17 Ocak 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 6

Sanatkâr midesini düşünmemelidir Zeki Faika göre hakkı telif mukave- lesinin tanınması zaruridir Yerli sanatkâr ancak bu suretle eserini astmak imkânına Mae Akademide, hocaların atölyesinde- yim. Bedri ve Cemal Tollu ile konuşu” yoruz, Bis Konuşurken kapıdan Zeki Foikla heykeltraş Zühtü girdiler. Hep beraber oturduk. “Kısmelinde olanın kuşığında çıkar,, diye, derhal lâkırdıyı san'atkârin himayeyse muhtaç olup ol- madığı meselesine getirdim, Hepsi de dertli, Hepsi (Zühtüden manada) aka. * demide muallim. Binaenaleyh az veya çok yardım görmektedirler. Zeki Faik söylüyor :” Traoakva mektubu. Trakyada at GRİ islah ediliyor İki büyük çif'ikte tay, avgır ve iy yetiştiril'i Muhtelif köylerde 31 aşım durağ!, kazançtan sonra Suni (o :um ama werkezi açıldı başlar 2 Edirne, (Husu- İzmir (hususi) — Şehir meclisi (si) — Köy kalkın. ai şubat devresi toplantısında bazı a. |masının en mühim za tarafından, şehir işleri etrafında ri- mevenlArsidan o» yasetteri ietizalıta bulunulacaktır, Ve- )an ve Türk köy. rüeosk takrirler arasında belki de en |üsünün muhtaç o- mühimi kömür işine sid olacaktır, Pl (duğu İş vasıtaları hakika, belediyenin elinde kömür satı (am basında - gelen şında ihlikâr yapanlara karşı mücade |4t ve diğer hayvan «le vasıtaları yoktur. Mensleketimizde İâr Trakyada ber Izmirde kömür buhranı Şehir meclis'ne takrirler verildi Intikâr Hangi nisoetteki öö yü atılan yeni ve — Ne söylüyorsunuz birader. Bu ş memlekette sanat adamı kadar yardi- ma ihtiyarı olan kimi var?... Şüphesiz sanatkâr devletten yardım görrse e- seri süratle terakki eder. Bunu size bir misalle izah edeyim: Ankarada, onuncu yılda bir sergi yapılmıştı. Bu sergi hazırlanırkon külliyetli miktarda eser almacağı, san- atkâra da iyi para verileceği vaado- lundu. O senenin &ergisi sergilerimi- zin en kuvvetlisi oldu; buna mukabil resim satmalırmadı. Almanlara da, sanatkârın ancak boya masrafını kar. şılıyacak bir para verildi, Ertesi ser- Bilerde randman düşük oldu. Neden?.. Bu sualin cevabını elbette kolaylıkla tahmin edebilirsiniz. Bence, sipüriğ ve ya diğer suretlerle himaye başlar büş- İkmaz kalkınmanın başlıyacağı da mu- hakkak. Çünkü o zaman sanatkâr hiç olmazsa masrafını koruyacağına emin olarak malzemesinin iyisini seçecek, rahat ve müsterih, sanat gayesile çali- şacak. Ben kendi hesabıma sergilere iştirak etmiyorum. Çünkü resim alın- muyor; alındığı zaman da ahbapça sa- tış yapılıyor; himaye edilmek isteni- lenlerin eserleri alınıyor. Halbuki 18- zam olan, değere hitab etmektir. Aksi gartlar altında, sanatkâr, elbette mlde- sini düşünmek mevkiinde kalacak, ese- rini ihmal etmese bile, ilerleyişi ağır olacaktır. Ex sırada kapı açıldı; bay Leopold Levi girdi; Zeki #aikle konuşmamız durur gibi oldu. Sonra, hoca, Bedri ve tarafından işyul edildiği orra- Faik sözüne devüm etli: — Himeyenin ferdiliğini kabul et- tiklen sonra, bizde bunun ne şekilde yapılabileceğine dair düşündüklerimi de söylemek isterim, Devlet, İstanbuldaki resim akademi- sile alâkadar genç elemanları bir te- şekkül etrafmda topluyor. Şüphesiz güzel bir şey; fakat bu alâkaya bele- diye neden iştirak etmiyor?.. Farâza belediye bir konservatuvar binası yap- tırmak üzeredir. Sanatla bundan da- ha yakın müessese tasavvur edilebilir mi?.. Bina yeri mimar veya mühen- dise yaptırılır. Mimarinin bu eserine heykel girer, resim girer, tezyinatm birçok şubeleri girer, Bu suretle, bu şubelerle alâkalı sanatkârların hepsi- ne İş verilmiş, hepsinden eser alımmış olur. Bundan başka belediye bir resim galerisi yapabilir. Bu; şehrin vazifesi. dir. Hattâ bütün Anadolu belediyeleri, tesis edecekleri birer küçük resim ve- ya plâstik sanatlar müzesinde mem- leket artistlerinin ve ikinci derecede yabancıların eserlerini toplıyabilir. Bu şekildeki resim müzeleri hem sanatki- rı himaye yolunda hayırlı bir vesile, hem, mektep devresini geçirmiş mü- nevverin sanat terbiyesine hizmet de- mek olur. Boura, yine iş hükümete kalıyor. Ge niş, memleket mikyasında siparişler yapar, İlkmektepten itibaren vereceği sanat terbiyesile - buna pusiki, mi. mari, mobilyacılık ve plâatik sanatlar dahil - yetiğecek nesilleri sanata alâ. kalı kılar. Bir sanat havası yaratır. Sanatımızın himayesi zaruretine i- Bandıktan ve bunun tarzımı düşündük- ten sonra, dışardn bu hususta yapılan- lara göz atalım, Meselâ Pranşada, sanatkâr Uç türlü | hilaye görür hangi nisbetteki kazancın ihtikâr sayı lacağı her hangi bir kanun veya karar name İle tasrih edilmiş değildir. Bu iti barla, ihlikâr yaptığı sabiş olan bir kimse bile bu nisbelin kurulmumış ol. masından mahkemece lâyikiyle takip edilememektedir. Ancak şehir meclisi azasından bay Hüsnll Tonak, ikinciteşrin toplantısm da verdiği bir takrirle riyaselien kö- mür buhranına karşı ne gibi tedbirler alındığmı sormuştu. O zaman riyasetin verdiği cevapta İzmirde mevcud kömlir stoklarının şeh Tin kışlık ihtiyacma kâfi olduğu, vilâ- yetle temas edilerek kömür sıkmtısı çekmesine meydan verilmiycceği te- min edilmişti. Halbuki, viziyet tamamen aksine olmuş, kömür buhranı bütün şiddetiy- Te hissedilmiştir. Fakir halk kömür te. mini için geceleri semt semt dolaşarak eh ucuzu sekiz kuruşa bir kaç kilo kö- mür bulahilmiştir. Takrir veren azala- rm mütalealarma göre alınan teğbir- ler, tedbir değildir. Belediye hariçten kömür getirerek pek âlâ halkın ihtiya cini cevap verebilir ve İzmir halkına kısm en soğuk günlerinde beş kuruj. tan kömür temin edebilir. Zeki Faik Gledri Rahmi farafından çizilmiştir.) 1 — Hükümet tarafmdan sipariş- ler, müzeler için eserler alınması ve mütezddid mükâfatlar verilmesi sure. tiyle... 2 — Belediyeler tarafından himaye olunmak suretiyle... 3 —— Hususi teşekküller tarafından, mukabilinde mühim birgey beklen- meksizin, sırf teşvik maksadiyle mü- kâfatlar ihdas olunmak suretile... Bütün bunların dışında ayrıca hal- km alâkatını, seyircinin esere olan rağbetini de-kaydetmek lâzımdır. 1937 Paris sergisi bilhassa bu nok- Mep Devamr 12 ineide Tarih diyor &i: Şeyhin eordüğü çorap! pyorvuNcU Mehmedin cülüsun- | cı girdi. Şeyhi hürmetle selâmla- danberi memleket fesat içinde | dıktan sonra, biri bir mektup, öteki kaynıyor, millet açlık ve sefalet al- | de bir koso altm uzatarak o şunları tında eziliyordu. Yeniçeriler, isteme | söyledi: önü dersler gh dikleri sadrazamların, ricalin katli | | — Validesultan hazretle Na için padişahinn ferman, « müttüden | diler, kirin liye fetva koparıyorlardı. Sultanahmet ei — - e meydanında “kan gövdeyi o götürü- > ai Şeyh paraya elini sürmedi, yalnız ya a a tezkereyi okudu, rae ak de si şündü, bir iki kitaba baktı, sonra bir ek MR Dü Mn | kk larak Me şzle yard bl ildi. Sultan fbrahim örülü duvarlar | çoara vererek gönderdi. Gelen atam içinde: lar eğimi şeyl endi a- — Bir damla su!.. Diye bağıra bağım asabi Buhran | , Şerh Salim, yalnız falcakiln. ke. | 1 m —— lara tutuldu. Nihayet cellâtlarm © rp Sere ei ei inde can yerdi. Kösem sultan, dn- | da çddin cidi. Devlet ricalini inandır- varları ayetlerle, dualarla süslü o p Piktci kafta, de bin dasmda, küçük bir dolapta boğaz | Or gümrükten, ovkaftan gön landı, burnundan kanlar fışkırarak dak ös Sa Meni Bildi. ö) ei paşa, para meso- Köprülü Mehmet paşa sadareti ka- a in ee m bul ettiği zaman (1066 hicret yılı) a gümrükten pi ro ğamaaş vel mepilineti fesat içinde, annesi İçin. | Arkasından da, evkaftaki “duagö 16 buldu. iv luk) vazifesinden uzaklaştırdı. Köprülü ıslahata, cezri bir surette İkinci darbe şeyh Salime çok de- başladı. Hatır, gönül tanımadı. Hak» kundu. Köprülünün karşısına çıktı. sızlık yaptığnı sezdiği vicalin kafa- 5 sını koparttı, Zorbaları tepeledi, her | poratlarmı, senetlerini ortaya dök. isyanı patlak vermeden evel bastır. | tü e RizaAİ tp ni dr. Saray entrikaları önlemek icin | sy. Şeri şerifi Lin ll enn padişahı Edirneye (yolladı. Sonsuz Gi bu bir kifürdür. salâhiyetle sadrazam) ia geldii icim | İK eyt isdifini bozmadı 0 istediğini yaptı, Askere ehemmiyet İsiinir gezisi ğ verdi, ordayn kuvetlendirdi. İml de — iki kça sana kâfidir. Bu- Köprülünün, üstünde en fazla dur-| unla geçinebilirsin. dedi. Şeyh Hİ duğu mesele, para işiydi. Hazinenin | yaz etti: kötü vaziyetini kurtarmak için bir —bP, takım teğhirler aldı, Kimseye fazla | hakin a ee Kormelip pe para verdirmedi. Yüksek ücretleri, Mehmet pasn itidalini muhafaza mansları maknl bir hadde indirdi. etti, Kızmadı, Okşar gibi bir sesle Bnna ilk itiraz © eden serh Salim | cevan verdi: oldu, 0, Mağrinli o bir üfürükcüydü. — Harinede darlık var. Şimdilik Sihreti, hütin fstanbaln kucaklamış | bu kadarla idare et. İleride geniş- tr. Renkli kâğtlar #verine o yazdı | li olursa, eski miktara çikarmağa rakamlarla, Earvacık bursacık yazı | çalışırım. lar'a he'kı alintıvor, bal bol para — Bu bir haksızlıktır. Padisahm cakivorAn. Avmen evkaftan da nara | ha''kına tecavüz etmekle küstahlık alar, AMatmak fin kullandr*ı | et'sorsnn, Tv derecesi oo rezalettir, nanar sayısımdr. Bir rw yanmda| münasshetsizliktir, haddini bil koca vatasalık varken, şöyle bir numara yantız Odaya külâhları sırmalı iki balta- n sam sevhin sözlerine pildü, Hele kapıya doğru ilerlerken savur- kuvvetli adımlar - la ıslah edilmekte ve çoğaltılmakta - k dır. İ gi hayvancılığa İpek elverişli bu- © lunan Trakyada at, eşek, ve boğa İnevilerinin — ıslahı için umumi müfet İtişlikçe ciddi ted « birler alınmakla - dır. Ziraat vekile. dımiyle geçen se ne Çorlu kazasının 'verilmiş ve bu tohumlama merkezi 8 e İklim ve topar tinin alâka ve yar- ALM takâtde bütün aygırlar sayısı İ5” lalaklır. Beş yıllık programla başlar Şarbon aşısı üçüncü senesine mak üzeredir. Yılda 300.000 KO, aşı yapılıyor ve parası Ziraat ve tine veriliyor, Yanağı borsaya alındı Kırklareli (Hususi) — Böl“ de satılacak yün, yapağı ve kesi : nm ticaret ve zahire borsasınd3 * mele görmesi iktısat vekâletin€? gun görülerek keyfiyet Kırklareb ” sa komiserliğine bildirilmiştir. geli Bu ay başından itibaren pa lerin borsada er —— nl m ASAN <öprüce çiftliğin ie uçılan taybü. yütme çiftiğinde yetiştir!eilerden alı. nan taylar iyi bakım, besiye tâbi tu- tulmuştur. . Bu çiftliğin yanıbaşında 200 hayvan alabilecek btyüklükte ki- ralanan Şerelli çiftliğinde tay ve bo- Zaların daha geniş ölçüde yetiştiri. mesi temin edilmiştir. Köylerin kısraklarmı o ekseriyetle uzakiira'göndermedikleri ve götlren. lerinde gün kayıp ve fuzuli masrafla- rr girdikleri görülmüş ve bunun üzerine domşu köylere nw zaran merkezi bir durumda olan hay» van yetiştirme örnek köylerinde açıl mış olan aşım durağı miktarı bu sene 31 e çıkarılacaktır. Ve böylece kısırlık veya kötü döllere takılmak oortadan kalkacaktır, "Tabii aşılara verilen ehemmiyet gi. bi suni tohumlamıya (oda ehemmiyet Vi 4 fidan ekilmek sw:retiyle bi? rafı oğaçlandırılacaktır. ir Edirne zirmnt müdürü « Edirne (Hususi) —— yüke müdürü Bay Fuat Niğde ziraat e çıkarılacaktır. Trakyada 103 at ve eşek aygırmın önümüzdeki nisan içinde yeni yapılmış | lüğüne tayin edilmiş ve emri olan aşım duraklarında faaliyete geç. | tir. Mumal'eyh bu hafta Niğde” İş mesi için şimdiden tedbirler almmiş. | derek yeni işine başlıyacaktır” y N tır. Vilâyet ziraat müdürlüğü", th Bu sene içinde Karacabey ve Kıb- | borsa komiseri Bay Ziya Yek, ristan emin yana A Mayra EN 19 aygır almacaktır. Bu | sanan YA N i rdun i Yurddan Yurdu Bak Küçük Haberler il Dilekleri . * Çalışmaları şayanı takdir mİ Menemen mal müdürü Mehmed Rauf | İzmir vilâyeti tarafımdan bir takdirna /ği ile taltif olunmuştur. * Mersinin Dursun bey kazasmm, Osmaniye köyiinde Ahmed oğlu İlyas tam on çocuk babasıdır. En büyükleri on altı yaşmda olan bu on gilrbiz ço- cuk babası hükümetten himaye ve yar dım beklemektedir, * İzmirde tanınmış birkaç lisan mu- aliminin teşebbüsile bir “dil Bsesi, kurulmuştur. Bu lisede esas yaban lisan İngilizce olacaktır. Bartın » bir 1stas90” istiyor 4 Barlına en yokin Yemeni mu Koğaksu mevkildir. Bart W (ado lee Zonguldak deri kavuşmuştur. Bilhassa, kazamı mevkie kadar uzanan 30 mi HB yol da yapıldıktan pm bu b ğ ğı kazamızın pildyet ve devir! * ne açılan kapısı mahiyetini | ete hat Zonguldağı ulaştı Bartın tçim buranın ma İ daha artmıştır. Hattâ kışın İ bi Marmara ve Akdeniz sahili şehirlerimize, kaşabalarımızı pe buralardan Bartın gelecek ye ek duğu şu: o * da, kara golün tercih etm. Kere * — Bak başına ne çoraplar örece- İde buldukları Için bu met im! Yi İ ne binen veya ar birkoğ talaşmışlır. gi Fakal mcalesef burada kep ; tasyon binası yoklür. e . B yağmur ve Kar altında Hemen odada bulunan Asesbaşı Zül. kilometre uzakta bulman da m tükar ağaya smlayal İĞ een beklemek çok müşkül »€ — Şeyh hazretleri başımıza çorap BH olayor. Koramızdan vildyete a 11 örmedem, sen onun başına bir çorap ten de Nafta vekdleline püdiri ör! dedi, İİ nite Bartınlıdar mümkün ar Zülfükar ağa, Şey Salimi yakasın- İİ buraya kapalı bir istasyon dan tuttu, Veretti tokatı. Bastı yum- $ dilemekte be bunu sayin vi rut, adamaktlı patakladı. Dayak Ö mizin herhalde esirgemii faslından sonra cellâtlara teslim €t- İİ min bulunmakledırlar, ti. Usta ile çırak bir kementte “kü rmı tamam, ettiler, boğdular, ces6- dini denize attılar, Tehdidi büsbütün