9 Ekim 1929 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

a ala 3.” j Ki Çarşamba 9 Tevel 9â9 i ii İdarehi Istanbul, Ankara caddesi, Telgraf adresi: fi nbal ii (| ASİL VE TERBİYE ler memlekette maarif işleri terbiye umdelerinde iz eder. Arıcak hayat iti- olduğu gibi, memlekete iki umde ayni ehem- N değildir. Tahsil ve Gş, “en her birine verilecek aç yeti, milli mefköreler tutularak takdir et- nar işlerine ona göre ti t göstermek, maarif m ana hattını yl Le Yarmın mesuliyetini de ka- gövek fedakârlığını ihtiyar » bu günden gençlik üze- m ütssir olmağa çalışmak bay, eledirler. Milletlerin is- ancak muayyen bir hi e Plân üzerine kurulduğu deb epi haiz r. Sağlam ve emniyetli o hai ve terbiye meseleleri- & ber birine has mahiyet ve İK etpp etini zamanımızda id ai Yen kimse kalmamış gi- eslek, Sanat, teknik, hu- Yet hayatının gittikçe buz, Şekil almakta oldu- bilginin ktymeti «den anlaşılır, Tabiat R ni sırlarını, kanunla- teninden servet ve refa-| kaşı 5 mümkün değildir. “atmı tali ve tesadüfe “Asanlar ve milletler İ- MI nin Naz, ADİ İstikbal mevzubahs ia Mek ve bilerek iş gör dı, ieniyetin en son vedia- p iade etmek, asri ha- i Z yaşayışın ilk şar- sl gp tahsil temin eder, ve gayeye matuf içtimai kıymeti alettir, bir vasıtadır. Sahalar, r.B Cak bu takdirde olaizi arm, e maddi amet N ar eklizi met etti, iyi Sile ölçülür. Bilgi ; € ve doğruya ha İş akla milet bili yal pet bir rol ifa iy heye ku İdare eden ener ise ancak ter- YE gi i arikiyie e ami azamızdan ütüsü İşin içte bu şekli ve- mikyasta, terbi- le, mektep ve ri. gibi, ferdi hiç yer Erbi YER mg e aki itle b, e ind NK, İttaşi n yle, iv iri » Şuuri ve ya Ri pürette mütemadi- inde işler, Tabii ğu. gibi meni iç Genç ette çal e MR & N b ipa Mefküre zle deği CA tetişiş No 100 Gi Gazete ve matbaoya cit hususler için müdiriyete müracaat edilmelidir. 10 kuruştur. Gelen evrok geri verilmez, Maarif vekili dün Darülfünunda bir nutuk söyledi MAARİF VEKİLİ ŞEREFİNE DARÜLFÜNUN Möddeti geçen neskal Komisyon müzakeratına iştirak eden zevat Mübadele işleri ne olacak Komisyon dün gene toplandı fakat bir karar verilmedi Bu gün tekrar toplanacak ve emlâkin iadesi meselesi etrafındaki müzakerata devam edilecek Muhtelit mübadele komisyonu heyeti umumiyesi dün sbaah toplanmış ve çok hararetli müzakeratta bulunmuştur. Bu içtimada he, çıkardıkları müşkilât yüzünden halledilmiyen işlerin intacı için yeni tetkikatta bulunmuştur. ç lade edilmeyen emlâk Heyeti murahhasamız, bilhassa Yunan murahhaslarının iddi-| na ait bulunmaktadır. aları hilâfına olarak henüz iade edilmiyen Yunanistandaki Türk emlâkinin iade edilmediğinden ehemmiyetle baptaki kat'i ve haklı noktai nazarımızı bir defa izah ederek bu işin içinden çıkmak ve Yunan müddeiyatınm butlünını ispat et- mek için komisyon marifetile tahkikat icrasından başka çare olk| gül ettirmiştir. madığını bildirmiştir. Yunanistan nakli hakkındaki kararın ve diğer bazı idari işle- rin tatbikatı da görüşülmüştür. Karışık ve kararsız vaziyet Komisyonun ciddi surette faaliyete geçmesini ve ahden uhde sine mevdu vazaifi sür'atle başarmasını istihdaf eden teklifleri- mizin bitaraf delegeler tarafından ehemmiyetle hazarı dikkate almarak Yunanlıların ihdas ettikleri karışık, ve kararsız vaziye- tin tasfiye ve islâhı cihetlerine gidilmesi beklenmektedir. Dünkü içtimada uzun müzakerata rağmen iş, saat on üçe doğru celse tatil edilerek hususi surette temaslara devam edilmişir. Fakat bundan da müspet bir netice çıkmıyacağı görülerek: mü zakeratın ikmali için yarın da bir içtima aktına karar verilmiştir. Yunan murahhasları emlâkin iade edildiği hakkında ileri sürdük leri iddiaları gayr kabili itiraz delâil ilcretve cerheden heyeti mu rahhasamız tarafından serdedilen tekliflere karşı henüz bir cevap vermemişlerdir. bahsetmiş ve bu ia » onları kulla- ruh ve seciyesi- lar, şbünka başka kıymetler bilgi fevkinde manevi hayatı- Mirai diyetini e h ber mutat bir karar e aya olsun, bu kudret o- : telâkkisinden, felse- We ruh ve vicdanının doğa EU ve ihtiyaçların- Sirek İnsanın gerek ferdi ri, timi asıl kaymeti bu eti, ,Jahur eder, Aletin çtimaa dair reisin beyanatı Komisonun reisi M. Holştad dünkü içtima hakkında bir mu- harririmize şunları söylemiştir: oldukça ilerledi. Fakat vakit müsait olmadığı için bir karar itti oldukça ilerledi. Fakatvakıt müsait olmadığı için bir karar itti-| haz edilmeden müzakerat perşembe gününe talik edildi. Türk heyeti murahbasasının tahkikat icrasma dair teklif henüz mü- zakere edilmemiştir.” ; Heyeti murahhasımız dünkü: heyeti umumiye içtimamı sil Gazi Hz. eti telgrafla Hariciye vekâletine bildir teakip toplanmış ve vaziy , Henüiz iki tarafın emilâk meselesine ait listeleri hakkındaki tet kikatmı bitirmiy'en ikinci büronun raporu yarınki içtimaa yetiş- tirileceği beyan edilmektedir. S Gayri mübadillere tevziat Gayri mübadiller cemiyeti ida|rek heyeti idarece tasdik oluna- re heyeti dün toplanmış ve alğ-|cak ve derhal tevziat yapılacak kadarlara ait para iini muvafık görmüştür, tevziatınm| vi... | i Birinci tevziat bitirildikten sonra hazır listeler mucibince i- vziatta bulunulacaktır. | Adliye vekili sulh mah- kemelerini teftiş etti e Adliye vekili Mahmut Esat B. tef- li ün de devam etmiştir. Ad- liye vekili B. dün sabah refakatinde sküdar mülddei umumisi Suat beyle beraber Kadıköy sulh mahkemesini : müessir olabi- in sil en ziyade araya gitli Şeker inhisarı me- İsi; murları açıkta kalotıyacak Saraç oğlu Şüxrü B. dün şehrimizdeki tetkikatını bi- tirmiş ve akşam trenile Ankaraya Maliye Vekili Ank Lağv edilecek Vekil B. dün sabah Kibrit ve Müs kirat inhisar idarelerile Osmanlı ban kasını ve öğleden sonra da milli ban keremi Ford fabrikasını ziyaret et- : tekarrür eden Pet rol ve Şeker inhisar idaresi memur- Jarının diğer inhisar idarelerindeki münhallere tayinlerini tensip etmiş ve bu hususta dün tebligatta bulun- muştur. Saraç oğlu Şükrü B. Ankaraya ba Teketinden evel kendilerile görüşen bir muharririmize demiştir ki: Ankaraya avdetimden sonra Da inler vekâleti merelesile de meşgul olacağım. Gazetelerdeki neşriyata gelince, Maliye müsteşar: Ali Rıza beyin Dü iĞini| yunu umumiye komiseri olacağı ve Müskirat umumi müdürü Zekâi be- yin Dairler vekâletine namzet göste indür, Fakat henüz vE . : İsviçrenin en büyük bankası olan “Socidt€ de Banguc Svisye” in Zürih merkezi müdürlerinden, M. İzliy şeb rimize gelesiştir. Mİzliy maruf mütehassıslarından biridir ve Istanbula pek mühim bir milli mü- esscscmiz olan İş bankasının daveti üzerine gelmiştir. kadar sürecektir. teftiş etmiş ve bu gey 6 Slap * sa şimdilik muhtemel | yı da dinlemiştir. Öi de, gayri muhtemel de diyebilirim.) tanbul müddei umumisi Kenan B. ile Dainler vekâleti intihabı bu ay için-| birlikte Mahmut Esat B. Fatih ve E- de yapılacak ye komiser tarafımızdan | yip | İŞBANKASI “İ Mil müessesemiz daha ziyade inhi- şaf edecek İsviçreden davet edilen mütehassıs “geldi arif vekili Cemal Hüse dün Darülfünunda bir çay ziyafeti verilmiştir. Ziyafette Vekil bey, Da- rülfünun € derrisler, maarif emini, şehrimizdeki! 'M. İzleyin ihtisası Uanka muame- lâ dabiliyesinin tensiki ve inkişaf temin edecek Yir sistem ih- İdasıdır. Mümâileyh İsviçre sırf bu vazife ile meşgul olmugtur. TETKİKATA BURADA BAŞLANACAK M. İzley tetkikatına Istanbul mer. kezinde başlayacak, sürüsrle İzi besini ve ondan sonra Ankara me kezi muamelâtmı teftiş edece Teftişatm bitamından sonra M, İz ti murahhamız, şimdiye kadar Yunalıların| iey bir rapor hazıtlıyd ti urmumiyeye verecektir. M. İzleyin ihtisas sahalarından bi ri de son zamanlarda Avrupa ve A maerikadi istimali çok taazmüm e- den hesap ve muhasebe makinaları- terem efendile! bahtiyardırlar.» cümlelerile başlıyan z Hi bir nutuk söylemiştir. Neşet Ömer Türkiye Cumhuriyetini bugün şid bey darülfününün tkâmül seyrini i- g Bu makinalar hem muamelâtr ba- zah etmiç ve demiştir kiz sitleştirmekte, hern zamandan, hem de işten tasarruf temin etmektedir. M. İzley bu metodları beş sene evel kendi bankasma ithal etmiş ve tekâ Bu çok faydalı usulü memleketi” cevaben şu nutku irat etmiştir? tendi, muhterem beyefendiler: a ğkamkda izhar le e, günlük hayatını katiyetle tanzınetmiş. hissiyata bilhassa teşekkür ederim, |tir ç ANKARA, 8 (Telefonla) — Büyük ilim müessesemizin çok kıy- |, Esasen var olan bu çok feyyaz kal fiktısat vekâleti hesabma Alman metli rükünleri arasında bulunmakla| biliyetin yetiştirdiği uzuvlar ve biç yada tetkikat yapan Tevfik Be bahtiyarım. Bu suretle vi ve > doğru yoldan şaşmayan memleket ak- çeri Yy kılâpçı cumhuriyet maarifinin mühim meselelerini mevzu bahsetmek | terbiye edilirse beşeriyetin istikbalin) yin edilmiştir. bee ii sarman ezesemenmrinezssnammazmamınamaan ein e İRefi kararı alanmemur ve ler ve bunların geşirdiği safahat he- öne emiri wi mütekaitlerin maaşları bu | in müessesemizin ihraz etmesi lâzım! Mütahassız M. İztiy mizde ilk defa olmak Üzre milli bir — Bitaraflar tarafından muallâk işler hakkında hazırlanan | p0<*0€9© İş bankası tatbik edecek.| muhtıranın tetkikine başlandı ve bu mevzu üzerinde müzakerat| Banka bunu kararlaştırmış ve Istanbul şubesinin tetkiki İ ANKARA, 8 (Telefonla) — Dahiliye vekili Şükrü Kaya B. Şehremanetini ziyaret et krü Kaya Bey buradan son ra Balkap köyüne giden Gazi Hazretlerine iltihak etmiştir. Teftişler ki darüllünun memlekette ilmi temsil ve tedvin eder. talebesile değil, yarattığı ilim ve ir- fan cereyanlarının mütemadi akisle- |dlere semi ii sulh abikemelerini eft ş etmiş ve bir hanımın şiklyetini din- Taşa edilecek kibrit #abrikası ve) lemiştir. istifade edilecek orman- lar hakkındaki raporları gördüm. Bunları Ankarada. tetkik ettikten sonra fabrikanın nerede yapılacağı- ELİE ns tespit edeceğiz. De Mülhak bütçe ile idare edilen in- hisarların ve devâirin memurlarına ait maaşları barem kanununa tev- fik için yeni bir kanun hazırlayoruz. Baremin bu idarelere teşmili üzeri” ne maaşlar azala bile şimdiki hakkı müktesepler mahfuz kalacak ve an- cak yeni tayin edilenler yeni kanun mucibince maaş alacaklardır.” İSKAN İŞLERİ Jeketin dimağında ilmin, hakikatin heyecan ve aşkını dalma uyanık bu- Müdürü umumi İzmir. heyecan ve asi den geldi —— İskân umumi müdürü Hâcr Meh. met Bey İzmirden şehrimize gelmiş- tir, Hacı Mehmet Bey, Vilâyete de gelerek bir müddet meşgul Aldığımız malümata göre Mehmet Bey iki üç gün sonra Anka, İngiliz. amiralı | (iznik Mere ür emmi Limanımıza gelecek olan İn; miştir. Lr ye Şçihrimizde bulunduğu müddet i- 4 üncü sene No 1314 © ii Ni Abone ve ilân ücretleri Gazetemizde çıkan yazıların hukuku mahfuzdur Abone şartları: n İlan tarifesi Türkiye o Hariç İN Güne sahifede santimi o 25 kz. Bayi 0k. S0 ku. Ü ömd 5 7 0. 8, İM, U imi , w & M'. MW, JW, 2 inci : a Munsinmsn 5 Kuruştar ga BİR ÇAY. ZİYAFETİ VERDİ 10009 40041 Cemal Hüsnü Beyin mühim nutku “Bilhassa ilmi meselelerde Darüiftinunu yanda değil önde görmek isteriz,, Darülfünun yarım asırlık hayatında en büyük inkişafını Cumhuriyet “devrinde bulmuştur Şehrimizde bulunmakta olan Ma-| e. de Türkiyemizin de ne şerefli ve ha- yırlı bir rol oynıyabileceği kendiliğin den tezahür eder DAROLFUNUNUN TESİRLERİ Darülfünunların millet hayatların bey şerefine He Neşet Ömer bey, mü- maürif erkân, matbuat mümessilleri| İğ i da nasıl ileri hamleler yarattığını ta hazır bulunmüktaydılar, Cemal Hüs- j rihte, hatta bugün etrafımızda gıp- nü bey saat beşte Darülfününa gel) ğ ş talarla okumakta ve görmekteyiz. Al İmiş ve davetlilerle birlikte yukatı! p man vahdeti darülfünün kürsülerinde aki ziyafet salonuna geçmiştir. ? 5 © | kuruldu. Bastilin anı temin eden, Ve ihtilâlin felsefi €- NEŞET ÖMER BEYİN NUTKU : rinde ik iii hareke uyandıran sonra darlillünün emi.) : darülfünun eminiğir. ni Neşet Ömer bey ayağa kalkmış ve:| Türk tarihi için ebedi şeref olan “Muhterem Vekil beyefendi, muh-| Gi f Ni ke dehanın yarattığı v2 istikametini İyin ettiği yeni türkiyede darülfünun İmeşalesinin çok kuvvetli parlaması azametli inkilâbımızın zaruri bir ne- ticesidir. eyeti ilmiyesi, rında görmekle detle alâkadar eden içtimai, iktısa- di bilhassa mill şesnetlerde Da- rülfünunu yanda değil daima çok <— Teşekkülü ini yanii RED bile baliğ olmıyan darülfünun maddi) “<4 i j önde görmek isteriz. İnkrlâbımız her ve manevi en büyük inkişafını cum- len € buriyet idaresine ve bu idarenin bani- e “ - teksif oinkılâbıdır. e Darüliönunun #i olan büyük kurtarıcımızın şahsiye- şeyden evel denebilir ki Maarif ve 5“ |kavvetli ışıkları bütün vatandaşla- © İn ruhlarında ve dimağlarında dere e sapi tedrisatın ge.) ç C40/ Hüsnü Bey nutkunu | ce derece bu mukaddes inkelâp he- line nakli kelâm ederek demiştir ki: söylerken yetanını daima beslemeli ve daima «Tedrisat bütün fakültelerde tam | vafle” safhalarını “Türk akk selime.) canlı tutmalıdır. İlim ve hakikat bit intizam ve itina ile devam ettiği İnin ve Türk köylüsünün cidden kuy| menbar olan Darülfünun zaman gibi iki seneden beri açılan tatil kon-| vetli ve çok tereddutsüz bilgisine me- fcransları sayesinde darülfünün Halk|dyun bulunduğumuzu huzurunuzda | canları Türk âleminin her tarafın. terbiyesi sahasında elinden geldiği |iddia edeceğim. kadar çalışmaktadır.» TÜRK KÖYLUSU tanı olmadığını çoktanberi biliyo- CEMAL HÜSNÜ B.İN NUTKU 'Türk köylüsü nazariyata vakıf ol.| ruz. Artık isteyoruz ki vatanımızın da milli gayelerin heye- da ve her Türkün kalbinde ayni is- tikamete tevcih edecektir. İlmin va- if ii, Cemal Hüsnü Bey)mamakla beraber to; lının ne mah.) ğa İlmi olsun, tarihimizin-dzametii Mani Yeki Dü MY İla yariceğeş, heniz gali; be; |iabilkemsim ba Şök yezeli melkek: «— Muhterem darüllünun emini! alâmetlere istinaden bilmiş ve niha- lefiyetinin edasını sizden bekleriz.” Me n e önlük hayatımı eke elinle | Yeni Zirmat Müdürü İk selimi darülfünunda hakiki ilimle Ziraat umum müdürlüğüne ta- len mevkiin doğrudan doğruya ken taralndan kazanılması ap etiği ÂTİ KARAR HEYETİNİN TETKİKATI 10 gün'ni sarahaten söylediğiniz an eri Millet Meclisi Darülfünunun muhta- — |iyet kanununu kapal ve talk e | İgifiz mrhbler cemiyetine dahil olanlara İpek erol emdi Cmtirii| dalr fetkikat iki esasa istinat etmektedir prensibine daima sadık kalmıştır. ANKARA, 5 (Telgratla) — AN kan eti faaliyetine TAHSİL BIR KULDOR £ © İkaz Fiyati aliye beam enli Memlekette ilk, orta ve yüksek tah | sus mucibince 15 Kânunuevelde hita- sil hayatları bir kül teşkil eder. Bu)ma ereceğine göre âli heyet mezkür küllün her hangi bir kısmı lözimge-|müddete kadar işini ikimale gayret et len şekilde işlemezse bundan bütün) mektedir. Heyet bu güne kadar 495 İmaarif seviyemizin müteeesir olacağı benim kadar sizin de malümunuzdur. Kuvvetinden emin olan, yapacağım bilen her kuvvetli adam gibi nazarla- fi cımızı çekinmeden zaaflarımız üzerin| ra tabi olmayanlar, 215 ref kararı,|| de gezdirebiliriz. Darülfünunumuzun| 143 ibka karari, 6 madde üzerinde). kuvvetli olması için orta tahsilin kuv| tadil kararı. vetli olması. nasıl İâzımsa, darülfünü-| Bunlardan sonra heyette. elinde dosya hakkında kararını vermiştir. Bu kararlar göylece tasnif edilmekte. 131 Aidiyeti olmadığı halde kura Darülfünunumuzun mevcudiyeti) ması heyetin mesaisini işkâl etmek” m : tedir. a DARÜLFUNUN VE HOCALAR |” öğrendiğime göre heyet 14 Kö Heyet relsi Emin Paşa Darülfünun profesörleri memleket nunu evele kadar bütün Me rek devletle alâkaları kat edilecek ini müddet de) şir. hayatının tenevvü ve eşkâlini labora- isdna tuvarlarında, di larında iü i ve eramilin de hukuku bu ettiren ve izah edebilenlerdir. esaslar dahilinde temin edilmiş bulun Darülfünun odur ki, bütün mem- maktadır. € İngiliz muhipler cemiyetine dahil lanlar hakkında ili heyette yapılan 3 ki iki esasa istinat etmektedir. - Nazım paşanın zamanında ce- MENSUBİNİ ASKERİYE (| |miyete dahil Minik cemiyetin ikinci teşekkülüne girmeyenler. İkinci te alanlar ise doğrudan doğruya tekaü-, €kkül yani Sait molla zamanında ki 'de sevk edilmektedirler. cemiyet mensupları. verilen kararlar üzerine as-| Birinci devre mensupları hakkında kerliği bir müddettenberi takip ede.) heyeti mahsusaca verilen kararlar 3 Bncü sahifemizde: memiş olanların tekrar vazifeye ta. | ref edilmektedir. Ancak bu gibileri: 4— Ekonomi yinleri muvafık görülmektedir. ikinci devreye dahil olmadıklarını a 4— hehisarlarda Haklarında ipka kararı verilen a-|lâkalarınr kesmiş bulunduklarını is- 4 tincü sahifemizde: lâkadarlar ite meclisin geçen içtima-| Pat etmeleri lâzım gelmektedir. Bu münasebetle Türk tarihinin mü) sis ında kabul edilen bir kanun mucibin-| , İlkinci devre mensupları ise heye- Ee e rl in il İn de rc az ni halinde ve muayyen bir) kuyut ile kolayı it ed Şak dn tekaüitleri kü Milla