1 Aralık 1933 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 45

Japonya, daha geçenlerde Mançuri'yi çatır çatır isgal eden ve milli kurtuluş için çirpınan Çin'i yüzbir parçaya ayırmak için yüzbir çareye başvuran Japonya'dır. İşte bu Japonya, istiklülle- ri için kan döken milletlerin bayraktarlığını takınmak hevesin- dedir. Ne kadar belli ki, Japon emperyalizminin bütün bu işten umduğu harici politikasındaki tehdit ve tedhiş unsurunu nihayet bir mıktar daha artırmaktan ve bazı müstemlekeci memleketle- re karşı siyasi bir şantaj yaparak onlarla menfaat kırışmaktan ibarettir. İtalya'ya gelelim. Herkes biliyor ki, Avrupalılar kendilerini sa- ran tehlikeyi sezmiyorlar ve Duce'nin rehberliği altında bir Ay- rupa birliği ve bir Avrupalı devletlerarası faşizmi yapmiıyorlar diye, «Milletler cemiyeti» isimli engeli ortadan kaldırmaza kadar gitmiştir. Daha geçenlerde, Roma'da toplanan Avrupalı- lk kongresinde, Avrupa'nın siyasi, iktisadi ve kültürel hüküm- ranlığını eskisigibi müessir kılmak uğurunda tatbiki lâzım çare- lerin bulunması için Avrupa'nın bütün #kalâsını Vatikan'ın di- binde toplamıştı. Ve Gene herkesş biliyor ki, Hitler'in bütün wrk nazariyesi de nihayet, bundan ibarettir. O kadar ki, zencileşmek- ten utanmıyan Fransa'yı Avrupalılık namına, ateşe atmak, sevaptır. Keza, malüm bir şey değil midir ki, faşizm demek, müstemleke- cilikte geçikmiş olmak demektir? İtalya'nın gözü, akadar karşı taraflardadır ki, Akdenizin faşist kamusundaki adı «İtalyan ha- vuzu» dur. Hattâ yukarıya aldığımız telgrafta bile demiyor mu ki: &... Bugün, fasist rönesansından sonra, Roma ile Akdeniz, bir- leştirici vazifelerini tekrar benimsemeğe hazırlanmış bulunu- nuyorlar, Yeni İtalya, bu sebeple değil midir ki, sizleri, yeni me- deniyeti sarsmış olan iki buhran esnasında (Rönesans ile son cihan buhranını kastediyor) içtiman davet etmiştir? Cihanı, her defasında, Roma ile şarkın ittihatları kurtarmışlır. Bugün bizle- rin, İtanyan'ların ve faşistlerin bu binlerce senelik müşterek an- aneyi yeniden diriltmek ümidimizi takviye eden âmil, hafıza- mızdan silinmeyen bu hatıradır.» Roma ila şark'ın ittihadı? Eskiden, biliyoruz ki, bu ittihadın te- melini «Roma sulhü» teşkil ederdi. O «Roma sulhü» ki, girebil- 465