16 Haziran 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 8

ŞMAKALEDEN MABAT İş Kanunu © Tatbika Başlanırken (Başı 1 incide) vatandaşta, hayatta müsavi fırsata sahip o bulunduğu, ber kapının kendisine açık olduğu hakkında tam BA: ın görünür ve görün. »timallerine lik, ihtiyarlık, ö karşısmda cemi düşmi, e emin olmalıdır. Vatandaşlarının — çalışmalarından tam verim alarak ileri gitmek İsti - yen bir cemiyet içinde bütün bu es. gari şartlar bulunmalıdır. iş kanunumuz bu istika - mette atılan ilk adımdır. Bu 10, 12 senelik hazırlıklardan mıştır. Devlet şürasında Hste esaslı tetkiklerden geç - miştir. Bununla beraber ikatta lara uygun çıkacağı id din edilemez Kanun bir sene evvel ilân edilmiş olmasına rağmen bâzır- iklar tamam değildir. Bir kanunda ancak umumi bir takım hükümler Birçok maddelerin tefsi iki hakkında nizamnamelere ç gösterir. Bu bir senedenberi hazırlanamamıştır. Meselâ fabrikaların dahili bir nizam name hazırlamalerına, iş ihtilâfları zuhurunda nasıl hareket edileceğine dair olan en esaslı maddelerin İcap ettirdiği nizamnameler bile ortada yoktur. Kanunda ileride tatbike geçecek birtakım esaslar vardır. Memleketin | çok muhtaç olduğu iş tavassutu bu ledendir. Bir tarafta adama ihti yaç olanlar, diği vatandaşlar bulunduğu halde bunla- Tı karşılaştıracak teşekküller bulun- maması büyük boşluktur. Sonra kaza sigortasından başlıy: rak hayatın fena ve çetin ihtimalle- Tine karşı vata * cak teşkilât ta ye: adım hazırlanacaktır. p'r olarak şunu kabul et- mek lâzımdir ki, Türkiyede umumun veya kısım kisim v “ların hayatmı ve sevi iy miye ait düşünceler ve uğraşmalar mutlaka milli varlık çerçevesinin için de kalmalıdır. Bunun haricinde ce reyanlar hiçbir bakımdan müdafaa kanunlarla adım arma iyilik etmek, faydalı olmak, geviyeyi yükseltmekse ifrat yolu bu- “nu temin etmez. Tamamile aksine netice verir. Türkiye gidi umumi menfaat ölçüsüe inkişaf için müstes © ha şartlara sahip olan bir memleket “te meselâ komünizm yolunda bir if. © rat cereyanı ve tanaaup, mutlaka mu kabil bir cereyan yaratır ve ahenkli ir iyileşme hareketini güçleştirir. 8 T rdir. Komünizme; bir - iç mukadı kitaba dayanır, son “moda bir din mahiyetinde saplanıp sılunlar, cemiyete boş yere yabanci hattâ düşman vaziyetine düşerler, noktada memleket hesabıma bü. bir kuvvet israfı vardır. Çünkü «omünizm taassubuna (kendilerini pturmıya meyledenlerin çoğu; bilgi ibi, £ e az, çok olgun, bir da- vaya idealist bağlarla Dağlanmıya ve nefsini unutmıya kabiliyetli genç tandaşlardır. Bu yolda bir istifa “geçiren fertlerin, milli bir birlik için &henkli bir yer almaması yazık olur. Hükümetimizde gördüğümüz me- ifrat cereyanlarına düşmanca gözle bakmak de; Hükümet, eereyanları, bir bünyedeki ârazı eşhis ve tedaviden başka bir şey di- şünmiyen bir doktor gözile takip e- Or. assubun her nevi bizim için mi d ir memlekette vasati seviye - deri uzak düşen ve iyiye ve fe 'naya doğru inhiraflar gösteren feri- ulummasi normal bir hâdisedir. hizamnameler | r tarafta iş arıyan| Dün geceki çalışmakta ve Osman fabrikada usta: başılık etmektedir. Osman ber akşam ederek fabrikayı kapamış ve niştir. Fakat bir müddet sonra ngını duyunca hemen fabrikasına fakat alevler içinde gördüğü l şip bayılmıştar. Komşuların dan aşçı Mehmet çavuş, Osmanı dük. kânına alarak tedavisiyle uğraşmış- » Bu sırada fabrika sahiplerinden Hasan da kardeşinin imdadma yeti | miştir. Osman kısa bir zaman sonra kendine gelmiştir. Yangm tahkikatile, Fatih kaymake mu, Polis Müdür Muavini ve Ikinci şu- be müdürü meşgul olmuşlardır. Tahki kata göre, yangının çıkmasından pek az evvel, içinde bir erkek ve birde kadın bulunan bir taksi otomobili fab- rika önünde bir müddet durmuş yangın çıkar çıkmaz da oradan ayrıl. mıştır. Hüdisede bir kast olup olmadığı a- raştırılmaktadır. Mobilya fabrikasından çıkan yan. gın, reğhal arkasındaki çadır deposu ile yanındaki diğer dükkânlara da 8i- râyet etmiştir. Bu arada yanan dük- kânların yanındaki Sarnıçlıhanla kar sısndaki eczacı ve dişçi mektebi bü . Yük tehlikeler geçirmişlerdir. Bilhas- sa cezacı mektebinin tutuşması ihti. mali bütün alâkadarları endişeye dü- şürmliştür. Çünkü mektebin lâborat varında bulunmakta olan mühim mi tarda kimyevi maddenin iştial ve infi- lâkından körkuluyordu. Bu arada ec. zacı mektebi de 4 defa tutuşmak tehli kesine maruz kalmış ve itfaiyenin bü. yük gayretiyle bertaraf edilmiştir. Bundan başka Sarnıçlıhanda Beyaart maliye tahsil şubesinin de bulunması bir hayli endişeyi mucip olmuştur. Bunları göz önündetutan itfaiye bu iki binanın tutuşmaması için siki tedbirler almıştır. Fakat bütün bunia- ra rağmen fabrikanın etrafımdaki on dükkânla bir çadır deposunun tama- men kül olmasının önüne geçileme. miştir. Binalarm sigortalı olup olmadığı İtahkik edilmektedir. Dükkânların hemen hepsinin üstündeki odalarda sileler oturmakta idi. Bunlar, gece ve dır. Nüfusça zayiat kaydedilmemiş - tir. Yalnız vaka yerine gelip çalışan Eminönü merkez memuru Bay Mev- Vüt bacağından hafif surette yaralan miştir. Yangınm ne suretle çıktığı henüz anlaşılamamıştır, Tahkikata devam ediliyor. am İtin emniyet kuvvetleri vazifelerini görürler. Komünizme kapılmıya isti dat, gösterenler; iyiye doğru bir inhi rafın şartlarma ve meziyetlerine $â- hip olan atılgan, canlı, bilgili gene - lerdir. Bir, iki gün evvel Nazım Hikmet İle ilk defa olarak karşılaştım. Talih İsiz Yusufun hapisane çeşmesi üstü- ne çizdiği gemi ile şiir ve dünya Si- yaseti sahalarında yaptığı seyahat - leri, Bursadan eşine yazdığı mektu- bu kendi ağzından dinledim. Bende kalan kanaat şu ki, Nazım Hikmet, duygusunun derinliği ve ifade tar? nın kuvvet ve urijinali ie yalnız bizim değil, bugünkü bütün dün; nm. en kudretli şairlerinden biridir. Tâşkin ruhu yüzünden bugüne ks - dar başmdan geçenlere gcımıyorum. Çünkü bunlar, Nazim Hikmetin şa siyetinin teşekkülüne hizmet etmiş, yani bir kıymet yaratmıştır. Fakat bugün Nazım, olgun bir enet ji kaynağı haline gelmiştir. “Nazım Hikmet, Türk inilletinin dünya dolu müşküllerle olan mücadelesinin he - yecanını duyamazsa ve müşküllerle çarpışan bir milletin ihtiyacı olan milli heyecan ve şevki yaratmak bu susunda paymı ve Vâzifesini yapmaz sa o da kabahatlidir, onu milli be - İ raberlik çerçevesi içine almayı hil mediğimiz için hepimiz de derece de- rece kabahatliyiz. emlekette bir ış kanununun tatbikine başlanarak içtimai dertlere umumi menfaat ölçüsile ça- re aramak yoluna girildiği bir sırada sola doğru ifrat meyilleri, başlı Da- şa bir içtimai mesele diye ele alın- malıdır. Bu içtimai meseleyi mutla- ka milli beraberlik çerçevesi içinde halletmehin imkânm: aramalıyız ve | bulmalıyız. YAFASAN | olduğu gibi, dün de suat beşte paydos evine vakti çoluk çocuk sokağa fırlamışlar | TAN İş Kanununun İlk Tatbik Günü Bazı Şikâyetler Oldu (Başı 1 incide) Kadm ve on sekiz yaşmdan aşağı çağda kız ve erköklerin gece Çalış- maları iş kanununun ellinci madde #i mucibince yasaktır. Ancak Yin ayni maddenin ikinci fıkrasına tev fikan kanunun mer'iyete girmesin - den itibaren dört yıl müddetle s0$ - yal ve ekonomik bakımdan görüle - cek lüzuma dayanarak, İktisat Ve - kâleti, bazı müesseselere istisna! ve muvakkat mahiyette olmak üzere 16 dan yukarı yaştaki kız ve erkek ço cuklarla daha büyük kadmların g© ırılmalarma izin verebilir. Bu lakdirde bunlarm çalışma tarzla rıni da İktisat Vekâleti tayin eder Bazı mües; rr bu hususta müsa ade almak iç mişlerdir. MUKAVELELER — Her iş veren müessesenin, İş- çilerile şimdiden mukavele yapma - 'srr mecburi midir Kanun, iş verenlere, yalnız iki tür İt işçilerle mukavele yapmak mec - buriyetini tahmil etmiştir. A — Mu- yen İş müddeti bir sene veya de- ha fazla olan sürekli iş akitleri yazı İile mukaveleye bağlanır. Bu muka - veleye şu hususlar dercedilir: İş de recesi, işçinin isim ve hüviyeti, yâ ” pılağak iş ve iş yerinin mevkii, ve - lacakları hususi şartlar., B — Takım mukavelesinin müddeti ne olursa ol azı ile yapılması mecburidir. İBir iş verenle müteaddit çilerden mürekkep bir takım arasında (takım klâvuzu) olan işçi İle, işçiler adma akdedilen ve takım mukavelesi deni len mukaveleyi imzalıyacak olan ta- kim klâvuzunun da ayni İşe alınmış işçilerden birinin olması şarttır. ılıvTte mf mf mf mf mf mf mf mf ŞIKAYETLER Haber, aldığımıza, göre, bir, kısım müesseseler dünden itibaren iş kanu- nunun mağdelerini (âlamen tatbik etmiye mışlardır. Yalnız mat- baamıza müracaat eden işçilerden Hulüsi Savaş, Avni, Lâtife, Hali- me Demir ve arkadaşları, çalıştıkları bir tütün deposunda gayri sıhhi şart tar altında bulunduklarını Izmir Ton- bir salonda ve kokudan nefes alamı- yacak ve havasız bir muhitte ça- lıştıklarından şikâyet etmişlerdir. Türk-Fransız Ticaret Anlaşması Ankara, 15 (A.A.) — Türkiye | Cümhuriyeti hükümeti ile Fransa Cümhuriyeti hükümeti mümessilleri arasmda burada cereyan etmekte 0- Jan yeni ticaret ve klering anlaşma- sı müzakereleri iki taraf için de mem nuniyeti mucip bir şekilde bitmiş ve Türkiye Cümhuriyeti hükümeti nâmı na İktisat Vekâleti müsteşarı Fa- ik Kurodğlu, Fransa Cümhuriyeti hükümeti nâmına da B. Lescuyer ta rafından bugün imzalanmıştır. İ Anlaşmanın umumi esasları gun İardır Iki memleket arasında ticari mü- i badeleler iki ana yol Lakip edecek” tir: Hususi tekas ve umumi klering. Fransaya ithali kabil mallar guru- buna giren herhangi Türk malı, yeni muamelelerde hususi takas mevzuu olabil bi bundan evvelki an- laşmada klering hesaplarındaki baki- yenin yalnız mahdut mallarla ödene- anlaşmada, Fransaya i ii mallar gurubuna giren İ bitün 'Türk mallarınm bu hesapların ödenmesinde kullanılubileceği esası konulmuştur. Bu esasm bir taraftan piyasamız- İdan Fransaya ihracatı ve binmetice Fransadan mübayaatı kolaylaştıraca ğt, diğer taraftan da mevcut hesap bakiyesinin süratle eritilmesini te » min edeceği tabildir. Bundan başka gülyağı mübayansı mukabilinde mu- ayyen Fransa parfümüri maddeleri- nin hususi takas yolu ile memleketi- mize itheli esası vazedilmiştir. we ie aka en j müddet zarfında Türkiye ile Irak a- vekâlete müracsat et İlinmemekle beraber JE ga nevi tütün işliyen yüzlerce işçinin | İnönü Dr. Aras Geldiler (Başı 1 incide) gideceklerdir. Hariciye Vekilimiz Bağ dadda üç gün kalacak ve oradan Irak | Hariciye Nazırı Naci gölâsi) ile bir - İlikte Tahrana gidecektir. Celâl Bayarın Bağdadda bir hafta İkadar kalması muhtemeldir. Bu rasında mühim iktisadi meseleler gö aiyetin lerinde Mardine uğrıyacaklar, o mmtakada nan petrol yataklarını| da Musul petrolleri Üzerindeki Türk hisselerinin Irak hükümetine satılma #( etrafında görüşmeler yapılacağı nı bildiren haberin tamamen asil-| olduğunu — #öylemiye | lüzum! SILIMIZIN SEYAHATI U OLACAK ? Ankara, 15 (Tan muhabirinden) — Başvekil İsmet İnönü Perşembe #a - ehrimizde bulunacaktır. İsmet in Dahiliye Vexlli Şükrü Ka- ya ve Jandarma umum Kumandanı General Naci Tıknaz İle birlikte ayni gün Şark seyahatine çıkması çok muhtemeldir. Başbakanımızın seya - hat programı henüz kat'i olarak bi- ilk merhalede zize ve oradan Tunceli mmtakası na geçerek vaziyete tamamen hâkim bulunan askeri kıtayı teftiş etmesi ve tatbik edilmekte olan program hakkmda bazı emirler verm. kuvvetle ihtim Başvekil Son Nutuklari Ankara, 15 (A-A.) — Anadolu A. | jansı aceleye mebni Bi l nün beyanatmı kendi notlaril retmikti. Meclis zabıtlarına göre ek şik olduğu görülen kısımları ilâve olarak neşrediyoruz. “Sovyet ittihadı ile olan münase- batımız hakkındaki beyanatın son cümlesi olan “Bu hüsusiyet bizim ta ahhltlerimizle, müesses dostlukla - rımızla ve ilk gündenberi yakım bir dostlukla biri birimizi takdir ettiği - miz Sovyetlerle münasebatımızla as is taaruz etmemiş Ve taaruz etmi- yecektitr,, elimletinden sonra aşağı- daki fıkra ilâve edilecektir. “Yi, Litvinofla mutabık olarak mü şahede ettik ki, Türk . Sovyet dost. | kuğu her iki memleketin siyaestinde devamlı upsur Olarak payidar kala -| caktır. Afganistan hakkındaki beyanatın son elimlesi olan: “Şüphe yaktur ki, Hariciye Vekili miz Küâbilde Afganlı dostlarımızı zi- yaret etmek için eline geçecek ilk fırsattan istifade edecektir, den son ra sehven tamamiyle unutulmuş o - lan aşa iki fıkraların ilâvesi lâzım gelmektedir: “Irak, Iran, Afgan ile bizim ara- mızda son zâmanlarda çok sözü ge- çen şark pakt, ademi teca' müşavere esasındadır. Şimdilik üç devlet arasında parafe edilmiş bulü- nuyor. Bu pakt hakkında işbu de lerin bitişik komşusu olan Sov ittihadı ve İngilterenin malümatı o! gibi onların hüsnü telekkileri k sebeplere de malikiz, İ- lâvs etmeliyini ki, Türkiyenin pakla' iştirak eden devletlerle. rabıtası ve yakın mün sebetleri ayrı ayrı ara - mızda mevcut olan muahedelerle za- ten müemmendir. Doktor Aras'ın se- yahati bu pakt mevzwndan ayri ve müstakil bir şeydir.,, | | a a ile olsun bilcümle Türk ihracatı be - dellerinin yüzde 35 i serbest döviz 0- larak Cilmhuriyet Merkez Bankası| emrine amade tutulacaktır. : Anlaşmanın müddeti bir sene olup iki ay evvel denonse edilmediği tak- dirde yeniden senelik devrelerle ken- diliğinden uzayacaktır. ımuz 1987 tari - 5dakika Evvel evvel Bir Gripin almad Istırabın ve ağrının en şid- detlisini en kolay, en çabuk ve en ucuz geçirmenin çaresi bir kaşe GRİPİN almaktır. Mi- deyi bozmaz, böbrekleri ve kalbi yormaz. Aldıktan be: dakika sonrs Ucuz - Tes'rli - Zararsız İcabında günde 3 kaşe alınabilir. BAŞKURT Çatal Kaşık ve Bıçaklar! Avrupanın en yüksek markalı ÇATAL KAŞIK ve BIÇAKLARINDAN farksız ve hattâ o faiktir, Alpakadan yapılan BAŞKURT mam en yüksek sofralara süs verecek kadar zarif kullanışlıdır, KARARMAZ, BOZULMAZ, KILMEZ, KIRILMAZ, PARLAKLIĞI kaybi” mez. Yerli Emek, yerli sermaye ve yerli işçi ile B& şiktaşta Iskele yanındaki fabrikadır. Dünyanın © güzel O ÇATAL KAŞIK ve BIÇAKLAR YAPILIYOR. Balkanlarda dahi eşi olmıyan Fabrikamıza Bütün mekteplileri grup halinde #* kikat yapmağa davet ediyoruz, ' BAŞKURT, BAŞKURT, BAŞKURT, Bn 'adı unutmayınız yabancı markada Çatal kaşık ve bıçak verirler#f Köücdiniz ve weroelar BA EK VEE MAMUL; nrayıniz, 4 Lee. YY Yalnız “İY İ,, POKER bıçakları vardır. Dayanıklığı ve keskinliği birer birer kon. trol edildiğinden hepsi de Mütesa- viyen keskin ve dayanıklıdırlar, Şayet onlardan birl, sizi ta- mamen memnun edemedi İse “Poker,, bilâmünakaşa değişti. recektir. MAMULÂTIMIZ Hal vw) -- TECRÜBE EDERSENİZ, DAİMA KULLANA»