January 19, 1932 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 4

Hergün Dünya Şâ;;;ı;ıî Ve Biz M. Vehbi Ticaret Odam Umuml Katibi Vehbi Beyin, Üicaret Odamı - Mecmuasında dünya banranı hakkısda çon dikkate şayan bir Vetkiki imtişer etmiştir. Vehbi Bey dü: vuhranımı ilel bir şekilde izah tedir. Şimdiye kas dar Avrupa ve rauharrirleri de dahli olduya balde, hiçeir yerde bu- günkü buhranı ba kadar şümullü ve #azıh dir yekilde izan eden Bir. yazı çıkmamıştır, derseh mübalâğa sayı- mamalıdır. Bu eple bu yazının neştime dünkü atahaasda Deşladık. Bu #ilsile birneç gün devam edecektin ee Evvolâ: Isuhsalde Hali Hazır Tekniki 1 — Bugünkü iktısat niza- mında istıhsal umumiyetle mül- kiyet prensıbine ve şahsl teşeb- büse istinat etmektedir. Ziraatte tarla, eanayide tabrika; ya müsş- tahsilin doğrudan doğruya kendi mülkiyetine dahildir veya müte- şebbiş onu herhangi bir muka- vele tarzile istihsal teşel istimal eylemektedir. 2 — Müstahsil ve müteşeb- bis istihsal işini ve teşebbüsünü kendi şahbsi takdir ve tanzimi ile tesis, sevk ve idare etmekte- dir. En küçüğünden en büyüğü- ne, en muazzamına kadar ziral, sinai bütün istihsal hareket ve faaliyetleri — bu faaliyetler ge- rek köylü ve çifçinin veya küçük sanayi erbabının faaliyet- leri gibi küçük olsun ve gerek büyük sermayeli şirketler dan idare edilen zirai ve sınâi teşebbüsler halinde olsun — yabk nız o müstahsil ve müteşebbisin idare ve mes'uliyeti altında cere- yan etmektedir. Ve umumiyetle bütün bu ziral ve smai istihsal teşebbüslerinde memleket ve mil- letlerin bakiki ihtiyaçlarına — te- vafuk eden ve tetkike müs- tenit olan bir (pilânlı istihsal) mevcut değildir. Z 3— Bununla beraber çifçi ve fabrikacı müstahsil teşebbüs ve faaliyetinde yalnız ve ıeıbes_t qe- gildir. Onun meşgul olduğu istih- sal işi ile meşgul olan diğer bir- çokları daha vardır. Ve sonra müstahsilin semerei mesaisi iti- barile servetin tedâvülünü idare eden iktısat unsurlarile tacirle, nakliyeci ile, sigortacı ile, borsacı ve bankacı ile ve heyeti umu- miyesile bütün tedavül anasırı ile zaruri bir irtibatı da vardır. Ve nihayet müstahsil mahsulünü sarf ve istihlâk edecek olan bü- tün müstehlik unsurlarla alâka- dardır ve onlara merbuttur. 4 — Hali hazır istihsal tek- niğinde çifçi ve Ffabrikacı müs- tahsil ile tedavlilcü tacir ve ban- kacının ve nihayet müstehlik anasırın aralarındaki irtibat iyi tanzim edilmiş değildir. İstihsal, tedavyül, istihlâk arasında iyi ten- sik edilmiş bir rabıta mevcut değildir. - Servetin müstahsilden tacire ve — müstehlike kadar cereyanı mecrası ve sahilleri iyi tanzim edilmiş bir nehrin suların- daki cereyan gibi gayrimunta- zamdır. Bu intikal ve cereyan bazan batileşir, bazan şiddetle- nir. Bu betaat ve şiddet istihsal- den tedavüle ve istihlâke doğru olduğu —gibi aksi — istikamette istihlâkten tedavüle ve istihsale doğru da kendisini gösterir. tısat kitaplarında ( Peryodik buh- ranlar ) diye tavsif ve izah olu- nan hâdiseler bu mütekabil ve muakis intikal ve cereyandaki şiddet ve betaatlerdir. 5 — Hali hazır istihsal tek- niğinde istihsal faaliyeti teşeb- büsten daha ziyade nakti serma- enin — tâbil. ve mahkümudur. akti sermayeye taallük eden bütün kemiyet ve keyfiye!. ve vasıf tebeddülleri istihsal faaliyeti üzerinde tesir ika etmektedir. Denilebiliyor ki zirat ve sınal istihsalin devamı veya metruki- vetinde doğrudan doğruva nakti - SON POSTA , Son Postanın Resimli Makalesi Avrupa İkiye Ayrıldı İngiltere, İtalya TELGRAF HABERLERİ * Ramazan Vecizeleri * Ve Amerika Harp Borçlarında Fransayı Yalnız Bıraktılar Son on gün zarfında Avrupanın #siyasi manzarası, daha evvelki günlere nazaran büyük ve mühim bir tebeddül arzetmektedir. Malümdur ki bugün Avrupa siyasetinin belkemiğini Almanyanın bitip tükenmek bilmiyen harp ihtilâflar — teşkil Alman borçlarının - tecilini İstiyor. Ingiltere bu fikre bararetle taraftar gözüküyor. İtalya ise daha ileri giderek bu muazzam borçların Iptalini ileri sürüyor. Almanya ise borçları ödiyemiyeceğini bildirmiş bulunuyor. Fakat Fransaya gelince; Almanyadan en fazla alacaklı olan Fransa, bir santim bile fedakârliık yapmıya razı olmadığı için bu meselede yapyalmız kalmaktadır. Şu halde bugün bir tarafta Almanya, İngiltere. Amerika ve İtalya, diğer tarafta da Fransa karşı karşıya bulunuyorlar. Bu siyaset tebeddülüne ait dün gece ve bu sabah gelen telgraflarda çok ince ve mühim işaretler vardır. borçları Amerikı etrafındaki Burada sıra ile okuyacaksınız. aKUAALARIRA TüreEe — — y etmektedir. tadır. Müsellâh Millet |Bulgar Kıralı Bir Fransız Gazetesi Al- manyayı Böyle - Görüyor Paris 18 — Le Journal gaze- tesi Felemenkte yaptığı bir anke- te şu mütalealarla nihayet ver- mektedir Bize istenilen şeyleri söyliyebilirler. Almanyamın harbi düşündüğü söylenebilir. Bu başka meseledir. Almanyanın silâhların- dan tecrit edilmiş olduğu mese- lesine gelince bu iddia doğru değildir. Tütün Satışı Üç Hükümet Arasında Tevzi Esası Düşünülüyor Ankara, 18 — Şubatta Anka- rada toplanacak olan tütüncüler kongresinde Amerikalıların her sene Yunanistan, Türkiye ve Bulgariştandan aldıkları 80 - 90 milyon kilo tütünün bu üç hükü- met arasında istihsalleri nisbetinde tevzi edilmesi de görüşülecektir. sermayenin irade ve arzusu hâkim- dir. Bu itibarla yine denilebiliyor ki hem tarla, hem fabrika doğ- rudan doğruya banka ve borsa müesseseleri tarafından sevk ve idare olunan gayri müstakil istih- sal sahalardır. CRSEEM ZĞ , İSTER İNAN, istanbulda çıkam biricik bir çocuk mecmuam Bu mecmun yardım görmekte ve ıok“rl lerde taammümü İçin tavsiye edilmekte imiş. Uzaktan uzağa takdir (le takip ettiğimiz bu teşebbüs bakkında dün aldığımız mevsuk bir haber, yardır. (STER İNAN, | Ve Sovyet Rusya Sofyadan - bildirildiğine göre Bulgar Kralı Boris Madol ismin- deki Alman gazetesinin bir mu- harririni kabul etmiş ve şu be- yanatta bulunmuştur, “— Bugünkü Rusya, etrafına zararlı aşılar yapan bir ocak halindedir. Rusyanın — başında bulunanlar kendilerini büyük iş- ler yapmıya kadir büyük insan- lor görmektedirler. Fakat şurası Mmühakkaktır ki Avrupanın Rusyaya öğreteceği daha bir çok şeyler vardır.,, Bulgar Kralı Bulgaristan hak- kında da şunları söylemiştir; “ — Bu memlekette bütün gördükleriniz. Bulgar — milletinin eseridir., Recap Beyin Tetkikleri Ankare, 19 ( Hususl ) — Halk Fırkası Umum! kâtibi Fırka işle- rini tetkik etmek Üzere yarın Adanaya gidecek, seyahatini Orta ve Garbi Anadoluya kadar tem- dit edecektir. | Masum İSTER | asğeratğ G 5e İSTER İNANMA! bizi fevkalâde rencide etti. Meğer bu mocmuayı da Bible - House ve Mister Birdg çıkarmıyor mu İmiş! çocuklarımızın eline emniyet ederek ver- diğimiz bu küçük mecmua da, meğer bir Misyoner Ppropaganda yazıtası değil mi İmiş ! İNANMA! Roma, 18 ( Hususf ) — M. Musolininin naşiri efkârı olan (Popolo Ditalya) gazetesi geçenlerde Alman borç- larının İptali lâzım olduğu şeklinde bir makale retmişti. ( Korgera Della Sera ) gazetesi bu makaleden bahsederken borçların Iptali meselesinde bütün Avrupa- nın (Fransa müstesna ) hemfikir olduğunu, bu hususta bir anlaşma lâzımgeldiği kanaatinin herkes tarafından kabul edildiğini yazmaktadır. Londra, 18 (A.A) — Iyi ve doğru malümat alan me- hafilde beyan edildiğine göre nazırların birçoğu Hoover moratoryomunun altı ay müddetle temdidins ve tamirat konferansı Lozanda toplandığı vakit bu konferansın sonbahara bırakılmasını istemiye mütemayil bulunmak- neş- Paris, 19 (A.A.) — M. Laval, dün Hariciye Nezaretinde Almanya Sefirini nezdine kabul eylemiştir. Başvekil, Sefir M. Fon Höş ile uzun müddet görüşmüştür. İzmirde Şiddetli Bir Mü- | cadele Başladı İzmir, 18 (A.A) — Bütün mülhakatta — kaçakçılığa — karşı şiddetle mücadele açılmıştır. Ka- zalardan sigara kâğıdı ve tütün kaçakçılığı yapanlar yakalanarak Adliyeye — verilmekte böylelikle kaçakçılık mücadelesine her ta- rafta ehemmiyetle devam olun- | maktadır. Fransada Yeni Kabine Mecliste | İmtihana Çekiliyor Paris 19 — (A.A.) — Ye- ni Laval kabinesi bugün öğleden sonra meb'usan meclisi huzuruna çıkacaktır. Hükümet beyannamesinin kıraatinden sonra, meclisin mutat olduğu üzere hemen siyaseti umumiyeye ait istihzalara başla- mak arzusunu izhar eylemesi mümkün görülmektedir. Trenlerde Bayram Tarifesi Ankara 18 — 15 gün sonra Devlet Demiryolları İdaresi 10 ün devam etmek üzere tenzi- âtlı bir seyrüsefer tarifesi tat- bikına başlıyacaktır. ü Si ai di li li b — Skzik v y gĞK ee ği üD n AMÜMMÜ el ae İ ll " Kaçakçılık —| Sözün Kısası 1932 Güzellik Müsabakası Dünkü sabah gazetele güzellik müsabakasına gire: ha nunlardan birini elinden tutarken çekilmiş bir resmim vardı. Belki de, hakem heyetinin en genç uzvu olduğum için en yaşlımıza verilmesi daha münasip olduğu halde, nedense daima bana teklif edilen bu vazife, oldukça tuhaf, oldukça tatlı ve oldukça da gayri- ciddi... — Fakat — memleketimizi temsile cidden lâyık bir güzel bulunabilseydi, bana bu vazifeyi verenlerden pek te şikâyetim olmıyacaktı. Güzellik tarlası bu sene mah- sul vermedi. Bu kıtlığın sebebi ne ? Acaba memleket güzellerin- de cesaret mi azaldı, güzellik mi ? Belki de bu iki şey arasın- da sıkı bir münasebet olduğu için, ikisi birden. Ne oldu güzellerimize ? Buh- ran yüzlerini mi sarartıyor, harp tehlikesi, bulutlu bir yarına ba- kan endişeli gözlerini mi soldu- maıc? Yoksa, şarkır, bir sır gibi saklanan ve yalnız aynalara tevdi edilen mabrem güzelliğini manevi bir peçe altında gizlemek mi istiyorlar ? Evvelce yapılan “Güzel ses ,, müsabakasında — bülbül buluna- mamıştı; bu Gseferki — gözellik müsabakasında da gül buluna- dı. Genç kız da, her çiçek gibi güneşe, havaya, ışığa muhtaçtır. Kabuhat kimde ? Buhran yüzün- den lütuflarını bizden esirgiyen tabiatte mi ? — Yoksa çiçek yetiştirmesini — bilmiyen bahçı- vanda mı? *“Tabiatim okadar cömerttir ki, ben bir gül istesem bana bir gülüstan verir. , Diyen şairle Yunus Nadi Bey arasında ne tali farkı ! “ Cumhuriyet ,, in bahçesinde yeni çiçekler yetiştirmek için bir Himonluk ;ıâhnııık nasıl olur? Ne dersin? Her sene Türk güzel- lerinden bir demet yaptığı halde bu sefer eli boş kalan dostum, Abidin Daver? Hariciye Z Vekili Tahranda Tahran 18 — İranın her ta- rafı kar ablukası altındadır. Her taraftan soğukların tahribatına ait haberler gelmektedir. Refakatinde mütehassıs bir heyetle — Türkiye - İran hududu hakkında müzakeratta bulunmak Üzere şehrimize gelmekte olan Tevfik Rüştü Bey dün akşam Pehleviye vâsıl olmuştur. İran Hariciye müsteşarı ve Türkiyenin Tahran sefiri tarafından karşılan- mıştır. Tevfik Rüştü Bey yollarin ka- palı olması dolayısile Kazvinde bir müddet tevakkuf 'etmiş, ba sababh şehrimize vâsıl olmuştur. Hariciye Vekili Tahrana mu- vasaleti akşamı Şah Pehlevi Hz. tarafından iftara davet edilmiş, refakatinde İş Bankası Umum Müdürü Celâl ve Tahran sefiri- miz Hüsrev Beyler olduğu halde Şah Hz. ile birlikte iftar et- mişlerdir. Büyük Gazinin Hediyesi Haber verildiğine göre Gazi Hz. İran Şabı Hz. ine bir mektep tayyaresi hediye etmektedirler. Tayyare Kayseride imal edil- mektedir. . üÜü aei eerbirsr üeü öe