6 Mart 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

CZa Bliyük glrd Haîbîîı $ ;5 Terciüme ve Iktibas hakkı mahfurdur at GO Cemal Paşa Paris'ten boş dönüyor! '.'_'ğâlmanlarm da bir / ğ ğ 1911 de Malisör kıyamında | , )jvket Turgut Paşa kumanda- “(e sevkedilen kuvvetler Mayıs Üp| âsileri sarmış ve silâhlarını C| rakmaları için kısa bir müh- Çf t vermişti. O karışıklıklarda 'yranlık bir müşevvik rolü oy- || yan Karadağ Hükümeti hudu iında yaptığımız tahşidattan )layı büyük devletlere müra- yat suretlie şerirane bir ma- W >vra çevirdiği vakit İstanbul- Rusya sefiri tarafından Ba- liye verilen notada “Kara- ;. nde muhakkirane bir lisan kul İnıldığı vakit Viy ı1enmü “Hİm gazetelerinden “Naye Fra- Üllerle tefsir etmişti: ;l “Rusya devletinin Babrâliye btiğ ettiği nota öyle bir ay- dır ki İstanbul ricaline inkı- t müteakip Osmanlı hüküme in Avrupada — iktisap etmiş 'dduğu hürmet ve — riayetin |e derecelere kadar azalmış bu- nduğunu gösterir. Bundan bir >ne evvel Rusya hükümetinin abıâliye öyle bir nota ile mü- acaat etmesi mümkün değil- .." h mahkemesinin huzuruna çe ldiği vakit 1908—1914 devre 'an tetkiki lâzımdır, ve başka r vesile ile onu da yapmak | melındeyız fakat şimdiden söy (j|2mek isteriz ki bazılarının yap ıklan gibi o devreyi “meşruti- pctm iflâsı” diye karakuşi bir _.îiküm ile kapatıvermek ilmen “ Eski Osmanlı imparatorluğu _q | un coğrafi ethnographigue ve ki bünyesmm meşruti bir ida- J e tesisine ne derecelere kadar /|düsait olduğu etraflı bir surette etkıkc muhaç, bir meseledir;fa at derhal söylenebilir ki 1908 ei yi ele alan ittihat ve te akki ricali böyle bir tecrübeye vetli muvaffakıyet ümitlerile çirişebilmek için lâzım gelen / vsaftan külliyen mahrum idi- B er. Kanaatimize göre o ellerde (ü e öyle hükümet usullerile her / langi bir idare şekli muvaffaki- vetsizlikle neticelenmeğe mah- tümdu. Kiminle ve nasıl olursa < olsun ittifak! Yukandı görüldüğü gibi ha- ]&nem! Savof eski müdahale ve yağma si- asetinin inkişafını münhasıran ilt ve harici amillerin hare- <getlerine ve sui niyetlerine atfe den ittihat ve terakki ricali mem eketin müşkül ve mühlik vazi- tlere düşmesinde kendi hata- nı ve o hataların tesirlerini Dir türlü görmek ve itiraf etmek stememişlerdir. Talât Paşa hatıratında “Dev ti aliye velev sevki menfaatle sun, artık Avrupada hiç bir evlet tarafından —Mmüzaheret üyordu” demekle beynel- milel siyasiyatta, o kadar felâ. tlı tecrübelerden sonra bile, $& Prese” bu hadiseyi şu cüm- : ' 'alât Pş. soruyor: Fransızlardan ümit yok. “Hlfi var ne dersin? Cemal Paşa milel müzaharetlerin ancak sev- ki menfaatle olabileceğini bir türlü anlıyamadığını göstermiş- tir. Bu zihniyetin garip bir tecel- lisi Trabulusgarp harbinin baş- langıcında görülür. O felâketi mahza Osmanlı devletinin beynelmilel yalnız kalmasına atfeden ittihat ve te- garpteki ittifak ve itilâf zümre- lerinden birine girmekte oldu- ğuna hükmederek diplomasi tarihinde misali görülmemiş bir teşebbüste bulunmuşlardır. Hatırlanacağı üzre İtalya ül- timatomu üzerine Hakkı Paşa istifa ederek yerine Sait Paşa getirilmişti; fakat, hep bildiği- miz gibi, Meşrutiyet devresinin Sadrazamları, şişenin içindeki şeyle hiç bir alâkası olmıyan bi- rer “etiket” gibidir. Sait Paşanın, öyle bir hengâ- mede, Avrupada kimseniri bize el uzatmak istemiyeceğini pek güzel takdir ettiğine şüphe edi- lemez; fakat Teşrinievvel ipti- dasında Mecliste okuduğu be- yannamede, merkezi umumi si- yasetine tercüman olarak, Av- rupa zümrelerinden birile itti- fak emelinde bulunduğumuzu ihsas etmiştir, ve bu suretle meclis kürsüsünden müzayede veya münakasaya konulan itti- fak teklifimize dair Hariciye Ne zareti sefaretlerimize bir tamim göndererek bu teşebbüsün garp | .. payitahtlarında husule getirdiği tesiri sormuştur! Tabii hiç bir taraftan müsbet bir cevap alına mamıştır. Ylalnız Ru.ıya tara- fından himayesine girmemizi muütazammen bir cevap veril- miş fakat Sadrazam o cevabın vükelâ meclisinde müzakere e- dilmesine lüzum görmemiş! İkinci bir ittifak teşebbüsü de Balkan harbinin ferdasına mü- sadiftir. 1913 sonbaharında Bulgarlar la İstanbul Muahedesinin akdin den sonra Ceneral (Savof) isti- rahat etmek behanesile burada kalıyor. Bizim tarafımızdan da İstanbul muhafızı Cemal Bey (Paşa) Bulgar murahhasile mü zakereye memur ediliyor. Bü- yük Adada Necmeddin Molla Beyin köşkünde verilen bir zi- yafetten sonra iki murahhas te- dafüi ve tecavüzi birittifakname müsveddesi hazırlıyorlar. On- dan sonra Şişlide Cemal Beyin ikametgâhında aktedilen içtima lar de Bulgar sefiri Müsyü (To. e kadar gafil olduğunu, beynel şef) ile Talât ve Halil Beyler 'İyet vahim bir şekil a taömeeri e SN L ke d HARIÇTEN ALDIGIMIZ HABERLER Fransada Bir afet Feyezan sonra kasırga ——— Evler yıkılıyor.. Boğulanlar var! Paris, 4 (A.A) — Fransanın merkezinde bulunan dağlık ha- valiye Rhöne vadisine ve Lan- guedoc'a yağan gayet şiddetli yağmurlardan sonra hakiki bir kasırga zuhür etmiştir. Orb, Tarn, Corröze ve Vienne ırmak larınm suları iki asırdan beri misli görülmemiş bir derecede kabarmıştır. Narbonne ile Per- pignan arasındaki demiryolu kapanmıştır, Diğer bir çok yerlerde vazi- almıştır. Trenler, yollarını şaşırmışlar- dır. Bir çok şoförler su altında kalarak boğulmuştur. Monto- ban şehrinin orta kısmının di- ğer taraflarla olan münakalesi kesilmiştir. Burada 20 den faz- | |la ev çöküp yıkılmıştır. Gast- res'da felâket şimdiye kadar gö rülmemiş bir hadde vâsıl olmuş tur. Şehir temamile su altında kalmıştır. 20 den fazla insanın ” boğulduğu söyleniyor. Madeni köprüler temamile yıkılmıştır. Ölenlerin külliyetli olduğu zan nedilen hakikt miktarını şimdi *|den tayin etmek imkânsızdır. Madd?i zarar ve hasarın da tah- mini gayri kabildir. Hasarat ye kününün birkaç yüz — milyonu geçtiği rivayet olunuyor. Mazamet şehrinin birçok ma halleleri su altında kalmıştır. Şehri basan sular kabristanı tahrip etmiş, yüz kadar evi alıp götürmüştür. Montaban istas- yonunu kaphyan suyun yüksek liği bir metreyi bulmuştur. Su- ların azgın ve şiddetli akışı im- dat istiyen bazı kazazedelere tadır. Tuluz, 5 (A.A) — Reynos kö yünde 100 kadar ev yıkılmıştır. 3 kişi boğulmuştur. Tarn ırma gınm suları biraz alçalmıştır. Bununla beraber Mur şehrine henüz gidip gelmek mümkün o lamıyor. Montoban havalisinde Tarn' nin suları bir metre kadar al- çalmıştır. Fakat, suların tahri- batı artmaktadır. Birçok evler çöküp yıkılmaktadır. İçindeki- ler enkaz altında kalmaktadır. Dün akşam iki naş bulunmuş- tur. Şehrin basık mahallelerin- den birinde60 kadar kimse dam ların üstüne çıkmıştır. Bunlar, imdat beklemektedir. Fakat, cereyanın şiddeti — kendilerini kurtarmağa mâni olmaktadır. Montoban şehrinin etrafla mu- vasalası hâlâ temin edilmemiş - tir.* ..Mali kabine Paris, 4 (A.A) — M. Tardieu bu sefer teşkil ettiği kabineye esas itibarile iktısadi ve mali bir mahiyet verecektir. Kabinenin bey Paris, 5 (A.A) — Tardieu ka binesi bugün öğleden — sonra meclislerde beyannamesini oku yacaktir. Ölenlerin .adedi Montoban, 5 (A.A) — Mois sac ta bir su seddi yıkılmıştır. Sular, iki mahalleyi istilâ etmiş tir. Nüfusca bazı zayiata sebep olmuştur. Henüz teeyyüt etme miş bazı haberlere göre ölenle rin adedi yüzü bulmaktadır. Belçika kıralı Mısıra gidiyor. Bruxelles, 5 (A.A) — Kıral ile kıraliçe Cenevreye ve Mısı- ra gitmek üzere dokuzda Bru- xelles den hareket etmişlerdir. iştirak ediyorlar. Balkanlarda muvaffakiyetle yaprlacak bir harp neticesinde Bulgarların Se lâniği almaları ve bize Dedea- ğaç, Kavala ve Dramayı terket- meleri esasına müstenit bir müs veddeye sah çekiliyor; fakat bir türlü tasdik ve teati olunamı- yor. (Devamı var) / Balkanlarda Sırp - Bulgar Iki devlet arasında hiç bir ihtilâf kalmadı Yeni muahede bütün mücadeleleri durdurmuş oluyor —— .—— .— Belgrattan yazılıyor: — Bu- radaki gazeteler Sırp - Bulgar hükümetleri arasında âhiren aktedilen itilâfname ile meşgul bulunuyorlar. Bu itilâfname ile Sırp ve Bulgar hükümetleri a- rasında şimdiye kadar muâllâk ?% M Marinkoviç ta kalmış olan emlâk meselesi- le huduttaki asayiş meselesi halledilmiş oluyor. Hariciye nazırı M. Marinko- viçin bu husustaki fealiyetin- den bahsediliyor. Bu suretle iki memleket arasında ihtilâflı hiç bir mesele kalmamış olmasın- dan dolayı matbuat memnun bulunuyor. Münasebat gittikçe iyileşecektir . ——— —..—— Yunanişts0- 12 milyon frank lık tütün yandı.. Selânik, 4( A.A)— Kavalada 25 şubatta birbiri ardı sıra çı- kan yangınlar neticesi olarak 220 bin kilo tütün bulunan ga- yet büyük iki antrepo harap ol- muştur, Yanan tütünlerin kıyme ti 12 milyon frank tahmin olun | Ingilterede Beşler Konferansta ne görüşülüyor? Amiral Field deniz birinci lordu — eondra, 4 ( A * ) — Beşler konferansı müt hassıhlar komis yonu elyevm talı | telbahirlerin har) esnasındaki faali yetlerine eskisin; nisbeten daha in saniyetkâr bir şte kil verilmesi me selesile meşgu! bulunmaktadır. iral Field. “Fransız heyeti Paris, 4 (A.A)— Londra kon feransına iştirak edecek yeni Fransız murahhas heyeti per- şembe günü hareket edecektir. Heyet, hariciye nazırı M. Bri- and, Bahriye nazırı M. Dumes nil ve müstemlikât nazırı M. Pietri ile meb'usan meclisi bah riye encümeni reisi M. Kuerdu- ezec ten mürekkeptir. M. Tardi eu cumartesi günü heyete ilti- hak etmek üzere Londuraya gi- decektir. Murahhas. muavinle- rinden M. Massigli M. Tardieu ile görüşmek üzere Parise gel miştir. Temaslar Londra, 4 (A.A) — M. Mac Donald bugün Amerikan, Ja- pon ve İtalyan murahhaslarile görüşmüştür. Bu — mülâkatta Fransa sefiri de hazır bulun- müuştur. Londra, 4 (A.A)— Hastalığın dan ben ilk defa olamk kıral Köprü mürüriyesinin kaldırı:- masına dair kanun bu sene meclisten çıkacak Ankara, 5 (Telefonla) — Köprü mururiyesinin kaldırılm sı hakkındaki kanun Heyeti Vekileye takdim olunmuştur. K nun lâyihası Dahiliye Vekilinin avdetinden sonra müzake edilecek ve bu sene çıkmak üzere Meclise sevkedilecektir. Balıkesir - Kütahya hattında mühim bir suiistimal h A_nkara, 5 (Telefonla) — Balikesir-Kütahya hattında t suı'ıstı.mal vuku bulmuş ve maliye müfettişleri tahkikata mem edilmişlerdir. Süiistimal, Ziraat Bankasından alıman yüz b | Tiralık bir meblâğdır. Muallimlerin maaşları ve kıdem zamları Ankara, 5 (Telefonla) — Maarif Vekâletince hazırlanm olan lâyiha Heyeti Vekiliye arzedilmiştir. Lâyiha 60 madı kadardır. Lâyihada, muallimlerin maaşleri, kıdem zamları, alınacaiz mükâfatların kıdem zamlarına yapacağı tesirhakkını kayıtlar vardır. Tekaüt ve e harcırah kanımnları Ankara, 5 (Telefonla) Maliye Vekâletince hazırlanmış lan yeni tekaüt kanunu ile harcirah ve münakasa kanunl: on beş güne kadar Heyeti Vekileye takdim edilecektir. Ka nunun Meclisin bu devresinde müzakere ve intaçı mükarrerd İsmet Pş. Hz. seyahate çıkmıyor Ankara, 5 (Teİefonla) İsmet Pş. Hz. nin seyahata çık caklarına dair olan haberlerin aslı yoktur. Jandarmada son tayinler Ankadra, 5 (Telefonla) — Konya kıtası jandarma muav! binbaşı Arif B. Aksaray kumandanlığına, Diyarbekir muavi binbaşı İhsan B. Çanakkale muavinliğine, Çanakkale muavi binbaşı Abdullah B. Ankara muavinliğine, Aksaray kuman nı binbaşı Etem B. Konya muavinliğine, Kars kumandanı bi başı Zeki B. jandarma mektebi müdürlüğüne, seyyar alay t buru kumandanı Fuat B. Kars kumanda:ılıgma Ankara kıti IZ FUN e ş*Çanakkal ymda yapılan ıbu' resmi kabule riyaset eylemiştir. milyon franklık tütünü havi 10 depo, 4 martta 15 milyon kıy- metinde 250 bimkilo tütünü ha vi 4 depo daha tutuşmuş ve yan mıştır. Martın ikisinde Selânik te 3 milyon franklık hubübatı havi bir çok mağaza ve dük- kânlar da yangın - neticesinde mahvolmuştur. Bu felâketlerin maktadır. Şubatın 27 isinde 2 sebebi meçhuldür, Bırleşebılnreklermı? — .. o1024. — Avusturya Almanya ara- sında bir itilâf . .LE. ——— İki devlet arasında- ki münasebat çok kuvvetli olmakla beraber birleşmek ümidi azalıyor.. Berlinden yazılıyor: — Bura- ya gelen Avusturya başvekili M. Schober bir kaç gün kaldık- tan sonra ÂAlman payıtahtın- dan ayrılmıştır. Avusturya baş- vekili ile Alman Hükümet er- kânı arasında cereyan eden mü- zakerat bitmiştir. Bu mülâkatlarda asıl mevzu bahsolan cihet iki memleket a- rasında bir ticaret muahedesi akti olmuştur. Böyle bir muahe de akti için kâç senedir iki ta- raf arasında ve bilhassa Avus- turya tarafından büyük bir ihti- yaç duyulmuş olmakla beraber bunun akti kabil olamamıştır. Nihayet M. Schober bunu te- mine muvaffak olmuştur, Akte dilecek ticaret muahedesinin esasları takarrür etmiştir. Bundan sonra müzakereye iki Hükümet arasında devam edi- lecektir. M. Sechober Berlinden ayrılırken demiştir ki: — Maksadımız bütün devlet- lerle münasebatımızı iyileştir- Alman ve Avusturya Başvekilleri M. Mculler, M. Schober mektir. Yaltız maddi surette değil fikrt* sahalarda da müna- sç'hatı takviye etmek emelinde- yiz, » M. Schober'in beyanatı tema mile usul dairesinde söylenmiş sözlerdendir. Fakat Avusturya başvekili Almanya ve Avusturya arasın- da bir ittihat vücuda getirmek için çalışıldığına dair ileri sürü len şayıalara da cevap vermiş olüyor. Başvekil demek istiyor ki, Almanya ile Avüsturya mü- nasebatı diğer herhangi bir do- st devletle olan münasebattan başka bir şey değildir. Fakat M. Schober aradaki hudutlara rağmen iki memleketin dostlu- gu daima kuvvetlendiğini ilâve etmiştir . Avusruryanın Almanyaya il- tihak etmesi için şimdilik siya- seten imkân ögrülmemektedir. Her iki taraf da merkezi Avru- pada böyle bir mesele çıkarma- nın vakti gelmediği fı'krınde- dir. jandarma mektebi muduru Nevzat B. Mersîn jandarmâa me tebi müdürlüğüne tayin edilmişlerdir . Nakit işleri mudürü İzmirde İzmir, 5 (Milliyet) — Maliye vekâleti nakit kâğıt işle müdürü Sırrı B. geldi. Beyanatında istihsalâtın tezyidi - iç bütçede 15 milyon lira ayrıldığını, ithalâtın tahdidine Hüküm çe itinakâr davranıldığını, halkın da müzaheret etmekte bulu duğunu, milli paranın kıymetinin tenezzülüne mâni olacak ! tün tedbirlerin alındığın, Türk parasını koruma kanunu kar namesi ile paramızın kıymetinin mahfuz kalacağını, İzmirc mevcut mali teşkilâtın kifayetsizliği düşünülerek burada 1 kambiyo murakabe heyeti teşkil edileceğini bu sayede kambi. nun kolayca tedarik edileceğini söyledi.. Arnavutluk kabinesi istifa etti Tiran 5 (A.A)— Kabine istifa etmiştir. İş Bankası ——eccK— Ötekiler gibi krediyi kesmedi artırdı.. İzmir 5 (Milliyet) İş Banka- sı U. Müdürü Celâl B. beyana- tında ecnebi bankalarının kredi yi kesmelerine mukabil İş ban kasının faaliyetini artırıldığını bu kabil bankaların mevkiine düşmek istemediğini söylemiş- tir. Celâl Bey Hakkı Tarik B. bugün İstanbula gittiler, Kazanç vergisi ANKARA, 5 (Telefonla) — Önümüzdeki hafta, kazanç ver- gisi kanununda yapılacak tadi- “İlâtı görüşecek olan komisyon toplanacaktır. Moskova sefirimiz ANKARA, 5 (Telefonla) — Moskova sefiri Hüseyin Ragıp B. İktısat vekilini ziyaret etmiş tir. Maarif müsteşarlığı ANKARA, 5 (Telefonla) — Maarif müsteşarlığına talim ve terbiye reisi Emin B. in tayini mukarrerdir. Yerine talim ve terbiye âzasından İhsan Bey ta yin edilecektir. Orhangazı ka_vmakamı ANKARA, 5 (Telefonla) — Orhangazi kaymakamığına Şa- tak kaymakamı Emin Tahir B. tayin olunmuştur. Maliye müsteşarlığı ANKARA, 5 (Telefonla) Maliye müsteşarlığma hey teftişiye riyasetini de vekâlet ifa etmek üzere heyeti teftışı reisi Ali Riza; ve hukuk müş virliğine vekâlette bulunan £ lâhaddin Beyler tayin edilm lerdir. Izmirde maçlar İzmir, 4 (A.A)— Bugün A dolu kupası lik maçlarında | çok puvan kazanan iki kuliı] ten Altay sıfıra karşı bir ile | karyayı maglüp etmiştir, Buhran bertaraf edildi Berlin, 4 (A.A) — Nazırl; meclisi demokratlar tarafınd uzlaşma esasına müstenit ol rak tevdi edilen lâyıhayı teki karar verdiğinden hüküm buhranının muvakkaten bert raf edilmiş olduğu söyleniyı Kendi mes'uliyetleri altında.. Madrit, 4 (A.A) — Benebi İspanyol gazetecileri nezdit kabul eden hariciye nazırı, ec bi gazetelere ait sansürden b sederek Ajansları kendi me: lieytleri altında olarak telgi ıgöndermekte tamamile serbi Garaktığını söylemiştir.