11 Eylül 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

| turmış ve Mısır meselesi son günü- MİLLİYET PAZARTESİ li EYLOL 1933 Tarihi tefrika: 109 Yazan” $.N. Her halkı ÇMUlMiyei Kâmil Paşa ve vi meselesi Kâmil Pş. nm arizasma muhalif — Adliye nazırı Hasan Fehmi Pş. nm sözleri. mi, “ Şeyhülbeliye ” mi? bulunanlar. “ Şeyhülbeled ” Kâmil Paşa, Mısır meselesi hak kındaki mütaleasını Hünkâra ar- zetmiş, hattâ Mısırın tahliyesi için esas itibarile İngiltere devletile anlaşıldığı, şahsen Padişahın dos- tu olan Kayser Vilhelm'in de bu hususta “delâleti halisanede bulu- mabilmesi zemini hazırlandığını” yazmış ve muktezasının irade bu- yürulmasını beklemişti. © Sultan Hamidin “danışma ille- ti”, bu meselede de engel olmuştu. Hünkâr Sait ve Müşir Şakir ve Kürt Sait Paşalarla mülâkat etmiş ti. Bu mülâkatlardan sonra Kâmil Paşanın Misır meselesi hakkında- ki mazbatası münderecatını tasvip we kabul etmemiş ve mesele gene eticesiz, âkıbeti akim kalmıştı. İki Sait Paşalar ile Müşir Şa- kir Paşanın dermeyan ettikleri mü talealara göre, Kâmil Paşanm ar- zettiği sureti tesviye kabul edilir- se: İngilizler Mısırda yerleşip kalır- i Çünkü tahliye tarihi kesilip ta- yin edilmemiş ve sonraya bırakıl- mış! Almanya devleti ve Kayser Vil- helm, dostane tavassut etseler bile Fransa buna mümanaat eder imiş! Hâsılı Kâmil Paşanın almak iste- diği ve arz ve istizan ettiği tedbir- ler, fayda yerine zarar getirir i- Sultan Hamit, bu telki, tekrar cinlenerek işi te olduğu tezebzüp girdabına at- ne kadar kalmıştı. Adliye Nazırı Hasan Fehmi Pa- şanın, Mısır işleri hakkındaki söz- leri cidden doğru ve kıymetlidir. Hasan Fehmi Paşa merhum: — Devleti Osmaniye, Mısırı al- dı alalı ne kendi hakkile fayda gö rebilmiştir, ne de Hıtta Mısriyeyi tabiatin feyzine göre imar edebil. miş, ne de halkını refaha erdire- bilmiştir! derdi. Bir gün, konuşulduğu sirada, ta köngrene. vaziyeti © rihemüstenit olarak hikâye ettiği- ne göre; bir vakitler Mısır valiliği İstanbulda mezada konur gibi en çok arttırana, para verene ihale e- dilir imiş! “Bü'suretle Mısır hittei cismiyesi ni'ühdesine geçiren valiler de, “Mısırı soyar sovana çevirirler i - LU Hele Mısırın “Şeyhülbelet” leri | ki.Paşa merhum. bunları “Şeyhül. | beliye” diye telkip ederdi. Şeyhül- | © yâni Avrupa teşi © tar, Bu münasebetle vekiller, beletler, halkın başına en deyen Wi belâ olup “yapmadıkları zulüm, ihanet, yağma, tâlân kalmazmışı Şeyhülbeledlik son zamanda, tr medeniye ve belediyesinin kabulüne, Hidiv İs- 2 rey ve mütalcada mail Paşanın devrine kadar mev- cut imiş! Hattâ Sultan Azizin Mısır seya- batinde ikinci ziyafeti, Kahire a- halisi namma o zamanın Şeyhül beledi, kendi muazzam dairesinde vermiş. O kadar mutantan, muh- teşem, müzeyyen bir ziyafet imiş tavsifi, tasviri müm Sultan Azizin ayni tarihte baş- kâtibi olan İzmirli Mansuri zade Mustafa Efendi, - devri Hamidide hayli müddet Evkafı Hümayun ve Maarif Nazırı bulunan ve 307 tari- binde vefat eden Mustafa Paşa, - maiyeti şahanede Mısıra gitmis ve o ziyafeti görmüş olduğundan mü- pasebet düştükçe anlatırdı: Sofraya konulan piyata tabak- lar, salatalıklar, yemişlikler ve bü yük kıtada sahanlar, hep altından mamül imiş! Bu altın sahanlarn kapakları üzerinde seçme pırlanta, zümrüt, yakutlardan gayet mahirane işlen- miş (Ayyıldız) timsali murassar var imiş! On ikişer mumlu ve sofranın iki kat yüksekliğinde sekiz adet şam danlar bulunurmuş! Vakıa, Padi- şahın sarayında, böyle çok kıymet tar, gümüş ve altından sofra takım ları var idise de bunlar, daha mu- sanna, zarif, nazarrüba olduğun- dan Sultan Azizin mazbarı takdir ve tahsini olmuş ve Şeyhülbeled, ertesi günü dört yüz seksen parça dan mürekkep olan bu sofra takı. mını güzel sandıklara koydurarak hâkipayi hümayuna takdim eyle- miş; Hünkâr, hüsnü kabul buyu- rup Şeyhülbelede iltifata bulun- muştur. Sofranın altın, pırlanta, zümrüt, yakut kıymetleri safi olarak yarım milyon lira takdir olunmuştur. Şeyhülbeled, böyle çok kıymet- li hediye ve peşkeşler takdim edin- ce, artık Hidivin ne kadar değer- ii hediye ve behiyeler arzetmiş o- İacağı takdir olunabilir! 1282 tarihinde Hidiv İsmail Pa şanın her türlü mesai ve fedakâr. lıklar ihtiyarile Hidiviyetin ver: set usulünü evlâdiyete çevirttiği ve 1284 senesinde Hidiviyet salâ- hiyeti dairesini genişletip hariçle iktisadi, mali mukaveleler akdine ve valilik ünvanının “Vice Roi” demek olan Hidivliğe çıkarılması. na müsaade aldığı ve bu mühim hususlara ait fermanları az bir za- man zarfında biribiri ardınca ele geçirmek için ne kadar paralar sar fettiği düşünülebilir! Yoksa, İngiliz, Mısır altınları - nın efsunkâr tesiratı olmasa idi o fermanlar kolay kolay yazdırılıp çıkartılabilir miydi? (Arkası var) Yarın: Sultan Aziz ve Mısır 1 Padişah'ın ve Hidiv'in sefahatları. — “ Genç Osmanlılar ” esrarı ” yahut “ Osmanlı fırkai — Hidiv hanedanından bir kısmının dargımlıkları. Anadolu Kulübü açıldı Klübün EE salona ANKARA, 10 (Telefonla) — Anadolu klübünün yeni binasında bugün bir çay ziyafeti verilmiş ve yeni binanın küşat resmi yapılmış- , mebuslar ve şehrin yüksek mahafiline mensup bir çok zevat ziyafete iştirak etmişlerdir. Merasimde bulunan- lar klübün yüksek bir zevkle tefrişi xde âmil olan sanatkâr Salâhattin Refik Beyi takdir ve tebrik etmişlerdir. J ran'dan HARICI H Kübada vaziyet Adanın etrafında otuz harp gemisi var LA HAVANE, 10 (A'A,) — Asso- cinted Prens'in bildirdiğine göre sil 30 ihtilâlci, salı günü Amerika konsolos- hanesinde tahariyatta bulunmuşlardır. Ihtilâlciler kimseyi tehdit etmemişler ve sz bir zarar yapmamışlardır. oshanelik binasında dün vazi» di, Amerika bahriyelilerinin karaya çı- karılmaları emrinin geriye alınmasma sebep, Amerika bahriyelilerine karşı ta- ebelerin almış olduğu tehditkâr vazi- yeten olduğu hissediliyor Kruvazör İndianapolis'in de ancak i- ki saat kadar durup tekrar açık denize emmeninin bundan ileri geldiği zanne- ili ez iyor WASHİNGTON, 10 (A.â.) — Hü- kümet Hampton-Ronda'da bulunan se Cuba'ya hare Bu yeni gemilerle bearber Cuba su- larında bulunan Amerika harp gemile- rinin savısı 30 olmuş oluyor. WASHİNGTON, 10 (A.A) — Cor- pi örme Bay'da bulunmakta olan isini Cuba sulara gitmek için emir almaç tır. Washington resmi mehafili şimdi Cuba açıklarında buluna 30 Amerika harp gemisine lüzumu halinde Virginie" de bulunmakta olan 8 muhribin de der- leceğini beyan ediyorlar. na'daki Amerika Kons Konsül Jeneralin ikametgâhı, salı akşamı silâh- İ: adamlar tarafından araştırılmıştır. Fa- kat bunlar şiddet istimal etmemişlerdir. HAVANA, 10 (A.A,) — Dokor Ra- mon Sanmartin Cuba reisicümhurluğu- na intihap Bulgarislapda bir Türk .gazetecisi yaralandı SOFYA, 9 (Mülliyet) — Ağustosun 24 üncü perşembe günü akşamı Sof- 1kan Türkçe “Deli Orman” ga- hibi Mahmut Necmettin Bey, ten tedavide bulunduğu Gor na Bonya'daki evine giderken yol ü- zerindeki ağaçlık ve karanlıklardan çikan hüviyeti meçhul üç şahsin âni hücumuna uğramış, çene ve kafasına demir yumruklarla indirilen sayısız darbeler neticesinde kanlar içinde düşüp bayılmıştır. İniltiyi işiden bek- çileden biri yaralıyı kendi evine al- mıştır. Hâdiseye emniyeti “umumiye müd vay miş me dülmektedir. Bulgar Maarif Maarif nağifi Deli Ormanda SOFYA (Milliyet) — Bulgar maa- rif nazırı Gospodin ekserisi Türklerle meskün olan Deli orman mın- takasında bir seyahat yapmıştır. Nazır, Şumnu istasyonunda, Türk halkı namına avukat Besim Hilmi Ça- kalof, Dr. Hüseyin Topuzov, ve Türk mektepleri encümen reisi Hacı Ali za- de Ahmet, Sulak oğlu Sabri, Talât ve Mehmet Beylerden mürekkep bir heyet tarafından istikbal edilmiştir, Gospodin Boyaciyef, Şumnunun asa- rı atikasından ve Bulgaristanm en bü- yüke, camilerinden olan "Şerif Pa- $a,, camiini ziyaret etmişti Türk mekteplerinin elimi hakkında encümen heyeti hazırladığı Tü raporu, nazıra takdim etmiş ve bu hu- susta şifahen de ai vermiştir. Sofya ateşemiliterliği SOFYA, 10 (Milliyet) — Türkiye rümeti, Sofyaya bir ateşemiliter ta- Düz hat rekoru LEBOURGET, 10 (A.A,) — Tay- yareci Assoant ve Le Fevre bu sabah saat 4.48 te Oran'a uçmuşlardır. Tayya- reciler Codos ve Rossi'nin elde ; tuttuk- ları düz hat üzerindeki dünya mesafe rekorunu kırmak üzere pek yakında O- Pena İÇekoslovakya kcal kabinesinde | değişiklik ediliyor. Fakat bu eğil sadece a si değişiklik olacak umu:mi siyaset nok- tasından bir değişiklik olmayacaktır. Almanyadan Avustutyaya yazılacak mektuplar VIYANA, 10 (A-A.) — Stuihde ga: zetesinin yazdığına göre Alman propa- ganda nazırı M, Gocbbele tarafından tavsiye edilen yeni propağında tarzma karşı şiddetli tedbirler almağa karar vermiştir. Bu yeni usul şudur: Avusturyada akraba veya tanıdıkla ni olan Almanlar, kendilerine yazacakla rı mektuplarda Hitler rejiminden sit yizle bahsedecekler, Almanyanm iktısa. di ve siyasi kalkınmasına ait gezeteler- den meehnleler msi gömdercceklerdir, 103 kişi uyku hastalığın- dan öldü SAİNT - LOUİS — Amerikada — 10, (A, A.) — Uyku hastalığı salgı ABERLER M.Herriot Rigada | Ayrılırken M. Litvinof ile uzun müddet görüştü MOSKOVA, 10 (A.A.) — M. Her riot ve arkadaşları dün Rigaya hareket Misafirler Hariciye komise- Litvinof ile Moskova Sovyetleri 'ransız vefareti ve Hariciye ko- i erkân, Litvanya sefiri ve mat- buat mümessilleri tarafından selâmlan- Litvinof tarafıdaan kabul olunmuş ve mumaileyh ile uzun bir mülâkata bulun- muştur. RIGA, 10 (A,A.) — M. Herriot'nun bugün gelmesi bekleniyor. Hariciye na- zı 1929 senesinde, Cenevrede yeni devletin istiklâli için bütün gayretini sarfetmiş olan M, Herriot'nun ziyare- inden memnun olacağını bildirmiştir. Atina suikastı Kelin Yunan zabıtası iki kişiyi tevkif etti 'ATINA, 10 TA,A.) — Bir polis dün M. Venizelosa karşı yapılmış olan sui- kast faillerinden oldukları zannedilen iki kişiyi tevkif etmiştir. ATİNA, 9 — Arasuvadan buraya Venizelos karşı yapılan suikast faille- rinden Fasulas ile Fricalas yakalanmış. kaçmış ise de iliyor, suikast Fail lerinin yakalandığı haberi burada bü- yük bir memnuniyet uyandırmıştır. Irak siyaseti Kıral Feysalın politikasına devam edilecek BAĞDAT, 10 (A.A) Raşit Ali Bey, İngiltere ile Irak arasım- da mevcut bulunan dostluk politikası” na devam edileceğini söylemiş ve Kral Faysahın takip ettiği siymemte hiç bir değişiklik olmayacağını ilâve etmiştir. Bulgar Komünistleri On altı kişi idama mahküm edildi SOFYA, 10 (A.A.) — Şimni mah- kemesi 16 komünisti idama, 42 komünis- deği- Avusturyada hükümet vaziyete hakim VİYANA, 10 (A-A.) — Harbiye Nazırı M. Vangain söylediği bir mu. tukta hükümetin kim olduğunu ve icap ettiği şiddetli tedbirler almaktan oçekinmiye- ceğiin bildirmiştir. Çin ve Japon yaklaşması ŞANGHAY, 10 (A.A) — Kinngsi vilâyetinin Kalin şelrinde bir konfe- rans toplanmıştır. Hu konferanâr receği karar uzak şarkın o ak'betini ta- yin edecekti uzak Şarkta talip ett setle, Çin için bir rakipten bir müttefik olacağı kanaatindedi: Amerika ve İngilterede bir seyahat- ten dönmüş olan M. Sung Çinin garp bükümetlerile yaklaşması taraftarı Mi Sung'un hasımları in siya- dike Beya ie sevksdeceğini i leri sürüyorlar. Tahminler, hemen hemen ittifakla, Japonya ile bir yaklaşma lehinedir Marne meydan muharebesi PARİS , 10 (A.A.) — Havas A jansından: Tekaüt nazırı, bugün Marne meydan muharebesinin 19 uncu yıl dö- 'nümü merasimine riyaset etmiştir. İspanyol kabinesindeki buhran MADRİT, 10 (A. A.) — hur, M. Azana kabinesini, bas kabine teşkiline çalış- Bir çok gazeteler, kabinenin O M. Lerroux tarafından teşkil edileceği ih timalini ileri sürüyorlar. MADRIT, 10 (A.A) — M. Azana ile bir mülükattan sonra M. Lerroux sosyalistlerin dahil olamıyacakları bir temerküz kabinesi: teşkil etmek üzere muhtelif gruplarla görüşmelerine başla maştır. Kadın tayyareciler LE BOURGET, 10 (A. A.) —Pa- inden Maryse Hitiz tayyare ile bir tecrübe yapmıştır. Pr. Einstein Londrada vo — (A.A) Sunday gazetesi dirdiğine göre profe- melicesinde şimdiye kadar 103 kişinin öldüğü anlaşılmıştır. tir rimel en Londraya gelmiş | Riyaseticümhur seticümhur umumi kâtipliğine Ruş vetle muhtemeldir. ANKARA, 10 (Telefonla) — lüğüne tayin edilen Hariciye muha det edecektir. Kâzm Beyden açıla nü kutlulanacaktır. Gece için fener ri dün Ayvalıktan Edremide geldi tında toplanmıştır. İstanbul pul müdürlüğ sinden istifa etmiştir. Abdülkadir Bey Hariciye muhasel umumi kâtipliği ANKARA, 10 (Telefonla) — Hikmet Beyden inhilâl edecek Riya- en Eşref Beyin tayini ihtimali kuv- Yeni teşkilâtta Ma yol müdi sebecisi Abdülkadir B: vazife Beciliğine av. n Devlet Demiryolları MeRaLın liğine muavin Cemil Bey tayin edilmiştir. Bursanın kurtuluş bayramı bugün BURSA, 10 (Milliyet) — Bursa yarın kurtulaş bayramına hazırla» nıyor. Bu sene emsalsiz merasim ve geçit resmi yapılacak, kurtuluş gü- alayı tertip edilmiştir. İzmirde muallimler kursu kapandı İZMİR, 10 (Mülliyet) — Bir müddettenberi Ziraat mektebinde de vam eden muallim kursu bugün ni hayet bulmuştur. Vali Kâzam Paşa muallimlere hita ben bir nutuk söylemiştir. Meclis reisimiz Edremide gittiler EDREMİT,10 (A.A.) — B. M.Meclisi Reisi Kâzım Paşa Hazretle- ler. Kalabalık bir halk kütlesi tara- fından parlak bir surette istikbal edildiler, Müşarünileyh Edremidin 9 Eylül kurtuluş bayramında hazır bulunmuştur. EDREMİT, 10 (A.A.) — Meclis Reisi Kâzem Paşa Hazretleri bu- gün Edremit sporcuları tarafından şereflerine verilen çay ziyafetini mü teakıp saat sekizde Balıkesir tarikile İstanbula hareket etmişlerdir. Fırka idare heyetinde müzakereler ANKARA, 10 (A.A.) — C. H.Fırkası idare heyeti bugün toplan- maş, gençlik teşkilâtı üzerindeki konuşmalarına devam etmiştir. Jlk incir mahsulü sevkedildi İZMİR. 10 (Milliyet) — İncir piyasası Borsada 15 kuruştan açıl- mıştır, İncir hanlarda işlenmeğe başlandı. İlk mahsulden Birkaç parti Teak başvaldi | bugün İstokholm'e ve diğer muhtelif iskelelere sevkedilmiştir. T.D.T. Cemiyetinin faaliyeti ISTANBUL, 19 (A.A.) — T.D.T. Cemiyeti Umumi Kâtipliğin. den: T.D.T. Cemiyeti Umumi Merkez Heyeti bugün saat on bir ve on dörtte Dolmabahçe sarayında İbrahim Necmi Beyin reisliği al- Bu münasebetle Bu toplantılarda karşılıklar kılavuzu için ankete gelen cevaplar üzerinde araştırmalara devam edilmiştir. İngiliz darphane Müdürü geldi Dün darphaneyi gezdi ve tesisatı beğendi Sir Johnson Londra darphanesi müdürü Mösyö Johnson dün şehrimize gelmiştir. M. Johnson tenezzüh seyahati yapmak- “Rus - İngiliz ticaret müzakereleri LONDRA, 10 (A. A.) — İngiltere zahit 'n gelmiş olan Sovyet See eyi Hariciye Komiserliği İktweedi Şube Reisi Rasem- bloon yoldaşın Moskovaya döndüğü salâhiyettar bir membadan haber ve- riliyor. Londra mahafili Rosenbloon yolda» şın yakında döneceğini zannetmeleri- ne mukabil Londra Rus mahafili ken- disinin döneceğini O zannetmiyorlar. beraber müzakerelere de- liz Sefareti tercümanlarından bir zat olduğu halde darphaneye gitmiştir. il damga matbaası ve ü Fuat Bey kar mek ve görmek arzusunu izhar eden Sir Jahonson darphanedeki ve damga matbaasmdaki tesisatı çok mükemmel bulmuştur. Binanın şekli ve resaneti Sir Johnson'un pazarlik celbet miş, bu binanın inşa tarihini sormaş- istediği izahat veril- Johnson iki üç gün sonra Anka- tadır. Sir Johnson, dün refakatinde : iyı pir ve hükümet merkezini Mürakıpların vazifesine Her mürakıp ayda den olan üç mürakip muntakalarda ifayi vazife edecekler ve Maliye merkez teşkilâtile muhabere ede ceklerdir. Mürakipler lüzumu halinde resen ve- kâlet makamile de muhabere salâhiyeti- ni haiz olacaklardır. Vekâlet isterse mü ralapleri bir veya iki mıntakada birden çalıştıracak ve ayni işin tetkikine ikisi birden memur edilirlerse derecesi yük- sek olan mürakip, ayni derece olurların, kıdemi fazla olan mürakip diğerlerinin mesaisi netayicini tevhit edebilecek ve muhabere salâhiyetini haiz olacaktır. Her mürakıp muntakası dahilindeki işlere ve esnasında gördüğü bu Tüzumluszluklara dair vekâlete her m ilk haftasında bir rapor göndere- tir, Mürakıpler içtimalarına Bbed müdürleri de davet edebilecek- lerdir. Mürakıpler, mürakabeleri esna esd tesadüf ettikleri yanlış muamele” di nizamname.. bir Vekâlete rapor verecek. Mürakıpların mıntakaları.. ANKARA, 10 (Telefonla) — İstanbul mali teşkilâtında mürakiplerin vazifesi- ne dair olan nizamname projesi Maliye vekületince hazırlanarak ; Devlet Şurası leri mesuliyetleri altında teşkilât şefleri- ne tahriren tebliğ ve yolsuzlukları tas- rih Günerler akıpler istedikleri malümatı vazi fe ren a doğrudan doğruya şifahen ve tahriren alabileceklerdir. Mü- rakipler suüstimalleri bizzat tahkik ede- , tahkikat işlerinde memurini muhakemat kanununun tahkik memprla rına verdiği. salâhiyetleri haiz. olacaklar- dır. Mürakabenin gayesi mali kanunla- rın tetbikinda hazine ve mükellef huku kunun mütekabilen temini, alâkadar bü- tün memurların bu esasa muhalif hare- bien ilahi kanun bülümlerini muh telif içtihatlara yer kalmaksızın kanunuz mürakabe işin gzdiği hudut dahilindeki mıntaka ve kazalarda #yni suretle tat- biki olacaktır. Mürakıplerin mıntakaları ANKARA, 10 (Telefonla) — İstan- bul Maliye teşkilâtında * mürakipliklere tayin edilenlerin mmtakaları Maliye ve- | kâletince tayin edilmiştir. Raşit Beyin i muntakası İstanbul, Küzem Beyin Beyoğ lu, Mustafa Beyin Üsküdar olarak tesbit olunmuştur. Mustafa Bey ayni zamanda Beyoğlu tahsilât işlerini de mürakaba edecektir.