9 Aralık 1938 Tarihli Son Telgraf Gazetesi Sayfa 6

$—SON TELGRAF —9 | inci Künun 1938 I Köprü Açılırken Neler Gördüm I HiçSabahladıktanSonraKarakö Köprüsünden Geçtiniz mi ? Bu, Hem Sıkıntılı Hem Gülünçlü, Hem Meraklı bir Sahnedir S sat.. Saatinize bakmayı - naz.. Niçin mi? Şimdi anlı- yacaksınız. Acele etmeyiniz Eminönüne gelinceye kadar na- sil aheste iseniz yine öyle hare - ket ediniz. Hiç bir şey sormadan yürüyünüz. Sabah serinliğinde yürümek çok faydalı bir #pordur. Yollar tenha. Yalnız #ki veya üç kişilik gruplar uzun fasılalarla ve hızlı hızlı yürüyerek yanınızdan geçerler. Köprü., Saat 5.. Ortalığın ay - aydınlanmasına çok az var. Bura- ya yaz saatlerinin fark gösterdiğ! günlerde geleydiniz, güneşi şim di epeyce yükselmiş bulurdunuz. Anlatacaklarımı — sakın mu - hayyel bir hikâye veya masa ba şında karalanmış satırlar sanma- yınız. Dün gece tam sast beşle Eminönünde i- dim. Bir zaman Yenicamiyi kara | bulut gibi saran köhne binaların bir kısmı yakılmış, bir kasmı yarı yıkık, bazılarının damı — açılmış, pencereleri sökülmüş.. Ben — bu manzara içersinde ve bu alaca karanlıkta iskelet — haline gelen bu malül binalara baktıkça ken- dimi İspanyanın geceli gündüzl bombardıman edilen bir şehrinde ndım. Her halde bana inana - caksınız ki, yarın yolunuz o tara- fa düşerse ve bu ziyaretiniz ge cenin geç saatlerinde olursa, kor- ku geçirmiyesiniz, rahat ve en - dişesiz. Eminönünden — tramvays binip Bahçekapıya gitmek cesa- | rzetini gösterebilirsiniz. Geceyi iki, nihayet üç amsle nin yorgun kazma darbeleri al - 'tanda vücutlarından bir iki tuğla kaybetmekle geçiren bu bedbaht binalar gündüz büyük bir taarru- za uğrayarak vücutlarından bi - rer, ikişer büyükçe beton parçası kaybederler. Emin olun eğer bir gece o bed- baht ve köhne binaların yerinde sabaha kadar elindeki kazma ile bir iki taş parçası koparmaktan başka mükellefiyeti - olmadığırı sandığım iki kişiyi görmezseniz | Eminönünün ve bilvesile İstan - bulun imarı ismini alan o mun- zam (!) faaliyetin akisleri içinde daha uzun müddet çırpınır du - Tursunuz. T atmaz ilk göreceğiniz manzara şu olacaktır: Bir sürü ath döt nalla Einönünü tarafına hücum ediyor. Birdenbire şehri bir süvari fır» kasının işgal ettiği veya kendini- zi Veliefendide at yarışlarındı sanırsınız. O saatin — kendine mahsus derin sessizliği içinde nal veslerinden başka bir de ara sıra Haliç ve Böğaz sularını - titretip Yenicami minarelerini ürperten naralar duyulur, — Heyyyestttt brece tüçannının.. — Yürrü.. be.. oğlan... Bu atlılar ne bir süvari fırkas, 'ne de Veliefendi çayırında yarışa iştirak eden binicilerdir. Bunlar sebze hâlinden zerzevat alıp yerli bostanların mahsulü d:- ye beş kuruş fazlasına bizlere Bir Müsademe Köstenceden — Marsilya limanı için gaz ve benzin yüklemiş olan Panama bandıralı Bemi vapuru dün gece saat 19 da Büyükdere önüne gelmiş, demirlemiştir. Bemi kaptanı karantine mus- melesini yaptırırken saat 21 1 bulmuş ve vapur tam harekete hazırlandığı bir sırada karşıdan gelen İtalyan bandıralı Barcio va purile karanlık yüzünden ve su- ların tesirile çarpışmıştır. Kazadan sonra «Panama» va- puru batmamak için kendisini karaya oturtmuştur. karaaa yarısından — sonra, | Karaköy köprüsünün fırtınalı bir havada manzarası satan Beyoğlu tarafınım sebzeci- ler mekkâresidir. Köprüyü geçiyoruz. -Dörtnal'a geçen 6 akıncıların — arkasında beygirlerile birlikte uyanan bir sütçü ve bir kaç yolcuya rastlı- | yoruz. Haliç iskelesini de geçtik. Saat tam beşi çeyrek — geçiyor.. Köprü memurları vazite da ne yapıyorlar biliyor nuz? Tabil hayır diyeceksini Şimdi köprü açılacaklır. Han! köprünün Haliç ve Boğaz iskele- lerine yakın yerlerinde kalın ve kırzmızı beyazlı uzun - odün — ve altları demir parmaklıklı sırıklar | var ya, İşte onları harekete ge giriliyor. Ve köprüyü kapatıyor. Bir iki uzun ve ince düdük se- sinden sonra köprünün tam orta- ya gelen kısmı galpten bir el *a rafından çekiliyormuş hare- kete geçiyor.. Duyulan ses, yalmız boğuk bir motör gürültüsüdür. Köprünün Karaköy tarafında yız.. Tam seyahat acentasının ö- nü... Salepçi, iki içi ve. meşhur keteciler.. müşterileri az değil. Ketecilerden birine soru yarsunuz: — Nedir sattığın?. Önündeki baharat kutusu az- manı sandığını — göstererek gü - İümsüyor ve simi (1 incl sahifeden devam) ya - Fransa ihtilâfının ıgxuı..nu ve neye varacağını tetkik etmek- tedirler. Bu kabil tetkiklerle meş Bül mahfellerin kanaatlerine gö- re; İtalya Akdonizde kendisine bütün devletlere üstün bir mevki temin etmek ve bu denizin sev - kulceyş bakmından en lüzumlu yerlerini ele geçirmek azminde- dir. Bugün İtalyan milletinin orta- ya attığı iddialar Musolini tarı fından hararetle iltizam edilmek- te olup henüz meselenin resmi safhaya dökülmesi zamanı gelme- diği için hükümet sükütu tercih etmektedir. Yine ayni mahfellerde iddia o- lunduğuna göre Noel tatili ve yıl- başı yortuları yaklaştığı cihetle şimdilik ciddi ve vahim bir vazi- yet tevlit edecek herhangi bir me- selenin ortaya atılmasından te- vakki eylemektedir. Bu tatil ve ACIKLI BİR ÖLÜM Beykoz deri ve kundura fabri- kası Sermühendisi Dr. Nuri Du- ran düçar olduğu hastalıktan kur- tulamıyarak tedavi altında bulun- duğu Alman hastanesinde hayata gözlerini kapamıştır. Cenazesi ya- rın Ööğle vakti Beyazıt cwnndı namazı kılındıktan sonra kapıdaki aile mezarlığına .—ıeızıo . dilecektir. ceamam — aa İtalyan vapurunum yarası ha - fif olduğundan kurtulmuş ve yo- luna devam etmiştir. Hüdise hakkında ehemmiyetle tahkikat yapılmaktadır. — Bilmiyor musun? Kuvvet ke ketesi. Bir tane yedin mi, ta - mam. Hele üstüne bir de su, tam bir gün yimek istemez. Karnın, biton olur, Tanesi olur, beş ku- Tuş.. Eh kendine güvenen, hayat pa- halılığından şikâyet eden buyur- sun. İşle, Az kalsın unutacaktım. Köprüden Şişliye hareket eden ilk tramvay hazır.. Belediye ta - Timatnamesinin — kulakları çın - lasın, içerde neler var neler.. Bü- rekler yeniyor, sigaralar, salep- ler içiliyor ve hiçbir gazete oku- yucusuna nasip olmuyan bir ni - met burada, Çünkü bu tramvay yolcuları günlük sabah gazetelerini mü - vezzilerden sonra ilk tetkik eden bahtiyarlardır. Saat tam beşi çeyrek geçe bu sigaralı, börekli , salepli ve ga- zeteli tramvay — hareket eder. Hem de birinci mevki vallahi. Tramvay Şirketini takdir ettim. Nemelâzım hiçbir. şeyden geci kalmıyor. Şirketihayriyenin çat- gili, büfeli — vapuru olsun da, Tramvay Şirketinin büfeli ara « bası neden almasın?.. Murat Kagahan Harb mi, Sulh mu? | yortular bitinciye kadar halk ve matbuat İtaiyan milletinin haki- ki isteklerini ve hissiyatını izha- ra devam edecek, fakat işin ciddi bir safhaya dökülmesi meselesi ancak Çemberlayn - Mussolini mri- lâkatından sonraya birakılacak - tır. Siyasl müşahidler, Mussolininin Fransadan isteklerini Çember - laynın tavassutile ve sulh yolile koparmıya çalışacağı, buna mu- vaftak olamadığı takdirde her çareye başvuracağını bile tahmin etmektedir. Hulâsa vaziyet tamamile Çem- berlaynın alacağı hattı harekete bağlı görülmektedir. AJANSLARIN ANLAŞMASI İtalyan Stefani ajansı İngiliz Röyter ajansile bir mukavele yap mış ve İtalya ajans haberlerinin İngiltere ve İngiliz dominyon ve müstemlekatında neçw.driımeıını" temin etmiştir. VAZİYET VEHAMET KESBEDİYOR Roma 9 (A.A.) — Bu sabahki gazeteler, birinci sahifelerinde bü- Yük başlıklarla İtalya aleyhınd> yapılan nümayişler dolayısile Tu- nusta vaziyetin vehamet kesbet - miş olduğunu tebarüz ettirmekte- dirler. HALKI TEŞVİK ETMİŞ 'Tunus 9 (AA.) — Dün faşist - lerin lehinde ve aleyhinde yapı - lan nümayişler esnasnda tevkif edilmiş olan 16 kişi arasında İlai- Ühine aldığı san şiddetli tedbirler Alman Fransız Deklarasyonu (2 incl sayfadan devam) — | İngiltere, daha geçen gün Al - | manya ile bir deklarasyon imza- ladığı halde bugün o deklarasyon manasını kaybetmiştir. Enternasyonal münasebetlerin bu kararsızlığı içinde Fransız - Alman deklarasyonunun da böy- le olmiyacağı neden malüm? Bü- nunla beraber, her iki taraf için de bu deklarasyonun imzası bur gün için bir takım istifadeler te- min etmektedir. Akla gelebilen istifadeler şunlardır: Evvelâ Ak manya Jehine olanları kaydede - lim: 1— Almanya, Yahudiler aley - üzerine bütün demokrat devlet - lerin müttehit cephesile karşılaş- muştır. Yarı faşist olan Polonyayı da kaçırdığından İtalya ile yalnız başına kalmıştır. En büyük * mokrat — devletlerden biri 6 Fransa ile bu sırada bu deklaras- yonu imzalaması, tedbirlere kar- H uyanan reaksiyona Pransızla - rın iştirak etmediklerini ifade ede- bilir. Almanya İngiltere ve Ame- rikaya demek istiyor ki: Demok- rat olan Fransa, bu işe karışmıyor da siz neden karışıyorsunuz? 2 — İkinci bir düşünce, Münit anlaşmasile şarktan yüzünü çevi- ren Fransanın, tekrar oraya dön- mesine reâni olmaktır. 3 — Dalâdiye hükümetinin ve Bonenin vaziyetini takviye et - mekte Nazi rejiminin alâkası var- dır. Almanıya, böyle bir anlaşma- nın bu gayeye hizmet edeceğine kanidir. 4 — Bir de İngiliz - Fransız te- sanüdünü büsbütün bozmazsa da her halde sarsabilir. Bu tosandd tedricen iki devleti - yani İngilte- reyi ve Fransay - askeri, bahri ve hava kuvvetlerini — birleştir sek gibi bir çığıra götürmüştür. Dek- larasyon bu cereyana büsbütün mâni olmazsa bile, hızını alır. Fransız noktai nazarına gelince,| 1 — İtalyaya karşı vaziyetini takviye etmek. 2 — Berlin - Roma mihverii zayıflatabilir. 3 — Dalâdiye hükümetinin va- ziyetini takviyeye yardım eder. 4 — İki otoriter devlet karşı - sında Fransanın İngiltere ile mü- savatını temin eder, İngiltere, Al- manya ile maruf deklarasyonu imzaladıktan ve İtalya ile mül sebetlerini normalleştirdikten son- ra, Fransanın bu devletlerle mü- nasobetlerini tanzim etmemesi, kendisini İngiltereye karşı zayıt bir vaziyetle bırakıyordu. Pazız deklarasyonu ile iki demokrat dev- letini iki otoriter devlete karsı vaziyetlerinde müsavat temin e dilmektedir. A, Ş. ESMER | Almanya Fransa Arasında (Birinci sayfadan devanıy-” üzerinde tamamile anlaşmışlar, şarki, cenubi ve orta Avrupa ile ve Akdeniz meseleleri üzerinde Bazı noktaların halli ancak ye- ni bir temas yapıldıktan sonra kabil olabilecektir. Bugün Romadaki Alman se- firi Kont Ciano tarafından ka- bul edilerek Paris müzakereleri 've varılan anlaşmalar hakkın - da kendisine izahat verecek ve Fransız Hariciye Nazın da ay- ni maksadla İnçiliz sefirile yö- rüşecektir. TRABLUSGARBDA TEZAHÜRAT Trablusgarb 9 (A.A.) — Tw nusta İtalyanlar aleyhinde ya - pılan yeni nümayişler ve şid- det hareketleri, Libya ahatisi arasında büyük bir infial tev - Tid etmiştir.Dün sabah Trablus- ta genç faşistlerden mürekkeb bir grup ile faşist üniversiteliler grupları, milli marşlar söyle - mek suretile şehrin sokaklarını dolaşmışlardır. —a Bicinio da vardır. Bu zatın halkı, Tunusu İtalyaya vermeli, diye ba-| Bırmağa davet etmiş olduğu söy- ye konsoloshanesi — erkânından I lenmektedir. Vali Manisa'ya |(Gitti (1 inel sahifeden devam) bareket eden vapurla Manisaya gitmiştir. Tophane rıhtımında belediye ve| vilâyet erkânı tarafından teşyi o lunan Valinin bu seyahati üç gün sürecek ve mumaileyh Manisada bulunan ailesini alıp Manisa hal- kı ile vedalaştıktan sonra buraya gelerek Vali konağına yerleşecek- tir. Kendisi Manisa dönüşünde beş gündenberi şehrimizde — yaptığı tetkikata ve edindiği malümata | dayanarak yeni ve esaslhı icrasta başlıyacaktır. Lütfi Kırdar dün şehir işlerile uğraşmış, bazı tetkikler ve tef - tişlerde bulunmuştur. Bu arada Taksim bahçesinin daha güzel bir şekle konması için eni bir plân hazırlanacaktır. Vali sân bahçeye giderek bizzat tet. kiklerde bulunmuştur. Diğer taraftan Taksim meyda - nının süratle imar ve tanzimi için imar şubesinden bir mimarla şeh- rimizde bulunan Fransız mimar- larından Götüye memur olün - muştur. Eminönü meydanındaki moloz- lar müteahhid tarafından vaktin de kaldırılmadığı için, bunların derhal müteahhid nam ve hesa - bına Belediye tarafından kaldırı!- ması için alâkadarlara emir veri'- miştir. Lütfi Kırdar dün ticaret odar esnaf şubesi direktörünü maka - mına davet ederek kendisinden es- naf işleri, İstanbul esnafının va - ziyeti, hastanesinin faaliyeti, yar-| dım teşkilâti hakkında izahat al muştır. Vali dün ayni zamanda Şişliye de giderek süvari polis karakolunu gezmiş ve binanın yanındaki ha- lânın kaldırılmasını emretmiştir. Mumaileyh buradan mezbahıya geçmiş ve bütün salonları tetkik etmiş, avdetinde Harbiyede te - vakkuf — ederek tam orta yerde çirkin bir manzara arzeden hu - lânın derhal kaldırılmasını em - retmiştir. Fransa Meclisinde (1 inci sahifeden devam) ekseriyeti komünist pantisinin lâğ- vedilmesini ve halk cephesinin her veçhile ortadan kaldırılması- nı şiddetle ileri sürmekte devam eylemekte, hükümetin grev me- selesinde ittihaz ettiği tavrı hare- ket ile barici siyasette takip eyle- diği yolu tamamile tasvip ve tak- dir etmektedir. Merkez partileri bu derece ileri gitmemekle bera- ber bunlar da sağ partiler hatip- lerinin noktal nazarlarına hemen hemen tamamile iştirak eylemek- tedirler. Sol partilere gelince: Bunlar ta- mamile aksi mütaleada bulun - makta, hükümetin icraat ve poli- tikasını tenkit etmektedirler. Meclisin feshi ve yeni intihabat yaptırılması meselesi henüz mev- simsizdir. Hükümetin merkez ve sağ cenahlara dayanarak kahir bir ekseriyet alacağı tahmin edil- mektedir. Macar Uypeşt Takım! Getirtiliyor Mumartesi Günü Yapılacak N'IÇ"' Yılbaşında dört maç yapmak fi - zere Galatasaray klübü taralın - dan şehrimize getirilecek olan Ma car Üypeşt takımı ile yapılmakta| olan muhabereler tamamen haki- ki bir sahaya girmiş ve bütün te - ferrüat üzerinde mütabık kalın -| dığı halde yalnız para meselesinde| küçük bir ihtilâf kalmıştır. Alâka- darlar bu ihtilâfın da kolayea hal- ledileceğini söylemektedirler. Bu takdirde Macar takımı 30 Kânumu evvede şehrimizde — bulunacaktır.| Burada yapacağı — maçların ikisi federe olmiyan klüplerden Beyoğ- luspor ve ŞişHi ile olacaktır. Macar takımının buradaki maç- ları bittikten sonra Ankarada da birkaç futbol teması yapması muh temeldir. Yarınki Maçlar Beden Terbiyesi İstanbul Bülge- &i Futbol Ajanlığadan: — 10-12-639 Cumartesi günü yapılacak maçlar: Taksim stadı: Galatasaray - Beşiktaş B takım- ları saat 14.30 da. «Hakem — Nuri Bosut>. Beçiktaş stadı; İstanbulsopr - Beykoz B takım- ları saat 14.30. «Hakem Necdet Ge- zen Fenerbahçe stadı: Galatasaray - Topkapı A takırr> ları saat 13 de. «Hakem Adnan A- kın>, Yan hakmeleri: Halit Özbay- kal, Salâhattin Özbaykal, Beykoz - Vefa A takımları soat) MA5 te. «Hakem İzzet Muhiti Apak», Yan hâkemleri: Şevki ka, Bekir. Beşiktaş stadı: Hilâl - Süleymaniye A takımla- vi saat 13 de. «Hakem Şazi 'Tez - €an>, Yan hakemleri: Halit Üzer ve Neş'et | Beşiktaş - İstanbulspor A takım- Hat 1445. «Hakem Tarık Ö - . Yan hakemleri Fikret Romanya'da Yeni sürpriz Olabilir mi ( inci sahifeden devam) Esasan kabine de ikiye ayrıl - mıştır. Herkesin hürmetini kaza- 'nan patrik Miron ile Hariciye Na- zarı Komnen demir muhalızlar a- leyhine yapılan şeylerin durdu- rulmasını, memlekette — barışın | temin edilmesini iltizam ediyor - lar. Başlarnda Dahiliye Nazırı Ka- Hinesko bulunan diğer grup bilâ- kis alınan tedbirlerin daha sıkı ve daha şiddetli bir hale getiril - mesini ve Demirmuhafızların giz- liden gizliye çalışamıyacak şekil- | de dahi kâmilen imha edilmesini istiyorlar, Kralın Kalinesko'nun noktaj na zarını tervic ve tercih edeceği ve yeni kabinenin onun başkanlığın- da kurulacağı, Komnenin Papa mezdine sefir olarak gönderi'e - ceği, Patrik Mironun siyasetten İnönü Bugün Nutuk Soylıyecek Altınordu - Boğaziçi A T iygi saat 11 de, Hakem R! AF Beylerbeyi — Anadolu Ü 0 ğr ları saat 13 de, «Hakem takımları saat 9 da. d ÇAıı:ıdnluhiiu . Gıll";f takımları saat TI de. < ' rettin Samer». ll A Anadoluhisar - FeneryilT yt takımları saat 1245 d ' Feridun Kıl Kasımpaşa - ıııuıv“_':,l kımları ssat 14.30 da. “ vef Mütlür. 11-12-938 Pazar günü #? yapılacaktır: Fenerbahçe stadı: — a Fener - Hilâl B o taki 13 de, Vefa - Beykoz A saat 1443 de. Taksim stadında: GA Topkapı 1445 Şeret stadında: Galat#t '1 Şeref stadında: S üleymaniye - Hilâl ':, u' T İstanbulspor - Beşiktaş J Süleymaniye stadı lı,ıl -) Beylerbeyi - Anadolü ti M Anadoluhisar - Feneryil eçi 13 de, Kasımpaşa - Gi saat 1445 te. Gençler Turau'” Genç takımlar ırı:ı»d' cak olan «Gençler maçlarına bu hafta Cu'“"' nü başlanacaktır. Bü nf fikstürünü tanzim etmek Tlyif akşam klüp murahhaslâfi ,41' dan bölgede bir toplanti © — cak ve fikstür çekilecel Turnuvaya, Fener, y Süleymaniye, Beşiktafk Ü gğ por genç takımları iştirsi ( inci ııhlledd mülkiye müfettişleri devam olunmaktadır. *.w Müfettişler; dün eskM müdürü Salih Kıhcın Hf mışlardır. Salih Kılıç vilâyettt yeti odasında oturart iki saatte cevap vermi” Müessif hâdise d“î;):' aya şahit olan bazı yi generallerin de ifadeltf nacağı söylenmektedi!r Bu sabah alınan ifedE edilmiş, yeniden bu' malümatına mi ! çekileceği söyleniy0” ıx' Siyasi ıı—ahmıerın göre, bu şık tercih dirde Romanyada yEPİ olacaktır. " Y t ( inci sahifeden devam) ve diğer mıntakalarda da tetkiklerini temdit et- meleri ihtimali vardır. İnönü köylünün muhtaç olduğu işler ve wlahat üzerinde bizzat notlar almaktadır. Ankaraya Dönünce Ankara 9 (Hususi muhabirimizden, Makineye yerirken)— Reisicumhur İsmet İnönü'nün Kasta- monu ve diğer mahallerdeki tetkiklerini ve Anka- raya avdetlerini müteakip bilhassa köy kalkınması üzerinde hükümete esaslı ve mühim direktiller ve- receği, bu cümleden olarak bazı mühim tedbir ve kararlar alınacağı anlaşılmaktadır. İnönü köylünün mektep, sağlık çalışma, giyim ve muasır hayat " fizerinde bilhassa alâkadar kısa bir zamanda muasır hayat VE ııif"" yesinin hattâ fevkine ’_(y etmek bususunda şümullü bir etüd M bunun için de bizzat halk ve köyl bulunmaktadır. Reisicumhurumuzun Ankaraya * teakip bu hususta alınacak tedi na başlanacaktır. ""M