21 Ağustos 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

İ ASARESAAN Üa 5 AAA L S G B T S n KA ü Ca NUSHASI TKURUŞTUR ÇERLUTETTGANR AAT PERŞEMBE 21 AĞUSTOS 1930 5inci sene, No 1626 £ ÇN Başmakharriri: Sizmrt Mebmorn MARENEE'E BUĞ 2 incl sahilede : 1— Tarihi tefrikamuz: Ali Sağindal 2— Harici ve Sen h.n"":"' #4- Kıskançlık yüzünden bir S üncü sahitede , cİnayet 1—Vapurcular İhtilâfımın sonu * — 4 üncü sahifede neye varacak ? $i— Fdek — — 2—Zeytin yağları için tüccar — 2— Hikâye hükümetten ne İstiyorlar ? 7 8— Roman 8— Arap Kadri nasıl öldü- Ciddi ve sainimî olalım | Tenkit edelim, fakat bu ten- titlerimizde ciddi ve olmaktan ayrılmıyalım. Bilhas- sa hiç bir sebep ve vesile ile ha- kati hissimize — ve hevesimi- Ze feda etmiyelim. Lâzımdır ki ügün tenkit mevkiinde bulu- Nan yeni fırkanm erkânı ve 0- Nun namına söyliyenler ve - ya- Zanlar bu ciheti herkesten Zi - Yade derin derin düşünsünler. Sasen yarın ispat edilemiye- Cek bir davayi, hesabı veril- Miyecek bir isnadı ortaya at- Mak tenkitlerde aranan ciddi- Yet ve samimiyeti bozar. Mü- Takabeden ve karşı — fırkadan klenen faideteri hiçe indirir. B ün muhterem — Ali Fethi 'eyle bu mevzu üzerinde gö- Tüşüyordum. Dedi ki: — “Bilhassa şahsiyata giriş- €n son. derece ihtiraz et: ltek lâzımdır. Üzerinde müna- Şa edilecek fikir, tenkit edile- tek mesele yok mu ki münaka- şı!" derhal — şahsiyata intikal N 'Y'"-_ Bizim maksadımız gay- v şahsi, sırf fikir - üzerine mü- Aı &şa ve mücadele yapmaktır. C;î'“_k böyle bir mücadeledir ki “*&si terbiyemizi gösterebilir.,, h _Mllhterem liderin — elbette takkı vardır. Kendilerini -te- Essür Rede ve biraz da endişeye sev- Değ 'N sebep — bazı beyanat ve —— Yatta şimdiden eşhasa do- d“c_"_î_lllması, prensipler üzerinde le gıl_“ Şahıslar üzerinde müta- İ & Yürütülmesi olmuştur. Her Jalde buna yol açmamak lâzım- (İrana ve ilecek c evap hazırlandı.. çok mühim beyanatta b İrana verilecek hiç bir tebeddül yok Hariciye vekili Tevfik Rüştü ve Dahiliye vekili Şükrü Kaya beyler dün sabahki ekspmşle Ankaradan şehrimi'ze gelmiş- lerdir. Vekil beyler Pendikte Reisicümhur Hz. namma serya ver Rüsuhi, vali ve şehremini Muhiddin, Gireson meb'usu Hakkı Tarık, Beylerle gazete- çiler tarafından istikbal edilmiş | $ lerdir. Vekil Beyler Pendikte tren- den inmişler, refakatlerinde is- tikbale gelen zevat olduğu hal- de Sakarya motörile Yalovaya müteveccihen hareket etmişler- dir. Fakat motör Adalar önünde Yalovadan gelmekte olan ve İs met Pş. Hz. ni hâmil bulunan Ertuğrul yatma tesadüf etmiş ve yata yanaşmıştır. Paşa Hz. Tevfik Rüştü ve Şükrü Kı'ııı fırka hakkında görüşmüşlerdir. İsmet Paşa Hazretlerile Ve- iT. Çünkü bir defa hakikat *trafında yapılması düşünülen Mücadele böyle bir cereyan al- ? mı siyasi teşekküllerin ba- îln a bulunan liderlerin hüsnt Sly etleri ne kadar büyük olur- & olsun ondan sonra bu cere - Yanı tevkif etmek çok güç olur. Röen_(ıi / hesabımiza- şimdiden îl73’lı)ielım ki biz bu nok.tadğ g—ğm' dikkat ve hassasiyeti naştermeğe çalışacağız. İşin en Zik Ciheti yeni — fırkanm ve Zetl::lı davasını müdafaa eden ga- €rin ayni hassasiyeti gös- nı;"&lerindedir, Gayri mem- Seri, © Sayri mes'ul eşhasın ek- t eti çokştaşkın bir derece- ü d“'an teşviklerine kapılmama ş;Vaafi“'_—_ Eğer yeni — fırka bu .Sİ Tüştü gösterirse memle- Çok , iYasti terbiyesi hesabna * Parlak bir şey olur. idarteSm“ Paşa Hükümetinin Belin Prensiplerine ve icraatına lara Cfı— muhterem Başvekil on- Bcüş esabıpı vermeğe, l'ıiıkfş- müda;“ takip ettiği politikayi Zir h davetmeğe her zaman Ha- ulunduğunu söylüyor. ond;ıziîman çok uzak değildir. #alnız SoNra hüküm — ve karar Z eikârı umumiyenindir. Siirt meb'usu MAHMUT H erşey hazır.. V"â!let!e Emanet 1 *ylülde birleşmiş olacaktır. edillî" Eylülden itibaren tatbik ğ cek olan vilâyetle Emane- mn te_vl?ıdı hakkında — Emanet aua_vı_m _Hârru't B. dün bir mu- rîn'ııı'me şu_izahatı vermiştir: GçE evhit işlerine taallük e- & ler şey hazırdır. Bir Eylül- anğoreceksıniz ki vilâyetle E- b a:amanjen birleşmiş bir hal malî Işlmaga b_aşlıyacaktr. Kay aş"îll'ıı'ı ar da bir Eylülde vazife Gerl Ii a bulunmuş olacaklardır. Ser bü kaymakamlar, gerek di- M üyük /—memuriyetlerin kad- "nakıl Vekâletçe şahıslandırıl'- a a(lıı:_ Yeni bütçe de ay ba- & an itibaren tatbik edilecek llkia Bıunun da her türlü hazır- he rı ıkıpal edilmektedir. Yal- Cemiyeti belediyenin tasdi kil Beyleri hâmil Ertuğrul ya- tı Seyrisefain rıhtımına yanaş mış ve Pş. Hz. Vekillerle bera- ber otomobille doğruca Tokatlı yan oteline inmişlerdir. Ot.elde öğleye kadar istirahat etmişler ve yemekten — sonra İsmet Pş. Hz. dişlerini tedavi ettirmek ü- Vekil Beyleri yata davet etmiş- ler ve beraberce İstanbula dön- müşlerdir. İsmet Pş. Hz. ne aileleri ve yaverleri refakat etmekte idiler İsmet Pş. Hz. yatta Vekil Beylerle samimi hasbihalde bu- lunmuş, Şark hâdisesi ve yeni Ismet Pş. Hz. ve Hariciye, Dahiliye vekillerimiz dün Istanbula geldiler ve akşam geç vakit döndüler. Tevfik Rüştü ve Şükrü Kaya Beyler Tran ve Şark vaziyeti hakkında gazetemize ulundular... şifaht notanın esasları dün gece Yalovada kararlastırılmıstır. Şark vaziyetinde tur. Te Beyler yerli mal sergisinde zere Tokatlıyandan çıkmışlar- Tevfik Rüştü ve Şükrü Ka- ya Beyler öğleden — sonra vali Muhiddin Beyi — ziyaretle bir müddet görüşmüşlerdir. Müte- - akiben Vekil Beyler Halk Fti- - kası merkezini ziyâret — öde&ek Fırka müfettişi —Hakkı Şinasi (Devamı Beşinci sayıfede| Muhalefet ne âldemde Yeni fırka erkânı dün Yalovada toplandılar ka kâtibi umumiliği azalıklar K için bir tebliğ neşetti.. est Cümhuriyet Fırkasının K Galîte;ğaki muvakka; bürosundıa d:ın! B ACİN şayanı kayit bir faaliyet olrnıqm şaybıkı | nız sabık Canik meb'usu Talât, s: Bi ekinekçiler reisi Mehrınct, Bur_sa mke || usu Senih Beylerin ııyi_ırctlerıâ.vuvu—' | bulmuştur. Sabık ına'.'ırı_f vtkııd a- | sıf Beyin de fırkaya intisap © ec[egı | Ardihan meb'usu 'Tahsin Beye atfen İ_V bir gazete tarafından” yazılmıştı. '* 2 Ni D , 1 ri Tahsin Bey dün Ardıhan meb'usu y Yalovadan gelmiş ve îğetcdekı_ l?ıı havadisi görünce — teKZip etmiştir. Tahsin Bey: — Ne böyl e bir şey söyledim, ne Ö il haberim var de- böyle bir şeyden hab : ?nciştirî] Yeni Fırkaya dün de ğaıı yerlerden telgraf ve mektu_pladmurîı. teatlar vaki olmüştür. En ziyade n;u» ra'caıt yapanlar avukatlar, doktorlar lardır. a e;:;:ilna bazı yer!crinde bazı açı'k özler de yeni fırkanın şubcsıı:n"îeg— ğil ediyoruz diye faaliyete ve ıardıar. rasında propagandşl)ııaut:ıı'ı!ıadı:;şğoıayı, lar arasında sulha iden ç â:;ıkaFırkaımdın ihraç edilmiş olan- bulunmaktadır. ; Şi Şaeni Fırkanın bu i_şk'rden :aberî yoktur. Fırka henüz hiçbir yerde Şu- M. Nuri Bey Dün kâtibi umumilik - tarafından şu beyanname neşredilmiştir : Serbest Cümhuriyet Fırkası kâti- bi Umumiliğinden: Fırkamıza aza yazılmak arzusun- |ce: şimdiki halde evvelce vaziyetleri Yunan emlâki Dün M. M. komsi- yonu umumi içti- * malnı yaptı ——— Yunan emlâki hak- kında komsiyon bir tebliğ neşretti Muhtelit mübadele — komisyonu heyeti umumiyesi dün içtima etmiş- tir. Bu — içtimada heyeti — umumiye Ankara — itilâfna- mesinin — meriyet tarihi olarak teati tarihi olan 23 tem- muz 1930 tarihi ka bul edilmiştir. Bundan sonra reis tarafından ikin- ti büronun komis- $ yonların — mesaisi hakkında hazırla- dıkları rapor ökun- muş, bu da aynen kabul edilmiştir. T. Kâmil B. Tâli komisyondaki faaliyete gelin- şüpheli görüldüğünden dolayı kendi—i lerine etabli vesikası verilmiyen 3000 Rumun dosyasını tetkik etmektedir. Bunların vaziyetleri ne olursa - olsun kendilerine etabli vesikası verilecek tir. Bunlara dosya memurlarına göre sıra verilmiştir. a ın imza edecekleri for- mül olmak üzre gazetelerin neşrettik leri şekil doğru ise de bunun el yazı- si ile şimdiden yazılıp merkeze gön- derilmesi münasip değildir. — Azalık taahhütnamesi olarak icap eden va- rakalar tabettirilmekte olduğundan şimdiye kadar el yazısile gönderilmiş olanların bunları matbu varakalarla tebdil etmeleri icap edeceği tebliğ o- ve "“şkilâta başlamamış- rıer.'şı:lî:?bir haitaya kadgf_Tgknm deki Yat kulübün işgal ettiği bıııııayzı taşınacaktır. Yat kulüp 10 aylıkk on- turatını yeni Fırkaya ciro çdeı:':ü t:;u Fırkanın kâtibi umumılı_k. bür mülga meclisi meb'usan kz!tıbı uuâiıî— misi Asım Bey tarafından idare edil- mektedir. Dün' Fırkaya Geyveden de bir tel- işti telgrafta - Geyve ü g:ıf' şeljmıştu.'.zBu € gra! e bükîu_ lunur. a lmasını istedikleri yazılmakta- Kâtibi Umumisi (lîıcr ag'ı,eleıı mektupların bir kısı_'ı;m;i]d M. Nuri î a A ,* A, il- da Fırka “balâskâr!” diye tavsi e A yok | mektedir. R Fakat bu telgrafların kıymeti an- cak aza kaydına başlandıktan sonra anlaşılacaktır. z k a!şizımn:ımc projesi üzerinde icap eden tadilât te bugün ikmal edilecek Bir gazete sosyaldemokrat Fırka- si namile Bir Fırka teşkili için Vilâ- yete müracaat edildiğini yazmış - ise de Vilâyete böyle bir müracaat olma- mıştır, Müteakıben diğer Rumlara tevzi- ,met Beyin barem, belediye ve meb'us (ların tekaüdü hakkındaki kanunların Yi | | karşı da şunları söylemiştir. : Namzetler Sıkı ve dikkatli bir tarzda seçilecek ——— Şehir Meclisinde 5-6 kadın aza bulunacak Eylül birde başlıyacak olan şehir meclisi intihabatına ait faaliyet gün geçtikçe ve zaman yaklaştıkça hum- malı bir safhaya dahil — olmaktadır. Halk Fırkası, namzetlerini tesbit i- çin tetkikata başlamış ve bu mak la mutat olan vilâyet idare heyeti iç- timaları sıklaştırılmıştır. Bu husus- taki hazırlıklar etrafında Firka mü- fettişi Hakkı Şinasi paşa dün bir mu harririmize şu beyanatta bulunmuş- tur. — “Müteaddit içtimalar yaparak intihabata hazırlanıyoruz, — İntihap defterleri bir eylülde asılacak ve ka- nunen muayyen olan müddet zarfın- da itirazlar dinlenecektir. Bilfiil inti- haba teşrinievvelde — başlanacaktır. İntihabın bir an evvel bitmesi halkın Gt ği alâkay B dir: Halk reyini vermekte ne kadar istical eder- se intihap ta o kadar çabuk biter, Çünkü Bu defa yapılacak olan intihap müddetle değildir. Bundan başka es- kiden olduğu gibi bazı kimseler reyis ni bir zarfa koyup gönderemeyecek. Herkes reyini bizzat verecek ve det- terde ismi hizasını imza - edecektir. Binaenaleyh defterlerin kaldırılması için rey sahibi olanlardan, adedi mü- HHalyan deniz talebesini getiren Pizo zırhlısi Dolmabahçe açıklarında Italyan mektep gemisi dün limanımıza geldi.. Bugün dost İItalya deniz talebesi Cümhuriyet abidesine çelenk koyacak İtalyanın bahriye talebesinin kümeti yeni olan bu kruvazörü dün sabah limanımıza gelmiştir İtalyan mektep gemisi, İtal- ya sefareti ataşenavali ve diğer bazı zevat tarfından Yieşilköy açıklarında karşılanmışlardır. Kruvazör, sis dolayısile bir müddet limana giremiyerek li- man haricinde durmuş ve an-- cak yarım saat bir teahhürden sonra limanımıza girmiş,Dolma bahçe önlerinde demirlemiştir. İtalyan gemisi limana girerken top atmak suretile şehri selâm- lamış, Selimiyeden mükabele olunmuştur. Piza kruvazörü, Yunanista- nn Averofunun eşidir. —10 bin ton hacmidedir. İnşa tarihi1907 Vali namına Fazlı Pey zirhlıda vali ve Şükrü Naili Paşa, gemi C. h. F. İstanbul Müfettişi Hakkı Şinasi Paşa rettebin bir fazlasının reylerini ver- miş olmaları lâzımdır. Maamafih ye- ni meclis her halde ay sonunda top- lanmış olacaktır. Namzetlerin de tes- bitine bir taraftan * — çalışılmaktadır. Malüm ya bu o kadar kolay — bir iş değildir. Cemiyeti belediye ve mecli- si umumide mevcut 94 aza G6 azaya inecek.Tabil şehir meclisine bu zevat arasından da tefrik edileceği gibi bel- ki hariçten de alınacak. Daha sonra bu arada birkaç Hanım da alınacak. Bunun için namzetler — üzerinde her kinden fazla kkuf etmek icap etmektedir.” Hakkı Şinasi paşa, Ağaoğlu Ah- teşkilâtı Esasiye kanununa muğayir olduğu hususundaki — mütalcasına — Bu kanunların teşkilâtı Esasiye Kanununa muhalif olduklarını zan- netmiyorum, Bununla beraber - eğer öyle ise acaba bu kanunların mecliste | — müzakeresi esnasında Ahmet B. ne- den susmuş ta bu düşüncelerini o za- man söylememiş, Maamafih — bunun böyle olduğunu ve mes'uliyeti mucip bulunduğunu kabul etsek bile bu me suliyetten Ağaoğlu Ahmet Beyefen- dinin de hisseleri olmak icap eder.” ——— .— .—.—.— Şimendiferlerimiz Hükümetimizle Almanya arasın- da aktolunan Kredi mukavelesi mu- at yapılacaktır. Bunlar itilâlnameye nazaran vilâyet tarafmdan verilecek | listenin ne suretle tanzim edileceği | henüz tayin edilmemiştir. Alâkadar- larla- görüşülecektir. Rumlara vesika verilmesi için bun ların nüfus tezkeresi, mahalle ilmiha- beri, vaftiz kâğıdı ibraz etmeleri 1â- zımdir. Bunlardan biri olmazsa diğer evrakı müsbite de kabul edilebilir. Muhtelit mübadele komisyonu ta- rafından vaziyet edilmiş olan Yunan emlâki üzerindeki haçzin kaldırıldığı malümdur. Defterdarlık dünden iti- baren bu emlâki — iadeye başlamış, Türk heyeti murahhasasr da şu teb- liği neşretmiştir : İstanbul, 20 A. A, — Mühtelit mübadele Türk heyeti murahhasası ve belki de bugünkü içtimada kabul ki kalmıştu'_ h M (Devami beşinci sahitede) olunacaktır. * (Devamı 3üncü sahifede) cibince Almanya şimendifer imalâtha neleri kıştan evvel hükümetimize 29 büyük lokemotifle 100 vagon teslim edecektir. Mektepliler Aaüsabakası —e.— 67inci hafta bitti 67 inci hafta bitmiştir . Gazetemizde çıkan haberler den en mühimmini seçip cu- martesi akşmına kadar mü- sabaka memurluğuna gönde- riniz. Netlceler pazar günü neşrecilecektir . dir. 23 mil sür'atindedir. 4 ta- ne 23,4 lük,sekiz 19 luk, 12 tane 7,6 lık topu vardır. İtalya Hü- kümeti yeni olan bu kruvazörü son zamanlarda mektep gemisi olarak kullanmaktadır. Kruvazörde İtalya Kıralımnın yeğeni Dük D'Ankona da bulun maktadır. Piza'nın kumandanı saat 10 da karaya çıkmış, şehir namı- na vali Muhiddin B., — kolordu kumandanımı gemide ziyaret et- » mişlerdir. Bugün İtalyan bah riye talebesi, Taksim Cümhuri yet abidesini ziyaret edecek ve merasimle çelenk koyacaklar- - dır. Gemide bulunan Dük D'An- kona şerefine İtalya sefareti ta rafından cuma günü saat 17 de bir çay ziyafeti verilecektir. İtalyan mektep gemisi lima: nımızda iki üç gün kadar kala caktır. kumandanı Şükrü Naili Paşayi ziyaret etmiştir. Öğleden sonra aa — Şoför sola sap.. — Ne münasebet ben C. H. Fırkasındanım..