2 Mart 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

e NN Tarihi tefrika: 113 93felâketleri ve Ignatief | Halk ve gençlik neşe içindeyken.. Babıâliye gelen Lord Salisbu- ry, Mitat Paşayı bütün bütün sars- tı. Hindistan Nazırı, Bulgaristan- da yapılmış olan lümlerin Av- rupaya fena aksettiğini, bu daki- kada umumi efkâr (o Türkiyenin pek ziyade aleyhinde (bulundu. ğundan hiç bir milletin o Türkler İehine bir harekete razı olamıya- cağım acı acı, açık açık söyledi. Sadrazam Kanunu Esasiden bah- se girişince, 113 öncü maddenin ikinci fıkrasının tercümesini oku- yarak Bu madde varken yaptığı. nız kanun, ne dahilde £ emniyeti mucip olabilir, ne de hariçte... Dedi. İgnatief, | İstanbula Londranın arasını o açmağa mu- vaffak olmuş, artık muradına &r- mişti, .. 24 , , Devlet ve hükümet, bu güçlükler reg ranjeml ryan lanan #sasinin ilânı meşvesile sarhoş gibiy- diler. Sırbistan, Bosna - Terek 5 Karadağdn muharebe eden Türk or- dularmın zaferi ahaliye de | cür'et vermişti. Manrif Müsteşarı Ziya Bey le eski Sadrazam Mütercim Rüştü Pa anın oğlu Süleyman Reşat Beyin re- altında bir “Hediyei Askeri- ye Cemiyeti” yapılmış, Mitat Payas nm damadı Vefik Bey, Köse Raif E- fendi (Paşa), Halepli Süleyman * E- fendi aza olmuştu. Halktan asker i- Şin çamaşır, giyim eşyası, tütün, ker gibi şeyleri iane olarak se, , Süleyman Paşa ise Abdülha- mimli olduğundan & saray bu duruyor. Konferansın taleplerini tadil ettir mek için her . istediği milli teşekkül leri de ortaya çıkarmağa vesile ola- sağı için, sadrazamın boşuna gidiyor liva Hidayet Paşa, Erkinıharp bin- başısı Manastırlı Rifat Bey, askeri a- za olarak bulunuyordu... Reis Ziya Beye “Nazırı Umumi” ünvanı veril- mişti. Mütercim © Rüşte Paşa Zade Süleyman Reşat Bey, Abidin Bey, Ve- fik Bey, Halet Bey, Kemal Bey, Nuri B. en craslı aza arasmda idiler. Hoca lardan Hafız Şakir Efendi, Hoca Sa- tim Efendi, Hoca İbrahim © Efendi; lecek | haları mek istiyenlerin Seraskerkapısına mü racaat etmelerinin ilânmı irade etti. Mitat Paşa da padişahım tekdirine uğradı. Abdülhamit, Süleyman & Paşanın hareketlerinden korkuyordu. Omu da başından savmak için Müşürlük rüt- pesini vererek Ahmet Muhtar Paşa- nın yerine Hersek ordusu kumandan- lığına tayin etti. Sadrazama, seras- evvel Süleyman Paşayı İstanbuldan çıkarmağa çalıştı. Ameğimi tahttan indirmiş olan bu kuvvetli asker vapu- ra binip yola çıktığı gün geniş bir nefes aldı. Redif, Damat Mahmut, İngiliz Sa- it Paşalar. Abdülhamidi Rusya ile mu 600 bin askeri olduğu, Rusyaya kar şı bu kuvvetin yeteceği, silâh ve top- larm en son sistem "bulunduğu gibi sözlerle böbürleniyorlardı. İngi- liz başmurahhası Lord Salisbury pa- dişaha bir İâyiha vermiş, bunda Rus- yanm Avrupada 250 bin kişilik ordu lar hazrıladığını zikretmişti. Paşalar istiyordu. Konferanım netice vere- miyeceğini himettiğinden Nafıa Müs- teşarı Odvon Efendiyi Avrupaya gön dererek Avusturya, Fransa ve İngil- tere efkürme kazanmağa çalışıyordu. ».. Konferans işleri çok ağır gidi 'du. Ecnebi murahhasları, da sefarethanelerde b;'olar, ziyafet- ler içindeydiler. Gündüzleri sefaret. İgnatief en küçük fırsatı bile kay- betmiyerek bütün Avrupa larina Türkiye aleyhine propaganda yapıyordu. Türk diplomatları bütün bu temasları yabancı kalıyorlar, mu rahhaslarla yalnız resmi ziyaretlerde yorlardı. Bununla beraber Saffet Paşanın gayreti bütün bütün semeresiz kal madı. Sırbistan ve Karadağ musale- simdilik ikinci derecede kalmış Bosna - Hersek ve Bulgaristan muh- tariyetleri meselesi ön sıraya geçmiş- ti. Murahhaslar, Türklerin srarı ü- razı oldular. Bunlarm başlıcaları şan lardı: şunlardı: 1, — Bosna ve şarki ve garbi Bul- garistan valilerinin beşer sene müd- detle ve devletlerin. reyile tayini is tenmişti. Türk murahhasları bunun hükümdarlık hukukuna uymaz bir imtiyaz olduğunu anlatmakin pek çok didiniyorlardı. Avrupa murah- hasları yalnız ilk defasında derletle" rin reyi alınmasına razı oldular. Hıristiyanlardan İzmirli Cuvanaki E- fendi, Dimosteni Efendi (1), Galata Beyler, Hamdi Bey, En ver Bey, Mahir Bey, Nâzım Bey, tüc- cardan Süleyman Bey, Ragıp Efendi cemiyet azası sırasma almmıştı. Başta eski Jön - Türklerin reisi o- lan Ziya Beyin bulunması, arasında eski Jön - Türkler erkânmdan, hoca- lardan, Rum ve Ermenilerden, asker» Jerden azalar bulundurulması, bu ce- miyete eski Jön - canlan- ması kılığını vermişti. hareketlere, başta hünkâr olarak, her kes fena gözle bakıyordu. , hep Mitat Paşa sum aleyhinde Abdülhamit, zaten İstemiyerek i- ân ettiği acısı, Onun Kadınlar Kongresi Beynelmilel kongreye biz de ed iştirak ha Rauf Hanımlar Türk murahhasları olarak kongrede bu Isnacaklardır. Mu» | rahhaslarımız — 6 martta İstanbuldan | et edecekler- dir. Murahhasları- miz kongrede yeni Türkiye inkalâbıns içtimai ve kadın. Lâmia Refik H. 2. — Bulgaristan velilerinin he ristiyan olması kaydından vaz geçti- ler. 3. — lalahata nezaret edecek bey- pelmilel komisyon, yalnır. Avrupa delegelerinden mürekkep olacaktı. Bunun yarısı yerliden, yarısı Avru- palılardan olmasını kabul ettiler. 4, — Bu komisyonun bir sene müd detle vazife görmesine, vazifesinin de iş görmek değil, yalniz mlahatm icra tarzına nezaret etmek şekline de tahdidine muvafakat ettiler. mudunu arttıracağını pek du. Bunun için Avrupalı rına karşı cemile gö : iyoruz.. ! bik tekâmülüne ait | cekler, Cümhuriyetin Türk kadınma | verdiği hakları lar. Kongreden sonra Niste ve Kanda bütün dünya kadm murahhasları bir türne yapacaklardır. Müteakiben bü tün murahhasların iştirakile Kan şeb vinde büyük bir sulh mitingi yapıla” Çı Bu mitingde hararetli nutuk» söylenecek bütün dü .. ünyada sulh uyuşturucu maddeler * bakıkında Beynelmilel Kadınlar Bir- liğinin yaptığı teşebbüsler izah edile cektir. 1935 senesinde grenin İstanbulda akdi hakkmda Türk murahhasları tarafından toşeb- İ büsat yapılacaktır. Jen. | vasma Razı oldular, Bunların başlıcaları | leri, seri ileri hareketine devam | Çin. Japon harbi Japonlar yeni şehir- ler işgal ettiler PEİPİNG, 1 (A.A.) — Hoscho ismindeki Japon tayyare gemi beraberinde diğer iki harp gemi olduğu halde Chinwangtas açıklı rma gelmiştir. Oradaki Japon gemilerinin mikdarı 10 a ba- kere şiddetli emirler vererek bir ayak | liğ olmuştur. Hoscho tayyare gemi si, 9.000 ton hacminde olup içinde 26 deniz tayyaresi vardır. Çin membalarından gelen sonhaberle re göre Paishihtsu geçidine karşı Japonların yapmış oldukları büs tün taarruzlar, püskürtülmüştür. harebeye teşvik ediyorlardı. Devletin | Japonlâr, Çinlileri mevzilerinden çıkarmak maksadile Çin siperleri ni şiddetli bir surette bombardı. man etmektedirler . Japonların taarruzu TOKİO, 1 (A.A.) — Japonlar, Chihfeng ve Lingyuan geçitlerin- bu dört yüz bin askere karşı altı yüz | den Jehol şehrine karşı taarruzla bin asker çıkaracağımızı ileriye sü- rüyorlardı. rma devam etmektedirler. Chih- feng mmtakasmda Jeneral Nome un şimali şarkiye doğru ilerilemek te olan süvari kuvvetleri ile Jene- ral Matsuda'nın cenubi şarkiye doğru yaklaşmakt:! olan fivasınm 10,000 kişilik bir Çin kuvvetini garpteki dağlık mmtakaya sürmüş oldukları haber verilmektedir. Lingyuan cephesinde Hattori li- mensup Yoneyama müfre- zesi, şiddetli bir mukavemetle kar şılaşmıştır. Evvelce cenubi aşmaktadır. Eti Hattori livasınn kısmı küllisi, vakti Pelehamayin'deki Çin İİ ve konferans toplanmalarında görüşü- beet önc yapılmış olan u- mumi taarruza iştirak için Yoneya ma'nın müfrezesine iltihak etmiş. tir, İşgal edilen yerler TCHANGTZU, (Jehol) 1 A-A. — Bir Japon membama göre, jene zerine, ilk tekliflerde bazı tadillere | ral Hattori'nin livası YungtowPei chang'ı işgal etmiştir. YE ar kar miş ve Chihfeng de pek uzakta ol mıyan Paochouying'i işgal eyle miştir. Jeneral Matsuda'nım kıtaatı, bu sabah Chienping'e (o girmiş olüp Chihfeng'e doğru ileri hareketine devam etmektedir. İngiltere ve Uzak Şark LONDRA, 1 A.A. — Dahiliye nazırı M. Gilmour söyledi tukta İngiltere hükümetini zak Şark meselesinde takip ettiği siya- setin en barız vasfının İngiltereyi harp haricinde tutmak olduğunu beyan etmiştir. Fransız meclisi malf projeyi kabul etti PARİS; 1 SALA. — Hükümetin ve mebusan maliye encümenlerinin me bnm mi e son ta bik edilecek tetbirlerde 2 İ ; il il bi ri i KEİ ii ph ipi hi ! ! ; tir. Mumaileyhin tevkifi Citede şi: HARİC MART DOSTLUK M. Venizelos Sakızda bir nutuk söyledi ATINA, 1, A A — M Venizelos, intihabat dolayısile Sakız adasında söy- lemiş olduğu bir nutukta bilhassa Tür. kiye ile takip edilmekte olan yaklaşma ve dostluk siyasetinden bahsetmiş ve bu siyasetin her iki memleket için faydala- vaa izah eylemiştir. M, Cenizelos de- miştir ki: “ Lausanne muahedenamesi imzasın- dan sonra hezimetimizi kat'i surette ka bul ve teslim etmemiz lâzım gelmekte olduğunu düşündüm ve Türklere 6 asır- dan ber devam etmiş olan mücadelemi. xi artık katiyen nihayctlenmiş, kapan- mış telülki etmek teklifinde bulundum. Gazi Mustafa Kemal Hazretlerile İsmet Paşa ve Tevfik Rüştü Bey ve diğer Tüvk devlet adamları Türk - Yunan uz- laşma siyasetini iki milletin menfeatle- rine uygun en mükemmel siyaset oldu. gunu takdir ettiler. “ Türklerin bizimle dost olarak | ya şamak arzularının samimi olduğuna ve bizim de bu husustaki samimiyetimizin derecesini biliklerine eminim. Biz biç bir şart ve biçbir ihtirazi kaydi ileri sür mekszin muslihane bir siyaset takip edi Yataklı vagon hadisesi Gençler Sultanahmet meydanında miting mi yapacaklar? Müddeiumumiliğin Vagon-i şirketinin o taşlanması hü disesi tahkikatın müddei umumilik- çe devam edilmektedir. Dün de tale- belerden bazıları ile şirket memurla- rından isticvap edilmiştir. Söylenildiğine göre M. Jannone HABERLER (Z98zxml Almanya.İtalya Hitler Romaya Nisan sonunda gidecektir ROMA, 1 (A.A.) — Salâhiyettar mahafil Alman Başvekili M. Hitlerin mart nihayetinde Romaya bir seya- hat icra etmesinin mukarrer bulundu ğunu beyan etmektedir. Maamafih, mevcut müşkülüt dolayasil Hite lerin Romaya ancak nisan tine doğru gelmesi de ihtimal dabilinde- dir. Siyasi mabafil, bu seyahatin İtak yan - Alman dostluğunu takviyp ede- ceği mütaleasmda bulunmaktadır. Yeni Amerika kabinesi NEVYORK, 1. A. A. — M Rooss velt Mis Frances Perkins'i mesai ve N. Daniel Roper'i ticsiret mezaretlerine ta- yin etmek suretile kabinesini tamamla- #maştar, Mis Perkins'in bususi hayatta ismi Madam Paul Vilson'dur. Ayandan M. Thomas Valah baş müd- dei umumiliğe intihap edilmiştir. Mali tedbirler . NEVYORK, 1, ACA, — Garbi Vir. jinya hükümeti parlamentosu, bankala- tahkikatı ilerliyor z EE Şirket müfettişi veni müdürden izahat alıyor tarlara rağmen biraz şiddet ve lüzu- munden fazla ileri giderek tecrübesiz Mk göztermiştir. Bu İdaresiliği gul. te tevlit © etmiştir. Yok: “Türklerin mili hislerini » çencide et mek istemediğine eminim,” i Miting mi yapilacak? « Milli Türk Talebe Birliği konire- si yarın Halkevinde devamm edecek- tir. Bugünkü kongre çok hararetli 0- ni söylemiştir. Bunun üzerine müddei | lâcaktır. Öz dili koruma, türkçeyi ta- senelik gazetalere ba havedisia na | sim meseleleri görüşücek. bunun sil aknettiğini tahkika lüzum işin yeni bir teşkilât © yapmak | İüzem tür. Maamafih Müddei umumilik tah | olup olmadığı münakaşa edilecektir. kikat hakkında malümat vermemekte ve | O Haber aldığımıza göre gençler her bu hususta sıkı bir ketumiyet göste. türkçe konuşulmak, türkçe ya. rilmektedir. zılmak lehinde bir miting yapacak- Şirketteki tahkikat ta | yük ine in AA eat e devam ediyor cak, eek) şeklinde İmera Vağesli ize | v7 Ba miting İstanbul tarafında Suk. i ül Te T bri 52” | tanahmet merdanmda yapılacaktır. yoğlu ve Galata acentelerinin taşla | ri, bir Darülfününlular mecmuası meş ması hakkımdaki tahkikatma devam | Fötmek ianayırundadırlar. Ba mec“ 'M. Tomobef, iki, | 'vusda geneler kendi fik met dme ği atın tetkiki ile | redeceklerdir. M. Touchefen'nin bize vâki olan Davet z na pazarın o M. Jannone'un Müh Türk Talebe Birliği Kongre buradaki vazifesine nihayet verile | riyasetinden: Perşembe günü yapmak cek ime tamamen | üzere ilân ettiğimiz Kongre toplantı tebriye etmedi ürkiye'yi terket. | se bazı sebeblerden dolayı cuma gü. mek niyetinde değildir. M. Janmone | mü saat 9 « tehir edilmiştir. İçtima smilli hissiyatı rencide etmekle — itti. | mahalli yine Halk evidir. hee edilmekte e Müddei umu- Yen! tayinler ne de kendisine tebligatta bulumul. | © Vagon - Li şirketinde Galata acen- muştur. Bununla beraber M. Janno- | tası müdürü Telât Beyin Beyoğlu mü. ne aleyhinde tahkikat bitmeden mem | diriyetine tayini üzerine münhal ka. i M. Ton | lan Galata ae gir, chefen, dün bize bu hâdisenin bir sui mıcmırlarmdan. Serik tefehi ileri geldiği hakkım | Yesari Bey tayin edilmiştir. daki kanaatinin bir kat daha kuvvet - bulduğunu söyliyerek dedi ki: saril “— M. Janmone verdiği emirlerin Silâhları bırakma icra edilmediğini gördükçe mütenddit ih CENEVRE, 1 A. A. — Silâhları be heyecan uyandırmıştır. Bu şirketler | askeri talimlere geçen e bir tar. in Zamanım. sun'i ipek, mensücat, © altın madenleri, | hizmet sırasında sayılacağını ittifakla ka bul etmiştir. yon, ilk: talimlerin mecburi ol- sun, ihtiyari olsun herhalde askeri ma- biyette olması fini de kabul etmiştir. Bütün bu kararlarda Almanya, Italya, Rusya, Macaristan ve A: müs- tenkif kalmışlardır. | Kazanç kanunu Yenilâyiha bugünlerde Mecliste görüşülecek ANKARA, 1 ( Telefonla )— Kazanç kanunu İâyihası bu gün meb'uslara tevzi edildi. Meclisin cumartesi raznamesinde başka bir madde bulunmadığından bu lâyi- hanın müzakeresine başlanacağı anlaşılıyor. Cumartesi günü bazt encümenler de içtima edecekler ve kendilerine havale edilen işleri tetkik edeceklerdir. İktısat vekili Kayseride KAYSERİ, 28 (A.A.) — İktw sat vekili Celâl Bey bu gece eks presle buraya gelmiştir. Vali ve meb'aslarla tüccarlardan mürek- kep bir heyet vekil beyi vilâyet hat dudu olan Boğazköprüden istik- bal etmişlerdir. Vekil Beyin bu 48 yahati Kayseride yapılacak fabri- kalarla alâkadardır. Vekil Bey bu- rada iki gün kalacaktır. Vekil Beyin tetkikleri KAYSERİ, 1 (A.A.) — İktısat vekili Mahmut Celâl Bey bugün vilâyeti, belediyeyi, kolorduyu ve Halk fırkasını ziyaret etmiştir. Be lediyede memleket iktisadiyatı ve ümran hakkında görüşmüştür. Ve kil bey atiyen Kayserinin Türkiye nin en mamur şehirlerinden birisi olacağını kuvvetle ümit ettiğini hasbıhalleri esnasında söylemiş tir. Vekil Bey vilâyette ziraat mü düründen pancar zeriyatı hakkın da malâmat almıştır. Belediye ta- rafından iktisat vekilimiz şerefine elli kişilik bir ziyafet verilmiştir. Kayserinin Ziyafette, halıcılığı hakkında meb'aslarımızdan ve Tr genlere izahat almışlar. ir. Türkiye-Suriye hududu ADANA, 28 (A.A.) — Türki- ye - Suriye tahdidi hudat komisyo nu bugün şehrimizde toplanacak. tır.. Komisyona reislik yapacak o- lon emniyeti umumiye müdür mu- avini Şükrü Beyle dört murahhası Ankaradan gelmiş GUM rekkep olan Fransız heyeti murak hasası da yerinki elapreslü şehri mize geleceklerdir. Müzakeratın yarın akşam veya perşembe günü başlanmasına ihtimal verilmekte dir. Müzakereler belediyenin bü- yük salonunda yapılacaktır. Balkan konferansı BÜKREŞ, 1 (A.A.) — Balkan konferansı meclisi, Belgratta top- lanacak olan gelecek konferansa ait ruznameyi tesbit etmek üzere 17 marta Bükreşte toplanmağa da vet edilmiştir. Beyrutta bir gazete ide rehanesi taşlandı BEYRUT, 28 A.A. — Kilisede hükümet aleyhinde vazeden Eura Maroni despota aleyhinde neşri- yat yapan “La Syrie” matbaası müslüman ve hiristiyan halk tara- fından Ve ve camları kırıl- mıştır. Mütecavizler polisler tara- fından güçlükle dağıtılmıştır. Bun dan cesaret alan despot hükümet aleyhinde Kilisede iki mühim nı tuk daha İmtihan heyetine ateş TİRAN, I (A.A) — İzzet it minde bir zabit, iki defa imtihan verememekten mütevellit yeis v4 infialile imtihan heyetini teşkil © den zabitler üzerine ateş etmiş 08 sabi il apeme Wi p a e mz eylemiştir. , ————— M. Şor'un cevabı M. Şor evlenmekten başk# hiç bir şeye razı değil ATİNA, 28 MS run vekili, matmazel Şor ile 8Ö rüşmüş ve kendisini ailesinin 16” dine avdete ikna etmek için çok çalışmıştır. Genç kız bu teklif katiyen reddetmiş ve sevgi den ayrılmağa asla razı olmıyaf” &r cevabını vermiş ve bu mesel yegâne çıkar yolun, babasının get gilisile izdivaçlarına muvafi tan ibaret olduğunu da ilâve ©” gu 'ne mu xraz men .sükas