4 Temmuz 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

ama 4.7.0988 100 kuruşluklar Kalp liralar kolayca tefrik edilebiliyor Bunlar Balıkesir, Kayseri ve İzmirde yapılmış ! azı a it ii bl i 5 ie i ! i i ii ; | ; | i ; i 1 ii i ; i E ! ii pi ii | ; i z : kol- İtalyen bahriyesinin Yunan Ilmanlarından istifadesi (Tan) Atina, © is 78 harbe keke a cil birde SON HABEFe Afatürkün teşekkürleri Yeni kararname İzmir panayırı için mühim kolaylıklar Hangi eşya serbestçe ve müsaade ile ithal edilebilecek "Ankara, 3 (Tan) — Thracat mad. delerimize yeni mahreçler temini İ- çin heynelmilel bir hale Mi mir ayirine iştirak edeceki iee ik kolaylıklar hakkmdaki kararname yüksek tasdiks iktiran etmiştir. Kararnameye göre, 1 Ey. 18)de açılarak olan İzmir Uluslar pa- nayirine Türkiye ile Klering veya te- vazün esaslı anlaşma yapmış memle» ketlerle kendilerine karşı aktif oldu- ğumuz memleketlerden bu panayir- de teşhir edilmek Üzere getirilecek eşya, memleketimize şu şekilde soku acaktır: Mer kontenian karansmesine bağ & 8 ve KL listelerinde yazilir tarife Müyeüi pozisyonlara giren eşya, serbestçe vekâletlerden izin almması lâzımge- len eşya, bu vekâletlerin müsaadeşi- Ve EE Metesinde yazılı Latife ponliayuu” larma giren eşya, her pozisyonun hi. xwsmda yazılı altı aylık mikdar ka» dar kontenjan fazlası olarak memle- — Memurin kefaleti müteselsile sandığı reisliğini yapan Pinans Bakanlığı Hukuk Mü- Salâhaddinin Devlet Şürası azalığına İntihabı dolayrsile acık bu- lunan meşkür sandık reisliğini, mun sam olarak varidat umum direktörü * Ankara, 3 (Tan) — Karmeve makbuz ibraz edemiyen seyyar müs kelleflerin ârızi mahiyette yaptıkları işlerden dolayı, resral dairelerce ken- yapılacak tediyelerde vergi» kararlaştırılmıştır. | Temmuzunda ölmüştür. TA Türk amirali Boğazlar tahkim edilecektir Barbarosun 30 ıncı (Türkiye birinci sınıf beynelmilel ölüm yıl dönümü Barbaros Hayreddin Eski Tersane mimarları, “Kadırga mürekkep / Türk dönanmaşma ait muhtelif harp | niz milcadelâsine karşı dayanması İ- çin kuruluş şekli bir fomijle tabiydi. Eni, boyu . Türk mikyası e sh ve hesebile k Ki are belli malenler daima yüksek olurdu. Sonrs bir ge- minin bütün armalarmda ve İç tez- yininda öz biçimin mimari zevkleri verilirdi. Bir harp gemisi muvaffak» yetle denize indirildiği zaman tersa- ne mimarına Hil'st giydirilmesi bir âdeti, Meşhur Türk mimarlarmdan: 1 — Muslihiddin; Boğaziçinin dar sularmdan düşman gemilerini emek için Rumeli Hisarmm e kuleli ve tabiyeli plânmı yap mıştı. 2 -—- Koca Sinan; ilk yapıcılık sa- patine Van Gölü için inşa ettiği ka Alrgalarile başlamıştı. 3— ali Mermetçi Mustafa; Ni zamanmda Çanakkalenin müstahkem tabiye plânlarmı vücude getirmişti. Haliçten evvel ilk tersane Hüdavendigirın vezirlerinden Sari ce Paşa tarafmdan Geliboluda yapıl dığı şaman Gelibolu karşısmdaki Çar dak limanı dn üssii bahri olmuştu. Bee Yakup Bey ki . Barbarosun bar başıdır - burada deniz kumandanlığı yapmıştı. Midilli Adasmın saptı tari: hi olan hieri 861 de Wee Yakup Bey tarafından Çardak şehri içinde kendi adma ve hayrma İnşa ettirdiği bir camii hâlâ durur. Kukurt meselesin: de Ece Yakup Midilliye çekildikten sonra burada dört erkek evlâdı dün- yaya Dördü de korsanlıkla denizler dolaşmağa başlamıştı. Bun: lardan Hızır, ve Oruç relsler Afrika #ahillerini elde ederek İspanya ve Portekiz donanmalarma karşı Tür - kün deniz kahramanlığını birçok mu vaffakıyetlerle göstermişti. Nihayet Türk hâkimiyeti altnda Ctzair Emi. Fİ olan Hızır als, Milhdi 1583 te Is. tanbula geldiği saman kendisine pa: şalik ünvanile Hayreddin adi verile» rek Kaptanı Derya olmuştu. Bundan sönra Rarbarosun Türk yüzünü güldüren perlâk zaferleri bi- ribirini sıralamıştı. Sön meşhur Kap. tan Anderyaya karşı gösterdiği bü: yük ünlü zaferinden sonra Akdeni - zin engin sularında göğreyen bir Türk ejderi olduğunuve rakip siz denizciliğin! dünyaya tanrttırmığ- Barbaros Mildal 146 tarihinin 4 Kocn Sinan Kaptanı Deryalardan ilk Barbaros için ve ona kendi adı verilen Beşiktaşm Hayreddin sahilin de bir türbe yapmıştır. Barbaros Hayreddinin temiz ruhuna karşı has yırlarmdan Zeyrekta bir de “Çifteha» mamları” vardır. Eski Kaptanı bıraktığı eserleri için Türk mimarları çok ça- Koca Sinanm yine Beşiktaşta Kaptan Atik Sinan Paşaya, Tophane sahilinde Kaptan Kılmç Ali Paşaya, Kasımpaşada Kaptan Büyük Piyale Paşaya mimari değerde (şaheeler yaratmıştır. Bugün Koca Sinanıp Koca Barba- rosa yaptığı Beşiktaştaki türbesinin böyle (zarf mazruf) yüksek değeri- ni meydana, çikermek için önünü, birtakım köhneliklerden sıyırarak açmak lâzımdır. Kemâl ALTAN Çetinkaya İstasyanu Ankara, 3 (Tan) -- Çetinkaya ig» tasyonunun Ağustes ayı başmda kü şat resmi yapılacaktır. Boğazların tahkiminin hususi vaziyetlerine gö Boğazlar meselesine Montröde ye- ni bir hal çaresi bulunacaktır. Yani, Türkiye, iesp eden yardımları temin için şayan: hayret bir şekilde hare - ket ettikten sonra, serbest bir gekil. de Bağazları tahkim ederek Boğas- larm bekçiliğini tekrar Üzerine al - mak üzere vaziyeti lehine çevirecek. Bu Avrupa tarihi için musazem bir hâdisedir ve bu münasebetle, Avrupanm başlıca kuvvetlerinin w - mumi politikaları hakkımda şayanı dikkat bağı noktalara dokunmak vâ- #ifeşini duyuyörua. Akdeniz meselesi Fihakika Boğazlar messleği, sade ee Türkiyeyi alâkadar oder bir mas le değildir. Bu mesele noktai nâzardap ele almabilir ve ui söylemek lâzmıgelirse, bu meselenin halli, bu veya başka mânada olsun, bâzı müvazeneleri, bası devletlerin le hine veya aleyhine olarak bezar ve ya yapar Her geçit noktası olduğu gibi, Bo; Fazlarm, birinci derecede sevkülceyş ehemmiyeti vardır. Hattâ Boğazla - rın gu İsikiyeti de vardır ki, ayni zamanda bir deniz ve bir kara göçi- didir. Çünkü Boğaziçi, nazari olarak bir köprü ile geçilebilir telâkki edi - lebilir, Başka türlü söylemek , icap ederse, Boğnuzlar, Londra - Hindiş « tan, veya Paris » Hindistan veya Ber | lin - Bağdat - Hindistan kara yolları ile Ödesa « Akdeniz deniz yolunun dört yol ağıdır. Bu itibarla, eskisinin aksine ola - rak, kuvvetli bir şekilde silâhlan - mış olan veni Türkiye, Asyada kal » mış olsa veya Boğazları tahkim et - memiş bulunsa idi, hiçbir zaman ik. tsap edemiyeceği birinci sınıf bey - nelmilel bir vaziyeti şimdi tekrar al mış bulunuyor. Rusyaya nazaran Rusya beş deniz üzerindedir. Biri si Hazer denizi ki, kâpalı bir deniş lafla kapalı olan bahrimuhit ve ikisi, Boğüzlar vasıtasile azık iki iç deniz: Baltık denizi ile Karadeniz. hâki mi, her zaman için Sund Boğâzm kantrolu altında bulundurâbilen İn- idi, İşm bir kilit vurdurabilir. Bu kilitte, pratik bakımdan Rus limanlarmâ ve Karadenize Akdenizden her türlü hü cumu menâder ve şayet Türkiye Rus ya tarafından ölursa, Rue filolarınm Akdenize seferler yapmasma da mü- şatde edâr. Bintenaleyh, Rusya için Türkiyenin Boğazları kapamasın da büyük bir ehemmiyet vardır. Ve onu Montröde Türkiyenin arkasında bunun için göreceğiz. İtalyaya nazaran Tiaiya Möntröye gelmiyor. Çünkü Boğazlar muahadesinin yeniden tet- kiki, ona kergt tevcih edilmiş olma - makla beraber, onun için oldukça hissedilir bir mağlübiyettir. Filha - kik& 1911 harbinde, Italya, Boğazlar rı tehdit ederek Türkiyeyi sulha mec bur etmişti. O zamandanberi, ön İki adadaki üsleri, bu tehdidi idame et- bitmek iddiasmda bulunuyordu. Ve muştu. Bugün İtalya ile İngiltere bi | pilan mukavelenin müddeti beş sene | Yorum. ribirlerine karşı durmakladırlar. Bu muhtelif devletlerin re ehemmiyeti vardır itibarla Türkiye rahatça istediğini yapabiliyör. Fakat şurası da muhak kaktır ki, Boğazlarm kapanması 1. talya için olduğu kadar İngiltere İ- çin de bir mağlübiyettir. İngiliz emperyalist politikasmm büyük bir kısmı boğarlarm, geçit yer lerinin hâkimiyetlerini elde tutmak düsturu üzerine kurulmuştur. İngil- terenin Cebelüttarik, Siveys, Singa- pur gibi Boğazlara verdikleri ehem- miyet buradan gelmektedir. Halbuki İngilizler 1918 den 1093 e kadar, Bo- gazları pratik bakımdan ellerinde bu. Tundurmuşlardır. Bugüne kadar da, lâzım olduğu zaman, orânın hâkimi» yetini iddis edebilirdi. Fakat bugün. den itibaren, bu, imkânsızdır. Böylece, Akdenizde İtalya tehdidi ne, hiç te ehemmiyetsiz sayılmıya - cak bir başkası ilâve edilmiş bulunu- yor. Ya Almanya? Bir aralık, Almanya için, Boğazis. rm büyfik bir ehemmiyeti oldu. Bu, Berlin - Bağdat yolu zamanında idi. Almanya, Avusturya - Macaristanı pişdarı telâkki ederek, Bükreşteki Hohenzollern ailesinden olan krala, Yunan hanedanma ve Bulgaristanın Ferdinandına itimat edeceğine emin olarak Osmanlı imparatorluğunu, İs tanbul koridoru ile elde edebileceği ni geniş bir müşstemleke olarak gö - rüyardu. | Bu köridorun iki kapısı vardı. Şi » malde Ruslara karşı, cenupta Ingiliz lere karşı kapanması lâzımgelen iki kapı. Bu politika, bir an için muvaf- fak olur gibi göründü. 1918 e kadar devşm etti. Bugün rüzgür bağka tar raftan esiyor ve Almanyanm şarkta yapabileceği büyük bir şey yok. Fa. kat bu son hâdiselerin hatırlanması lüzumsuz değildir. Şu itibarla ki, Tüna vadisinde ve Balkanlarda Almanlarm böyle bir bilir . Netice Netice olarak Montpöda (leri sürü. den evvel, İe işaret etmeliyiz. Türkiye, meseleyi, Balkan antantı e Sovyetler, yani, Bulgaristanın ha manda tatbik edilerek muvaffakıye ti mucip olacaktir. Daha pek yakından tetkik edilecek bir ikinci nöktadan o da şu. Türkiye ! Sevre muahedâsini bonduğu zaman bunu kuvwsetlş yapmıştı. Bugün, o , | Hamam imzalanmış ve 1919 daki va - İziyeti tahdit etmiş olan müahedele - ! rin yeniden tetkikini bir sulh havası iğinde yapıyor. Türkiye, 1918 muahe delerini kuvvetle yenidan tetkik etti. muslihane bir şekilde istiyen ilk dev- let yine o oluyor. Ren muahedesinin bir taraflı barulmaamdan sonra ge - len Türkiyenin kullandığı bu usu| kayrledilmağe şâyandır. Yrm iğin, Ankara di : am bu usulünün (bret deraf olup el. mıyacağı sorulabilir. Doğrumu bu! ğe şal mangalı alaka di dir. Yunanistanla İtalya arasında bir tayyare mukavelesi Atina, 3 ) — Hava rasında hava kavala Yeni mukaveleye göre, Yunanis - tan Brendiri * Atina, Atina » Rodos #eferlermi yapacaktır. Bundan başka Yunanistan Selâ - e lialmmmapam adli di yapacaktır. İtalya ile Yunamistan arasmda ya» dir vaziyeti tekrar eline alıyor ( (Doktorlar arasınd | İda mı? Kurt “İni kadı bir soal sordu bilemedim, ren ilk davlet idi Yeni bir tetkikiltim. - postaları için bir mu - |“ düştü! Bir doktorun ayağma, tiyat yaptı... hakkında mürekkep bir 8 an Bu haber tuhafrma gitti, Be doktorlarm aleyhinde değilim . ade bile imis, li Diş ta loğrusu. değilse | insan karşısmdakine — — Sus yahu! Şu yerime gölen Şe. — Ne sordu? — Nasara ne kelime olur, deği, — Aaa onu bilmiyecek me Wir? Mastar olur. — Hay Alish senden razı olduğ... Diyen eski kadı tekrar miş ve kavuğunu hafif bir le ensesine attıktan sonra: K — Neydi sorduğunuz sual deyim; "Natara ve bağlan oralı — Mastar olur azizim. , “© — Yooo! Kabul edemem! Tgeriğe kamusa baktınız da cevap verdi» İşte ba kadar. Bu kadar arasma da kurt viyor. Araba bu da neticesi mi demekten düşme de vaz geçi ye» FELEK,