February 22, 1933 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

ç Hergün İstatistik Yıllığında Neler Gördüm ? —K Garp medeniyetinin en mühim ölçüsü rakamdır. İstatistik, cemiyetin —nabı- ni yoklamak İçin kullanılan bir alettir. Cemiyetin seyrini, harare- tini ancak rakamlarla ölçebiliriz. Rakam olmayınca verilecek hü. kümler daima keyfi ve indi olur. Biz şimdiye kadar her hangi bir meseleyi tetkik için rakamın yardımına müracaat edemiyorduk. Çünkü istinat ve ihticaca şayan istatistikler — bulmak — mümkün değildi. Ankara — İstatistik — Neşriyat Umum Müdürlüğü birkaç sene- denberi bu noksanı telâfi eden eserler veriyor. Bize cemiyetin muhtelif safhaları hakkında hü- kümler verecek rakamları tesbit edip neşrediyor. Son çıkan İstatistik Yıllığı bu itibarla kıymetli bir harzinedir ve Türk cemiyetini tetkik etmek is- tiyenler için istinat edecek — bir membadır. Yıllığı karıştırırken gözüme çarpan birkaç rakam, bu iddia- mızı tevsik için kâfidir. Hepimiz biliyoruz ki memle- kette veremin tahribatı mühim- dir. Fakat bu tahribatın derecasi nedir? Şimdiye kadar bu sual& kat'i bir cevap verebilen çıkmış midir? - İstatistik Yıllığı bu bu- susta tenvir edecek rakamlarla doludur. Türkiye dahilinde - vefi- yatın sebeplerini rakamlara isti- naden gösteren sayfada şu ra- kamlara tesadüf ediyoruz: Ankarada Gl senesinde 12564 kişi Slmüştür. Bunlardan temeffda cihazı veremladen 1827 Diğer veremlerden 288 Kalpten 1990 Zatlirrleden v7 5084 İstanbulda 801 senesinde 31865 kişi Bimliştür. Teneffle cihamı vereminden 3377 Diğer veremlerden 652 Kalpten 3812 Zatürrleden 3148 Tı5ss Demek ki memleket dahilin- de verem, kalp ve ratlirrleden ölenlerin nisbeti aşağı yukarı 4430 - 9635 dir, Yine bu istatistiklere nazaran Ankarada bir sene zarfında di- yare ve ishalden ölen çocuk mik- tarı 1139, İstanbulda ölen çocuk miktarı 4205 dir. Bu birkaç rakam, bize cemi- eti tehdit eden hastalıklar hak- ıındı bir fikir vermiye kâfidir. Memleketin bu dahili düşma- nina karşı aldığımız tedbir, kul- landığımız silâh nedir? Hiç. Maamafih hastalığın teşhisi bile kâfi bir kazançtır. Tedavi teşhisten sonra gelir. İktısat İşleri Ankara, 22 (Husust ) — İktsat Vekâleti altı aylık yeni kontenjan Ti hazırlamaktadır. — Listo sakisine nlsbetle geniş olacaktır. Muayyen bir had dahilinde ithalâta İmkân verilecek Ihracatın da texyidi temin olunacaktır. raç —maddelerimiz Üzerinden “İsinan bazı vergiler bafifletilecek, zıları da büsbütün kaldırılacaktır, vaziyetinde de tam bir muva- Tene temin edilecektir. Kontenjan listesinin tetkiki bit- n #onra sanayi meşgul k, teşviki sanayi ve kredi, kanunlarının alacağı son — şekil abit edilecektir. İktisat Veklli bu İstk kattan evvol Kayseriye kadar seyahat yapacak, orada kurula- İplik fabrikası hakkında tetki- yapacaktır. İsSaşur G ge ae J riş. V | eee a İSTER İNAN İSTER İNANMA! l Resimli Makale — SON POSTA Deliler kendilerini nasıl akıllı görürlerse, cahiller de kendilerini bilgili addeder. şey — cehalettir, cehaletimiz. ANKARA, 22 (Husasi) — Vekiller heyeti dün öğleden sonra toplanarak saat on beşten on sekize kadar çalıştı. Birkaç gündenberi meşgul olduğu yeni bütçeyi tetkike devam ve bu işi İntaç etti. Varidat ve masraf bütçeleri 175 milyon lira üze- rinden mütevazin olarak tesbit edildi. Perşembe günü Vekâletler Muhasebe Müdürleri Maliye Vekâletinde toplanarak bütçenin teferrüatın: tesbit edeceklerdir. Hükümet muvazeneyi taemin için yeni vergiler ve mükellefiyetler ihdasını düşün- memiştir. Maaşlarda tenkihat yapılacağı da doğru değildir. Anadolu Ajansının Tebliği Dünyada keşfi en güç olan SON TEZERAF HABERLERİ Yeni Bütçe 175 Milyondur. Muvazene Temin Edilmiştir. Yeni Vergi Yoktur, Maaşlar - İndirilmiyecektir. | Bi Düşünce Gıdası B ı İnsanın kendisini görmek için en İyi ayna, işldir, ( Ayinesi iştir kişinin lâfa Bakılına: bilhassa — kendi let Meclisine teklif olunacak yekünunu tetkik etti. İçinde bulunduğumuz 1932-33 bütçesinin sekiz aylık varidatı olarak 118 milyon tahsil edildiğinden sene nihayetine — kadar 170 milyon elde ümit edilmiştir. 1933 - 34 bütçesinin masarifi 175 milyon olarak taklif edilmesine zaruret ve imkân görülmüştür. 5 milyon lira fazla masraf Duyunu Umumiye taksitinin mevcut bonoların arima fark- ları ve yeni İistikrazın taksiti ile yeni mektep, mücssesat ve sıhhiye teşkilâtının zarur! masrafları farkıdır. Gümrük varidatı farkı bu 5 milyonu telâfi edebileceği tahmin edilmiştir. Bu suretle yeni hiç bir vergi teklif edilmiyerek | ANKARA, 21 (A.A.) — Başvekâletten tebliğ | ve maaşlardan yeni hiç bir tenzilât düşünülmiyerek “ tir: 175 milyon Üzerine mütevazin bir bütçe teklifi Vekiller Heyeti, 1933-34 bütçesinin Büyük Mi- | takarrür ettirilmiştir. A, 22 (Husust — Türkçe ezan hâdisesi fallleri hakkında Müstantiklikçe yapılmakta olan tahkikat umumiyet itibarile bitmiş gibidir. İstintak hâkimi evrakı hazırlamakla meşguldür: Haâdise fa- illerinin mahkemeleri Çorum'a nakledilmiştir. * ANKARA,22 (Hususi) — Bursadaki türkçe ezan hâdisesinde gayretleri görülen Bursa Valisi Fatin ve Belediye Reisi Muhittin beylere, Heyeti Vekile kararile Dahiliye Vekâletinden birer takdirname Türkçe Ezan Hâdisesi Münasebetile âshrimizde Bir Hoca Tevkif Edildi ANKARA 21 — Bursa hâdisesi münasebetile Tokat, Yıldızeli, Silvan ve Besni'den Başvekâlete gelen telgraflarda Bz dilimize karşı bazı gerl ruhlu eşhas tarafından yapılmış olan hareketin toessür ve nefretle karşılandığı bildirilmektedir. * Bursa Müddei umumiliğinden gönderilen bir tevkif müzekkeresi Üzerine şehrimixzde Demir Hafız lisminde bir hoca tevkif edilerek Bursaya gönderi- miştir. Bu hoca Bursada ruhsatsız vaaz vererek halkı Türkçe ezan aleyhine tahrik etmekle suçludur. gönderilmiştir. v Bir .. İzmir'de Bir Kadınla Çocuğu Dere Tevkıf İçinde Ölü Bulundu İzmir, 22 (Hususi) — Birkaç gün evvel güzel, genç bir kız Torbalın'n Taşkeriği köyüne gel- iş, bil erek hasta oldu- ğundan bahisle misafir kalmak istemiştir. Kadın geceyarısı do- zıırduğundın ev (sahipleri tara- ndan koğulmuştur. Fakat iki gün sonra kadının ve çocuğunun ölüsü dere dibinde bulunmuştur. * Cinayet ihtimali üzerine müd- İzmir, 22 (Hususi) — Dördüncü lera Memı riRüştü Efendi kundu- racı Ahmet Efendiden 15 lira rüşvet aldığından tevkif edilmiştir. — Bayburd'un Kurtuluşu Bayburt, 22 (A.A.) — Ön be- şincl kurtuluş. - bayramı coşkun tezahuratla tesit edildi. — Vamık delumumumilikçe tahkikat yapı- maktadır. Kızın kim olduğu he- nüz anlaşılmamıştır. 1 Bir Dayîk_ Hâdisesi Gayrimübadiller Cemiye- tinde Müessif Bir Vaka.. Esbak Vaşington Sefiri Ali Müçteba Beyin oğlu Ferruh Bey Gayfi mübadiller takdiri kıymet bürosu — şefi Faik — Nüzhet Beye oo beş gün evvel İşleri için müracaat etmiş ve bu müracaat esnasında — fena bir muameleye maruz kalmış ve ara- da bir dayak hâdisesi cereyan etmiştir. Faik Nüzhet Bey Forruh Bey aleybine dayak atma, Ferruh Bey de Faik Nüzhet Bey aley- bine hakaret davası ikame et edilmesi , * Necmettin ve Veliyettla Beylerin şaylan uhdel tastrru- funda olup izalel şuyuu zımmında filruhtu mukarrer ve mesağın Uluköy mdpidiğer Boyucıköyünde Emirgün caddesinde 28 nu- maralı sahilhane arsa l y'ünde Kilise namı diğer he bir bap köşk birinci ka- Üe iki balâ ikinci kutunda b böyük iki küçük oda iki kiler odunluk ve kömürlük ve sautfak bahçede İki adet sarmıç ve bir kuy ve bir abır Üstünde İki eda ve hamam delreninde İki oda ve bir mutfak ve kömürlük ve kârgir kümesi va bahçe içinde bir sfak düvarla bölünmüş bir ufak arsa bir metruk arsa ve bahçe derununda mütenddit çam ve yeftali ve erik ve salre ağaçları ha hboya ve tamirden bali mahal icra kılınan açık lerde Ççıkan resmi bir ilândır. ve bu İlân ön sene evvelki gazetelerden değil, dünkü gazetelerden alınmıştır. Resml müceseselerin yenl dil cereyanından haberdar olduk'arıma, arlık, İSTER İNAN İSTER İNANMA! Sözün Kısası Kız Kaç;ı!îna Hâdisesi Münasebetile M. T. Güzel türkçemizin ne hoş in- celikleri vardır: İçinde çamaşır kaynatılan nesneye, ateşte kızdığı hâlde kızan demez de kazan der. Çünkü kızmaktaki, kızar maktaki bususiyeti bakıra teşmil etmek istemez. ( Kız kaçırılma ) tabiri de o inceliklerden bir nü- münedir. — Zira — kızlar, ekseri- yetle kaçırılmazlar, kaçarlar. Fa- kat nazik dilimiz, bir kızın ka- çabileceğini düşünmekten ve söye | lemekten, kadınlığa hörmet eşeri olarak, çekindiği için o hâdiseleri | “kaçırılma, şeklinde ifade eder. Bununla beraber zaman o ha- diseleri de “kaçırma ve kaçırılma, mefhumu — haricine — çıkarmıştır. Şimdi kızlar, ayaklarile yürüyüp sevgililerinin evlerine- gitmiyorlar ve aşıklar, gönül verdikleri gü- zelleri koltuklayıp kaçırmıyorlar. Bu işi artık tayyareler görüyor. Dün, zengin bir. Musevi kızile sevgilisi olan aktörün yaptıkları gibi tayyarelerin kanatları arasın- da gönüller birleştiriliyor! Demek ki “ kız. kaçırılma , tabiri de birçok emsali gibi tarihe karışıyor. Bundan sonra “ kız kaçırılması , yok, kız uçurulması var. Biz kızların kendi rızalarile uçtuklarını bile bile bu tabiri kullanacağız!.. Kazanç Vergisi Yeni Lâyihada Vergiden İstisna Edilenler Ankara, 22 (Hususi) — Yeni kazanç kanunu İlâyihasına göre devlet ve belediyelerle siyas! fır- kalara ait umuml! ve menafil umumiyeye hâdim mücsseselerle münhasıran kendi azaları ile İş yapan, kazanç — tevzi etmiyen kooperatifler, münbasıran — azala- rile iş gören tasarruf ve te- avün — sandıkları maden — işle- ticileri, — meşherler, panayırlar, sergiler, işçi istihdam etmeden kendi evlerinde el ve ayak emeği ile çalışanlar, su ve hava ile işliyen ve kıymeti bin liradan aşağı olan değirmenler kazanç vergisinden muaf olacaklardır. Kim Tevkif Edildi ? Bahçekapıda bir tuhafiye ma- ğazasında yangin çıktığını, yan- gında kast eseri görüldüğü için mağaza sahibi Salâhattin Vehbi Beayin tevkif edildiğini yazmıştık. Dün Haber aldığımıza göre tevkif — edilen zatın ismi Vehbi Beydir. Salâhattin Bey bu dükkândaki alâkasını iki sene evvel kes- miştir. K j Ticaret Forsasında * Dün İstanbula — Anadoludan iki vagon ve dört yüz çuval buğ- day gelmiştir. Verilen malümata göre dün tiftik Üzerine muamele olmamıştır. Yalnız elli beş balya Rumeli yapağısı elli dokuz kuruş- tan muamele görmüştür. Afyon piyasası da durgun geçmiştir. Fiatlar on ile on buçuk lira arasındadır. İzmirde afyon fiatı daha yüksek olduğundan İstanbuldaki afyon satıcıları fiat- lerin yükselmesini beklemekte- dirler. Feci Bir Kaza Beşiktaşta kaşk ve çatal fab- | rikasında amvele Ali, vazife başında | iken kazaen iki parmağını makie | meye kaptırmıştır.