May 19, 1932 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 6

e S FF a eç ea YŞ e ee Kari Mektupları İlkmektep Tenezzühleri Ve Bir Düşünce Mayıs ayı içinde bütün mek- teplilerin bayram yapması hem bir teamül, hem de talimatname ahkâmındandır. Bütün talebele- rin bir arada kırlara gidip te- miz bir hava içinde neşeli ve hoş dakikalar geçirmesi sıhhi ve terbiyevi noktai mazardan çok faidelidir. Ancak, bu gezintilerin tertip edileceği günler ve gezinti yap- lacak yerler hakkında mektep heyeti talimiyesinin çok — şuurlu ve hassas davranması lâzımdır. Yağmurlu ve bozuk bir havada yüzlerce ana kuzusunu saatlerce uzaktaki yerlere götürmek, bir eğlence değil, çocuklar namına yapılmış bir işkenceden başka bir şey değildir. Bilhassa şehrimiz, çok geniş ve mesiresi bol bir yerdir. Her mektebin civarında tenezzüh ya- pılacak yerler pek mebzul - oldu- ğuna göre gezinti için buraları intihap etmek çok münasip olur. Bilhassa, mayıs ayı daima yağ- mur - tehdidi altında bulunduğu için bu gezinti yerlerinde yüz- lerce çocuğa icabında sığınabile- cek bir yer de tedarik etmeli- dirler. Dün Kısıklıda oturan bir aile babası matbaamıza müracaatla uzun uzadıya dert yandı. O ci- vardaki 14 Üncü mektep, bütün çocukları otobüse doldurarak ta Taşdelen suyuna kadar gitmişler. Çaocuklar akşam geç vakte kadar orada kalmışlar, yağmur altında ıslanmışlar.. Zavallı çocuk velileri de geç vakte kadar türlü endişe ve azap içinde mektebin kapi- sında çocuklarını bekleyip dur- muşlar.. Neşeli geçmesi icap eden bu günleri, çocuklar ve çocuk velileri için bir azap vesilesi haline ge- tirmemek çok iyi olur. Süngercilik Marmaradan Sünger İstih- sali İçin Bir Müracaat İstanbul — Ticaret — Odasının İstanbulu sünger ihracat merkezi haline getirmek istediğini yaz- mıştık. Türk müteşebbislerinden bir grup, Türk süngerciliğinin in- kişafı için, Marmaradan sünger çıkartmak istediğini İktıisat Vekâ- letine bildirmiştir. Müsaade verildiği — takdirde müteşebbisler derhal — harekete geçerek Marmaradan sünger is- tihsal etmiye başlıyacaklardır. Yeni Neşriyat Gol Çıktı Eski futbolcularımızdan Refik Osman Beyin çıkarttığı ( Gol ) mecmuasının 12 inci sayısı intişar etmiştir. Holivut Çıktı Memleketimizin yegâne -sine- ma mecmuası olan Holivutun 14 üncü nüshası Avrupa spor havadislerini bavi olarak intişar etmiş'ir. S ğ ” BENLCORSİNE SK GŞ AA V S N ge SNSK KN Y DF CV BAA7 0 S NİN ARASCCUR SON POSTA KANADADA Dünyanın En Muazzam Şimendifer FabrikalarınıGezerken Neler Gördüm? Burada Asgarı Yevrhıye 10 Liradır. Amele Balolarda, Sinemalarda Ve Banyolarda Eğlenmektedir. Fabrikanın Evlenme Daireleri De Var! Nikâh Ve | kaç ay evvel yapılan nüfus tahris —aAm | »Suriye Ve Lübnan Berut, 16 — Bir ajans habe- rinin yanlış olarak verdiği bazi malümat Suriye vaziyetinin başkâ telâkkilere meydan verebilece- ğini düşünerek beni hâdisati tasrihe sevketti: Verilen haberde Suriye kar nunu — Esasisinin — iptal edildiği bildirliyor ki bu, doğru dei gildir. — İptal edilen Kanunu Esasi, Lübnan Cümhuriyetine ait- tir. Bunun sebebi şudur: İki defa Lübnan Cümhur reis- liğine intihap edilen ve son defa Fransız Fevkalâde Komiserinin kararı ile tekrar münferit hâkim ilân olunan Şarl Debbas'ın müd- | deti bu ay sonunda bitmek (â- zımdı. Bu adam, Fransaya olan meyli ile maruftur. defa cümhur reisi İntihap edilmesi Marunilerin düş- yağnılığını davet edecekti. Çünki Şarl Debbas Orto- dokstur. Marmiler, Cümhur Riyas setini elde etmek istediklerinden, bu cemaate mensup avukat Emil Ede ile Şeyh Beşaretül Huri'de | namzetliklerini koymuşlardı. Birs Üçüncü © ri ise, Lübnanda Müslüman :kı? riyetinin mevcudiyetini gösterim! ti. Bu hal, tahminlerin hilâfı bır A | şeydi. ? Dünyanın en büyük şimenditer fabrikasında lokomotifler yapılırken Kanada-Montreal (Hususi mu- habirimizden) — Bu mektubum- da (Son Posta) karilerine, dün- yanın en büyük şimendifer fabri- kasını ve buradaki amelenin ça- Tişma tarzını canlandırmıya uğ- raşacağım, “Kanadiyan Pasifik,, şirketi bana Angus Şavp ismin- deki büyük fabrikasını gezdirir- ken bayret içinde kaldım. Fil- hakika bu fabrika Almanya, Fransa ve İngilterede gördüğüm emsali ile kıyas kabul etmiyecek bir vaziyette idi. Kınıd'iyın Pasifik şirketinde 8ü bin memur çalışmaktadır. Kumpanya senede 16 milyon yolcu taşımaktadır. Büyük şehir- lerde kumpanyanın bususi - otel- leri vardır. Tren - yolculuğunda yorulanlar bu otellere inip üç gün istirahat etmek hakkına maliktirler. Angus Şavp fabrikası 5 kilo- metre saha üzerindedir. Burada 8 bin amele çalışmaktadır. En ehemmiyetsiz işçi günde bizim paramızla 10 Jlira almaktadır. Burada ameleye fazla ehemmiyet *verilmektedir. Bu fabrikada çalı- şan amelenin küçük bir şehri vardır. Bu şehir kasapları, bak- kalları, eczahanelerile bütün ihtiyacını tatmin etmek- | tedir. Şehirde işçi çocuklarına mahsus muazzam bir mektep vardır. amelenin Falrkanın — yanında — bizim Taksim stadyomundan biraz kü- çük mükemmel bir bina vardır. Bu binada her cumartesi gecesi neşeli amele baloları verilmek- tedir. Amele, binanın yüzme, spor ve sinema dairelerinden is- tifade etmektedirler. Amele haf- tada iki gece ailesile sinemaya gitmekte ve burada sesli filimler seyretmektedir. Fabrikanın — elli kişiden mürekkep olan hususi itfaiyesi gece gündüz müteyakkız bir vaziyette beklemektedir Fabrikanın hususi mühendis mektebinde bugün 415 efendi okumaktadır. Müessesenin bizim Taksim stadyomile kıyas edile- miyecek kadar güzel bir stadyo- mu, iyi antrene edilmiş bir futbol takımı vardır, Şirketin hususi bir evlenme odası da vardır. Bu oda- da bir papas daimi surette bek- lemekte ve müracaatçıların nikâh- larını kıymaktadır. Şirket, iktısadi sıkıntının müş- külâtını ortadan kaldırmak - için amelelerinin evlenme masraflarını kendisi ödemektedir. Amele boş saatlerini yazın deniz banyolarında, kışın buz sporlarında geçirmek- tedir. Fabrika, amelesine senede 18 milyon dolâr vermektedir. Şir- ket amelenin en küçük sıhhi, me- deni ihtiyacını ihnal etmeden tat- min eder. Her amelenin hayatı her türlü kazaya karşı sigorta- lıdır. Fabrikayı ancak dört saatte dolaşabildim. Her taraftan vagon dolusu mal ve mevaddı iptidaiye girmekte ve bunlar diğer taraf- tan mamul şekilde çıkmaktadır. Kumpanya her şeyini kendisi imal etmektedir. Vagon zeminlerini döşemek için husust bir halı fabrikası, pencereler için bir cam fabrikası vardır. Bütün makineler elek- trikle —otomatikman — işlemekte, tahtalar kendi kendine kesilip boyanmaktadır. Fabrikanın lokomotif şubesi çok şayanı dikkattir. Ayni daki- kada 72 lokomotif birden tamir edilmektedir. Bu. dairede 750 amele çalışmaktadır. Bu ameleler sabahları fabrikaya tertemiz gir- mekte, akşamları kuüzgüni - bir arap vaziyetinde çıkmaktadırlar, Yüzlerce motör ve makinenin dai- mi ve muttarit gürültüsü insana bir harp meydanı hissi veriyordu. Amele çalışıp demirleri biri- birine yapıştırırken, çelikleri ka- laylarken yüzlerine son sistem maskeler takmatadırlar. Ellerin- de elektrikle işliyen desterelerle muazzam demir parçalarını pey- nir gibi kıtır. kıitır. doğramakta- dırlar. Bu fabrikada yüksek demir- yolu mühendisleri çalışmaktadır. Mühendisler dünyanın en büyük ve en kuvvetli lokomotifini yap- mıya muvaffak olmuşlardır. 8,000 ismindeki bu lokomotif, kömür yerine kaba yağ yakmaktadır. Resimde gördüğünüz Tokomotifin arkasındaki depo kömür değil, yağ deposudur. Amerikanın en uzun tüneli de Bu ise komiserliğin işine gel miyordu. Kanunu Esasi mucibince ayın onunda kendiliğinden topla- narak yeni cümhur reisini intihap edecek olan Meb'usan Meeclisini bu hareketten menetmek lâ- zımdı. — Zira — meclisin — meyli, bir müslüman reisi intihap etmek- ti. Fevkalâde komiser, bu vaziyet karşısında, bir emirle Lübnan nunu Esasisini iskat etti. Bu keyfi karar, haklı olarak, halk arasın” da galeyan husule getirmiştir. Fransız komiserliği, hristiyan ve Fransaya kat'i surette bağlı bir gözle baktığı Lübnanın bu itaat- sizliğini, - buradaki — müslüman ekseriyetini kaldırmak — suretile cezalandırmak fikrindedir. Bunun için de, eskiden oldur ğu gibi, aglebi ihtimal Lübnanın bir kısmı Suriyeye ilhak edile- cektir. Fakat herşey, Fransada te- şekkül edecek olan yeni hükü- metin vaziyetine bağlıdır, eğer bu hükümet, sola mütemayil bir hükümet — olursa, Suriye biraf nefes alacaktır. Aksi takdirde yeni hâdiseleri beklemek lâzım” dır. x bu şirkete aittir. 6 mil uzanlur gundaki bu tünel 1915 senesinde 8 milyon dolâr sarfile vücude getirilmiştir. Şirketin ayrıca Avs rupaya sefer yapan Üüç hususl vapuru — vardır. Büyük sanayiifi azametini ve çalışma tarzının mür kemmeliyetini tetkik etmeme fır” sat veren Mr. Gilbert V.7 Şeviyt teşekkür ederek ayrıldım. Turan P UU