23 Nisan 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 7

Şahsiyet S zarla Napolyon, zaferden zafere koşan namdar birer hkumandan oldukları kadar çok meşhur birer Donjuandır lar Yazan: Dr. Rasim Adasal Bir ferdin şahsiyetini çerçeveliyen bel- | Zi ve meselâ erkekte Hbaşlı kabiliyetleri arasında seksüel kud- | retin mevkii çok mühimdir. Çünkü ha- yatımızın birçok safhalarında ve bilhas- sa ruhumuzun heran değişen müsbet ve- ya menil heyecanlarile — buhranlarında Modern — cemiyetlerde maddi veya ruhi mahi- süel sevkitabiilere ve mekaniz- malara ait bilgi — ilmi, tabil ve marazi ruhiyatın ve pratik sahada - pedagojinin en esaslı bir şubesini teşkil etmektedir. İlk insan cemiyetlerinde otoritesine en ziyade saygı gösterilen — kuvvetli erkek, aşağı yukarı bir nevi donjuanlık yapabi- len ve kadınların gönüllerini kolaylıkla fetheden erkek idi. Kabile ve cemaat re- isleri hep bu erkeklik kudretlerile tema- yüz eden erkeklerden seçilirdi. Bugün da- hi Poligaminin yani birden — fazla karı almanın carf oldu; cemiyetlerde bu d ları; ihtiyarladıkları halde kıt- kançlık ve şehvet çılgınlığı ile sayısız ca- riyelere hükmeden reisleri görüyoruz. En güzel edebi romanların ve filmlerin kahramanları çılgın Aşık oldukları ka- dar şahsiyetleri ve vücutları itibarile de Çok kuvvetlidirler, Antuvan, Romanım tarihine geçen büyük bir kumandan ve Ayni zamanda Kleopatra gibi dilber bir kraliçeyi intihara kadar sürükliyen kud. Tetir pır Sşık idi. Bir tavuk kümesinde de bütün hororlar ayni salâhiyet — ve ayni büyüleyici cazibe ile saltanat süremez- ler. Muhakkak ki ibikleri daha — kalkık, Adaha parlak renkli ve sesi çok daha ber- an horoz bu kümesin hakik! efendi- Demek ki bu horoza bu idare ve otori. te imtiyazını, bu cesaret ve kuvveti ve- Fen gerek bedeni ve gerekse ruhi sahalar da bir üstünlükle beliren yüksek erkek- loji ve fizyoloji — metodları juanm tenasül guddeleri milta- intisaçlarında ve terkiplerin- kak sürette daha bariz bir mü- kemmeliyet olduğu, ilkah — bombalarının tesir itibarile daha müessir bir rol oyna- dıkları görülür. in ve o meyanda cinsi siyonun en yüksek ve karışık kade- Mesini teşkil eden insanda da bu hayali Vetire ayni kanunlarla cereyan eder ve ayni kemm! ölçü He ölçülür. En kuvvet: N erki evin bakası veya hiç olmazsa alevli aşkları teskin yolunda seksüel fa- aliyeti ile temayüz eden erkekdir. Husyeleri küçülmüş — veyahut da bir ameliye ile çıkarılmış oalan — erkeklerin karakteri len çokk şeyler kaybetlikle- Ti tesbit edilmiştir. Filosof — Eflâtun ile Lokman Hekim dediğimiz İpokratın ya- badıkları en eski çağlarda bile tenasüli kudretin normal bir şahsiyeti tamamla- Mak hususundaki mühim rolü biliniyor- du. İranm doğumundan çok evvel, Tpok- Tat, kadının ruhi buhranlarını rahminin bozulduklarına, bağlamış ve ona (rahim hastalığı) manasına gelen isteri ismini Vermişti. Fakat bilhassa son çeyrek asır- da Viyanalı ruh hekimi Fretdi, (Li bido) İsmini verdiği cinsi sevkitabil ile ruht- Muzun ve cemiyetin birçok muammala- Fınt çözmek hülyasına bugün tamamile TMüsbet bir ilim veçhesi vermiş bulunmak tadır. Gerçi muhafazakâır. ruhiyatçılara RÖöre ruhün teessürf hissiyatını ve bu me- Yanda bütün zevklerle heyecanları ve hatta bedi hisleri sırf seksüel kudret ile ah eden bu (Pansekeflalizmi cereyanı Mühalâğah ve hattâ klâsik ahlâk mef- hurlarma mugayirdir; — çünkü Viyana Mektehine göre cinsi — uyanma, tenasül Özviyetinin ilk faaliyet eserini gösterdi- meni ifrazile kabar- zaman başlamaz. “İnsanda tenaslili aKt başlar ve ölümle nihayet meylân doğuşta bulur.,. Nevzatın meme emmesinde, parmağı- nı yalamusmd.ı. tenasül aleti ile oynayı- şında hiç olmazsa tahteşşuuri mahiyette bir cinsi temayül mevcuttur. Çocuklukta da hayvani neviden bir şehvet, cinsi bir mekanizma vardır. Ancak zamanla muhi- tin terbiye telkinleri, çok defa , cezaya kadar varan tedbirler önünde bu cinsl meylânlar kühulet çağına kadar normal bir seyirle uyuklar bir halde kalırlar ve guur dünyamızın tahtındaki tahteşşuur dünyamızda bir müddet gömülmüş olur- lar. Fakat her şahısta bu tenasülf arzular ve heyecanlar ayni müstakim hat üstün- de normal bir hedefe varamaz; çocukluk- ta anaya ve babaya maraz! denecek ka- dar bir sevgi ile bağlanmak gibi bazı ve- tireler günün birinde başka bir şekilde ve meselâ bir sinir hastalığı şeklinde sem- bolize olurlar, İşte psikanaliz yani tah- teşşuura dinamik ve hayat! bir kıymet veren ruhi tahlil yeni binasını bu (Lİ ti- do) yani seksilel — kudretin kaidesinde kurmuştur. Fakat psikanalistler gibi düşünmesek bile, tenasül guddelerinin vücudumuzun diğer fizyolojik vazifelerine ve bilhassa narıza givi en VESİL Ulr matİekeden ilakt gibi en terkibi ruhf — mekanizmaya bir kamçı rolünü ifa ettiği inkâr edilmez bir hakikattir. Bir kadının en ıstıraplı da- kikaları, haml haricinde olarak veyahut da gayri muntazam olarak gelen aybaşı günleridir;çünkü tenasül — güddelerinin ifraz fonksiyonunda bir — borukluk var Tenasülf kudretin en yüksek ve en be- di! ifadesi olan aşk, W%UĞ"H:,: renk ve çeşni veren ve en lıklara ilâhf bir kaynak teşkil eden ruh fırtması değil midir?. Hattâ dehanın lğd- le aşırı derecede — cinsiyet faaliyeti ile tev'em olduğunu söyliyen mütefekkirler vardır. Daldan dala konan kelebekler gi- bi, gönülden gönüle konarak hergün baş- ka başka aşkların kahramanları olan bir çok sanatkârlarla büyük idare adamları- nn hayatları bu misallerle doludur. Se- zarla Napolyon zaferden — zafere koşan naridar birer kumandan oldukları kadar çok meşhur birer dojuandılar. Maamafih cinst kabiliyet ve faaliyete sırf mücerret mahiyette maddIi bir kıy- met vermemelidir. Cinsiyet, bazı yüksek kafalarda bir sanat eseri, #lemşümul bir zafer veyahut yaratıcı bir kudret ın:ı çe killerde de tecelli edebilir. Bu, psikana- listlerin Sublimation dedikleri ruhi me- zmadır. hgme bütün sanat ilhammı hep güzel Beatristen alryor; koca Beethoven selfalet ve mahrumiyet içinde yaşarken. velevki Eflâtun! mahiyette de olsun. biran bile hatırasından silinmiyen bir aşk kudretile gıdalanarak insanlığın en güzel besteleri- a . İşte daha dün ölen Gab- riyel Danunçiyu ile bizim şairimiz Hâ- mitt... En rayıflara dahi zaman zaman muci- ze kahilinden olan cesaret ve çalışma a$- kı aşılıyan bu kudret bir. zamanlar sa- nuldığı gibi metafizik bir sır değildir; o- nun da vücudumuzun (dahilt itraz gud- deleri) dediğimiz merkezlerinden kökleri ve mekanizmaları, onun da diğer haya- t foksiyonlarımız gibi müsbet biyoloji itinin bünvesinde en ::ıshmıe muhafaraya — çalışmak çok Tesidir. aA T l ADASAL: Sinema payıtahtı bir Babli kulesidir Holivudun en mes'ut çiftleri Holivuata, bit Meksikalı yıldızın bir Irlandalı ile; Eskitmunun bir Rus Prensile; bir Çinli kadının Kaliforniyalı ile evlendik- leri dalma aörülen hâdiseterdendir. Holivudun en mesut çifilerinden biri de olan fotoğrajlarına bakınız: Yol kazırlığı Birbirile evlenen sinema yıldızları Fransada çok azdır, Bütün Fransız yıldızları arasında birbirile evlenmiş Binema artisti olarak ancak şunları görebiliriz: Annabella ile Jan Müra; Jan Ren- pivardi ile Fernan Gravey; Hanri Ga- ra ile Betti Rov. Fakat Holivudda meselo böyle de- ğildir. Burada her milletten, her 1rk- tan birçok sanatkârlar karşı karşıya gelir; sevişirler, Birbirlerinin ana dil- lerini bilmiyen birçok çiftler izdivaç bağile bağlanır.. Din kitaplarının anlattığı Babil külesi bir efsanedir, fakat — Holivut hakiki bir Babil kulesidir. Orada bir Meksikalmım bir İrlan. des ile, başka bir Meksikalının da bir Çekoslovak ile evlendiği her gün görü- len hadiselerdendir. Viyanalı yıldız, Nevyorklu halis bir Amerikalı ile birleşir. Bir Eekimolu, bir Rus pren- sesile; bir Çinli kadım bir Kaliforni- yalı İle; Tasbina aralarında doğmuş bir kız, İngilizle; Lehli, Fransız, İs- veçli, Norveçli genç kızlar da — hiç münasebetleri olmayan — milletlerden erkeklerle hayat arkadaşı olurlar.. Meselâ Dolores Del Riyo ötedenhe- ri Cedrik Gibon ile evlidir. Doloresin ana dili İspanyolcadır. halbuki koca- B1 ne bir kelime İspanyolca, anlar, ne de söyler.. Dolores, kocasının — kiskançlığını gu cümle ile anlatıyor: “Ne vakit bir erkek arkadaşımla İs- panyolca konuşmağa başlasam kocam derhal kulak kabartır. Camı Sikılır, ve yalnız Tealimca benimle kavga eder.., Pat Paterson, Şar! Buvaye ile ev. lenmezden evvel bir kelime bile Fran- sızca bilmezdi. Evlendikten sonra iki yıldız karşılıklı Fransızca ve İngiliz- ce öğrenmeğe başladılar, 'anri Dö Kuvandır. ssnasında — bile ne kadar — mesut Holivut yıldızlarınım isimlerini ha- tırınızdan geçirirseniz daha ne kadar karma karışık izdivaçlar ve rastge- lirsiniz: Avusturyalı Elisa — Landi İ- talyalı Nino Martini ile; Amerikalı Miryan Hopkins Rus Anatol Litvak. la; Franaız Klodet Kolber Amerikalı Yol Presmanla evlidir.. Bu sayılanlar, bu çeşit evlenenlerin küçük bir krsmıdır.. Hepsi sayılmaya kalkılsa yüzü çoktan geçer. Bu evlenmelere sebep olan tesadüf- ler bazan vapurda olur, Lili Damita ve Erol Flin gibi, Şarl Buvaye ile Pat Paterson sinema direktörünün oda. sında; Margo ve Fransi Lerder film gevirirken tanışmışlardır. Bu çiftler birbirile konuşurken ek- seriya Üçüncü bir dilin, yardımına müracaat ederler. Miryan — Hopkena kocasile evde Frarsızca konuşur. Bir Meksikalı ile evlenen Çekoslovakya- hının aile hayatmda kullandıkarı lisan İngilizcedir. Bu kadar garip İzdivaçlar ekseriya garip neticeler doğurur, Mühim bir kısmı uzun rzaman devam etmez, ta- lakla neticelenir. Bunun içindir ki yıl. dızlar arasımda ikinci, üçüneti, hatta dördüncü defa olarak evlenenler az değildir. Bir yıldızm evlenmesi kadar ayrıl- ması da masraflıdır. Bilhassa karila. rından ayrılan kocaların nafaka — ve tazminat olarak karılarına ödemek mocburiyetinde oldukları para çok büyüktür. Erkek yıldızların bu yüz- den beş parasız kaldıkları vakidir. Za. valı Con Barimor beş defa karısından ayrımış ve bu yüzden 600 bin dolar ödemeğe mecbur kalmıştır. Fakat ne bu kadar çok paranın elden çıkması, ne de hayli ilerlemiş olan yaşı onu al- tmer defa olarak hem de çok genç bir kadın olan Elen Bari ile evlenmeklen menedememiştir. Şimdilik Con Bari- 4> yEMEDEMAİZ * SERASL Ati LÜ Si Daha Amerikaya gitmezden evvel alınmış görünüyorlar? mor karısını çılgınca sever gibi görü- nüyor. Fakat bu ihtiyar Don Juvan galiba maceradan bıkmamış olâcak.. Çünkü bu aralık fazla çalışryoar ve pa- ra biriktiriyor, bu hali görenler (Con Barimor altıncı bir talaka hazırlanı- yor!) diyorlar. Anneballa, ile Jan Müra Holivudun en mesut çifti sayılıyor. Saadetleri dillerde dolaşıyor. Bu kadar saadetin sonu muhakkak bir felâketle netice- leneceğini söyliyen gom ağızlarda var. Holivudun mesut çiftlerinden bir diğeri de Danyel Daryö ile Hanri Dö- kuyandır. Dugiastan ayrılan Mari Piykordun kendinden yirm! yaş daha genç olan Büddi Roger ile evlendiğini biliyorsu- nuz, Delikanlı kendisinden çok yaşlı olan karısını müthiş surette kıskanı- yor. Hollvuttaki çiftler arasında birbiri. ne hiç yakışmayanlar da var, Meselâ sinema merkezinin en güzel yıldızla- rından biri olan Mariyon Nikson, Vi- Han Sayter ile evlenmiştir ki, kocası hiç de yalcısıklı bir adam değildir. Yeni Neşriyat: Almanca yardımcı kitap Örtamekteplerle — liselerde takip edil. mekte : olan “metod Alge,den — talebenin Tâyikile istifadesi — için Alman lisesi ma. allimlerinden Zeki Cemal tarafından (Me- tod Alge ile almanca öğrenenlere yardımı. cı kitap) ismile bir eser- neşredilmiştir. Zeki Cemalin urun yıllardanber! elde etti. Bi tecrübeye İstinaden hazırlamış olduğu bu eser ayni zamanda almancayı doğru ve pürürsüz okumağı, konuşmağı temin eltiği gibi Alman gramerinin bellibaşlı kaldele. rini de bol misallerle izah etmektedir. Mek leph talebesine ve Almanca öğrenmek isti. yenlere bu eseri tavsiye ederiz. Fiyalı 50 kuruştur. Tevzi yeri Kanaat kütüphanesi dir.