30 Mart 1935 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

Taşdelen suyunun Üsküdara indirilmesi için 200 bin lira lâzım geliyor - Üsküdar tı- ramvayına yardım edilecek - FİATI 5 KURUŞTUR Sahib ve Başmuharriri: Siird yea sene No. 3280 oOCUMARTESİ Fransız âyan meclisi 1935 senesi Deniz inşaatı kısmı- nın derhal tezgâha konulma sına ittifakla karar verdi. Saylavı Mahmud SOYDAN 30 MART 1935 Müdür 24316, Yazı işleri müdürü 24316 İdare ve Matbanı 24310 Tel: ( Bay Eden Moskova'da İngiltere'nin resmi Dış Bakanı Sir John Simon'dur. Fakat kabi- nenin başka bir üyesi daha vardır ki, resmi vazifesi mühür bakanlı- ğında ibaret olmakla beraber, İn- giltere'nin dış işlerinde Sir John Simon kadar salâhiyetlidir. Yedek dış bakanı vaziyetinde olan bu devlet adamı, Bay Eden'dir. Sir Jobn Simon ile Bay Eden, Avrupa'nın bugünkü karışık du- rumu içinde, İngiliz siyasasına is- tikamet vermek için yapılması ge- rek olan “keşif,, işini aralarmda ylaşmışlardır. “Keşif yapmak, Di iki bakanm da kullandıkları tabirdir. Önce Sir John Simon Pa- riste idi. Sonra Paris'e Eden git- &. Bundan sonra her ikisi bir ara- da Berlini ziyaret ettiler. Şimdi Bay Eden Moskova'dadır. Yarın Varşova'ya gidecek. Sonra da Prag'a uğrayacak. Bu “keşif,, se- ahatlerinden sonra Stresa'da bir Loaferamı ve bu kon: feransta İngiliz siyasasınm yürü. yeceği yol belli olacaktır. Gerçi Avrupa barışı bakımın- dan, genel savaştanberi hiç bir va- kit, bu siyasanın belli olması, bu- kadar gerekli olmamıştır. luslar arası geçiminde barış için korkulu olan bugünkü (durumu meydana getiren, Almanya'nm Versailles andımı bozması ise, bu karışıklığı sürüp götüren âmil de İngiliz siyasasındaki mübhemlik- tir, Bu mübhemlik 1914 yazında, enelsavaşı doğuran sebeblerden biri « oldu. Şimdi de siyasal duru. mun durulmasına engel oluyor. ö İngiltere, İngiltere, yalnız başına hareket e- derek Almanya'nın andı bozma- 4mı protesto etti. Fakat Almanya'. Pr gücendirmesin diye Fransa ve zle ile istişare etmekten çekin- Bundan sonra da Dış Bakanı meta ziyaret etmiştir. Şimdi İn. giliz gazeteleri, İngiltere'nin Al. manya tarafından ihdas edilen emri vakii kabul edeceğini ima e- diyorlar, Protesto etmek başka, kabul etmem demek başka iştir, diyorlar. Örnek olarak ta 1856 Pa- ris andı ile silâhsızlandırılan Ka- radeniz'in silâhsızlanma hakkın- daki kayıtlarnın 1870 yılında Rusya tarafmdan hükümsüz bıra- kılmasma karşı İngiltere'nin pro- testo ettiğini, fakat sonunda em- ri vakia boyun eğdiğini | gösteri - yorlar. Almanya'nm silâhlanması sorumunda İngiltere'nin Fransa ve İtalya ile birlikte yürümek iste- imediği anlaşılıyor. Ancak İngilte- re'nin artık tarihe karışan Alman silâhlanması sorumunda değil, or- ta Avrupa ve doğu Lokarnosu 80- rumlarında güdeceği siyasayı bil- mek önemlidir. Almanya'nın si- lâhlanması artık emri vakidir ve hiç bir devlet ve kurum bunun ö- nüne geçemez. Devletler arasın - daki görüşmeler bundan böyle daha çok orta Avrupa ve doğu Lo- karnosu üzerinde cereyan edecek- tir, Fransa, İtalya ve Rusya, orta Avrupa'nın ve Doğu Avrupa sının İstatükosunu korumak için bir ta. kım kombinezonlar yapmayı isti- yorlar, Almanya buna razı olmu. yor. Acaba İngiltere ne yapacak? Gerçi yakın “vakitlere kadar İn. iliz dış siyasası İngiltere'ye ya- ın ilişiği olmıyan Avrupa iş lerine karşı uzaktan seyirci kal - mmaktı.. Fakat bu, İngiltere'nin Mariş denizile Avrupa'dan ayrı ol. duğu vakitlerde yürüyebilen ek siyasa idi. Tayyare, İngili toprak pa: : ı haline getirmiştir. O kadar ki bir kaç ay önce muha- fazakâr partisi lideri Bay Bald. win İngiltere'nin hava smırları- nm Ren nehri üzerinde olduğunu söylemişti. Sınırları Ren nehri bo- yunda bir memleket, Avru - e işlerine karşı eskisi kadar lâ- ayıd kalamaz. Bunun içindir ki İngiltere 1926 yılında garp Lokar- Dosunu imzalamış, şimdi de bunu bir hava anlaşmasile pekleştirmek istiyor. Fakat orta Avrupa ve doğu hakkındaki İngiliz siyasası nedir? B.Eden Moskovada Üzakşark i meselelerinide görüşüyor | Almanyanın vaziyeti tavazzuh etmedi İngilizler diyorlar ki: “Almanya için iki şık vardır: Ya emniyetin tanzimi, ya harbe razı olmak...,, Bir Fransız gazetesi Bay Mussolini- nin Avusturyada Nazilerin iktidar mevkiini ele geçirmelerine karşı Yugoslavy. bir anlaşm mutabık kaldığını yazmaktadır a ve Çekoslovakya ile a imzalamak hususunda MOSKOVA; 29 (A-A.) — Havas A- jansınım Moskovaya göndermiş olduğu bususi muhabirine göre, B. Eden ile ar- karları Rus hudüdundan Moskovaya mesafeyi B, Litvinof'un bin- ee mahsus olan hususi trenle katet- mişlerdir . Vagonda ilk mülülemeler, B. Eden'le Sovyet Rusya hariciye komiserliği şark işleri şubesi müdür muavini B. Win - berg ve Sovyetlerin © Londra Sefiri B. Maiski arasında başlamıştır . B, Eden'in ziyaret programı şudur: Muvasalat günü, bir resmi kabul, cu- ma günü sabahleyin B, Litvinof ile mü- lâkat, öğleden sonra B. Stahine ile görüş” me, akşam Rus baletleri galesi, cumar- tesi günü B. Eden sabahleyin Fransız ressamları galerisini ziyaret edecek, öğ- le yemeğini B. Litvinof'un sayfiyesinde yiyecektir. B, Eden öğleden sonra tay- yare fabrikasını gezecektir. Pazar günü Moskovada Rus resim sergisi ve müte. akiben Kızılordu merkezi gezilecektir. B. Eden, hareketinden evvel ikinci Rus baletleri galerisinde hazır bulunacaktır. B. Eden, her tarafı kar ve buzlarla örtülü olan Moskova istasyonunda B. Litvinof ve İngiliz büyük elçisi Lord Chibston tarafından karşılanmıştır. MOSKOVA, 29 A.A — Bay Edenin Jabilir, ren man na çıkarılmış ve vazih surette tayin ©- dilmiş bulunuyor. Bununla beraber han- gi devlet veya devletlerin tehlikeye ilk olarak veya daha fazla miktarda maruz kalacaklarını tahmin etmek imkânsız - dır, Ve bu tehlikeyi tahrik edenlerin hangi noletaları muhafaza etmemiz icap il bek - Bereket versin ki, Avrupa ye bin - netice bütün dünyayı tehdit eden harp tehlikesini ancak bütün devletlerin ve bilhassa büyük © devletlerin müşterek gayretlerile önüne geçilebi barbin maruz bırakacağı tehlikelerin mümkün olduğu deredede azaltılabile - ceği bütün dünyaca İştar. LütvindE, sözlerini 3-2 tarihinde Lon- drada taslağı çizilen müşterek sulh © » seri plânlarmın mantıki ve hakimane me- kralı ve İngiliz milletinin şerefine kal: durmaştır. Verdiği cevapta, Bay Eden ezcüm - le demiştir kiz “Avrupanın bugünkü sıkıntılı vazi - yeti, dünyanm büyük devletler mü - mestileri arasında şahsi münasebetler ve açık nokta nazar taatileri ile ancak dü- zeltilebilir. Fransa, ngiltere ve İtalya a» rasında yeniden istişareler olacaktır. Vazifemiz herkes için hakkaniyete müs- tenit ve herkesin haysiyetini korur, fax Bay Eden kat olan mü Meni imanımız ek ey vg ye ger mir caktır. Almanya için iki şık var sener bm 29 A.A. — Bay Ede - nin yanında bulunan şahsiyetler, İngiliz konferansından son- claim: yaylar kayi öküüymela Kmigi lanmaktadırlar. Bay Edene çok yakın olan bir şah - siyet, “Havas, muhabirine şu beyanat» ta bulunmuştur: — Her şey, seyahatimiz esnasında (Devamı 7 inci sahifede) Burası belli değil. Bunun içindir ki Bay Eden'in Moskova ziyareti, iz aralık özel bir önem olmakta- ir, Moskovadan verilen haberler, ingiliz bakanının Sovyetler tara- fından samimiyetle karşılandığını bildirmektedir. Dünkü ajans ha- berleri, Bay Eden ile Bay Litvinof tarafından verilen söylevlerin bir hulâsasını da vermiştir. Bu söy- levlerde doğu Lokarnosuna doku- nulmamakla beraber, her halde Litvinof ile Eden arasındaki gö - rüşmelerin başlıca konusu (msv- zu) bu sorum olduğuna © şüphe yoktur. İngiltere'nin Avrupa işle. ri hakkındaki noktai nazarının da- ima önemi vardır. Fakat bu önem bilhassa bugünkü durumda ve do- ğu Lokarnosu gibi Avrupa'yı iki- ye ayıran bir sorumda pek büyük- tür. Bunun içindir ki, genel barış bakımından doğu Lokarnosunun lü- zum ve ehemmiyetine Bay Eden'- in ikna edilip edilmediğini sormak yerinde bir soru olur. Fakat bu 80- runun cevabı ancak Stresa konfe- ransında belli olacaktır. A. Şükrü ESMER *| Divanı harpte bir taraftan idamları, diğer taraftan insaf ve merha- metle muameleye mazhar olmaları istenilen o suçlulardan bazıları Yunan meclisi toplandı Metaksas, hükümeti istifaya davet etti G.Kondilis“ İsyanı sür'atle bastıran hükümet yerinden çekilemez ,, dedi ATINA, 29 (Hususi muhabirimizden) | Bl etti ve ezcümle dedi kiz — Meb'usan meclisi bugün saat beşte toplandı. Mecliste fevkalâde © günlere hâs bir manzara ve heyecan vardı. Diğer vilâyetlerde bulunan meb'uslardan he - men hepsi gelmişlerdi. Bu meyanda muh- telif fırkalara mensup meb'uslar ve 35 atta bulunarak isyanın mahiyetini tah- (Devamı 7 inci sahifede) İç işler Bakanı Ankaradan geldi Yarın teftiş için Ediraeye gitmesi muhtemel Iç Işler Bakanı Bay Şükrü Kaya dün sabah Ankaradan şehrimize gel- miştir. Bay Şükrü Kaya istasyonda vali B. Muhitlin Ustündeğ, emniyet müdürü r Bay Fehmi Vural tarafından karşılan- mıştır. Bay Bakan, Park oteline git miştir, Bay Şükrü Kayanm İstanbula geli - si hususidir. Burada dişlerine baktı - racaktır. Yarın Trakyada bazı teftiş- lerde bulunmak için Edirneye gitme- si mühtemeldir. Bay Bakana hususi kalem müdürü Bay Ekrem ve yaveri Bay Cemal re fakat etmektedir. Fırka kongresi 9 Mayısta toplanacak, dil meselesi de görüşülecek Halkın her akşam Karaköy köpi üzerinde zevkle sey- iği, “TAN” ın elektrikli afişi Doğru haber Güzel yazı İyi baskı Temiz resim Sağlam fikir & GAZETESİ X yi i — Tan, daima doğruyu yazan, doğruyu haber ve- ren gazete olacaktır, B. İbrahim Tali bir hafta Ankarada kalacak ANKÂRA, 29 (Telefonla) — Trak - ya'ya ait işler ctrafmda bakanlıklarla temas etmek üzere dün şehrimize gelen “Trakya umumi müfettişi Bay Ibrahim Tali, bugün cuma olmasına rağmen İç işler na © gelerek çalışmıştır. Bay Ibrahim Tali şehrimizde bir hafta kalacaletır. 2 —Tan, haberi herkesten önce almai, yine herkes- ten önce ve çabuklukla okurlarına bildirmek için hazırlanıyor. 3 —'Tan okuyucunun gazetesi, onun dileğinin ma- kesi VE DAİMA SÖZÜ ÖZÜNE UYGUN, HALK, FİKİR, İNKILAP GAZETESİ OL- MAK İÇİN HAZIRLANIYOR. e 0 6 N BALKANLARDA İSTİHBARAT TEŞKİLATIMIZ —ğ—-------—-—— Memleketimizi yakından alâkadar eden komşu memleket merkez lerinde, Balkanlarda : SOFYA, BELGRAD, ATİNA, BÜKREŞ gibi şehirlerde, doğrudan doğruya ve yalnız TAN için çalışacak, en de ğerli Türk gazetecileri arasından seçilmiş hususi muhabirler bulundu. racak, Balkanlardaki politika, fikir, san'at ve spor hareketlerini EN YAKIN VE ÖZENLİ BIR ALAKA İLE TAKİBE VE TEBARÜZ" ETTİRMEĞE ÇALIŞACAKTIR. İrandada De Valera Kralın yaş mera- simine iştirak etmiyecek DUBLIN, 29 (A.A.) — B. de Valera mecliste ingiltere kral ve ! B. Mac Donald'a şimdiki ahval ve şerait altında bu davete icabetinin imkânsızlı- ğını bildirmiş olduğunu söylemiştir. Bu merasimde sersebt Irlanda bükü- metimi Londradalsi âli kerniser temsil e-