilhassa kendimiz uçak yapıcıhğına el rakılmasma bir diyeceği olmıyacağmı, YUNUS NADl bu suretle Yunan halkmın en aşağı (Arkası 3 üncü »ahifede) 7o 80 inin Krallığın tekrar kurulma Yunanistanda rejim işi yüzünden hâdiseler Genoyun geri bırakılacağı söyleniyor, birçok yerlerde işçiler grev yaptılar, sokak toplantıları yasak edildi sına kani olacaklarını muhakkak bil diğini söylemiştir. Ardahan Uçebayı 1111 """ııı ımıııııııııııııııııııııııııt ı ııııııımıııuıııııııııuıııııııııııııııııııııııııııııııı Cumhuriyetçilerin diyevleri Atina 25 (Özel) Hurrıyetperver parti mümessili Sofulis Atinaya gel miş, son kabine buhranınm M. Çaldarisle General Kondilis arasmdaki fıkir ayrılığını tamamile meydana çıkardı ğını, bunun da siyasal durumu daha fena bir şekle soktuğunu söylemiştir. Sofulis, genoyun yapılacağım pek ümid etmemekle beraber yapıldığı ve halk tam anlamile özgür bırakıldığı tak dirde mutlaka cumhuriyet rejiminin kazanacağına inandığını ilâve etmiş tir. Terakkiperver parti lideri Ka??ndaris te Avrupadan dönmüştür. Kafan daris gazetecilere Pariste Venizelosla birçok defalar konuştuğunu, Napoli Paris 25 (A.A.) Türkiye Büyük Elde de mahkum âsileri gördüğünü, rejim işinin aldığı son durumu görünce bun çisile M. Laval ve Eğitim Bakanı M. Marioroustan, dün saat 18 de Fransız lara hak verdiğini söylemiştir. Türk kültür sözbağını imza etmişlerdir. (Arkaaı 3 üncü aahifede) bildırildiğine göre Ardahan ilçebayı (kaymakamı) Ozdemir Nuri, refikası ve iki çocuğile birlikte hudud boyunda bir otomobil kazasına uğramış, ağır surelte yaralanmıştır. Yaralı kendi isteği üzerine derhal hudud memurları tarafından Batuma götürülmüş ve hastaneye ya tınlarak tedavi altına ahnmıştır. Kaymakamın ve ailesi efradının bin miş olduklan otobüs 15 metro yüksek ten yuvarlanmıştır. Ozdemir Nuriden başka yaralı yok Son dakıkada ve rilen malumata göre kaymakamın yara ları ağır olmakla beraber hayatı tehli kede değildir. Batum konsolosumuz gösterilen yardım ve samimî ilgiden ötürü mahallî Sovyet hükumetine teşekkürle rini bildirmiştir. Sovyet hududunda bir otomobil kazası gecirerek ağır yaralandı M. Bakster «Bulunan mozaik şehir için, topraktan Moskova 25 (Telsizle) Batumdan çıkarılan bir hazne demektir» diyor Bizansm Mukaddes Sarayı! Türk Fransız kültür sözbağı imzalandı Profesör Baxter Sultanahmedde yaptığı hafriyat işi hakkında bize şu malumatı vermiştir: « Gayemiz Bizans saraylannın enkazını meydana çıkarmak ve tetkik etmektir. Şimdiye kadar bu saraylar hakkında Laborte, Paspoti, Buri, Bjeljav, Ebersolte taraflarından birçok ilmî tetkikler neşredilmişse de bunlarm sadece kütübhanelerden alınmış malumata ıstinad etmek ve Sultanahmed civarının topografisile alâkası bulunmamak gibi büyük bir kusuru vardır. İlk doğru eser M. Membouriy ve T . Wiejand tarafından geçen sene neşredılen ve sarayın hu dudlarını az çok kat'î birşekilde gösteren ve birçok plân ve fotograflar taşıyan kitabdır. Heyet bütün bu malumatı gözönünde tutarak, bugünkü Topkapı sarayına az çok benziyen eski sarayların takrıbî vaziyetini arazi üzerinde tes bit etmiştir. Bu kısım Dapne ve mu kaddes saraydır. Mukaddes saray İmparator ve ailesinin hususî ikametgâlıı idi. Burada mimarî ve dekoratif eserlerin en güzellerini meydana çıkaracağımız M. Bakster meydana çtkardtğt mozaikın başında izahat verirken muhakkaktı. Çünkü İmparatorlann ısametine tahsis edilen bu kısmın yapılması ve süslenmesi için en iyi mimarlann ve artistlerin çahştırılmış olduğu şüphesizdir. Hafriyatta ilk olarak 2,30 metro derinlıkte mermer bir döşemeye ve Osmanlı yapısı bakiyelerine tesadıif & • (Arkası 9 uncu aahifede)