10 Kasım 1938 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 11

“Almanya Afrikaya ayak bastı bile!,, (Baştarafı 1 inci sayfada) |fle hükümetinden talimat istemiştir. Por- tilâya Karar vermişlerdir. Buna muhak -| tekiz bahriye nezareti ona şu müstacel kak nazarile bakılabilir.. Almanya — ve emri vermiştir: İtalya tarafından yardım gören Franko-| «— Derhal memlekete avdet ediniz!» nun muzafferiyetten sanra Portekizi ı'lı—I Angolada Almanların faaliyetlerinden hi ilhak edeceğini şimdiden temin ederim. | haberdar olan İngilizler telâşa düşmüş - Maksadı büyük bir (İberik imparatorlu- | lerdir. Bu) kurmaktır? Guinde'nin kargısında bulunan Bijajoz Bu böyle oladursun... Şimdi başka ve|adındaki adalar grupundan bir iki adayı çok mühim bir meseleyi meydana çıkarı- | Almanların tahkim eylemekle ve bir de - yorum. Nizaltı üssü yapmakla meşgul bulunma - Almanya Portekizin Afrikada bulu -| ları İngilizleri büsbütün telâşa düşürm'ş- Filistin meselesi için bir konferans toplanıyor Londra 9 (Hususi) — Filistinin taksi - mine müteallik husust bir komisyonun hazırladığı proje hükümet tarafından reddedilmiştir. Hükümet bugün neşret- tiği bir beyaz kitabla Filistini ikiye ayır- maktan vazgeçtiğini bildirmektedir. Fi - listin meselesinin halli için yakında bir konferans aktedilecektir. Bu konferanse Yahudi ajansı mümessilleri, Filistindeki Arab murahhasları ve diğer komşu hü - kümetler mümessilleri iştirak edecekler- dir. İngiltere, Filistindeki isyan hareketle- rine elebaşılık etmiş ve her hangi bir su- rette tahrikâtta bulunmuş olan Arab li- (Baş tarafı 1 inci sayfamızda) ler arasında çarpışma olmadı. Münih an- laşması bir tarafın zaferi veyahud diğer tarafın mağlubiyeti değildir. Bu suretle düşünenler aldanmış olurlar. Bir devlet sisteminin diğer bir devlet sistemine benzememesi de bu devletler arasında teçriki mesaiye müâni olamaz. Şüphesiz ki demokrat prensiplerine da- yanan İngiltere hükümet sistemini her hangi başka bir sisteme tercih ederim. Bizde her ferd tam bir hareket ve söz serbestisine maliktir. İşte bu serbesti Ingiliz Başvekili dün mühim bir nutuk söyledi nan Angola mustemleksini istilâ eylemek #zeredir. «Eylemek üzeredir. kelime - deri yerlerinde değildirler.. <İstilâ etmiş- tir» demek daha doğru olur... 1936 senesi mart ayındanberi Almanya Angola'yı bir plân dahilinde istismara başlamıştır. Bu başlangıç tariht İspanya | Thtilâline takaddüm etmektedir. Almanya hareketinde Portekizin reisi Balazar'ın müvafakati ile hareket eyle - mektedir. Alman müstemlekecileri hüssatan An- golanın cenubunda vüsi arazi satın &l - maktadırlar. Bu arazi Almanyanın eski 'Tanganika müstemlekesinin civarındadır. Almanya buralarda müteaddid imtiyazlar almış, bankalar kurmuştur. Kahve tar - Jaları hep Almanların elindedir. Angolanın bütün ticarett Almanyaya geçmiştir demek mübalâğa değildir. Almanyanın Angolaya ayak basması tırf ticart maksadları istihdaf eyleme - mektedir. Asıl maksad askeri hedeflerdir. Angolada bulunan Alman müstemle - kecflerinin sayısı ştmdiden 5000 i bul - Mmuştur, Bunların çoğu mühendis ve zabit tir. Yerlileri askerliğe alıştırmaktadırlar. On yerlinin talimine bir Alman bakmak- tadır. 1937 senesi kânumuevveli nihaye - tinde Almanyanın Angolada mükemmel bir surette talim ve terbiye görmüş yer - Hlerden müteşekkil 50,000 askeri bulun- Mmakta idi, Bu ordunun teçhizati mükem- meldir. Tankları bile vardır! Fakat bu tanklar şimdilik parça halindedir. Ku - Tulmaları bir gün meselesidir. Almanyanın buraya bayrağını çekme - tine bir şey kalmamıştır! Bu suretle ko - €a Atlântik Okyanusunda mükemmel bir denizaltı üssüne müâlik bulunacaktır. Reis Salazarın muvafakati tahtında ya- Pıldığını iddia eylemiştim. Bımu isbat e- deyim: 1936 senesi mart ayında Portekizin (Republica) adındaki kruvazörü Tigres Koyunda Almanların bir gemiden san - Çıklar boşalttıklarını müşahede etmiştir. Sandıkların mitralyöz ve tüfeklerle do - hi olduğu meydana çıkmıştır. Kruvazörün kumandanı derhal telgraf tür... İngiliz tmparatorluğunun emniyeti ba- kımından Portekizin pek büyük bir e - hemmiyeti haiz olduğunu İngilizler pek- âlâ bilmektedirler. Cebelüttarık boğazı eski mühim ehemmiyetin! bugün tama » mile kaybeylemiştir. Çünkü Cebelüttarı- Bın karşısında Ceuta'da istihkâmlara sön sistem muazzam Alman topları yerleşti - rilmiştir. Cebelüttarığın arkası da çev - rilmiş bulunmaktadır!.. İngiliz muhibbi eski İspanya devleti ortadan kalkmıştır! Bunu yakinen bilen ve iârak eden İn - giliz amirallığı bir harb vukuunda Por - tekizin: Faro - Silverset » Favia limanlarından istifadeyi düşünmektedir. Eğer fırsat bu- labilirsel... Diğer taraftan: Madere - Lizbon adası - Açores Aadaları tarafından müteşekâil müselles Atlantik denizine tam mana- sile hâkim bulunmaktadır. Bu müselles Hindistana, cenubt Amerikaya gidan yol- ların anahtarı mesabesindedir. Angoöla da bu mevkidedir! İşte bu sebeblere binaendir ki İngil « tere tü eskidenberi Portekiz fle bir itti - fak akdeylameği arru edip durmaktadır. Fakat Portekiz de her şeye rağmen bu #ttifaka hiç bir veçhile yanaşmamıştır. Bu senenin şubat ayında İngiltere hü - kümeti Portekize bir asker! heyet gönder- miştir. Heyet hem Portekiz ordusu hak- kında tedkikatta bulunacak, hem de Por- tekiz limanlarının inkişafı imkânlarını a- raştıracaktı. Heyet Portekize vardıktan bir müd - det sonra Portekiz hükümetinin giddetli mümanaati ile karşılaşmıştır. Portekiz hökümeti heyete ancak bir seyyah gru- pu nazarile bakacağını bildirmesi üze - rine heyet hzası İngiltereye avdet et - mişlerdir.> Doktor” Jasâ Dominga dos Santos'un beyanatı gimdi hararetle münakaşa edilip durmaktadır. Bir Fransız gazetesi diyor ki: Biz bunu biltyorduk, İngilizler de pekâlâ biliyorlar anıma her nedense hiç ses çıkarmıyorlar.. Eavarörün kumandanı derhal teleraf İanuma her nedense kiş ses çıkarmıyorlar. Meseleler: Esnafın pazarlıksız satış kanunundan sonra ihtikâra başladığı iddiaları (Baştarafı 1 inci sayfada) t6bi tutmaktadır. Perakende Hatlarda: ki yükseklik şayed herhangi bir piya Sa temevvücünden, toptan fiatlardaki Artıştan doğmuyorsa — dedikoduların luğu meydana çıkacaktır. Dün Ticaret Odasının — bu hususta tedkikata giriştiğini öğrendik. Daha €vve) belediyenin pazarlıksız satış ka- hununun tatbikatına başlandığı tarih - fen bu zamana kadar yaptığı tedkikat- ta elde ettiği neticeleri tesbit eden 1 - bir rapor hazırlandığını duydu - Bumuz için evvelâ belediyeye sormağı Münasib bulduk. İktısad işleri müdü - Tü Asım Süreyya bize dedi ki: — «Kanunun tatbikatı — netayicini Rösteren bir rapor hazırlanılmaktadır. Bu raporda teshit ettiğimiz gibi, biz de İhtikâr yapıldığına dalr hiç bir kanaat Yoktür. Kanunun meriyete girdiğinden Tİ elde ettiğimiz netice kat'iyen mevzuubahs olamaz.> Sorduk: normaldir. | lerimizden memnunuz, - İhtikâr | arasındaki dedikodudan dolayı — böyle biz anket yapmağa teşebbüs ettik, Alâ- kadarlara sorduk. Maksadımız kanu - nun meriyete girmesile beraber tahas- sül eden neticeleri toplamak, tesbit et- mektir. Bunun ne dereceye kadar muvaffa- kiyetli bir netice vereceği de kestirile- mez. Zira bu güç bir işdir. Alâkadarlar ya bu mevzuu tümik — etmemişlerdir, yahud kendi görüşlerine.ve piyasa za- rüretlerine göre bir ihtikâr olduğuna kani değillerdir. Mesele bundan iba - rettir. Yaptığımız sadece bir ankettir.» Sarhoş olup sokakta sarkıntılık eden genç kız iki gün hapis yatacak (Baştarafı 1 inci sayfada) Mahkemede dinlenilen, bütün şahidler ve davacıların bir kısmı: — Eleni, çok namuslu, sâkin bir kızdı. Bu hâdise karşısında biz de, şaşırdık, hay- ret ettik, demişlerdir. Suçlu genç kız da, hâdiseyi şöyle anlat. — 'Tcaret Odası bu iddla etrafında | mıştır: derlerinin konferansa iştirakine müsaade | başkalarının sistemlerine ve dahil! işle- hakkını muhafaza etmektedir, rine karışmamamıza da Âmil olmalıdır. Bu konferans akamete uğradığı takdir-| Hepimizin arzu etmekte olduğu sulh sırf de, hükümet Filistinin idaresi hakkında | oturmakla temin olunamaz, Bunun için münasib gördüğü kararı verecektir. çalışmak lâzımdır. Hepimiz sulhü sevi « Başvekil dün öğle üstü < Sü> eee v masımyı şehrimize geldi çalışacağız. Bir harb vukuunda bu harbi (Baştarafı 1 inci sayfada) durdurmak için bütün kuvvetimizle ça - lışacağız. yaseticümhur Seryaveri Celâl, Sıhhiye Vekili Hulüsi Alataş, Londra —Büyük Çekoslovakya meselesine — gelince: Şunu söylemek isterim ki, en iyi bir hal Elçimiz Fethi, İstanbul Komutanı, Po- lis Müdürü, Üniversite — Rektörü, bir çaresi bulduğumuza karlilm. Münihte Çekoslovakya bakkında yapılan anlaş- çok zevat tarafından karşılanan Baş - vekil trenden indikten sonra kendini karşılamağa gelenlerin ayrı ayrı elle - rini sıkmış, rıhtıma yanaşmış olan  - car motörüne binerek Dolmabahçe Ba- rayına gitmişti Türkiyede pamuk vaziyeti hakkında radyoda konuşma Ankara © (ALA.) — Ziraat Veklleti ta - rafından perşembe akşamı saat 19 da An- kara radyosunda Adanada ve Türkiyede 'pımul vaziyeti hakkında münakaşalı bir Ereğlide iki ıgııntakadaw:m,ş;fmr__vggg_ıîgı;;; demir madeni bulundu he olmıyan bu münakaşanın, dinleyicileri yakından ilgilendireceği muhakkaktır. (Baştarafı 1 tnci sayfada) Konferansı mütcakib de Yüksek Ziraat | le bir kilometre mesafededir. Ve damar sahile müvazi olarak uzanmaktadır. Di - Enetitüsü talebesinden mürekkab bir ko- ro tarafından ziraat margı söylenecektir. ğeri ise sakilden doğru iç havalinin 11 tn- L TPT ci kilometresinde de, Deliler ve İkse köy- Komünistlere karşı leri arasındadır. Kdi Ellisekiz her iki maden cevherin - Alman - Japon işbirliği Gen kopardığı nümumeleri, Ereğli civa -| — Tokyo 9 (A.A.) — Alman ve Japon rında tedkikat yapan bir Alman jeoloğu- | Polisleri komünistlere karşı yapılacak 'na göstermiş, işlenmeğe fevkalâde müsaid | takibatı tanzim etmek üzere Alman po bir cevher olduğu cevabını almıştır. Ha - lis müfettişlerinden Ranz _Hubor 'Tok - rict tesirlere maruz mostralardan kopa -| YOYA gelmiştir. Burada iki sene kala - rılan parçaların bile tahlil neticesi ver -| Saktır. dikleri rakam yüzde 58 ile 82 arasıdır. Adil Ellisekiz bu buluşun istida fle hü- kümete haber vermiştir. Tedkikat netice- ginde, işlenmeğe elverişli oldukları ta - hakkuk ederse memleket kömür havza « sırın yanıbaşında bir de demir havzası kazanmak bahtiyarlığına erecektir. Siyaset âleminde 3 üncü sayfada) Bundan dolayıdır ki, daha şimdiden, han- gi zamana kadar mukaveme; etmiyece - #imizi ve ne zamandan itibaren bir harbi daht göze alacağımızı şimdiden söyleme- miz icab eder. Eğer deniz ve hava haki- miyetini muhafaza etmek, tâbiyemizin e- sasını teşkil ediyorsa, bir zamanlar Rus- yaya karşı olduğu gibi Almanyaya karşı da Boğazlardan istifade etmek hayatf bir hakkımız olmak icab eder.> İngiliz muharririnin bu son cümlesi - nin manasını pek anlemamakla beraber İngiliz siyasetinde İtalyanın muhtemel bir Alman yayılmasına, karşı datma bir ihtiyat olarak saklanmaktan vazgeçilme- diği açıkça görünüyor. Selim Ragıp Emeç Kap limanın Müdafaası için Londra 9 (AA.) — Pirow (le İngiliz pazırları arasındaki görüşmelere telmih eden Daily Express şöyle yazıyor: «İngiliz deniz makamları Kap limanı- mın müdafsa haline konmasına yardım et- meğe davet edilmektedir. Liman etvarın- da görünmiyecek bir şekilde tesis edile- iKRAMIYE göre ikramiye dağıtılacaktır: AA mAARAAKAAARAITAAF T. C. ZİRAAT BANKASI! Kuruluş tarihi : 1888 Sermayesi: 100.000.000 Şube ve ajans âdedi: 262 Ziral ve ticari her nevi banka muameleleri PARA BiRİKTİRENLERE 28800 Lira Ziraat Bankasında kumbaralı ve ihbarsız tasarruf hesablarında”en 23 50 lirası bulunanlara senede 4 defa çekilecek kur'a ile aşağıdaki 4 Aded 1,000 Liralık 4,000 Lira t yapıyormuş! — Bu herhalde hazırladıkları bülten | tim. Fazla da değil.. ne oldu, bilemiyo « Hat toplamaktan galet olsa ge -| rum. Birdenbire, tesir etti. Sonra, ne yap- Tektir. Yoksa kanun muvaffakiyetli n& | tığımı hatırlıyamıyorum. Başka defalar vermiştir. Idı. kanyak içmiştim. Fakat, hiç böyle ol- Ticaret Odası umum! kâtibi Cevad | mamıştım. Nizami de şöyle söylüyar: Hâkim, yapılan muhakeme sonunda, E- — İhtikâr var mı, yok mu? Bunu | leninin suçunu sabit görmüş, 2 gün müd- kik ediyor değiliz. Bu hususta bir| detle hapse mahkümiyetine karar ver - te vaki olmamıştır. Yalnız halk 'miştir. — Topu, topu iki kadeh konyak içmiş- | Bir çocuk bahçe duvarından düştü cek olan depolar da hiç olmazsa altı ay- ee 500 hk mahrukat biriktirilecektir. 4 250 » ÖÜ — B10 Arnavudköyde Aralık sokakta oturam Lay- dânın oğlu 11 yaşında Beşir, evin bahçe du- 100 » 5S0 yarından düşerek sol kaşı üstünden yara - DA 40 lanmış ve tedavi altına alınmıştır. ım m ” Bir esrarkeş yakalandı Kalyoncuda Çukursokakta oturan Kası - min esrar içtiği haber alınarak cebleri aran- miş, bir kibrit Kutusu içinde bir mikdar e- rar bulunmuştur. Buçlu Asltye beşinci ceza mahkemesine tesitm edümiştir. DİKKAT; Hesaplarındak! paralar Kur'alar senode 4 defa, 1 Eylül, 1 çekilecektir. düşmiyenlere ikramiye çıktığı takdirde $e 20 fazlasile verilecektir.. madan sonra bir de İngiltere ve Almane ya arasında bir deklarasyon imza edil- di. Bu deklarasyonu bazı kimseler dost larımız âleyhine telâkki ettiler. Halbus ki yeni dostlar edinmek hiç bir vakit eskilerini ihmal etmek değildir. Fransa ile münasebatımız pek eski, pek samim? ve kıymeti her iki taraftan tamamen takdir edilmiş bir dostluk « tur. Yakında Lord Halifaks ile birlikte yapacağımız seyahat bu dostluğun bie tezahürü olacaktır.» Başvekil İngiliz - İtalyan münase « batına da temas ettikten sonra sözle « rine devam ederek demiştir ki: «— BSilâhlanmamıza gelince, bunda yeşâne maksadımız. üstümüze almış olduğumuz ağır mes'uliyetlere müva « zi bir surette kuvvetli olmaktır. Vakif gelince hep birlikte silâhsızlanacağız, Çünkü bir taraflı silâhsızlanma umu « mt sulhü tehlikeye düşürebilir. Silâhe lanmamızın ikinci bir hedefi de başkar larının malına göz dikmek değil, kendi malımızı korumaktır.» Fransız sefiri Romada temaslarına başladı Roma 9 (ALA.) — Yeni Fransız bükr yük elçisi Francoi Poncet bugün ha « riciye nezaretinde Kont Ciano'yu zi « yaret ederek kendisile uzun bir mülle katta bulunmuş ve krala vereceği İti « madnamaenin bir suretini tebliğ etmiş « tir. & Bu mülâkart bir saatten fazla sür « müştür. Vi Romanya Veliahdinin 17 nci yıldönümü Bükreş 9 (Rador ajansı bildiriyor) —« Velinhd Mihailtn 17 'nci yıldönümü müş nasebetile Romanyanın bütün kiliselerina de fyinler yapılmıştır. Gazeteler, bu münasebetle yuzdıkları makalelerde milletin iftiharla sevdiği prensin ahlâkı ve entelektül yüksek me ziyetlerini bilhassa kaydetmektedirler, ea Türk Lirası VERECEK plâna 2,000 1,000 4,000 5,000 4,800. ” 3,200 bir sene içinde 50 liradan aşağı Birinci kânun, 1 Mart ve 1 Haziran