23 Haziran 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

23 HAZİRAN 1930 Binci sene, No 1567 NUSHASI 5 KURUŞTUR Tarifeler harbi Harp yalnız silâhla olma Eğer harbin gayesi, herhangi bir vasıta ile hâkimiyet ve te- fevvuk temin etmekse, beşeriye tin bugünkü hayatında vasıta- ların çeşidi çoğalmıştır, ve hat- ta medeniyet ilerledikçe, doğru dan doğruya hayata kasteden vasıtalar yerine başka yollar- dan gene ayni gayeye götüren tedbirler daha ziyade tercih e- dilmektedir. Toplu, tüfekli har- be karşı umumi bir nefret hâsıl olmuştur. Fakat tefevvuk ve hâ kimiyet arzuları bâki ve hatta her zamankinden daha ziyade kuvvetli olduğu için harbin ma- hiyeti değişmeğe başlamıştır. Tarifeler harbi, beynelmilel ha- yat sahasındaki cidallerin en müessirlerinden biridir. Aylardanberi bütün dünya matbuatında münakaşa edil- mekte ve milletlerce büyük bir endişe ile karşılanmakta olan | Şimal Amerika'sının birleşmiş devletlerinin yeni gümrük tari- feleri artık bir emrivakidir. Yüz lerce kalem eşyanın gümrük re simlerini artırmak - suretile 120 milyonluk zengin Amerika pa- zarını harice karşı daha sıkı ka- pıyan bu tarifeler, beynelmilel hayatta, ehemmiyeti itibarile belki de dönüm noktası teşkil edecektir. İktısadi vahdeti, kifa- yet itibarile çok müsait bir va- ziyette bulunan Amerika belki| de bir müddet için başka millet- lerin sıkmtılarına mukabil iktı-| sadi refah ve kudretin en yük- sek noktasma çıkacak, fakat hu Yarım saatten fazla süren bir yağmur ve dolu sağnağı Ankarada bazı mühim hasarat yaptı! '))Wıı'&:w.,nıı Yi a Derr c Kİ W AARARAR AAA AAA ZL RLAR e — aa a n Damcam MBaşımaharriri: Silrt WMebausau NWEAFENEL'E Sellerin bilhassa tahribatına maruz halan Yenişehirden bir höşe Sağnak çok kuvvetli olmuş ve o sırada sokakta bulunanlar sele kapılmamak için birer tarafa sığınmışlardır. İnsan zayiatı yoktur ANKARA, 22 (Telefonla) - Bu sabah saat 11 de Hükü- met merkezi yarım saatten faz- la devam eden dolu ile karışık şiddetli bir yağmura sahne ol- muştur. Bu yağmurun netice- si olarak şehrin muhtelif yer- leri sırtlardan gelen sellerden ehemmiyetli surette mütcessir başında birleşmiş ve bu saha- nn başında bulunan — Hilâlial mer merkez binası bu afetin başlıca kurbanı olmuştur. Bina- nm arkasındaki zemin katında kalorifer dairesine inen merdi- ven kapısından ve bodrum katı-| nın diğer pencerelerinden içeri- ye dahil olan sular, gerek ka- sulüne sebep olacağı yeni cere-| y u. ve bu meyanda bilhassa |lorifer dairesini, gerekse bod - yanlar ve kombinezonlar dolayı| sile de beynelmilel hayatta ken ine bir vaziyet ihdas et mis bulunac, Amerika' tanımıyan ve imajâtını ların -besliyebilmesi pek te mümktn değildir. Eğer başka milletlerdi erika'dan alma- (mak ve ihtiyaçlarını elele vere- rek kendi aralarından, müteka- bil menfaatler temini suretile, tatmin etmek isterler ve günün birinde buna muvaffak - olurlar sa, Amerika için hayli müşkül ziyet doğacağına şüphe yoktur. Yekdiğeri karşısında mevki alan büyük beşeri lelerinin sonraları siyasi a hiyet de kazanabilecek iktısadi 'cidallere girişmeleri, beynelmi- lel hayatın istikbali noktai na- zarından da hayırlı bir şey ol- mıyacaktır. Avrupa birliği teşebbüsleri, yeni 'Amerikan gümrük tarifelerinin kabu- İli üzerine yeni bir hız alacaktır. Bey melmilel alım satım faaliyetleri, kar- İştekli müsaadelere istinat ettiği için, 'şimdiden diğer devletler de Ameri- ka'ya karşı mukabil tedbirler almak yaziyetine geçmişlerdir. Britanya im- paratorluğunu teşkil eden — milletler arasında da kuvvetli bir iktısadi te- sanlit ve birlik tesisi ötedenberi mev- zuu bahsolmakta idi. Şimdi bu fikir daha kolaylıkla tahakuk sahasına geç mek fırsatını bulmuştur. Fransa ken- di müstemlekelerile ayni surette ik- tısadi bir birlik tesisine çalışmakt” dır, Amerika kıt'asının İâtin aslma mensup devletleri, biribirlerine daya- narak, vaziyetin müşkülâtını hafiflet- mek arzusundadırlar. Sözde kalan insani fikirlere gelin- İce, milletler arasında bir sulh ve tesa nit edebiyatı rekabetine girişmek ko lay görülüyor. Fakat iş biraz para ve menfaat sahasına temas edince der- hal her milletin hotbinlik damarı ka: barıyor. Millt bayat gibi, beynelmilel hayat ta ancak umumi menfcat hissi- nin vicdanlarda yer tutmasile hakiki inkişaf ve tekâmülüine mazhar olabi- dir. ZEKİ MES'UT Mektepliler müsabukası 59 uncu hafta başladı SO uncu hafta başlamıştır . Gazetemizde - çıkı haberler- den en mühimini seçip cu- irtesi akşamına kadar mü- a memurluğuna gönde- Neticeler pazar günü Hlecektir. Yenişehir, zayiata maruz kal- rum katını tamamen istilâ et- mıştir. Dikmen, Çankaya, Ka-|miş ve bu süretle 3 metre ir- vaklıdere istikametinden gelen seller asfalt caddenin ve milli| etmiştir. | Müdafaa Vekâleti binasının ö-| karşısında depodaki Hilâliah- nündeki dereden gelip havuz İtifanda geniş bir havuz teşkil Bu âni sel hücumu mer pulları, kıymetli evrak ve Sellerin doldurduğu ve 8 metre irtifa yaptığı Hilâllahmer merkez binası Paramız yükseliyor! 'Mevcut evrakı nakdiyemizin yüzde| kırkı altın olarak hazır.. M. Rist teti kikatını bıtirdi- Londra borsasında paramız yükselmektedir. (e Ğ Tetkikalını bitiren ve rapo- runu hazırlıyan M. Rist Memleketimizin mali ve iktisadi vaziyetini tetkik eden Fransız mali- ye — mütehassısı Profesör M. Şarl Rist dün Ticaret Odası reisi Nemli zade Mithat B. i ziyaret etmiştir. M. Rist tetkikatını — bitirmiş ve Nurullah Esat B. le görüşerek bu ak| * şam Ankaraya gideceğini söylemiş- tir. Fransız mütehaasıs Ankarada iki üç gün kalacak ve ay sonunda Ro- manyadaki — vazifesi başına avdet cimiş bulunacaktır, . Rist dün Ticaret Odasında ken disile görüşen muharririmize, hükü- metle temas edip raporunu tevdi etmeden gazetecilere izahat veremi- yeceğini söylemiş ve seyahati et- rtafında bile ketüumiyeti mubafaza e- derek kısaca demişti! — Tetkikatımı bitirdim. Şimdi zi yaretlerle meşgülüm. Türkiyeyi zi- yaretimden son derece memnunum. Bu güzel memleketten — aldığım iyi intibaları dalima muhafaza edeceğim. 'Tetkikatımın neticeleri hakkında hiç bir şey söyliyemem.,.. Profesör tetkikatı esnasında lâzım gelen yardım ve kolaylığı gösteren| Nurullah Esat B. de bu mevzua hiç ftemas etmek istememiş ve hatta M. Rist ile cereyan eden üzun mü- lâkatın dahi hususi bir ziyaretten i- baret olduğunu söylemiştir. Profesör yalnız hükümetimize de- #il, ayni zamanda Dainler vekille- rine de mali vaziyetimiz hakkında rapor verccektir. Sadece istişari mahiyette olan bu rapor dainlerle hükümetimiz arasın- | | da yakında yeniden başlıyacak olan | temas ve müzakerelerde esas olacak PARAMIZ YÜKSELİYOR n kambiyo borsasına ata — göre Türk Hrası ü (Devamı dördüncü sahifede) sair eşyayıi kurtarmak imkânı bulunamamıştır. — Keyfiyetten haberdar edilen itf 4iye derhal İhnâdise mahalline gelmiş ve bod rum katını dolduran sular an- lasız mesai sayesinde boşaltı- İlabilmiştir. Bundan başka Mec- lis reisi Kâzım Pş. Hz. nin köş kü sırasında ve Maliye Vekili- nin evinin ittisalindeki Tokat meb'usu Hüseyin B, in evinin arka cephesindeki duvar, Bursa meb'usu Muhlis Bl'in bahçesi- ne hücum eden sulara mukave- met edemiyerek çökmüş ve su, Hüseyin B.in kümreslerini,bahçe sini, evin bodrum katını, tama men istilâ etmiştir. Suların bir nin bodrum katına hücum etmiş tir, ilâliahmerin ziyanı (15000) Hüseyin B, in zararı da bin lira |kadar tahmin edilmektedir. Caddelerdeli öotomobil ve a- |rabalar, oldukları yerde kal- mışlar ve o sıralarda — sokakta bulunanlar sele kapılmamak i- çin birer tarafa sığınmışlardır. Her şeye rağmen yollarına devama gayret eden itfaiye o- tomobilleri, su dalgalarını yar- mak suretile hedeflerine vüsıl (Devamı dördüncü sahifede) Tevhit ! Yeni İstanbul kaymakamları kimler olacak ? di için hazırlıklar ilerlemekte- kadroları gelmişti. Yakında ye- ni kaymakam /e nahiye müdür- leri ile diğer memurların isim- leri de tesbit edilecek ve bunlar eylülden itibaren işe başlıyacak lardır. Yeni kaymakamlıklara ilga edilecek olan dairci belediye mü dürlerinden bazılarının tayin o- lunacakları da söylenmekte ise de b'nüz takarrür etmiş bir şey yoktur. Yeni kaymakamlıklar birinci sınıftır. Yeni teşkilâtta, halkm işleri- ni takip hususunda büyük kola- ylıklar görmesi temin edilecek- tir, Meselâ şimdi Bebekte otu- ran birisi nüfus kaydını çıkart- mak isterse evvelâ İstanbula i- nerek Vilâyete istida vermesi, buradan oranın nüfus memurlu guna havale edilmesi lâzımdır. Halbuki yeni teşkilâtta Ru- melihisarı azası vücude / get İleceği cihetle isidasmı kendine İyakın ve civar olan yere vere- cek ve bü suretle sehge inmek- ten kurtulacaktır. Teskitöt kanunun'n tatbıkr dir, Yeni teşkilâtta ihdas - olu-| nan kaza ve nahiyelerin isimsiz | | | | | | 419 milyon lira cak - dört saat devam eden fası-| Gazi Hz. Boğâ;.da bir te-, nezzüh yaktıları Gazi Ha, dün akşam Ankara motörü ile Boğaziçinde bir deniz tenezzühü icra etmiş ve Sarıycı gitmişlerdir. Gazi Hz. gece saat 10 a doğr avdet buyurmuşlardır. Kâzım Pş. Hz. dün saraydaki hususi dairelerinde istirahat etmiş-i lerdir, | | | Kibrit inhisârındaki memurlarneolacak? Hükümetle muhaveleyi im- zalıyan M. Hofman Istanbula geldi.. Kibrit inhisar müdürü Tahir Kevkep B. ve hükümetle yeni mukaveleyi ak- deden Amerikan grupu mümessi- 4 M. Holman şehrimize avdet etmişlerdir. İnhisar idaresi temmuz iptida- / sında bu grupa devredilerek şir- ket halinde faa- liyetine devam edecektir. Grup, hükümete yüzde altı buçuk faizli bir avans şeklinde vermeği taahhüt ettiği 10 mil- yon dolarınm birinci taksitini ver- mişti. Mütebaki dokuz — buçuk milyonü 15 ağustosa kadar ve- recektir, Şirket, mefsuh şirketin » N Tahir Kevkep Bey kısmı da Maliye Vekilinin evi-| makinelerinden de istifade ede- | rek iki sene zarfında İstanbul | vilâyeti dahilinde bir fabrika ya- pacaktır Fabrika için, demiryolu gü- 2 inci sahitede laryoserra Içi de bi dert oldu Kabotaj bayramı hazırla. Biyor 4 daha s0) yuldu.. Ğ — Piyango İşi yenl bir şekil V 3 fncü sahifed Felek Hikâye H İ ıı Mesele kalmadı müderrislerle ve Darülfünüun Kmini Neşet Ömer B. ile Tıp fakültesi müderrisler mec lisi arasında Kâzım Esat B. in ta- yini meselesinden bir — ihtilâf çıktı- fını ve nihayet mezküir fakülte reisi |Süreyya Ali B. in istifa ettiğini yaz- mıştık. — Bu ihtilâfı balletmek üzere Maarif müsteşarı Mehmet Emin B, İstanbula gelmiştir. Dün — öğledeni |sonra Tıp faküiltesinde müderrisler meclisi müsteşarın — riyaseti altında bir içtima aktederek Küzım Esat B. intayini hâdisesini mevzuu bahset- mişlerdir. İçtima — geç vakte kadar devam etmiş ve hararetli — safhalar geçirmiştir. Müsteşar Mehmet E- min B. içtima tafsilâtmı — Vekülete telefonla bildirmiştir. İçtimaa başlandığı zaman mecliste münakaşa havası csmekte idi. Mü- derrislerin ekserisi Neşet Ömer B. Jin tarzı hareketinden şikâyet etmiş- ler ve Vekâletle müderrisleri ihti- |'âfa düşürmek istediğinden bahset- Naarif Vekili namına söz alan M. Emin B. bunun — kat'iyyen gayri va Süreyya AlI ve Neşet Ömer Beyler zergâhında ve sahilde olmak tibarile Kartal muvafık görül mektedir. Şirket, çakmak satışına da şimdiki şekilde devam edecek- tir. Şirket, Türk olmak şartile iştediği memtiru — kullanmakta serbest olduğu için şimdiki me- murların mukadderatı —henüz malüm olmadığı beyan edilmek tedir. Şirket azami 12 kadar ecnebi mütahassıs celbedebilecektir. Şirketin hüikümete vermeği taahhüt ettiği senevi 1,800,000 lira 20 milyon liralık avansın it- fasına tahsis edildiğinden şirket bu avans haricinde hükümete para vermiyecek ve 25 sene son |ra fabrikayı hükümete terkede- Vilâyet ile Emanetin tevhi- | cektir. 3 aylıklar Üç aylık maaşlar başlıyor. Üç aylık mütekaidin, eytam ve eramilin maaşlarının yarm- dan itibaren tediyesine başlana caktır. | Maaş günleri şudur: | 24 Haziran salr — kadınlara | 25 ,., çarşamba -erkeklere 26 perşembe -kadınlara 28 cumartesi-erkeklere 29 pazar — kadınlara 30 pazartesi - erkeklere Cüzdan numaralarına naza- ran tediye tarihlerini gösteren mufassal cetvel ve izahat beşin- ci sahifemizdedir. için Dahiliye Vekâletince ihzar edilmekte olan talimatnamenin ağustos ayı sonunda bitmesi mu karrerdir. Yeni teşkilâtta polis ve zabı- tai belediye — memurlarının da irleştirilmesi kuvvetle muhte- meldir. Bunu da yeni talimatna- me tesbit edecektir. Halen 265 zabıtai belediye memuru ve 10 da merkez memuru vardır. Bin izahatı müderrisler — tarafından emnuniyetle karşılanmıştır. Müte- Jakiben Küzım Esat B. in tayini ko- nuşulmuş M. Emin B. — Vekiâletin Macarlar: 2-Genğleri Bu toplanış müsmir netice vermiş "Tıp fakültesinde dün maarif müsteşarının | huzurile içtima edildi.. bi kâlet arasındaki anlaşamamazlık bertaraf edilmişti Emin Bey noktai nazarını izâh etmiştir. Müdi risler de bu noktai narara iştiral mişler ve mesele halledilmiştir. Bunun üzerine Mehmet Emin İzitmek istemiş ve — mütebaki içii Çi marm ailevi mahiyette -bulunduğ söylemişse de heyeti umumiye 7 yete kadar bulunmalarını rica et tir. Müderrisler ittilkla Kâzm Beye şahsan itimatları bulunduj Ju beyan etmişlerdir. - Bundan wo) Süreyya Ali B. e istifasını geri al sı için ricada — bulunmuşlardır. bususta kat'i bir netice alınmamı beraber istifanın geri almacağı kü vetle temin edilmektedir. r Darülfünun — Emini Neşet Ör B. bir muharririmize şunları — &Ğ — Rasim Ali B. in söyledikleri |sısızdır. Kat'iyyen tekzip edersl, | Bugünkü içtima hakkında yarın (ÜŞ İgün) matbuata bir tamim yollryaf$iŞ Z. Esat B vazifesine HMT | Tamıştır a. n miz: Dünkü oyunda niçin hiç heyeca duymadık ? (Macar gençlik liki) nin tem sili takımı ikinci maçinı — dün Taksim Stadyomunda Fener- bahçe, Beşiktaş — ve İstanbul Spor'un gençlerinden mürek- kep bir muhtelitle yaptı. Yedi, sekiz yüz seyirci, velâ Macarlar, bir az sonra da bizim gençler muhteliti sahada, Hâkem Şeref Bey. Bizim ta- kım şöyle: Şevket (B.) Sami (İ.S.) Adnan (B.) $ekip (F.B.) Hasan (İ.S.) Reşat (F.B.) Niyazi (F.B) Salâhattin (İ.S) Nâzım (B.) Muzaffer (F.B) Fikret (F.B) Oyunün tarzı cereyanını u- İzan uzadıva izaha hacet — vok. |Lik maçlarında her hangi İzaif takrmımızın galibiyeti e etmek için didinerek meyi koydukları iptidaf — oyun ta'l Umumiyetle hesapsız ve İalı.' vuruşlar, bu vurlışlar netii Ev- |di de beriş | kendi kende İj yuvarlanışı. Bütün bunların y İ sında yalnc. muhacimlerimie güzel pasları ve kaçırdıkları:z yısız sayılar! Macar gençlerinin 2 nci oyr nu da gördükten sonra kat'iy le söyleyebiliriz ki şimdiye |dar İstanbul'a bu kadar zayr ) iptidai oynayan bir takım )/ (Mabdı dördüncü sahifedi;