23 Haziran 1930 Tarihli Yarın Gazetesi Sayfa 1

A LA K öek REn l a MN OU A leli e | Mi Sene: 2 — N: 184 ,f_ Esnâf_ ve Fırka — İSTANBUL : Ankara caddesi TELGRAF : İstanbul Yarın TELEFON : n 4243 POSTA KUTUSU : 395 Haziranın 19 uncu günü çı- kan gezetemizde, iki mühim haber vardı. Bunlardan biri, İstanbulda bulunan “42, cemi- yet hesaplarının sıkı bir teftişe Vâbi tutulacağından - bahsedi- yordu. İkincisi de, esnaf cemi- yetlerine dahil bulunan bir za- tin acı, mubhik şikâyetlerini bir araya toplıyordu. Bu iki fıkranın esas ttiba- rile alâkadar olanların, hassa- ten halk fırkası İstanbul mer- kezi hey'etinin şiddetle alâka- sını uyandırmış olması İâzımdı. Çünkü : Esnaf cemiyetleri li- taret müdürlüğündeki müra- kipliğe merbut iseler de, evas itibarile Halk Fırkasına mensup teşekküllerden ibaret bulunı- yorlardı. Ticaret müdiriyetinin tel- Hş kararı pek yerinde, isa- betli, takdiredilecek teşebbüs- lerdendir. Şa kadar var, ki: Ticaret müdüriyetinin bundan evel yaptırmış olduğu teftiş- lerden beklenen neticeler a- hnamadığı te'yidedilmektedir. Sebep olarak ta, bazı kudret- Ni zevatın tavassutları ileriye sürülüyor. Bir türlü ihtimal verilme- mek lâzımgelen şu rivayetle- rin tahakkuku takdirinde, Ti- caret müdiriyeti de, emaf mürakipliği de Halk fırkası da iyi bir vaziyete girmis ol- mıyacaklardır. Ezcümle Tah- mil Tahliye cemiyeti muame- lâtında geçmiş olan bir me- selede, mevzuu bahs kudretleri te'sirline misal olarak gösteri- liyor. İstanbulda Esnaf cemiyetleri teşekküllerine — kayıtlı * Elli Binden,, ziyade vatandaşı, tam »42, müuhtelif cemiyet temsil etmektedir. Bu — teşekküllere mensup milletdaşlar bir mem- leket Fırkası olan Halk Fırka- sının belli başlı siyasi rükünle- rinden madutturlar. Bütün cemiyetleri kendin de cem ve temsil edebilen bir Firka Dünyanın bir tarafında mevcut olmadığı için, “siyasi mefküre birliği, namına n vaziyet mempuniyeti calip ah- valden olabilirdi. Fakat esna- fın hali, vaziyeti, yalnız siyasi ekseriyet te'sisine,teşkiline ba- dim olmaktan ziyade, iktisadi idi. Memleketin hayatile mu- kayyet olan Ticaret, alış veriş sahasında, iş hayatında yük- sek kabiliyet ve kıymet ifade edebilecek hale,şekle sokulla- bilmeli idi. Esnaf teşekkülle- başlandı İstanbul — mintikası — İskân müdiriyetine tayin edilen Kırk- lareli İskân müdürü Cemal bey vazifesine başlamıştır. Bir 'müddettenberi tatil edilen iskân müamelâtna dünden itiba- ren başlamlırıştır. İskân Mmütliriyeti umumiyesi tamamlarmayan Mü- :-ııııım itmâmına başlanılmış- ar, riaden beklenecek, beklene- bilecek muvaffakiyet sırrı da ancak bu olabilirdi. Siyaset safhasında istismar — edilmek zarureti harıl olunca, cemiyet- ler, bütün mevcutlarile hare- kete gelebilirlerdi., İşte, memleketin, her ke- işlerine tealluk eden hususatta kaydaltıma almamalıydı, Siyasi bir Fırkanın müra- kabe bahanesile meslekten an- lamaz, esnafin ihtiyacını tak- d.rden külliyen aciz, bir takım zevatı esnaf işlerine kuruşlır- ması o işlerle Fırka namına uzlaştırması oldukça tehlikesi düşünülmiyen bir şey Idi. Nitekim, “42, cemiyetle “50, bin iş güç sahibinin şi- kâyetri de hep bu nokta ü- zerinde toplanmakta, tekâsüf etmektedir. Neticede vâtan- daşların namını yükseltmek istedikleri kos koca muazzam bir “Fırka, a sai istimale müstelt teşktlât olduğu kana- atlöri' hait ulayor. Haddi za- ile Dü suzluklarından mes'ul olabilir zannedilmemeli- dir? Yazık, günah değilmi? Görülüyor ki: Esnaf cemi- yetlerinin para muamelelerinde karışıklık hasıl oldukça, esmnaf- ta Fırka aleyhime bir soğukluk peyda olmaktadır. Şikâyetçiler Fırkaya samimi rabıtalarında müttefiktirler. Sızıltının hedefi hep meslek teşekküllerinin başı- na meslekten anlamıyan tavsiyeli adamların geçirilmiş, : mış olmasındadır. Halk Fırkası Esnaf Cemiyet- lerini başı böş biraksın denile- mez. Fırkanın en mühim, en ruhlu vazifesi, o “teşekküllere siyasi istikamelt, siyasi şuur, siyasi terbiye verebilmeğe ça- hşmak, muvaffak — olmaktır. Bu hakkı esnaf ta, her aklı ba- şında olan da kabul ve tasdik eder. Hatta, ediyorlar da... Onların — istedikleri:meslek işlerine - Mmüdahale edilmeme- sinden, şunun bnnun adamı kayrılacak diye, para işlerinin kârıştırılmamasından ibarettir. Acaba gereği gibi anlatıla- bilindi mi ? cemiyetlerin başları- kayrık- Ârif Oruç H. Rifat B. Temyiz layihasını bugün makamı âidineğveriyor H. Rifat bey 30 büyük sahife- lik bir temyiz layihası hazırla- maştır. Bugün makamı aldine verecek- dr. Haydar Rifat B. hakkından emin olduğunu söylemektedir. tında fırkanın birer tavsiye İ sin, Türklerin Fırkası olan Halk firkası şu esaslara riayet et- mezse, yani esvafı siyasi şuura —| sabip ettikten sonrs mesleki muamelelerinde, kendi idari ; | IN Başmuharriri :VA_rIİ Oruç ç BGenç muhtelitimiz' Macarlarla 2-2be- rabere kaldı Dünkü gün, stadyumda cu- maya nazaran az kalabalık var. Berabere bir netice ile biten | Beşiktaş Fener küçüklerinin mü- sabakasından bir müddet sonra alkışlar arasında Macarlar ve bunları müteakiben mühtelit o- yuncular, sahaya çıktılar. 'Ta kımlar yer aldıkları zaman muhtelitimiz şu şekilde idi. Şevket Samih “Adnan Mahmut Hasan! Reşat Niyazi Salâh Nazım Muzaffer F. hakem şeref bey. * Oyuna saaât 6 da başlandı. İlk hücumumuz — müdafanla- rında kırıldi. ve “geri çevrildi. | Macarlar bir müddet sanrthaf- larının hüsmü idaretile kalemize bir çok tehlikeler göçiritiler. Bu hteumlar esnasında — müdafaa- mızin epiyce müşkülâta düçar olduğu görülüyordu. Mamafi ara sıraş - tehlikeli hücumlar yapıyor ve fırsatlar kaçırıyoruz.. 7 inci dakika Mu- zafferin sıkı bir şütü direği yala- yatak dışarı gidiyor. Bir aralık öoyun mütevazin bir surette cereyan etmeğe baş- hyor. Müdafaamız oyununu düzelt- miş, şuurlu oynuyor.. Hücum hattında Muzalfer fevkalâde bir oyun oynuyor.. Fikretle çok güzel uyuşarak sol taraftan Macar kalesini sarıs- yorlar. 22 1nci dakikada Macarlar aleyhine verilen bir Frikik . . Sağ taraftan topu kapan Muzaffer güzel bir sürüşle sol müdafilerini atlatıyor ve yerinde bir şütle topu Macar kalesine #okuyor. Macarlar, bu gole, 2 dakika sonra mukabele ediyorlar. Macarlar devrenin sonlarına doğru 2 inci göllerini de kayde- dıyorlar. Ve ilk devre Macarla- rın 2-1 lehine olark bitiyor. H.kinci devrede takımımızda makül bir tebeddülât yepıluyor: Mahmudun yerine Şehip heçı- yor. İşte ikinci devrede, getç ta- kımımız tam bir muvaffakiyetle oyhuyor ve bariz bir hakimiyet tesis ediyordu.. Hem bu hakimiyet muvakkat bir müddet değil, tamamen oyu- mun sonuna kadâr devam edi- yor. Oyuncularımızın candan,temiz ve ahenktar oyunları okadar şaşırtıyorduki.. (Devamı ikinci sahifede ) Zat işleri muhasebeciliğinden: 24, 26 ve 29 hazirân kadınlara 25, 27 ve 80 haziran erkeklere (4 üncü sahifadaki izahatı okuyunuz.) 28 Haziran — P ünkü maç Türkîyekırtîsiyereköfü! 1006 istida ve hiç! Hiç işittiniz mi ? Midillili bir muhacir 1006 istida vermiş gene işi yapılmamış. İskân dairelerinde eli ayağı titreyerek dolaşan biçare bir ih- Uyar adam ağız bizim gazeteci ol duğumuzu öğrenince, elindeki kalın zarfları açtı, tomarlar ha- lindeki vesaiki göste rerek bir- den bire pek inanılmayacak yeş- ler anlattı. Fakat kalın zarflar için- ceki evrak bu n — şahidi- di. Bu muhacir başından geçen şayanı hayret şeyleri — şöylece anlatıyor: — 339 senesi Midilliden mü- badeleye tabi olarak Ayvalığa geldim. Verilen evde üç ay ka- dar oturdum. Tefyiz muamelesi yapılmadan o zaman iskân mü- diri, şimdi Balıkesir valisi olan Özdemir Selim bey tarafından zabıtaya — verilen emir üzerine mübadil olmayan ve hakkı mu- hacereti olmayan Üsküplü Ha- cer efendiye iade edildi. -Bilâ hara andan da alınarak bir Gi ritli muhacıra adeta satıldı. Vi- lâyete bir beyaâanname ile mü racant ettim. Ondan sonra mü- tenddit - müracaatlarımı lesirsiz kaldığı fiçin nihayet sıhhi bir sebep göstererek Burhaniyeye naklimi istedim ve gittimsede oradaki mesken — buhranından dolayı tekrar Ayvalığa isde e- dildim. Halâ iskân olunama- dimi Yedi venedeüberi bir. tek © | dacığa sahip olamadım. Handa otelde kira verip geziyorum. Zeytinsiz zeytin ağaçları Gene aynı senede iskânı adi süretile bana 160 ağaçlı bir zey- Kadın birliği yeni işler ya- pacağını söy- lerken bunla- rın nelerden i- baret olduğu- nu bir sır ola- rak gazeteci- lerden sakla- yordu. Hain bir darbı me sel — vardır : *Sarmısağı ge- lin etmişler de ancak kırk gün kokuüsunu saklayabilmiş, Kadın birliği de bu sırrı ancak bir ay yani sarmısaktan da az bir zamânda ifşa etti. Bu faaliyetle, meğer pek ba- Kadınlar birliği reisi L. Bekir H. Birlik — temmuzdan — itibaren Fransızca, İngilizce, İtalyanca ve Almanca kursları açacakmış. İngilizce Esma Zafer hanım tarafıtıdan gösterilecektir, Fran- sızcayı Seniha Rauf ve Eşma Zafer hanımlar vereceklerdir. Almancayı kollejlerden biri- nin hocasının vermesi muhtemel | | | | tinlik | madığım için bu kuru ıw | | | | Kadın birliği faaliyette! 'Kadın birliğinin aylardanberi gazete- 'lerden sakladıkları sır meğer neymiş? * meşgğuldür. Fakat bunun nereye ABÖNE : Dahil için seneliği 1100 Hariç . . 2700 İLÂN : Tarifeye tabidir. Fiati 5 kuruş 100 istida verdiği halde işini yap- tıramayan Midilli mübadili za- vallı ihtiyar işte büdur! —— vermişlerdi. Fakat 160 ağaçta 160 adel zeytin yoktu! Ben memurlara fedakârlık yapa- vermişlerdi. Bunun, üzerine kay-- makamlığa istida vererek mağ- duriyetimin — telâfisini — istedim. İstida iskân müdiriyeti ile kay- makam arasında gitti geldi ve nihayet işi mevcut olmayan bir komisyona havale ettiler. 6 sene toplanamıyan komisyon! O komisyon altı senedir. bir türlü teşekkül edemedi. Gene tapu kaydi mucibince Midillide ki " emlâkime - mukabil dir. İtalyanca için bir kimse dü şönülmektedir. Bundan başka birlik birde deniz tenezzühü hazırlamakla yapılması bir hayli gürültüyü mucip olmuştur. Nihayet âzüdan bir H. “Gazetecilerin gittiği yere gidelim de tenezzühümüze dair güzel yazılar yazsınlar, demiş vebu teklif müttef, bul edilerek, birliğin Yaloyaya ter nezzüh tertip etmesi muvafık görülmüştür. Birlik aymı zamanda menafil umumiyeye hadinm — cemiyetler gibi vargiden muaf olduğu için bu tenezzühten çok istifade ede- | €ektir. Vapurda cazbant ve dans tan başka mütenezzihine bir güzel süpriz de hazırlanmaktadır. Kadın birliği bu umumi işten başka en mühim iş olarak intihap meselesile — uğraşmak- tadır. Geçenlerde — yazdığımız fakat birlikçe tekzibedilen nam- zetlerin isimleri fırbaya verilmiştir Fırka teasip — ettiği takdirde bu hanım efendilerin namzetlikleri vaz olunaçaktır. B lll İ