29 Ağustos 1934 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 3

< Belgrata doğru Balkan notları Ya Şofyadan kalkınca Yugoslav- dü, dudu burnunuzun dibinde- 4 Ümumü harpte hudut talima- alaeerken eli ayağı bağlanmış rdan biri de Bulgarlar ol- dan, hiç değilse Sırbistan ifında hayli yer kaybettikle- we süphe yoktur. Bir Marsilyalı ia etse diyebilir ki : — Sofyada enfiye çektim. Yu- Kalavyada akstrdım. ne Ehtpres ismi ile alay edercesi- yi giden trenimizle bir bu - gözat sonra Sırbistana girdik. Y ibrut ismindeki ilk hudut gep çelav istasyonu eskiden Bul - İyi. Şimdi Sırp olmuş. Aca- Al ramen olmuş mu?. Örasını tga bilir. Çünkü maahede hari- arının çizdikleri hudutlar her van milletlerin han hududuna Playor, yor. Fakat kuvvet çok defa Y, ye Yuzoslavya, bariz surette Bul- Yrittandan daha mamurdur. Ara- mahe iyi işlenmiş, köyler daha dır. Lâkin ne çok mısır Unu Yağbette, daşpaha Sırbistana girmeden hu. Yakın bir yerde gelen Sırp diğ üleri, sigara olup olma - DİM sorduktan sonra herkeste kadar para olduğunu tahkik ng » polculara imza ettirdikle- irer Kâğıdın kopyasını ellerine iyor, © Kiğıtlaki ecnebi parası nevi ve miktarında para çıkarmak hakkı ep Bilmem bizim hudutta böy- ? usul var, mi. Bütün Balkanda köylü kadı lü bizdeki gibi | birinci derece. a tarlada © çalışan ka- önler, bizde de öyle değil mi?.. ler nerede bilmem. Y. €rguvani bir renk ver - ,femyeşil ekinlerle bu renk (Niy) e yak enişç. iş) e ken i a m Kam, arın cografyasım — unutmu- Haritada da bu derenin adi İuberile bizim Karaköy boğazım Sakaryayı hatırlattı. ve Dütündüm... Bütün bu günler- ecelerce geçtiğim ve daha ge- tapetim yerler bizimdi. Oraların ng Hindaki dedelerimizin kanla- hgilhi çoktan kurumuştur. Lâkin kalk şabaların isimlerinde, ve NX, nı dilinde Türklük seziliyor. dey ak ? Bu güzel (yerleri ne- en cakar. Ve elde ta- Makancaktık, niçin nesillerin kanı İmaşız. ie ne aman Balkanlardan idare edemeyip elden çı- dı emlâkinin önünden geçen NX, irasyedi teessürü duyarım. iz yengi yörlermiş buraları ve ir et imişiz... işiz... wi yupada bıraktığımız yerlerde mi, İevlet karalmuş.Bu yerleri ki- rile kaybettik?! Me taya bırakalım. Ataları- Müğiay, larile acıklı tarihler yaz- LR ZA diy #aribrod'da değiştir- a el iş Kayaklı varma, biz şey değil Nizam an menedıyor- Mağ, eçtik Prag arabasına amma da een değiliz. Bel- ir ya geçece - ie de dedelerimiz gibi olda” Soruyor, MN ya Bakıyorum yüzüm 48 Möye gr değil, anlaşılan duş al en — müstahak kimse hı. a doğru gidiyoruz. Ge- Boka ere kenarındayız. Güneş Biti; yağların ardındaki evi. Miz 4 da daha çıkmadı. Yal. aünlei aa sivert ve şelfaf bir ay- ağaçların karaltıla - $meye yetişiyor. Tren Ye; - Bı, ii sabuk yürüyor. memlekette köylerin bile 2 nişler... Anlaşılan buralarda mı- EKONOMİ Lâstik - deri Ihtilâfı Komisyon dün raporunu hazırlamağa başladı Ayakkabıcılarla lâstik (fabrikaları a- rasında lâstik ayakkabıların deri ayak- kabılara rekabeti yüzünden çıkan mese- leyi tetkik etmek üzere teşekkül eden ticaret odası kı onu nihayet dün tekrar içtima * Kanalaği timamda bu mese- le üzerinde tetkikatı ikmal edilmiş oldu- ğundan raporu hazırlamağa başlamış- tır. Aldığımız malümata göre dün âza- İar arasında vey toplanmış ve son mü- talanlar alınmıştır. Netice hakkında kati bir ketumiyet muhafaza edilmektedir. Komisyon raporunu bu hafta içinde ida- re beyetine sevk ederek İktisat Vekâle- tine bildirecektir. Lâstik fabrikaları, ayakkabı sanayini rekabetten kurtarmak için son konulan vergiden çok mütazarrır olduklarını hü- kümete bildirdiklerinden Ankarada bu komisyonun vereceği rapora intizar © dilmektedir. Komisyonun raporuna gö- re vekâlet bu iki sanayi arasmdaki mü- vezene tesisi için kat'i kararını verecek- tr. Arpa geldi ,Dün Anadoludan Borsaya 210,000 kilo arpa sevkedilmiş ve hepsi satılmış- Bulgaristanda tütün inhisarı Bulgaristandan gelen malümata naza- ran Bulgar hükümeti Bulgaristanda tü- tün inhisar vücude getirmek için bir proje hazırlamıştır. Bu projenin kabulü muhakkak görülmektedir. Projeye na- zaran hükümet mevcut tütün firmalari. le anlaşarak sigara ve tütün yapan fab. rikaları satın alacaktır. Japonlarla takas Japonlarla takas muamelesinin vilâyet teki takas komisyonu tarafından ikmal edilmesi İstanbul vilâyetine tebliğ edil- miştür. Vilâyetteki komisyon bugünden iti- baren Japonlarla takas yapmak istiyenle | rin muamele evrakını tetkike başlıyacak tr. gani bakırı C. Tahvilleri 30 ağustosta çıkarılacak tahvilleri satın almak için diden tehalük gösteriliyor Ergani bakır yolu istikraz tahvilleri. min son tertibi olan C tahvilleri de 30 ağustostan 30 eylüle kadar satışı devam edecek olan bu tahvilerin eylülün daha ilk günlerinde satılacağı kanaati vardır. Şimdiden büyük mali müesseselerde gö- rülen tehalük bunu göstermektedir. 19 lira 40 kuruşa satılacak olan 20 Jira kıymetindeki C tahvillerinin de di- ğer tahviller gibi yüzde 5 faizi vardır. Bundan başka senede iki defa yapılacak ikramiye keşidelerinde 300 bilete ikrar miye isabet edecektir. Bu ikramiyeler meyanında 30 ve 15 bin liralık ikrami- Yeler de vardır. İkramiyeler her sene 16 temmuz ve 16 teşrimievvelde çekilecek» tir. Dünyanın her tarafıma gönderilecek balara mukabil memlekete altın getire cek olan bu hatta halk ta yerinde bir a- lâka ve duygu göstermektedir. BURSA (İş Bankasından alman cetveldir) 28 Ağustos 934 AKŞAM FİYATLARI 1STIKRAZLAR İatükrazı dahili“ 96 gep, ey 1933 Erreni o 96,28 “a 178 Unitürk 2856 $ Mümessil 40,5 » “ Z740 » " 4745 . M Za MI 46 ESHAM İş Bankası Nama 10 $ Rej .. eml » Müessis 105 5 Terkos 1850 Türkiye Cümhü. Çimente 1220 viyet Bankası © 57 $ ittihat dey. © 1350 Tramvay 35 $ Şark dey. Ses Anadolu Hirse 2730 $ niye 15 Şir. Hayriye © 1525 4 sirk mecsa o 320 ÇEK FİYATLARI Londra 62850 4 Prak 191350 Paris 12.06 $ Belgrat 0348250 80,50 | Mes 10,50 o 20450 > 420, 33875 390,16 Amaterdam 1,1753 581,50 Alemi me 78.32,84 Solya 5535 İ Viyana 425 NUKUT (Satış) Kuraş Kuruş 20 F, Frans 170 İ 20 Klaviçre Eee dikilen 21 Kur. Çek. 106 ” mn “ 1 Şile, Av. 2 2050 1 İsterlin 629 1 20 Leş ” 29 Liret 216 $ 20 Dimer Pi 20 Levm > 1 Vernorig —— 20 F. Belçika | Y5İ Alm 022 20 Drakmi bi Mesidiya o 2650 1 Florin “ Banknot © 240 | pm İ damlarında Marsilya kiremidi de- diğimiz kiremitlerden var. Belli ki balçık bol, tuğla harmanlar: çok. © FELEK m za 30 ağustos Zafer bayramı münasebetile in tribün hazırlanıyor . resminde hazır bulunacaklar MAHKEMELERDE | Dava edilen ve Edilecek gazeteler Müddeiumumilik tetkikat yapıyor Müddeiumumilik matbuat tetkik bü- rosu bazı gazeteler aleyhine takibata, bazı gazeteleri de takibat yapmak üzere tetkike başlamıştır. Haklarmda adli ta- kibat yapılmak üzere mahkemeye veri- len gazeteler Savaş ve Hafta mecmuala- rıdır. Savaş şantaj yapmak suçile, Haf- Bülent imzasile mork ale; binde bir yazı yazmak suçile mahkem; ye verilmiştir, Ensari Bülent namı müs- tearı mork hademelerinden biri tarafın. dan da dava edilmiştir. Ebedi abideler altında Eşrefin şürle- rini ihtiya eden bir şir kitabı müellif ve tabii de müstehçen neşriyat suçile mah- kemoye verilmiştir. Görüş, İktisadi Haf. ta, Nülli ticaret gazeteleri ile Doğru yol isimli bir kitap ta takibat yapılmak öze- re tetkik edilmektedir. Talebe Birliği tarafından neşredilen Birlik mecmuası da ruhsatnamesi hilâfı. Ba siyasi neşriyat yapmak suçile mahke. meye verilmiştir. İki hırsız mahküm oldu Fatibte Nişanca caddesinde manifa. turacı Muharrem Efendinin evine gire. | yek eşyalarını çalmaktan suçlu olan Ef- | Hüviyet varakası olmadan abone kaydeden birisi İbrahim Necdet isminde bir adam Ti- rede Savaş isimli bir gazete için abona kaydederken görülmüş, kendisinde mat- buat kanununun tarifi veçhile hüviyet varakası bulunmadığı anlaşılmış, hakkın | da takibat yapılması için İstanbula gön- derilmiştir. Bunun üzerine İbrahim Nec detten başka gazetenin sahip ve neşriyat müdürü sfatile Apturrahman Şeref ve Daniş Remzi isimli iki kişi de mahkeme- ye verilmişlerdir. Birinci ceza mahkeme- MILLIYET ÇARŞAMBA 29 AGUSTOS 1934 R HABERLERİ yapılacak büyük geçit Yeni paralar ne Zaman çıkacak? Cumhuriyet bayramında gü müş paralar çıkmış olacak Yeni gümüş, nikel ve bronz paraların basılması bazırlıkları ilerlemektedir. Ni- kel paralar için açılan müsabaka bir ay kısaltılmıştır. Bu kısaltma gümüş para- larla beraber ve yahut biraz sonra nikel paraların da basılabilmesi içindir. bem beğenip beğenmediğini « haneye bildirmemiştir. Çünkü kalıplar postada gecikmiş ve Maliye Vekâletine daha yeni gitmiştir. Darphavede gümüş, nikel ve bronz basmak için 24 malkine işliyecektir. Her makine dakika- da 50 tane para bastığına göre darpha- nede paralar basılmağa başladığı sün bir dakikada 1200 tanc, bir saatte ice 72 bin tane para basılabilecektir. Paraların basılması işile halitn ve dö- küm işleri ayni zamanda yürüyecek, darphanenin bütün döküm ocakları işle- tilecektir. Yeni paraların basılmasına eylül orta- larında başlanacak ve cumhuriyet bay- ramında da yeni paralar tedavüle çıkarıl muş bulunacaktır. Gümüş, nikel ve bronz paraların ayni zamanda tedavüle çıkarı- labileceği ümit edilmektedir. e — Hüseyin Ragıp Bey Roma büyük elçiliğine tayin edilmiş olan Moskova büyük elçimiz Hüseyin Raşmp bey dün şehrimize gelmiştir. Yeni Moskova büyük elçisi Vasıf bey yakında Moskovaya gidecektir. Vasıf Bey dün Hüseyin Ragıp beyi ziyaretle bir müddet görüşmüştür. m sinde bu muhakemeye başlanılmış, Aptur rahman Şeref ve Daniş Remzi efendiler Ibrahim Necdet efendinin kendi memur İ ları olmadığını, kendisine abana kaydet- mesi için salahiyet te verilmediğini söy- lemişlerdir. Muhakeme Tirede MiMit şahit sıfatile ve is bey özminde bir zatıp ii suretile dinlenmesi için başka gü- ır. tinabe E İş Bankası sergisi dünde saat 11 den gece 21 e kadar kesif bir halk kalabalığı tarafından ziyaret edildi. Serginin daha erken açık olduğunu zannedenler dış ka ” önünde birikmiş bulunuyorlardı. Kapılar açılmca sergi binası bir anda doldu. İlk ziyaretçiler arasında şebri- mizdeki mühim ecnebi bankaların er- kâr ile mimarlar ve sanatkârlar bulum- maktayı dı. Muallimler de gruplar halinde gele- rek tetkikatta bulunmuşlardır. Sergiyi gezen maarif erkân mektep #alebelerinin toplu bir halde ziyaretlerini sok lüzumlu ve faydalı bulmuşlardır. Sergi tertip heyetine yapılacak müra- lerin sergiyi rahatça i temim e- ke gezmeleri İş Bankası sergisi her işte meslekte halkı alâkadar etmektedir. Pavyonlar her yaşta kadın ve erkek | ziyaretçilerle daima dolu bulunmaktadır. Bu vaziyet üz ankası sergisi Halkın rağbet ve alâkasını celbetti —— ere — İş Bankasında memur adedi, aylıklar ve memurdan alınan iş verimi... pavyonlarda seyircilere grafikler, ista- tistikler ve saire hakkında halka izahat verecek memurlar bulundurulması lü- zumunu ortaya koymuş ve dün öğleden itibaren her kısma hususi memurlar ika- me edilmiştir. Bu memurlar, pavyonlara gelenleri karşılamak kolaylık göstermek ve her türlü izahat vermekle mükelleftirler. Dün ziyaretçilerin en ziyade banka “şeker pavyonunda izahat almak üzere Xi ik Başka pavyonda on yılın büline, eden kitabeleri okuyanlar, kısa zamanda be: büyük işleri toplu bir hâlde gö verek alükalanmakta, mücessem İstatis- tikler grafikler hakkında izahat iste mz üyük bir mali müessesenin hayatında pek İka bir müddet addalunması, icap eden 10 yıl içinde yapılanların pavyon- larda büyük bir tevazula ifade edilmiş BELEDİYEDE Belediye İntihabatı hazırlığı Bugün fırka teşkilât, reisleri toplanacak Belediye daimi encümeni dün vali ve belediye reisi Muhittin Beyin siyasetin. lediye intihabatı halka ilân edilmeğe baş lanmıştır. Bazı mahallelerde davul çıka- rılmış, bazı mahallelerde halk meydan- lara toplatılarak kendilerine lâzım gelen izahat verilmiştir. i Bugün fırka merkezinde, fırka teşki- Jât reislerinin iştirakile bir toplantı yapıl ması muhtemeldir. Simit yiyen azaldı Yapılan tetkikata nazaran İstanbulda imit yatı azalmıştır. Bu yüzden, bir i fırınları dükkânlarını kapa mışlr, bir kısmı ekmekçi fırını olmuştur. Simit sarfiyatınm azalmasına sebep, ga- leta denen kuru çöreklerin fazla satıl- masıdır. Halk daha ziyade galeta yemek tedir. Simit eskisine nazaran ucuzladığı halde tanesi altmış paraya ve hattâ yüz parayadır. Halbuki tanesi yirmi para, 30 paraya büyük galeta satılmaktadır. Tahsilât yo.una girdi Belediye tahsilâtı son zamanlarda normal bir şekle girmiştir. Tahsilât yüz de 90 derecesinde muvaffak olmaktadır. Belediye memurlarının aylıkları bundan Yeni biten apartımanların kiracıları Yeni yapılmakta olan apartmanlara, inşaatın kurulması için hiç vakit geçme- den, derhal kiracı konduğu ilmekte- dir. Halbuki yeni binalara iki ay kiracı konmaması son hılzıssıhha kanununda tasrih edilmiştir. Bazı ev sahiplerinin, kiracılarını bir vüddet için perdesiz ©- tarttukları, bu suretle bir nevi hileye Günü Tün İstatistik faaliyeti İstatistik bir memleketin veya bir müessesenin bünyesini, kuvve- tini ve enerjisini gösteren bir ba- rometredir. Ancak bu barometre- ye bakarak o memleketin veya o müessesenin, verim, ve yahut yap- ma kabiliyeti hakkında bir hüküm verilebilir. Onun içindir ki ista- tastik yalnız sayı sayma, adet il. mi değil, belki bu sayılardan bu a- detlerden netice çıkaran bir tah - lil ilmidir. Milâttan on iki asır evvel Çin- de ilk tahriri nüfus yapıldığı za - man o zamanki Çin beylerinin ga- yesi kuvvetlerini bilmek ve ona göre düşmana karşı o koymaktı. Peygamber İsrail, Hüt maiyetle - rindeki kabileler ahalisini gene bu endişe ile saymışlardı. Roma asılzadeleri alacakları vergi miktarını tayin etmek için tebaalarının ocaklarını tesbit et - mişlerdi. Vakıa o zaman aranılan neti- celer basitti, maksat bir meçhul keşfederek ondan diğer bir meç- hul istihraç etmekti. Fakat bugün- kü istatistiğin aradığı şeyler daha vâsi, daha zengin ve daha şümul- lüdür. Onun için hesaptan ve sa- yımdan yukarı çıkmış diğer bir i- dim olarak (başlı başına bir âlem vücuda getirmiştir. Onun için bu barometre şimdi yalnız maziye ve hale nazaran bir vaziyeti gös- termiyor ondan istikbal hakkında da neticeler çıkarıyor. Bir mesele. nin sebeplerini, illetlerini keşfe- diyor. Meselâ, eğer dünkü ve bugün- kü nüfasumuzu bilirsek bunun te rakki derecesini çıkarırsak, vefi - yat ve tevellüdat miktarını bulur. sak, ayni şerait devam ettiği müd. detçe, hiç sapmadan istikbale dai saptıkları da görülmüştür. Bu gibiler halkında takibat yapılacaktır. Kurşun kalemle tutulan zabıt varakaları varakalarının kurşun kalemle yazıldığı ve okunmadığı müddeiumumilik tarafın dan belediyeye bildirilmiştir. Zabıt va- rakaları muntazam olmadığı için beledi yenin hakkı zıyaa uğramaktadır. 50 Viradın fazla belediye cezasına çar pılanlar hakkında ka bundan sonra ce- za kanununun 76 ıncı maddesinin tatbik edilmesi tekarrür etmiştir. Tamir edilecek yollar Yolların daimi tamiratı için belediye bütçesinden 42 bin lira tefrik edilerek kaymakamlıklara verilmiştir. Fakat bu paradan ber kazaya bir sene için 5 - 6 bin lira gibi az bir mildar isabet etmiş- tir. Bu para ile bütün ihtiyaçların temin edilemiyeceği anlaşılmaktadır. İstanbul Avcılar bayramı Memleketin her tarafında olduğu gibi Istanbul avcıları cemiyeti de bir av bay- Tamı yapmağa karar vermiştir. Bayram 7 eylül cuma günü yapılacaktır. Bayram yeri olarak anbarlı ve avcılar köyü tes- bit edilmiştir. Bu bayram münasebetile o gün cemiyet tarafından köy çocukların dan 70 tanesinin de sünnet düğünleri ya pılacaktır. İstanbul avcıları bayram için hazırlan maktadırlar. —— mektedir. Serginin, ziyaretçi üzerinde alâka u- yandırmayan hemen hiç bir tarafı yok- tur. Bir sigorta istatistikle, bir tasarruf tablosu, bir ipek ise kumaşı nümunesile yarıya inmiştir. Bu şekilde verilen izahatın ziyaretçi- ler üzerinde uyandırdığı alâka ise ayrıca memnuniyetle kayda değer. Kısa bir za- man evvel ayni yerde kurulmuş olan pa- araba» tsat işlerine karşı artan alâkasını, bem. de İş Bankasına karşı itimadmı göster. meğe güzel bir vesile olmuştur. katiyete yakın bir ihtimal keşfe - debiliriz. Onun için istatistiği hesapla, cebirle, içtimaiyatla, iktisadiyat - la ve mevzuu bahsedilen mesele ve şeraitin alâkadar olduğu ilim- derle sıkı bir rabıtası vardır. Ve bir memlekette | istati tik wiw.ni hakkile tatbik etmek için çok değerli ve çok kiymetli unsurlar, kaoetli tahsil yapmış ve yeni itir cereyanlarını daima takip etmiş kimseler lâzımdır. Türkiyede istatistik O ilminin tatbikine yeni başlanmış olmasına rağmen bu unsurların kâfi dere - cede mevcut olduğunu görmekle bahtiyarız. Belçikalı âlim Mösyö Jakarın telmizleri bu vadide ha- kikaten üstatlarından lâzım geldi. ği kadar istifade ettiklerini gös- termişlerdir. Bizde istatistik müdüriyeti u- mumiyesinin henüz altı yedi sene- lik bir mazisi vardır. Fakat bu müessese bugün kendisinden yaş- ça hat kat üstün müesseseler de- recesinde iş görmektedir. Müdü - riyeti umumiye sade istatistik işle- rile uğraşmıyor ayni zamanda ken disine istikbalde lâzım gelen un- surları yetiştiren bir mektep hiz - metini görüyor. Bu müessesenin son zamanlardaki neşriyatı bu - nun güzel bir delilidir. Bu neşri- yat cidden şayanı dikkattir. Ci- han istatistik âlimleri tarafından neşredilen bütün yüksek ve teknik eserler lisanımıza tercüme edil - mektedir. Bu meyanda istatistik ve iktisadi o barometreler, hayat pahası adedi müş'irelerinin tanzi- i , nüfus işlerinde nere - ir? Nüfas nazariyeleri, Mısır nüfusu, nüfus artması ve zi- vaat , sanayi ticaret, harp ve nü - fus artması, ecnebi memleketler. de, Fransada , İtalyada, Danimar- kada, Lehistanda , Yunanistanda, istatistik teşkilâtı hi , taplarını zikredebiliriz. Bu eser ler bize müessesenin istikbali hak- kında çok ümitler vermektedir. Mümtaz FAİK Limanlar umum müdürü Şileye gitti Evvelki gün İktisat Vekâleti deniz ve hava müsteşarı Sadullah Beyle birlikte şehrimize gelmiş olan vekâlet limanlar umum müdürü Muhsin Nalın bey dün Şileye gitmiştir. Muhsin bey bu sabah Şileden şehrimize avdet edecektir. Li manlar umum müdürünün Şileye gitme sine sebep vekiletten aldığı direktif üze- sine bu mıntakada bazı tetkikat yapılma ana büzum görülmesidir. Aldığımız malümata nazaran İstan- bul limanmın inkişafı için Ankarada müsteşar Sadullah Beyin riyaneti altın. da limanlar umum müdürü Muhsin Nar im ve deniz ticaret müdürü Müfit Nee- det beylerin iştirakile teşekkül eden pro Şieyi tetkik komisyonu şehrimizde tetieil- İerine devan edecekiir.