3 Haziran 1935 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

pa 3 HAZİRAN — 1935 m ar a Merhum büyük annem ve “müş- terek emniyet,, “Müşterek emniyet... ,, j Telgraflarda, Avrupa gazetele- tinden yapılan tercümelerde, bu boyuna geçiyor. Epeyce muğlâk olan bu mefhu: halkım kolayca anlayabileceği bir şekle sokmak, kalın harflerle Yazılmış serlevhalara çıkarmak is- tiyorum, Çünkü, zemane siyasa - nda bu fikir, çok önemli (ehem - Miyetli) bir yer tutmaktadır. Lâkin, ne kadar öztürkçeleştir - gene “müşterek emniyet,, sö - *ünü halkım bir duyuşta anlayabi - i leciğ bir hale sokamıyorum.. Bu Du uzun cümlelerle dallandırıp ! sklandırmak mecburiyeti du - | Yüyorum, , i Böyle denemeler yaptığım sira - da, birdenbire, gözlerimin önüne; wdan on beş yıl önceölen bü- Yük annem geliverdi. Ne zeki, ne miz, ne anlayışlı kadındı.. Eline İtbihini alır, benim en güç hesap Peelelerimi hallediverirdi. 17,5| #dedini, 26 ile zihnen zarp yahut Aaksim edivermek, bu ümmi kadın Sin işten bile değildi. Hiç unutmam, bir gün, * Umumi i “bin en müthiş günlerinden bi - Hüle -karmımız. tam mânasiyle, vrreniz. tam mânasiyle (açık mıştık.. Yakacağımız, ısmaca 5 iz yoktu, * Büyük annem, ellerini gök yüzü. actı, Bu harb belâsımı başımıza Fenlere bir temiz beddua ettik- sonra, ihtiyar ve fersiz gözle - s.ansizm bir hiddet ve kin ışı- b Yandığını gördüm. Söylediklerini hiç unutmam : b Bundan sonra, kim harb çı - z acak olursa, bütün o devletler, ün milletler aralarında anlaş - öö Onun üzerine © çullanmalı, #rini bildirmeli. Harbin önü - ancak bu suretle geçilir. çe “müşterek emniyet,, mef- ti, unun tarifi.. Ne garib ki, bü - ni selimler,, — gibi, buda, i 'erce evvel, halkın dimağmda “ğuyor, sonra diplomatlar, bunu a siyorlar, nazariyeciler bunu sürüyorlar. Fakat, öyle tarz - iy İfade ediyorlar ki, o gene bunu Y anlatmak için zorluk çeki N (va-Mo) Cümhuriyetçiler iy Bar kralını müş- vaziyette bıraktı ra inada çıkan Neoskasnıos ga- ag i, Sofyadan aldığı çok ente - » bir mektubu neşretmiştir. Üreyen Sofyada kralcı - uriyetçilerin gizli çar - larından bahsediliyor. Valçaguriyetçilerin baş: olar a ik, in kral Borisi, buhran, para- vergiler, Akdenize çıkama - Mg ların yalnız kalması, aristanın (başına gelen in gallketlerden mesul tut - “ik endikten sonra, yazı yük- a li bir Bulgar © zabitinin ' olduğu şu sözle bitiyor: İş Blgariytan çok müşkül zaman Ma rmektedir. Kralın düş - tile, *x değil, kuvvetsiz de de. rg; Fakat düşünmeli ki Boris. a oğludur.,, hisse arasında kur'a çekildi Rıhtım şirketinin bu hisseler sahiplerine 200 bin lira verilecek Şimdi hükümetin eline geçmis olan rıhtım şirketi, liman © genel direktörlüğünün kurulması hak - kındaki kanuna © göre 40 sened: tasfiye edilecektir. Bu 40 sene zar- fında her altı ayda bir rıhtım şir keti hisselerinden bir kısmının his- sedarlara bedelleri ödenme su - retile yok edilmesi lâzım gelmek- tedir. Bu suretle 40 sene sonra rıhtı - mın hiç hissedarı kalmıyacak ve bütün hisseler hükümet eline geç- miş olacaktır. Bu tasfiye (o muamelâtının ilki noter ve liman şirketi başmüfetti- şi Reşat Yılmaz önünde yapılmış- tır, Tasfiyede rıhtım hisselerinin içinden kur'a ile 600 hisse çekil - miştir. Tutarı 200,000 lira olan bu 600 hissenin parası hükümet ta rafından hisse sahiplerine ödene - cektir. İkinci çekiş te bundan altı ay sonra yapılacak ve 600 hiss» daha yok edilecektir. Diğer yandan rıhtım şirketi tas. fiye kolu da muamelâtın tasfiye - sine devam etmektedir. —gnz Buğday ihracatımız Türkiye, son iki yıldanberi dış illere buğday sâtan yurtlar arası - na girdiği için ilişikli daireler dı - şarıdaki buğday ekimini büyük bir dikkatle takip etmektedirler, Dün ilişikli olanlara verilen ha. berlere göre, bu yıl Arjantin, Fran sa, Fas ve Cezayir buğday iekol - teleri çok azdır. Emini ilk pazar tatili Dün ilk defa olarak pazar tatili kanunu tatbik edilmiştir. Bu mü - nasebetle mağazalar, resmi daire- ler, kapalı idi. Halk gezmek için kırlara, ve diğer eğlence yerlerine çıkmıştı. Daha evvel yapılan programla : ra göre düne tesadüf eden © imti- hanlarda bugün yapılacaktır. al e e im ŞEHRIN DERDLERİ Istanbulun sesi bozuk! Bu sütunda “şehrin dertleri, mi yazan arkadaşın hemşerilerimizden dinlediği şikâyetler bir noktada toplanıyor: — Yollar, kaldırımlar bozuk! İstanbulun kaldırımları kadar, belki ondan da fazla bozuk olan diğer bir tarafı da Sesidir. Istanbul radyo- su gazetelere kadar gelen şikâyetleri gözönüne alma- makta devam ettiği müddetçe de bu bozukluk sürüp gi- decektir. Hükümet, radyo neşriyatımızı islâh etmek ka- rarındadır'amma o zamana kadar şirket niçin beklesin? Her şeyi muhakkak hükümet zoruyla mı yapmalıyız? Radyonun bazı şikâyet sebeplerini ortadan kaldır- ması, belki de şirketin ileri sürdüğü gibi bir para me İ selesidir: Fasılaların daha makul bir şekilde indirilip her parça arasında üç dakika durmaktan vazgeçilmesi. Fasılalarda korkunç bir gürültü neşredilmiyerek ku. lağa hoş gelici bir işaret verilmesi gibi... Bunların bile para ile halledilir işlerden sayılacağı mü | nakaşa götürür bir mesele olduğu muhakkak bulun- makla beraber şirketin dediklerini kabul kat dertlerbitmiyor ki.. En basit bir misali ele alalım: Proğramlarda plâk neşriyatma geniş bir yer ayrıl mıştır. Dört saatlik neşriyatın hemen yarısı plâğa has- redilmiştir. Radyomuz fakir bütçeli olduğu için buna i- . perşembe günü Talebenin dörtte üçü imtihan- larda muvaffak oluyor Liselerin son sınıflarında sözlü imtihanlara yirmi bir mayısta baş- lanmıştır. İmtihanlar önümüzdeki perşeni- be günü akşamı tamamlanacak - tır, Bu yıl imtihanda talebenin yüz- de 75 i muvaffak OO olmaktadır. Bu hesaba göre, şehrimiz lsele - rinden bu yıllar 700 den fazla ta- lebe mezun olacaktır. Bu talebelerden üniversiteye gi-l receklerin olgunluk yoklamaları on beş haziran ile yirmi beş hazi- ran arasında yapılacaktır. Bu imtihanlarla beraber hariç - ten liseyi bitirme imtihanına gir - mek istiyenlerin de imtihanları ya- pılacaktır. Hususi lise talebesinin olgun - luk imtihanları resmi liselerin bi - rinde yapılacak, yabancı ve azlık o kullarının talebesi de Galatasaray lisesinde kurulacak yabancı varlık okulları olgunluk komisyonu tara- fından imtihan edilecektir Liselerde askerlik iIstanbuldaki gümrük dersleri Liselerde askerlik (derslerinin | imtihanlarına bu yıl kamplardan! sonra başlanacaktır. Askerlik dertlerinde muvaffak olamıyan talebe diğer (derslerde muvaffak olsa bile sınıfta kala caktır. Bakiler, Ecnebi mekteplerin- deki muallimler Kühür Bakanlığı, ecnebi ve akalliyet mekteplerinde Türk mu - allimlerinin © vaziyetini dikkatle gözden geçirmektedir. Evvelce bir çok (defalar bu mekteplerde muallimliğe ehliyeti olmıyanlar tasfiyeye (o tâbi tutul - muşlardı. Bunun için artık ehli - yetsiz muallim kalmamıştır. Yal » nız bazılarının mesleki © bilgileri noksan olduğundan bu gibiler ey- dığı şekilde yapıl | fana başlıyacağı hemen hemen — Bayanlar, Baylar.. Şimdi size plâk çalacağız. Dedikten sonra biribiri zrkasma, türlü türlü plâklar çalınmakta, Lâkin çalınan parçanın adı, besteliyen a damın kim olduğu hakkında hiç bir şey söylenmemek- tedir. edelim. Fa- ! yoklamasına girmiyecektir. yapılması lâzımgeldiği ve başka Dün gece çalınan bir plâğm ne olduğunu telefonla | sorarak bir tecrübe yapmak istedim. Telefonu açan zat: i — Aşağıdan sorayım. dedikten sonra epeyee telefon- i da bekletti ve nihayet cevap verdi: — Polidor markalı filân numaralı plâkmış!... : Bu zata, plâğın numarasını değil, çalman parçanın i ne olduğunu öğrenmek istediğimi söyledim, bilmiyor. retle izah edilebilir. İstanbul radyosunun, hiç olmazsa, bu eksiğini dü- zeltmesi lâzımdır. bahsetmek kabildir, şimdilik bu kadar... Çinlilerin açık hava mabedi Mukden polis merkezinin az ile- ı risindeki meydanda ve 1931 yılı - | nm buhranlı zamanlarında Gene ji ral Honjoya karargâhlık (yapan binanın önünde ihtiyar kocaman bir ağaç vardır. Her nedense bu ağaç son günlerde şehrin ahalisi | tarafından derin bir saygı görme , ğe başlamıştır. Okulu bitirme imtihanına tabi) | Ağacın dibine mihrab olmak ü- olmiyan sınıfların sözlü yoklüma:| 1er© adi bir taş dikilmiştir. Günün larına resmi okullarda on haziran| her saatinde bu taşın çevresinde pazartesi günü, hususi okullards| bazan on bazan yüz kişi bulun- beş haziran çarşamba günü başla-| maktadır. Taşın yanı başına bo - nacaktır. yuna tüten bir buhurdanlık ve sa Yeni m Ni dakaların konması için kocaman öre, içinde yapılan iki yazriı) zl sr aldığı notların tutarı ei m sekiz olan talebe o dersin (sözlü) *.“ va olarak çay ve pirinç geti rilmektedir. Taşın önüne de ge - Üç dersten aldığı notlarm her | niş bir hasır serilmiştir. birinin ayrı ayrı tutarı sekizden a- (Her yaprağa ve her dala asılan şağı olan talebe, diğer derslerden| bayrak ve düğümlenen bezler ağa- aldığı notlar ne olursa olsun, bü - ca:tibüğ lir malskira sormakla yy lan mm a EN e a girecektir. İki dersten aldığı notla- sk » : rın tutarı sekizden aşağı olan ta- desine iyi bir melâike £ yerleşmiş lebe yalnız o. iki dersten (| sözlü) Yapılan duaları OYüce Tanrıya yoklamaya girecektir. eriştirmekte ve dilekleri yerine ge» Hariçten orta okullar ve liseyi| tirmektedir. bitirme imtihanına girmek istiyen- Hangi açık gözün bu palavrayı lere, yalnız son sınıfın derslerin - İrem den değil, her © kısmın üç yıllık | V7durduğu malâm değildir. Fakat derslerinden karışık olarak sual | ün gestikçe ağacın kudsiyeti art- hihlne makta ve çok uzak yerlerden akın akın insanlar gelerek buraya tap » maktadır. bitiyor muhafaza memurları > azaltılacak ! Daha neler öğreneceğiz Gümrükler genel direktörlüğü | —————————— EİD : .İ Hormenve vitamin gibi bilgi e omurlarının sayma gak bal sözler dilimize adamakıllı yer duğundan çıkan, çıkarılan ve te - leşti, bunları boyuna kullanıyoruz! kaüt olan muayene memurlarının) Şimdi esrarengiz bir kuvvet olan yerlerine yenileri alınmamak su - | Okzin (ouxin) sözünü kullanmağa retile muayene memurlarının tas -| başlayacağız fiyeye tabi tutulmasını bildirmiş - | O Nebatların büyümesinde okzin tir, harıkulâde tesirler & yapmktadır. İstanbulda 400 den aşaği mu) | Buğday ekinine giriniz, pişmiş ayene memuru vardır. Bunlardan bir başağı kesiniz, ne oolur?. O yüzden fazlası tasfiyeye tabi tutu- buğday çöpü ölür değil mi?. Hal bazal buki başağı kestikten sonra oraya lâlde yeniden bir imtihan geçire- | bir parça okzin sürdünüz mü yeni ceklerdir. y İbir başak çıkıyor. Yetişmiş bir ba> Bundan başka ecnebi ye akalli ”İ şağın az aşağısında bir yarık açın yet mekteplerinde munllimlik ya * | ve buraya okzin etirün, skn, ya » panlar için bir terfi cetveli hazır - eğ : ikinci bi lanmaktadır. Muallimlerin bu cet- ai ye kli bir başak vellere göre maaşları arttırılacak - sürüyor! ., tır. doktor A, E. Hiçkok bu sahada muvafafkıyetli bir çok denemeler yapmakta ve bütün dünya ilim ga- zeteleri bunlardan bahsetmekte - dir. Denemeler (yalnız hububat memleketlerde yapıl mi değil, domates, fasulye gi- ö “İ bi sebzelerde de tatbik edilmek » side eli Er eiİ mİ tedir. İş henüz deneme çağındadır. 'Memleketimizdeki Mütehassıs ecnebi maliyeciler Ankara — Mütehassıs maliye - cilerden Kişar ile Messe © finans bakanlığının (maliye vekilliğinin) Ankaradaki merkez teşkilitmda yaptıkları tetkiki bitirmişlerdir. ; muş, cevap veremedi! itehass, yakm > İnsanım aklima şöyle bir şüphe geliyor: Plâk neşri Ma mler ii we ziele yatı başlar başlamaz, plâkları değiştirip yenilerini koy- ket içinde bir tetkik seyahatine mak vazifesi meselâ bir hademeye verilerek asıl alâka-) çıkacaklardır. lılar gezmeğe mi çıkıyorlar acaba?. Çalınan parçalar — — hakkında malümat verilmeyişinin sebebi ancak bu su- Kamutay tatil Ankara, — Kamutayın hrzira - nm on beşinde tatil yapacağ: anla- şılıyor. v Diğer eksiklerinden ise uzun uzadıya NN al