13 Mayıs 1932 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 4

İktisat Sütünu . İstanbulda İhtikâr Ve Pahalılık Meselesi Belediye İktısat Müdürü Asım Süreyya Bey, İstanbulda iktısat sahasında yapılacak işler hakkın- da bir rapor hazırladı. Şehir İk- tısat Müdürünün ihtiyaçlarımız ve bu ihtiyaçları ne suretle temia edeceği — hakkındaki anlamak üzere bu raporun bulâ- sasını neşrediyoruz : “ Şehrin umumt? vaziyetinde göze çarpan en bariz vasfı tesbite çalışırken, bunun bilhassa istih- lâk noksanı olduğunu arzetmiş, ve bu istihlâk noksanında âmil olan en mühim unsurun da, İs- tanbul halkının gittikçe tenakus eden - iştira kuvveti olduğunu söylemiştim. İstihlâk sahasında — tesadüf ettiğimiz müşkülâtın memba: bu istihlâk tenakusudur. ( Sous - con- sommation ) ve bu hal bize, bil- hassa ihtikâr, — hayat pahalılığı gibi şekillerde — tecelli ediyor. Halbuki memleketimizde yetişen iaşe maddeleri üzerinde ihtikâr yoktur: Hayat pahalılığı, geçen senelere nazaran umumi surette düşmüştür. 1928 senesinde ek- meğin kilosunu yirmi kuruşa yi- yorduk; bugün sekiz buçuk ku- ruş pahalı gelmeğe — başladı. Yine 1928 —senesi — zarfında etin — okkası — yüz. on kı- ruştu; — bugün seksen kuruşa- dır. Diğer iaşe maddelerinde de mühim tenezzüller vardır. Buna rağmen her müstehlik gün geç- tikçe fazla sıkılıyor ve hayatın pahalılığına kani bulunuyor. Bu balin önüne geçmek için yukar- da söylediğim veçhile bir taraf- tan kazancımızı arttırmalıyız, diğer taraftan da bugünkü kazaıncımız- dan azami randman alabilmeliyiz. Umumt sürette başlıca — ihti- yaçlarımızı tasnif edecek olursak mırasile iaşe, ikamet ve mel- busat ihtiyaçlarını tadat edebi.i- riz. Bu son iki kalem Üüzerinde derhal — bir — tenezzülü — fiate gidebileceğimizi — zannetmiyorum. Bunlar daha ziyade memleketimi- zin umumi iktısadi siyasetine tabi kalemlerdir. Filhakika atiyen milli sanayilmizden de bazı fe- dakârlıklar istiyeceğiz; fakat bu- na intizaren bugün iaşe madde- lerini halka ucuz temin edebil- mek çaresine tevessül etmeliyiz. »Bu çare de, şehir dahilinde vasi mikyasta kooperatif teşkilâtına doğru yürümektir. Halkımız koo- peratif fikrine hayli ünsiyet pey- da etmiştir. Bu işte çalışacak münevverlerimiz eksik değildir. Şimdi — fiiliyatta — geçmek lâ- zım geliyor. Bunun için de bir şehir bankasının tesisi lâzım gelir, Kooperatif hareketinin amudu hkarisini teşkil edecek böyle bir müessese olmadıkça kooperatif- lerin canlanması pek güçtür. Bu Banka için yüz binlira ser- mayeye ihtiyaç vardır. Bu sene zarfında bu paranın behemehal verilmesini rica eylerim. Meclisi umuminin, istanbul hal- kının bilhassa iaşe ihtiyaçlarını alâkadar eden bu mühim teşeb- büs için, bu parayı çok görmi- yeceğinden eminim. Diğer fasıl- lardan tasarruf edilerek bu para verilmeli, bu bahsettiğim koo- peratif hareketine — şu — bir iki ay zarfında — geçmelidir. Hükümetimizin en makul tedbir- leri sayesinde cihan buhranının fikirlerini | Top Gibi Patlıyan Bir Su Kaynağı Mılıtyı (Husuıî) — Bizim vilâyet zerdali, kayısı, armut ve elma meyvaları bol bol yetiştirir. Fakat son zamanlarda vilâyetimiz pirinç ziraati hususunda da şöh- ret almıya başlamıştır. Şehrin şarkına ve dağlık kısma isabet eden bir su vardır. Bu suya Kernegin suyu ismi verilmektedir. Bu su her sene nisan ayının son günlerinde birden bire fışkırmıya başlar. Bunu mütecakıp âdeta yer altından çıkar gibi balıklar türer. Bu balık çıkma meselesi dokuz gün kadar devam eder. Su fış- kırdığı zaman âdeta top patla- masi gibi gürültüler hâsıl olur. Fakat bir hafta kadar bol bol akan bu su yavaş yavaş eksil- miye başlar. Temmuz sonlarına doğru memba tamamen kurur. Adanada Sıhhi Tedbirler Adana (Hususi) — Şehri- mizde sari hastalık kalmamış ve halk hemen umumiyetle aşılan- mıştır. Sıhhi muayene köylerde de başlamış olup köy mekteple- rinde talebeler muayene edilmek- tedir. elim tesirlerinden bugüne kadar imkân nisbetinde kurtulduk; ya- vaş yavaş bu umumi felâketin memlekçiimizde — de — tesiratını arttırdığı — muhakkaktır. Günün süküneti bizi katiyen aldatmama- hdır. Bir müddet sonra - ihtikâr, hayat pahalılığı sesleri daha Umumi yükselecek, bizi daha rahatsız edecek ve ilcaatı ahval bize daha büyük fedakârlıklara kat- Tanmak — mecburiyetini — tahmil edecektir. Narh ve azami fiat gibi küçük tedbirler ancak kü- çük ve na kâfi semere verir ve müstehliklerin alehyinde tecelli eder. Büyük neticeler büyük ted- birlerin, azimkârane atılmiş adım- larım eseridir. Muhterem Meclisi azalarının da bu fikre iştirak edeceklerinden emin ok duğumu arzeder bilvesile teyidi tazimat eylerim efendim. Belediye sında Misafirlerden mektep müdürü Manavgatta Bulgar misafirlere Edirnede yapılan tezahürat intibaları Edirne (Hususi) — İstanbuldan şehrimize gelen l Bulgar muallimlerinden mürekkep ilim kafilesi kalabalık bir halk kütlesi tarafından samimi teza- hürat yapılmak suretile istikbal edildi. Misafirlerimiz Kız Muallim mektebinde misafir edildiler. Misafirler istasyondaki parlak istikbalden sonra Gazi heyke- lini ziyaret ettiler. Bu ziyaret çok heyecanlı oldu ve misafirler kendi milli lisanlarile bağırarak (yaşa) temennisini izhar ettiler. Heyet akşam Üzeri şehirde bir gıınıtı yıph Geceleyııı ıereflerıne Kız Muıl- Him mektebinde mükellef bir ziyafet verildi. Ziya- feti de güzel bir konser takip etti. Ziyafet esna- Reisi ile kafile reisi arasında dostane ve samimi nutuklar teati edildi. bir muallim Sofya lisesi namına Necdet Beye bir hatıra verdi. Yüksek ve samimi hislerle karşılanan, izaz edilen komşularımız. dostluk duygularının çok heyecanlı intibalarını memleketlerine götürdüler. ıımıml lııılerle dolu olarak Sofyaya hareket eth'ler Misafirler Asri Ve Bü- yük Bır Köprü Yapıldı Anlılyı (Hu- susi ) — Nafıa Vekâleti — tara- findan — Manav- gat ta — büyük bir köprü yap- tırılmıştır. — Ma- navgatı — ikiye ayıran — irmak üzerinde nakli- yat evvelce müş- kül şerait içinde icra ediliyordu. Pot ismi verilen altları düz — sallarla — nakliyat yapılıyordu. Bu sallar kırk, — elli yolcu alırdı. Bu mnşknlllm izalesi — için kazanın merkezinden geçen şo- senin istikametini takip eden güzel bir asma köprü inşa edildi. Köprünün isabet ettiği mahallin genişliği seksen metredir. Irma- ğın buradaki derinliği de on ko- laç kadardır. Irmak, rüzgârlı fırtınalı Ârpa * Hasadı Başladı Adanada Bir kısım arpaların hasadına başlanmıştır. Diğer mü- tebaki kısımların da hasadına peyderpey başlanacaktır. Edirnede Güreşenler Edirne T (A.A. ) — İki gün- denberi devam eden Kırkpınar panayırı münasebetile eski namlı pehlivanlar arasında ciddi güreş müsabakaları yapılmıştır. Yapılan müteaddit — güreşlerde bilhassa Tekirdağlı Hüseyin, Edirneli Arif ve Bolulu Cemal Pehlivanlar iyi neticeler alarak temayüz etmiş- lerdir. Bir Kalpazanlık Adana — Mersinli Diyap oğ- la Sait isminde birisi kalp bir beşibiryerde — altınını sürerken yakalanmıştır. ve Manavgatta yeni yapılan köprü havalarda — yolcular için büyük tehlikeleri davet ediyordu. Yeni yapılan köprü bu civar halkını tehlikeli — yolculuklardan kurtar- mış oluyor. Evvelce otomobiller ve kamyonlar seferlerini ancak ırmak hududuna kadar yapar- lar, buralardan — öteye — gide- mezlerdi. Şimdi gece ve gün- düz tam manasile nakliyat icrası mümkün bir vaziyete girmiş bu- lunmaktadır. SEYFİ e ea Tokatta |Halk Elekt;l: Tenviratında İntizam İstiyor Tokat ( Hususi ) — Şehri- mizde üç aydanberi elektrik ten- viratı yapılmaktadır. Fakat mo- törlerde sık sık arızalar vukubu- duğu için tenvirat intizamını kay- betmektedir. Bu yüzden bik hassa umumi mahaller sahipleri, neılell h:ı;ıhncılu umlohn- tacılar i zarar gi ğrendiğime — göre b:m elektrik tesisatının mükemmel bir şekle ifrağı için tetkikat yap- maktadır. Koyun Geliyor Hususi ) — Son Ieıde bıı uvırd.ın İıîınbulı.:; zurum tarikile binlerce koyun sevkedildi. Bitliste Ucuzluk Bitlis, (Hususi) — de taze bal Tahmin edildiğine kası 250 kuruşa caktır. üzeredir. 16" altı ok- satıla- Haa VeRarya | Faydalı Bulgar Muallimleri Edirnede Tezahürat!|Fir Eser İle İstikbal Ve Teşyı Edildi Vilâyet Ziraat Müdürü Tah- sin Bey ( İstanbul vilâyeti ahval ve vaziyeti umumiyei — ziraiyesi we zirai mükellefiyetler, teşvikler ve muafiyetler ) ismi altında bir kitap neşretmiştir. ( 170 ) sahife içinde — İstanbulun — zirai, — Hcarf ve iktısadi — vaziyetini bir kuş bakışı ile —hülâsa ve tah-« lil eden bu eser ayni zamanda İstanbulun şimdiye kadar mah-s rum kaldığı bir rehberdir. Mem- leketimizin bir ziraat memleketi olduğunu iddia ederiz. Fakat ziraf vaziyetimizin inkişafı sebep- lerini ve bunu makineleştirmek çarelerini, her mıntakadaki topra- ğin veriş kudretini pek yakından tetkik etmeyiz. Tahsin Beyin kitabı her Ziraat Odası ve her ziraatçi için rehber addedilecetk bir eserdir. Kitapta, — İstanbulun — me- sahası — ( 9239 ) kilometre murabbat: ve nüfusu ( 743,860 ) olarak tespit edildikten sonra, .vilâyetin (10) kazasının son teşki« lâtına göre nüfusları, nahiyeleri ve köyleri hece sırasile göste- rilmiştir. Bu esere göre İstanbul- da (91) büyük çiftlik vardır. İstanbulda — sulanan yerlerdeki arazinin dönümlü 30-50, mümbit arazinin 20, orta derecedekilerin 8Bilâ 20, çok zayif arazinin dö- j mömü ise (Silâ 8) liraya satıl- maktadır. Bütün İstanbulda, (318) kilemetro — murabbamda — arazi ekilmektedir. İstanbulda her sene(24,133,503) | kilo hububat, bakla cinsi nebat- larla sınai nebatat ekilmekte ve bunlar (2,729,046) lira getir- mektedir. — İstanbulun — muhtelif mahsulü her sene nüfus başına (163)lira temin etmektedir. İstan- bulda (9)konserve ve (30)dan fazla rakı fabrikası vardır. Vilâyetteki #züm bağları (23,051) dönümdür. İstanbuldaki büyük değirmenlerin adedi —( 13 ) tör. — İstanbulda ( 5.976,596 ) Hira — kıymetinde (208,725 ) çeki diğer hayvan mevcut olduğu tesbit edilmştir. Bunların (24,461)i öküz, manda, at, kısrak beygir, (104,299) u koyun, (16,903) ü inektir. Yine — şehrimizde ( 73378 ) ehli tuyur vardır. Bunlardan 63931 i tavuk ve horoz, (361) i hindidir. İpek işleyen fabrikaların adedi ise (19) u bulmuştur. Eser sahibini, bu derce mü- tenevvi ve faydalı malümat top- hyan bir eser vücuda getirdiğin- den dolayı tebrik etmek, sadece bir vazifedir. Hitlerin Mümessili İstanbulda Bu Sıfatı Haiz Kimse Yok Müfrit Alman Milliyetperver Cereyanının Reisi Adolf Hiterin İstanbula bir mümessil gönder- diği ve isminin mühendis Rener olduğu yazılmıştır. Mühendis Rener, gazetemize müracaat ederek böyle bir sıfatı olmadığını tasrih etmiş ve de- miştir. ki: “— Ben Hitler taraftarıyım. Bazan Münihten namıma bir ta- kım malümat gönderilir. Ben de bunları, matbuatta yanlış intişar edebilecek haberleri tashih - için Berayı malümat alâkadarlara tev- — di ederim. Bu itibarla hiçbir temsil sıfatım yoktur. ,,