31 Mayıs 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 5

Sayfa MEMLEKET Hariciye Vekilimiz Moskovaya gidecek : NN Manisada yl şehircilik aaliyeti devam ediyor Mey Manisa a yek Kün — Manisa ik ie Ve günden ai ki şeklini tedir, Ey. ER iğ, Yapıl iyemiz faaliyetini olan eserler | tesbit katından Yapılan kırk izde modem pantral binagı inşa olunmuş- Yeniden yaptırıl- , & eğ ile direkler Maktağ, aksim depoları tan- ve ba Yakin bir zamanda İl ışığa kavuşmuş ola atm d olan suyu şehrin sus gelmediğini gören belediye ğ karşılıyacak © derecede ğ mayı in epey zaman- Bene yı Ulak fr. Mevcud olan su- İk. Sular ili, i si Belmaği Dedi ise ola, iş pü — daha cağı bir a EE Şeh yi KE dam sneşgal OR açlar, MESİ tarafından bir ei la hiye verilmiştir. iü başkanı Bağcılar edandır. Söhre geti- anisaya ge- nduğu «Maç çok hı ülmektedir. «. Dayanıklı, ucuz ve son moda kumaş çıkarttım. Ye şehir elektriğini kuvvetlendiriyor, ayrıca bol acımı karsılamak için de yeni tedbirler alındı Yenipark havuzu ve Belediye Reisi Avni Gemici park içerisine mermerden modern bir çeşme yaptırmıştır. Belediyemiz şehri tezyin maksadile yolları ağaçlandırmakta ve tenezzüh ma- hallerini çoğaltmak düşüncesile de şehrin münasib yerlerine parklar yaptırmakta- dır. VeMefendi mezarlığı olan yerin park haline çevrilmesi ve buranın ıslahı hem bu yere büyük bir şeref vermiş ve hem de halka güzel bir yer kazandırmış ola- caktır. Parkın içerisine modern bir havuz yaptırılmıştır. Halk her akşam bursya toplu bir halde gitmektedir. Hülâsa az bir bütçe ile bu işlerin başarılması şayanı takdirdir. Kızılcahamam (kaplıcaları işletilecek Vilâyetimizin Kızılcahamam kazası da- hilindeki kaplıcalarının 939 yılında işle- tilmiyeceğine dair 3/4/939 tarih ve 3115 sayılı gazetenizin 5 inci sayfasında neşre- dildiği haber alınmıştır. Adı geçen kaplıcaların işletilmiyeceği hakkındaki haberin yanlış olduğunun ve kaplıcaların her sene olduğu gibi bu sene de işletileceğinin (bahse mevzu yazı inti- şar etmiş ise) yazılarak verilen haberin tekzi ederim. Md. Halim Demirtaş 96 yapmak üzere buraya gelen Tokad Gençlerbirliği 3-1 eyecanlı olmuştur. Resimde her iki takım oyuncuları luk aldim. «. Karıma ondan bir rob Edirne belediye reisinin Ankaradaki temasları Şerif Bilgenin şehir işleri hakkında gazetemize beyanatı Edirne (Hususi muhabirimizden) — Belediyemize ald işler üzerinde temas- da bulunmak üzere Ankaraya gittiğini bildirdiğim Belediye Reisi Şerif Bilren bu sabah şehrimize avdet etmiştir. Edirnemize ald mühim işler etrafın- da Ankaradaki temaslarını öğrenmek üzere bugün Belediyede kendisini si - yaret ettiğim Şerif Bilgen bana şu iza- hatı verdi: — Elektrik şirketinin satın alınma - w hususunda hükümetle şirket arasın- da bir müddettenberi cereyan etmek - te olan müzakere tem bir anlaşma ile eticelenmiş olup şirkete ödenecek pa- Tanın sureti ikrazı hakkında bir for - mül hazırlanmak üzere keyfiyet İcra Vekilleri Heyetine arzedilmiştir. Şirket (o tesisat ve imtiyazının 1,750,000 liraya satın b ya iz tır. Şehrimiz elel 8 zi li mi isabet etmektedir. Be- lediyeler borçlandırılmak suretile şir - ketin başda Edirnemiz olmak üzere imtiyazı mahalli belediyelere devrolu- nacaktır. Belediye Relsimize Edirnenin mü - him derdierinden biri olan su buhra a nının ortadan kaldırılması için ne gibi düşünceleri olduğunu da sordum. — Su buhranının sebebi akikârdır. Mecranın uzun yıllar tamir görmeme - si ve şehir nüfusunun gittikçe artma - sı buna sajk olmaktadır. Belediye me- sal prorramında mecranm beş yal için- de tamirini kabul etmiş ve bu maksad- I seçen yıl 10.000 liralık bir tamir yaptığı gibi bu sene de avni miktar masrafa mal olacak tamirat yapılacak ve önümüzdeki yıllarda da bu tamire ayni şekilde devam edecek ve bu YT - lın tamiratına Haziran iptidasında baş- Tanacaktır. Gelecek yıl içinde yapım - cak tamirattan sonra şehirdeki su buh- Tanının oldukca hafifleneceğini kuv - vetle ümid ediyorum.» demiştir. Edirnenin yeni valisi işe başlad Edirme (Hususi) — Vilâyetimiz Va - Hikğine tayin edilen Gümüşhane Vahi- si Ferid bu akşamki trenle İstanbuldan şehrimize gelmişti Yeni Valimizi Uzunköprü istasyo - nunda Edirne mektubcusu Polis Mü - dürümüz Hadi, Uzunköprü kaymaka - mı, Karsağaç istasyonunda Umumi Mü fettiş Kâzım Dirik, Eski Valimiz Mer- gen, Kırklareli Valisi Hasib Koylan, be- lediye Reisi vekili Ferid Çardak ve da- ba bir çok zevat karşıladı. Yeni Valimiz vazifesine bugün baş - lamış ve Umumi Müfettişlik dairesine gelerek General Kâzım Diriği, Başmü- şavir Sabri Öneyi, o müşavir ve şube İ müdürlerini ziyaret etmiştir. İ Öğleden sonra Yeni Valimizi Gene * İralimiz, başmüşavirimiz, müşavirleri - miz vilâyet müdiranı müfettişlik ve vi- Yiyet memurları makamında ziyaret €- derek tebrikâtta bulunmuşlardır. Manisada şiddetli yağmur'ar Manisa (Hususi) — Bugün sağnak halinde ve fındık büyüklüğünde dolu ile birlikte yağmur yağmıştır. Yolları sular kaplamıştır. Yağmur bazı mah - suYlere faydalı olmuşsa da, bazıları 7a- rar görmüştür. Hasan Bey — Hem daya- nıklı, hem ucuz, hem de son moda ha, öyleyse ona kumaş demezler, mucize derler, Şükrü Saracoğlunun bir Fransız gazetesine mühim beyanatı (Başlarafı 1 inci sayfada) miralay Kole ile Türk - Fransız anlaşması hakkında uzun müddet müzakerelerde bulunmuş olan Tüs#iye Hariciye Vekili Bay Şükrü Saracoğlu, nazik ve azimkâr bir surette gülümsedi ve günün otuzuncu sigarasını yakarak odasının geniş maro » ken koltuklarından birini bana gösterdi, bir kahve söyledi, kahvenin gelmesine in tizaren de düşündü. Türk siyasetini onun kadar iyi tanıyan, bu siyasetin içinde yaşamış kimse yoktur. Atatürkün yakın bir dostu idi. 1914 mu - hariblerindendi. Milli mücadele seneleri yet bugün Hariciye Vekili olmuştur. Ve henüz elli yaşında değildir. Bağa gözlüklerinin arkasından gözlerini yüzümü tesbit ederek söze başladı: — Siyaselimiz basittir. Şayed, daha ev vel bize atfı nazar etmek zahmetinde bu- unsaydılar çoktanberi ne kıratta insan- lar olduğumuzu anlarlardı. Tür mizin iki esas kuvveti vardır: Boğazlar üzerindeki vaziyeti ve aske- ri enerjisi, 1911 denberi mücadele halindeyiz. Ve! eğer lüzum hâsıl olürsa yarın da buna | tekrar başlıyacağız. | 1918 muahedelerinden sonra kabul ede- miyeceğimiz ve bunu her zaman söyledi. ğimiz bir nokta vardı: Kapitülâsyonlar rejimi, Bunların ilgasından sonra bu rejimin itiyadlarile mücadele etmek mecburi - yetinde kaldık. Memleketimiz ecnebi (menfaatlerine hasredilmiş imtiyazlı bir saha gibiydi. Ec- nebilerin memleketimizde lâyüad imti « yazlı teşkilâtları vardı. Bunların en mü himmi Asyaya nüfuz için bir âlet maka - mında Almanların yaptıkları Bağdad çi mendiferiydi. Saracoğlu, bundan sonra ban ecnebi teşebbüsleri üzerinde Türk devletinin! kontrolünü tesis için yapılan mücadeleyi ve vücude getirilen inkılâbı anlattı. yet onlarla ayni hâk müsava - tanı elde eden Atatürk onlara şunu de - miştir riz. O zöman şayanı dikkat bir vaziyet hâ-| sıl oldu, Almanlar yeti vaziyeti an dılar ve bü vaziyete intibak ettiler, Mili 'k kalkınmasının gösterdiği ih- tiyaçlar karşısında şayanı dikkat şartlar- Ma teşriki mesaiye hazır bulundular. Bu- na mukabil İngilizlerle Fransızlar geçmiş zamanın hasretini çekiyor ve münakaşa € diyorlardı. Halbuki biz teknisyenler ve müteahhid- ler bulmak mecburiyetinde idik. Bu suret | le Kemalist rejiminin kalkınması, Alman. ların Türkiyede faaliyetlerini yenileme- leri zamanına tesadüf eder, Diğer taraftan İngiltere ile Fransa güm rük duvarlarını yükseltiyor, Türkiyede mahsulâtının büyük bir kısmım Alman- yaya sevketmek mecburiyetinde kalıyor ve bilmukabele Almsn mamul eşyası a)- mağa mecbur tutuluyordu, Bütün bun - lara rağmen Mustafa Kemal kapitülâş - yon sisteminin tasfiyesini bi ra harbin galibi devletlerle saide bulunmak arzusunu gösterdi. Muahedelerle Akdenizde ihdas edilmiş olan fiili vaziyeti tamamen kabul etti. Ya bi İngiltere, Fransa ve diğer devletlerin vaziyetlerini, me — Şimdi isterseniz beraber çalışabili * yi 1918 denberi Alman hegemonyasına müzaheret sayılabilecek hiç bir şey yap” madı, Mustafa Kemal bitarat kalmağı ter cih ediyordu, fakat bu bitarafıığın Alman yaya yaradığına hükmetseydi derhal baş ka türlü hareket ederdi. Bugün olan işte budur.» yi Almanya Romanyaya ticari Gltimato - munu verince Şükrü Saracoğlu Mösyö Gafenkoyu İstanbulda görmeğe çitab et- miş ve Balkan paktına uygun olarak onu Türk müzaheretile temin eylemiştir. Şimdi sıra Arnavudluk darbesine gel - mişti. Şükrü Saracoğlu heyecanla dedi kiz — Biz Türkler Arnavudluğu biliriz. Onu idare de ettik. Ve biliriz ki hiçbir tabii geliri olmıyan bu toprağın isti- lâsı sadece sevkülceyşi mahiyeti haiz- dir. Bu tehlike karşısında Türkiyede sev- külceyşi bir takım tedbirlerle kendisi- ni muhafaza etmeğe mecburdu. Sarac- oğlu Şükrü daha fuzla birşey söyleme- di. Fakat bu sözlerile Türkiyenin İn - gilere (Oove Fransaya yakınlaşmasını kasdettiği bedihi idi. Türk reaksiyonu karşısında endi - şeye düşen er, Ankaraya sefir ola- İrdk Frantz Fon Papen'i gönderdi. fik muhaverelerinde bu zat Saracoğluna dedi ki: — Romanya ile adilâne bir politika yaptık. Yaptığımız mahsulâtın sadece ziyadeleştirilmesidir. Halk bundan mü teessir değildir. Saracoğlu Şükrü şu cevab; verdi: — Bay setir, bir Afrika müstemle - kesine gidildiği zaman da halkı öldür - mek, gidenin menfaati iktizası değil- dir. Mahsulâtı ziyadeleştirmek sure - tile kolonizasyonu yapan devletin zen ginleştirilmesi tercih olunur. Roman - yada bir müstemleke siyaseti yapmak istediniz. Öyle ise size söylüyorum, bir gün sizi Türkiyeye böyle bir politika. nın teklifini gelirmiş görmek beni mü. teessir eder. Saracoğlu Şükrü biz konuşurken a « a bir vudum kahve içiyor ve. bir sizara yekıyordu. Kanaatinin samimiyeti üzerimde bü k tesir yapmıştı. Onun nazarında! bü gün Avrupada hâkim olan dava basit tir. Şaved harb patlar da mihver devlet leri ba: tazyikterini Frans üzerin- de gösterirlerse iki ayda böhemehal galib gelmeleri lâzımdır. Bu rakama £- şaret ediniz. Cünkü bu rakam Alman) ile münasebette bulunmuş olan Tür - kiyeden şetmektedir. Şayed mihver devletleri Fransayı iki ayda ezebilmeği mümkün görmez lerse muhtaç olunan ihtiyatlara vazı « yed etmek için Asyayi Suğraya el koy. malar: zaruridir. Ve Asyayi Suğrayı el de etmek için Böğeziçini geçmek lâ - zımdır. Cünkü Saracoğlu Şükrü Avru- panın garbinde bir Fransız askerf kud « reti mevcud iken Almanların Rusya - yı istilâ edebilmelerini mümkün gö - rTememektedir. Ve Saracoğlu Sükrü sarih bir surette ilâve etti. - Bu vâziyel karşısında biz Türk ler kararımızı verdik, Alman tehlike « sine karşı duracağız. İngiltere ile anlaştık. Nihaf imzala rı teati edeceğiz. Yakında da Fransa ile anlaşacağız.» Fakat bir müddet sonra bir devlet ih - das edilmiş olan bu vaziyetin tadil edilme gi arzusunu izhar ederek evvelâ Fransa - nın, bilâhare İngilterenin yerlerine geç- mek istedi. Kuvvetlerin muvazenesine ehemmiyet veren Türkiye o zaman, bir takım ted- birler aldı. Mustafa Kemal Balkan Bir - liğini yaptı ve Rusya ile olan bağları da- ha sıklaştırdı. İtalya Habeşistan macerasına atılınca Mustafa Kemal tereddüdsüz zeeri ted - birlere iştirak etti. İngiltere bir harb vukuunda Türkiye - nin otomatik surette yürüyüp yürümiye - ceğini sorduğu zaman, «evets o cevabını verdi, İngiltere Türk teşriki mesaisine lüzum olmadığını bildirdiği zaman da Mustafa Kemal taahhüdünde ısrar etti, Hattâ Al- manyaya karşı bunun tek taraflı olmasını dahi kabul etti. Alman hücumu Boğaziçine teveccüh ettiği takdirde hiç şüphesiz Türkiyeye munz&m bazı malzeme ve bazı teknik müzaheretler lâzım olacak. Bunlar i- çin Saracoğlu: «— Ona da çalışılıyor» dedi. Ayni zamanda o Türkiyenin Balkar paktı bağlarını sıkılaştırmağı İzm - dır. Türkiye de bu arzudadır. Bütün Bak kan milletlerile... Eğer bu olamazsa İstiyenleri birleş- tirecek ve onların grupunu doğrudan doğruya Türk - Rus ittifakile destek - Hyecektir. Saraçoğlu Şükrü devam etti. — Biz mutlek surette antikomüniş « tiz. Her zaman da böyle idik. Ruslar da bunu bilirler. Fakat haficl siyaset sa « hasında bu hal teşriki mesaide bulun - mamıza mâni olmadı.s