11 Ocak 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

L Y ERE J1 İRİNCİKANUN — 1938 ” : : —m ” HABPR a N Ça y M M zz MEl Ve WO Clektrik avizesi , | ğ RNURİMİZİN kibarlar mubiti | | s ile temastm yoktur; no ya. | j ? ne ederler? ne düşünürler? | em. Falih Rıfkı — Atay'ın” :*n'ııııı. Şişllli hanımın mektubu. KURUN'da Döviz kaçakçılığı SIM US, bugün çok dikkale değer bir Başvekilin verdiği emirle yapılan tetkikler üzerine ILimanda vesait ,_:ıv.u'l.u-ııııı: belki tanımadığım likç, #r, 6 muhitle hep o hanımınki. n , Pönzer endişelere, yalnız onla- —*cmlycl veren Insanlar bulmak. korkarım. * Hi *Ylediklerine göre oralarda yeni —:ınılı belirmiş; bu bubran za- "ıı’.d' hepsi o modanın İcablarını __lv getiriyormuş ama hepsi onun :ı'—dııı. Fakat tamamile eski de- %ıııu ile yeninin karışığı. Elek. Ülg işığına alışmış gözler yağ kan- ..kllo. mumla iktifa edebilli mi? Muümun ve yağ kandilinin tit. —Wl Onların duvara çizdiği oy- Kölgeler, belki bir müddet im N."'»' da romantik bir gair zevki Bün yen İnsanları - eğlendirebilir A, dokrüsü, çabuk — bezdirir. Ha. Bi Şağ kandili de, mum da olmaz. Han l halledilmiyecek müskül mü? —";:lnlınn içine bir elektrik teli, —İ. Mumun üstüne küçük çlre am- Hem gözler bozulmaz, hem de Ün Ze temin edilmiş olur. N—nınlı en çirkin şey nedir?,, İne: “Elektrik avizeleri?,, diye veren adam hiç de yanılmış Mhaz, Avize, mum, kandil avizesi bir şey olabilir: pırıl pirıl par. .’"Ii hem isığı artıran, hem de zlorimizi eğlendiren avizeler, Bir #ylo üç beş mumla aydınlat. ı"nıl“" olmadığını görüp de yüz. Nette Mmumu, kandili ahenkli bir su- bir araya getirmeği, bunun için Üa üN tstifadeyi düsünmüş vo ..,::H a etmis olan adam - veya h'"':'nı şüphesiz büvük bir sanat. .- Ama 0, mumun ve kandilin m'—ıı göre hareket etmis; omu, Sövk Si Iptlital maddenin tablati Ma Nis. Mama, yağ kandiline eö- Seyd, L elektrik ısıdına göre düşün. h ._'lvlııı muhakkak ki aklına bit. Yan,, Mezdi. Föntlan'an bir sözü —'R'— (ben Remv de Göremant'an Di İtahmda akıdıam) : “Mimar hiç N"" sadece süs olsun diye yap- Hoj Pat hor sevi 6 anretle yerler. | biz onu bir sin sanırız... Dü de bir mimarf eseri olduğu _:"'l'ırlım hu kanına uymatla " ";m:'. Klektrik 1sıtinın tahin. veti. avizeya lüzem — güster. *%'ııı hir tek Tamhava İstedi. .—:ımnı verehilirsiniz. Reolkt Nu'm her tarafında hir g Ç N eölcesiz hir terk bulunma- Ü ':'n'ıı icin rsı'ı hölmek TAzım. $ış —.:ııın Yetndir ki yamanımızın 1- .Rwı sanda öon güzel İcadı, en l _hrıııı ©seri - avizenin — zıddı ı'_n."ılı lAmhalardır. ;vı._.— 'ıı—nıııl salrler tmısralarına, n g € kafire zarmroti İla — birta- ıı.“"_ saz kelimeler katarlar: % :ı'm—': ;âu onlar kaflar Tü. aSi onlar 'e Mir Soydir. Bi Mij ff £ f f A - Nurullah ATAC Niz banlg umum dürlüğüne Yusuf İyanın tayini Nönü kararlaştı Bank Umum Müdürlüğüne, E'“?" İstanbul Şubesi Müdürü Ziya bu sabah İstanbula gel- Seneler gada Denizbanka ait mücs- w Müdürleri ile temas edecek ve :——::"lrı dönerek — teşkilâtmı Ve muavinlerini seçecek- Kğtir Bi İy B Tüğü iy bti Tstanbul şubesi müdür: Sülin; halde müdür tar dan T aşrma cıuıvhi br YAT ygeranamüiemın b'::.'“:_'k şey ancak — kafanı U çhi S oturdağu sandal; k '—ı'f.,l'_*“v İzzet pı.sııuı’”k.ı::: yarayı sildi, T durmuyordu. ı“ı:?în“ M"Uhlc—ıkı:) d'ı.. çağ r e Ğ 5::;":_::;'—"— masum asile- en, diğer tarafta, Talinccek KEAITMAK İçin tedihirler ,m"i Sürayi sültanat devrinin Tz Çteimnaakerisi işte büyle bi- :'""— Acı ve gülünç! S Üseyin Rüştü Tırpan Et fiyatlarının 15-20 kuruş ucuzlaya- bileceği | istanbui anlaşıldı Başvekil Celâl! Bayar, geçen sefer İstanbula gelişinde, et fiyatlarının u- cuzlatılmasını alâkadarlara emretmiş- t — Filhakika yapılan tetkikat, İstan- bulda etin asgari yirmi kuruş daha u- cuzlatılabileceğini göstermiştir. Fiyat- lardaki bugünkü — yüksekliğin kolayta bertaraf edilmemesi bazı sun”i âmiller yüzündendir. Bunlar ortadan kaldırı - Imca İstanbul halkı bu en mühim ge da maddesini yarı yarıya ucuza İstih- lâk edebilecektir. Başvekilin bu emir ve talimatı Üze- rTe et fiyatlarını ucuzlatmak üzere be- lediyede bir iki toplantı yapılmış ve ba- zı kararlar alınmıştır. Ş'mdi bu karar- darın tatbiki için hükümetin müsaade- si alınacaktır. Edindiğimiz malümata göre, etin pahalılığında en büyük Amil mütevas- sıtlardır. Çönkü, Anadolu veya Trak- yadan şehrimize gönder'len kasaplık hayvanlar, merbahaya gelinciye kadar üç dört el değiştirmektedir. Bu müte- vassıtların komisyonlarını fiyat Üze- rindeki tesir nisbeti yüzde 12 dir. Bun- dan başka, nakliyat tarifeleri, iskele ve liman res'mleri de fiyat Üzerinde çok mülcssir olmaktadır. Binaenaleyh, belediye bir taraftan şehrin et ihtiyatını bir elden temin ted- birleri alınırken, diğer taraftan deniz yolları navlun tarifesile liman işletmesi tarifesinin kasaplık hayvan ücretlerine ait kısımları tadil edilecektir. Ayrıca, merzbaha resminin de indirilmesi için. /bu müessede mühim tasarruf yapılma- sı kararlaştırılmıştır. Ancak bunlar ya- pildıktan sonradır ki et fiyatlarını mü- him ve devamlı bir surette ucuzlatmak kabil olacaktır. 7 aylık varidat 164.350.980 lirayı buldu Bu miktar geçen seneden 15 milyon fazladır Birincikânun ayının sonuna — kadar 7 aylık devlet varidatı 164.350.060 z rayı bulmuştur. Bunun 154.094.127 lirası haliyeden, 10.256.838 Jirası da sabıkadandır Geçen mali yılın ayni aylarına ait rakam ise bu miktardan 15.697.987 li- ra noksandır. Kanalizasyon işi Bütün b'nalar umumt mecraya raptedilecek Belediye fen heyeti, umumi kanali- zasyon mecrasına bağlanacak - evler hakkında daimi encümene bir teklif tır. İstanbuldak! hususf ve umum! bütün bimalar muayyen bir müddet rarfında lâğumlarını ana — mecraya bağlamak mecburiyetinde olacaklarıdı. Bu husüsta hazırlanan talimatname yakında daimi enefimenden çıkacaktır. Ekmek on para ucuzladı Belediye narh komisyonu dünkü toplantısında ekmek fiyatından on pa. ra indirmiştir. Yarın sabahtan itiba- ren birinci nevi ekmeğin kilosu on bu- guk kuruştür. Francala ve ikinci nevi ekmek fiyatları ipka edilmiştir. konuşuyor “Bahçellhan,, Tam bır sefalet kaynağıdır Binci sayfada bulacıksınız geee ererrer ee rerre n KA nek AAA reRerE AA Cumhur reisliği için bir yat satın alınacak Reisiçümhur için, Almaayada bu- lunan büyük ve fevkalâde müdern bir yatın satınalımması mevzuubahetir. İktışat Vekâleti Denizişleri Müste- şarı Sadullah Güney ile Deniz İnşaiye Mühendisi Naci ve eski Seyrisefain İşletme Müdürü Bürhaneddin Alman- yada bu yatı muayene ve tetkik etmiş- lerdir. Yat, bir Amerikalı milyoner tarafın- dan 3 milyon dolara yaptırılmıştı. Tek- ne en mütekâmil usullerle inşa edil - miştir. İçinde fevkalâde lüks salonları, mütcaddit kamaraları vardır. Yatm, yalnız, mefruşatının krymeti bir buçuk milyon Hradan fazla tahmin edilmek- tedir. Yat, milyoner Amerikalının zevtesi tarafından geçenlerde Almanyada 600 bin dolara satılmıştır. Şimdi muayene iyi netice verdiği ve pazâtlık uyduğu takdirde memleketimiz için ahnacak- tır. Kazarem seneseraceseseaneerEearağecen (ÇERDE: * Sürmene kaymakatmı Cahit, umuml müfellişlik yazı işleri direktörlü- güne tayin edilmiştir. * İstanbul üniversitesi fen fakültesi je- üçüncü oloji talebelerinden 40 kişilik — bir grup Alp dağlarında incelemeler yapmak üzere İsviçreye gideceklir. * Gayrimübadil bonoları, dün 21,-21,5 Tiradan satılmıştır. * Hicara gitmek üzere 250 kişilik bir ha € kafilesi dün şehrimize gelmiştir. * Şehrimizde tahsilde bulunan Balıke- sirli gençler tarafından “Balıkesir talebe kurumu,, adlı bir cemiyet teşkil edilmiş- tir. * Misir kraliına hediye — edilmek Üzere Beyoğlu akşam kız sanat okulunda harırla- nan sofra takımıı dün gönderilmiştir. * Ondulâsyon makineleri hakkında ha- zırlanacak talimatnamenin gecikmesi (- zerine Berberler cemiyeti belediyeye baş- yurmuş, bu halin kendilerini çok zarara soktuğundan bahsederek — talimatnamenin biran evel çıkarılmasını İstemiştir. * Kültür bakanlığı umum! müfettişlerin- den Mehmel Kadri ve Halil Vedadın Türk husust tiselerile azlık okullarında terbiye- vi, tedris ve idari vecheler üzerinde yap- tıkları teftişler tamamlanmıştır. — Ecnebl okulların teftişler! tamamlanmak üzeredir. * Otobüs işi hakkında tetkikatta bulu- nan mülkiye teftiş heyeti henüz mazbala- sını bitirmemiştir. Komisyoncu Kadri a- dında biri dinleomiştir. * İstanbul tramvay şirketinden vaktile geri alınan paranın İstanbulun — Imarına tahsix edilmesine dalr hükümel — Meclise bir kanun Tâfihası verimiştir. * Memleketimizde — yapılacak âbide ve heykellerin evveli bir Jüri heyetince tet. kik edilmesine karar verilmiştir. Bu mak- satla daimli bir Jüri heyeti kurulacaktır. * İrak ve İran demiryollarile, demiryol- Tarımızı birleştirmek üzere hatlar üzerin- de yapılan tetkikler — bilmiş ve güzergâh tesbit edilmiştir. * Dahiliye vekâleli kaymakamlar arasın da, yeniden değişiklikler yapmcaktır. Bu a- rada boş kaymakamlıklara da yeni tayin- ler yapılacaktır. Buna dair liste harırlar: mister. (Harici küçük haberler 8 inci sayfa- mızdadır.) buhranı var Bu yüzden vapur seferleri teahhüre uğruyor İstanbul limanında son aylar içinde iş hacmi birdenbire artmış ve bu hal bir vesait buhranı doğurmuştur. Tüc- sar malını boşaltacak veya cenebi va- puruna aktarma edecek vesait bulama- dığı gibi, bilhassa Karadeniz Himanla. rile Mersin hattından yüklü gelen De- nizyolları vapurları mallarını boşalta- madıkları için limanda lüzumundan faz- la kalmakta, hattâ ekseriya mütcakıp seferlerini yapamamaktadırlar. Bu hal binnetice kabotaj hatlarımızdaki sefer- lerin intizamını da ihlâl etmektedir. Liman İşletme İdaresi bu hale bir çare bulmak üzere kendi vesajtine ilâ- veten birçok mavnalar kiralamıştır. Pakat bunlar da ihtiyaca kâfi gelme - m'ştir, Müessese evvelce sipariş ettiği ağaç mavnalardan 24 tanesini müteah- hitten teslim alarak bunları da servise koymuştur. Diğer taraftan bu fazla ihtiyacı kar- şılamak üzere Pireden de 30 tane saç mavna ve duba satın almacaktır. — Bu vasıtaları görmek ve pazarlığını yap- mak Üzere Yunanistana ritmiş olan Li- man İşletmesi Müdür Muavini Hâmit Saracoğlu yarın şehrimize dönecek ve neticeyi bildiren bir rapor verecektir. 'Bu rapor İktısad Vekâleti tarafından tasvip edildiği takdirde orada seçilen otuz vasıta, derhal limanrmıza gönde- tilecektir. Bunlar, İstanbul limanında teslim alınacaktır. Fakat, 'ş, mavna miktarını arttırmak- ta hallolunamıyacaktır. Vesait azlığı ya- mında bir de antrepo buhranı vardır. Eszki antrepolardan birçoğu, yerine ye- ni ve modern binalar yapılmak Üzere yıkılmıştır. Eldeki ambarların azalma- sına mukabil, yeni ithalât rejiminin verd'ği müsaade üzerine gümrüklerde ithalât birdetbire artmıştır. Şimdi bun- latı koyacak ambar ve antrepo buluna- mamaktadır. Liman İşletme İdaresi buna karşı da Haliçte Camlaltında yaptırdığı atelye bina ve hangarlarını muvakkat antrepo- lar haline koymağa karar vermiştir. Bu binalardaki tadilât pek yakında bitecek ve antrepo olarak işletmeğe â- çılzcaktır. Türkiye, Yunanistan ve Bulguaristan arasında Müşsterek bir tötün olisi kurulacak Ayın on yedisinde İstanbul Tüaret Odasında toplanacak olan Balkan mem- leketleri tütüncülük kongresi için ha- hazırlıklar yapılmaktadır. Kongreye yalnız — memleketimizle Yunanistan ve Bulgırista niştirak ede- cext'r. Kongrede memleketimizi tem- sil edecek murahhaslar, inh'sarlar u- mum müdürü, inhisarlar tütün işleri müdürü, Türkofis - müdürü, ticaret ve sanayi odası reisi ile maruf tütüncüler- den iki kişidir. Bu köngrede konuşulacak meselele- rTin en mühimmi üç memleket arasında müşterek bir tütün ofisi teşkil etmek- tir. Üç memleket arasındaki rekabet, çok defa altaların fiyat spekülüsyon- ları yapmalarına fırsat vermekte idi. Şimdi Balkan tütün ofi.", istihsalâtın tahdidi, fiyatların istikrarı ve tütün çinsletinin tesbiti işlerile meşgul ola- caktır. Balkan tütüncülük köngresi ilk top- lantısını 932 senesinde gene şehrimiz- de yapmış, © zaman zene bu mevzula- ta tema seden bazt kararlar vermiştir. Bu seferki topiantıda evvelce ver'lmiş olan kararların tatbiki mevzuubas ola- caktır. 932 yılında toplanan kongrede — üç memleket ihracatının Yunanistan 50, Türkiye 30, Bulgaristan 20 milyon ki- lo olduğu anlaşılmıştır. Şimdi Avrupa ve Amerika fabrikaları harmanlarında şark tütünlerine daha fazla yer ver'idi- Bi düşünülerek bu mikdarın cem'an 130 milyon kiloyu bulacağı söyl-niyor. | Buna nazaran üc memleket istihsalâtı- mın 130 milyon kiloyu geçmemesine ça- lışılakaktır. mesele ortaya atmaktadır. Malümdur ki, memleket dışına — seyahate — çıkacak olanlar yirmi beş Uzadan fazla poro çı- karamazlar. Buna rağmen gene görülüyor ki birçak vatandaşlar yabuncı memlekel- lerde aylarcu dolaşmak İmkdnini berlobi. liyorlar. Banlar, acaba bü kadar dövizi ne suretle tedarik ediyorlar? Kurun başımı- hürririne göre bu İş, ne aihir ne Rkeramct eseridir. Çönkü hükümelin gözü önümle memlekelten hartce oltur — gölürülmek'e- dir, Ve, izah ediyor: “MHakikalen memleketten adam — buşına yirmi beş Hradan farla kâğıl para çıkar- mak yasaktır. Sonra mikları me kadar az olursa olsun meskük, yahul gayri meskük altın çıkarmak la yazaklır. Fakat altiın pa- Ta, yahut alelâde külçe şeklinde olmaz da ziynet eşyası halinde olursa, bilhassa bi- lezik şeklinde bir kadınıa bileğine takıl- miş bulunursa o vakit yasak değildir. Bu tarzda ne kadar fazla ve kaç lira kıymetin de olursa olsün altın çıkarılabilir. Bu al- tınlar berhangi bir memlekette satılarak dövize çevrilebilir! İşte harice gidenlerin çoğu kanunun bu müsaadesinden istilade ediyorlar. Bu el tınları istedikleri yerde satarak geciniyor- lar. Olsa olsa, alış fiyatı ile satış — fiyatı arasında bir miktar kaybediyorlar. Şimdi hükümet, döviz ihracatını tahdit yolunda alınan tedbirler ile âdeta istihra- ya benziyen bu variyete bir nihayel ver meğe karar vermiştir. Harice ziynet eşyası olarak ta altın götürmek bundafi sonra ya- sak edilecektir. Fakat acaba bu tedbir ile para kuçakçı-, dığının önüne geçilebilecek midir? Bu sunle; — Evet! diye cevap vermek doğru ol- masa gereklir. Zira şimdiye kadar altın bilezik — götürenler hu defa — elmas yüzük çıkarmanın yasak olmadığını gö- rerek bundan istifade yoluna gideceklir. Bunua nelicesi de piyusadaki elmas, pıt- lanta fiyatlarının biraz yükselmesi alacak- tır. Kaldı ki altın bilezik yerine elmas, pır- Janta götürmek imkâmı — bulunmasa bile bu defa “Kara borsa,; var: Kara borsa fa- aliyetine çare bulunmadıkça döviz de de- yam edeceklir. Belki altın bilezik, elmas ve pırlanta gi- bi şeylerin ihracı yasak olunca Kara bor- sacıların ekmeklerine yağ sürülmüş olü- « caktır... . AKŞAM”' da Çinde hâlâ Japon sefiri var ! ÜNON hâdiseleri sütununda şöyle de- niliyor: *“Japon generallerinin, — amirallerinin tektifi üzerine, Tokyo hükümeti, muhare- beyi, Çin hükümetimin tamamile ezilmesi- ne kadar devama karar vermiş. Bu sebeble de, Çindeki sefirini geri çe- kecekmiş.- Gürültü arasında, Çinde Japon sefirinin hâlâ kaldığı unutulmuştu. Eskiden, sefiri geri almak, ilk silâh pat tamasından evvel olurdu. — Arkasından da Hânı harp gelirdi. Şimdi, ilânı harbit son silâh patlamasından sonra olacağı anlaşı- hiyor. *İslim arkadan gelsin?,, hesabi., CUMHURİYET” de Devlet merkezi hayatında her gün yeni tekamüller NKARAPALASTA haflanın muayyen A günlerinde konserler verilmeğe baş- dandığını memnuniyetle kaydeden Yunus Nadi diyor ki: “Ankarada bir de Şehir tiyatrosu vücu- da getirilerek pek yakında — temsillerine başlamak üzere bulunuyor. Devlet Tiyatro mektebi ise birar daba uzakça hir gelece- gin daha mükemmel tiyatroculuğunu hatır Jamaktadır. Böylelikle şimdilik sinemalar ve mevcut konserlerle Ankarapalas ve Şe- hir gazinosu çayları ve çalaılı akşamları haricinde daha ziyade — evlerde bususl toplantılarla geçen Ankara hayatının daha şenlikli bir İstikbale yaklaştığımı — ve işte Ankarapalas könserlerile sabittir, bu iyi istikbale hergün bir ucundan da kavuşa- rak yürüdüğünü gürüyoruz. Başbakan Celâl Bayarın Ankarada me- murlara kenforlu ve ucuz meskenler yan- tırmak husucundaki azim ve kararı da bu yil bütçesinde bir tahakkuk — başlanmıcı bulursa baş şehrimizin derlit toplu rahat ve şen hayat itibarile bütün memlekete örnek olacak medeni bir seviyeye yükse- Tivereceğine hökümde tereddül etmiye- cekiz. Etraf kordan bembeyaz. İşküzar Beledi. yenin bol amelesi arasız sokakları temizli- yor. Bulvarlarda ağaçlar kucak kucak kar- larla beyaz çiçekler açmış bir kış baharı manzarası gösteriyor. Yakın daği ve tepe- lerde kış sporuna gidenler çok. Bu ceyyid kış havasında evlerinden fırlıyarak Anka- Tanın emsalsiz bulvarlarında werinti ya- panlar hiç arkası gelmiyen kafileler halin de vürüvarlar. Bu haltle bile Ankara bir Avrupa şehri- ne benziyor.,, y