18 Haziran 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

18 Haziran 1937 tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

S—— 15.6.8937 TAN Gündelik Gazete BAŞMUHARRIRI Ahmet Emin YALMAN TAN'ın hedefi: Haberde, fi- ürde, her şeyde temiz, dü- Tüst, samimi olmak, kariin| Zazetesi olmıya çalışmaktır. mmm İ GUNUN MESELELERİ ! | rebey- Dereb eylik Kalkıyor Modern bir cemiyet içinde i sisteminin yeri yoktur. “Türkiye büyük inkılâplarla modern 'r cemiyet kurmuya çalışırken, “esinde hâlâ Ortaçağ derebey bn idame etmek istiyen unsurlar var, dir. Bunlar yaşadıkları muhitin coğ. Yati Yaziyetinden istifade ederek, in. lâbın bütün hamelelerinden uzak | almıya çalışmışlar, hattâ terakki! Ve inkişafa karşı cephe almışlardır. | vünkü yeni Türkiyenin tuttuğu yol, *rebeylik sisteminin devamma mu- balifti, Bunlar hayatlarınm tehlikeye Birliğini hissetmişlerdi.. İnkilâpci| ürkiye onlara artık müsamaha gözü * bakamazdı. Bu suretle Tuncelinde Ortaçağ ile yirminci asır çarpışmıya Mecbur oldu. - Bu çarpışma memlekette derebey. ik sisteminin tasfiyesini temin ede “ektir, Derebeyliğin tasfiyesine Cümhuri- Yet rejimi, on sene evvel Şark vilâyet- lerindeki derebeylerini ortadan kal dırmak töşebbüsü ile başlamıştı. Bu tasfiye hareketi Tunceli vilâyetinde Milessir olamamıştı. Hükümet evvelâ bu tasfiyeyi idari tedbirlerle yapmıya Salıştı. Fakat bu tedbirler aksi neti *eyi verince, şiddete müracaata mec- bur kaldı ve bugünkü vaziyet hâ du, Ortada bir isyan yoktur. Sadece de. | tebeylik sisteminin tasfiyesi mevzuu bahistir, Ve modern Türk devletinin, başladığı iktısadi iakılâpların muvaf- | ak olması, ancak bu sistemin mem- eketten tamamen kalkmasiyle müm- kündür. Türkiyede - Modern bir devlet kurun o Hamallık Daha Kalkmıyacak mı? Dahiliye Vekâleti hamallığın kaldı. Himasına karar veri Eslediye de | kararın tatbiki için tetkikata gi Yişmisti, Aradan aylar geçtiği halde tetkikat hâlâ bir netice vermedi. Mlâ istanbul sokakları, asanlık Mtandırıcı manzaralarIa dokudur. Yine evvelki gün hamallardan biri Lâlelide 200 kiloluk kereste yükü al Unda yere düşerek can vermiştir. Bu vaka, medeni bir cemiyet için Yüz kızartacak hâdiselerden biridir. 9ahiliye Vekâleti, bu husustaki kara- Hum artık tatbikatına irk eemiyetini bu çirkin manzara. #dan kurtarmalıdır. . Asya Paktı Hartciy, İa, hazırlanmış olan Asya paktını İmsa edecektir. Asya paktı, imza eden devletlerin “brakları Asyada olduğu için bu adı Vekili Bağdada gidiyor. almıştır. Türkiye, Irak, İran ve Af Kanistan arasında imzalanacaktır. Tevfik Rüştü Aras Bağdattan sonra Ayni maksatla Tahrana geçecektir. Bu Paktın imzalanması, yalnız Türkiye- Rin Şark hudutlarını emniyet altına almakla kalmıyacak, Şarkta büyük bir sallı kuvvetinin teessüsüne hizmet *decektir, Bu paktla Türkiye bütün dünyaya, omsulariyle dost ve sulh içinde ge. Silmenin bir örneğini daha vermiş 0- caktır, ——— an SUSURLUK NAHİYE MERKEZİ OLDU Susurluk (TAN) — Kestel da bulunan nahiye merkezi ya SAşınmıştır. Nahiye müdürü Halil 1b- Pahimle Belediye Reisimiz Celâlin e- © vererek köyümüzü imâr edecek- *i muhakkak görülüyor. köyün- DEMİRCİKÖYÜNDE BIR CİNAYET İŞLENDİ usa, (TAN) -—- Demirci köyün-| © 17 yaşında Al, bir su kavgası | cesinde Ahmedi kutşunla öldür. Müstüz, $ LKMEKTEPTE, ÖĞ YERİNE TESKİLAT MRSA CR ! Ikokul programı diyor İ ki: "İlkokul çocuklar rmın busüsiyetlerini daima gö- zönünde bulundurmalıdır. Ço- cuklar, büyüklerin küçük birer modeli değil, ayrı birer varlık- tırlar. Çocukluk, bir inkişaf devresidir ve bu inkişaf muay- yen kanunlara göre ilerlemek- tedir. Öğretmenin, bu inkişaf- taki hususiyetleri gözden ka- çırmaması lâzımdır, çocuklar. dan herbirinin istidat ve temi ” : 1. haalen kendini gösterir. Öğretmen, her çotu- ğu ayrı ayrı tetkik ederek her. biri hakkında istidat ve tema- yüllerine uygun tedbirler al- mak mecburiyetindedir,, Yukarıya aldığım fikirler an - cak Jean - Jaegue Roussetu gibi en radikal, en inkılâpçı pedağok- de bulunabilir cinsin. oloğinin parçaları pekü bu fikirlere İtiraz di z ter. ek mümkündür .tırları yazan adamın yıllardanbe- aasmı yapmaktan usân- de bunlardan baş- ir. Fakat iki tür- Tü anlayış Vardır: Bu fikirleri mantıki, zihni hadlar gibi almak ve o sınırlar içinde bırakmak, bi- ri de bu fikirleri büt eseri bu larm den *p verebilmek için ÖNCE a dikkat edelim: Bizim pedagojik İnançlarımızın — sami- miyetini gösteren, şey, bu inenç ların icabı olarak pratiklere yer emizdir. Yoksa bu inançların bir değeri yoktur. gibi çocuklarm, bü - kücük birer modeli olma- şu adi ğ | — Çocukta büyüklerin ihti. yaçlarını aramıyandır, 2 — Ç0- cukta büyüklerin kuvvetini ara- mıyandır, 3 — Çocuğu büyüklerin modeline göre terbiye etmiyendir. 4 — Çocuğu çocukluğun gelişece. ği muhit içinde bırakandır, 5 — Çocuğa, çocuğun gelişmesine ya” rıyan tekniği kazandırandır, 6 — Çocuğa çocuk faaliyetleri kazan- dırandır. 7 — Çocuğu iyi bir ç0. cuk yetiştirmek gayesini güden- dir. Programm bu nazariyatı iyi, fa. kat tatbikatı buna uyuyor mu ba- kalım? Çocuk, dünyanın sosyalleşmek ibtiyacmı en çok duyan medeni hayvanıdır. Onu sırf egoistlik çer- çevesi içinde görmek yanlıştır. LA - 4 ufak bir sosyete kurulur Tenha bir sokakta kendi başma taş ve çamurla oynıyan bir çocuk, eğer ikinci bir çocuğa tesadüf e- decek olursa şiddeti tarif edile - de büyük ve hususi bir iştiyakla onun yanma klaşır, derhal ufak bir sosyete teşekkül e- der ve iş bölümü başlıyarak elde bulunan teknikle hakiki yahut itibari cinsinden bir faaliyet baş- lar, Dikkate değeri olan nokta şu- ter hakikf olsun, sonuna kadar 808- mez derece dur ki bu faaliyet ister itibari, is- yal ve moral olan karakterini muhafaza eder, m nce bir yaratıktır, kemen ve mükemmel surette sosyalleş - meyi bilir. Çocuk çekiel kuvveti alniz oyunlarında değil, dersle - ev hayatında; sokak haya- tında, her zaman her ye: karşısına çıkan ey, smıf ve onun fertçi teşkilâ manıyım? 1 — Sınıf dağıtıcıdır, 2 — Sı. nf oturtucudur, 3 — Sınıf dinle. tieldir, 4 — Ve sınıf, sınıf olduğu için hertürlü sosyal teşkilâta karşıdır. Tam 25 yıl önce haykırdım ki smif morfolojisi bir İâboratusr, bir imalâtene, bir fabriks morfo- ZIMDI Yazan; ismail Hakkı Baitacıoğlu Muharrir diyor ki: Çocuk, dünyanın sosyalleşmek ihtiyacını en çok duyan medeni hayvanıdır. Onu sırf egoistlik çerçevesi içinde görmek yanlıştır. Tenha bir sokakta tek başına oynıyan bir çocuk, ikinci bir ço- cuğa tesadüf ederse büyük bir iştiyakla onun yanına yaklaşır ve derhal ve iş bölümü başlar. lojisi değil, bir kilise Mual'imin yeri bir bir “kürsü, dür Yukarıda bahsettiğim proğram bini kabul etmek demek bu sınıf teşkilâtını bozup ye: yal organizasyona elverişli peda. gojik bir teşkilât almak de: Bunun böyle olmadığını gör için programın o fikralacın la değer vermiyorum. yeri o- prens » BO8- 4 kinet bir müşahedeye geçe İğne Çosağu “çoouk yapan bassalardan biri de bizzat, şahsen müstahsil olması ve bu istihsalde maddi, manevi, büttin kuvvetlerile çalışmasıdır. Çamürla oymyan ara ba yapan, uçurtma yapan, gezen, oyun seyreden çocule'he Çocuk şahsiyet, maddi ve mane. Vİ birlik ve bütünlük anlatan varlıktır. Yalnız eliyle, yalnız fasile çalışan adamda olduğu gi onda şahsiyet parçalanması görül 2, Çocuk oyunları gibi bütün iş. lere “kendini vermesini bilen,, bir insandır. Halbuki bizimkiler de i. çinde olduğu helde bütün dün. ya mekteplerinde pedagoji nâmma yapılan şey çocuğun bu bir ve bü- tün olan şahsiyetini, istihsal ve ya şama birliğini parçalamak, onu lihsiz bir dinleyici, okuyucu hali. OKUYU Kırşehir Valisi B. Mithat Sayla-| mm köylerimizin yeniden teşkili hak. kındaki vâkıfane yazılarını okudum. Köyün adedini azaltmak bence mad. | deten imkânsızdır. Meselâ, Tarsus ve | Aziziye gibi dolaşılması birkaç güne tevakkuf eden iki yüz köylü kazaları |10 - 15 köylük kaymakamlıklar hali. İne getirmek nasıl mümkün olur? Köyler, yüzlercce senelerdenberi mer kezlerine mühtelif bağlarla bağlan. | | mişlardır. Onların hayati menfaatleri ne dokunmdıkça merkezlerini deği tirebilmek kabil değildir. Bir köyün ahalisi hangi kazanm pazarına gitmi. ye alışmış ise o kazaya bağlı olmak zaruretindedir. Bu arada yol mesele- #ini de düşünmek lâzımdır. Oyle köy- İlerimiz vardır ki, bugün bağir bulun- dukları kazalardan ziyade diğer ka»| zalara yakın oldukları halde aralarm- da müsait yal bulunmadığı için şim- diki merkezlerine tâbi olarak kal. mışlardır. Işte, bütün bu sebepler yü- zünden köylerin şimdiki kazalarmdan| ayrılması veya başka kazalara bağ -| * lanması doğru olamaz. MAKALELERİ Köylerin Sayısını Azaltmak İmkânsızdır - köylünün hayvanını idare edebilec ma ———— CU B. Saylama göre, her köy en aşağı 3000 nüfusl uolacaktır. Buna da mad. deten imkân yoktur. Bir köy yalnız köylünlün ikametine tahsis edilecek| evleri değil, hayvanlar için ahır, ağıl, samanlık, kümes, harman yerleri ve daha bunun gibi birçok müştemilâtı havi olmalıdır Böyle geniş, 3000 kişi- nin he mkendileri, hem hayvanları için lüzumu olan tesisatı köy gibi kü-| çük bir sahada toplamak mümkün de. ildir. Herşeyden evvel, köylüyü ve) mutedil iklimli, bol sulak yer bulmak lâzımdır, Köylülerin ikametgihlarmı ayrı, iftlik için lâzım olan müştemilâtı ayrı yaptırmak fikri, tatbik bakımın. dan faydalı bir netice vermekten u- gaktır. Köylü bütün efradı ailesile beraber çalışır. Çift sürülecek yerle çiftçinin yerletşiği yer ardsında en çok bir saatlik mesafe olmalıdır. Ak si halde köylü ile hayvanınm vakit ybetmek bakımından göreceği za - rar da büyüktür. , ue - Mİİ # 2 İİ İĞ sal eder bir hale getirmektir. ir fıkra B talebeye yaptırır ve kendi da daha; “Ö, bir ödev, kederikeni ia gözönünd yet ve istidattan âzami istifade et dır.,, Programım bu cü y fa 28, fıkra 10) üzerinde çok dü- şülndüm. Programm istidat ve ka- biliyet dediği şeyler nedi ba bunl, ğma, basma ksa çocuğun t6- de bulunduğu şarti nacağı, son derece yumuşak, vetler mi? Anlaşılan pro hazır ve bir derece katı yyül ediyor binasını, ter! mak istiy nenni © bu yapı sağlam olsun, Yülnız bizim de düşündüğümüz ta var. Bu ler kade dir. Son; rülür ve elle tutulur sanılan isti. datlara göre hareket etmek değil, şokkül halinde bulunsu addi ve manevi bir sih- hat havası içinde büyütmek on İ parça, ek kabul j öriğinal İ rmek, İsti- dadına gelince, tabiatin her belir. tis! gibi o, yaratıcı faaliyetinde serbest kalınca doğru yolunu ken- di Bulur. Bunu öğretmenden öğ sus ayrı bir hususiyeti vardır. Idar icraata başlarken bu muhitlerin ayrı- lıklarını, hususiyetlerini tutmak lâzımdır, Mehmet Rauf . Kırtasiyecilikle Böyle mi Mücadele Edilecek? Sarıyer ilk mektebini bu sene biti. Yen yakın akrabamdan bir çocuğun diplomasını almak için mektep baş me müracaat söyledi, İki gün evvel Maarif Müdür lüğüne gittim, diploma istedim. Bir istida ile müracaat etmekliğim lâ - zımmış. Hemen istideyi hazırlayıp tekrar gittim. Bu sefer öğleden sonra gelmekliğimi bildirdiler. Doğrusu garibime gitti, Çünkü es habr mesalihin müracaatları öğleden sonra kabul edilmek usulden bile ol- sa bunu daha evvel söylemeleri lâ » sımdı. Ben bu vaziyet karşısında Vali mu avinine gittim ve onun telefonile ma Hülâsa, her muhitin kendine mah- arifte istidamı kabul ettiler. Fakat Yabancı gazetelerdent Mareşal Biomberg'ip Roma Seyahatinin Sebepleri Moskovada çıkan İsvestin gazete- si, son nüshasında Alman Harbiye Nazırı Mareşal Blomberg'in Roma seyahatine tahsis ettiği siyasi maka- lesinde hülüsaten şunları kaydetmek- tedir: Beynelmilel şeraitin bilhassa Al meria bombardımanı ile keskinlestiği bir zamanda Alman Nazırı memleke- tinden ayrılmak ve bir Roma seya- hati yapmak İmkünm: bulmuştar, Nitekim “Faşist rejimi isimli gazetesi Blomberg'i selâmlarken Av- rupanın bugünkü kadar hiçbir za- man harp tehlikesi sısında olma» dığını a ân etmektedi Binaenaleyh İtalyanın resmi organla- gözönünde at ettim, Diploma İn rı Blomberg'in seyahatini, harp İle | alâkalı gösterirken © İngiltere ve İ Fransa adresine birtakım tehditler. de ve telmihlerde bulunmayı faydalı saymışlardır. İ Bu tehdit usulü yeni değildir. Teh- dit ve şantaj usulü Roma - Berlin İ mihverinin ilk teşekkülü güntinden beri en büyük silâhıdır. Bizzat bu mih ver, bir şantaj o vasıtasından başka birşey değildir. Alman ve Italyan ka- taatiyle filolarmın İspanya İşlerine müdahalesi de, bitiabi İngiltere ve Fransa sulh yolu ile birtakım avans- lara razı olmadıkları takdirde işin kuvvetle hallolunacağı zel mek için baş başka birsey değildir. Ful dahalelerdeki © muvaffakıyetsizlikle, bilhassa İspanyada, İtalyanların uğ radıkları bazı hezimetler bu yeni şasi taj usulünün zaferi temin edeceğinde artık şüphe uyandırmıştır. Almanlar bu hezimetelerden kendi menfaatle. ine birşeyler çekmek yolunda he- İ men östifadeye çalıştılar. Mussolini İde buna karşı İngiltere ve Fransaya yaklaşarak Alman iştihalarına Tuna» dan sed çekmek yolunu hemen düşün- İ miye başladı. Fakat Mussolini'nin bü- tün bu oyununu, yine bizzat Roma- Berlin mihverini, Londrayı kazanmak için yeniden bir vasıta gibi kullanıl. mak isteniliyor. Bu mihvere hem Al İ manya, hem Italya ancak bunun için sarılmaktadırlar, maksatla Almanyanm İtal tediği, Habeş “meselesi hallolsa bile. İtalyanm Akvam Cemiyetine dönme- İ mesidir. vurulmuş Rlomberg'in seyahati bütün bu se- beplerle si bir teftiş seya- i ir, Çünkü Ingiltere ve Fransa tistünde Roma - Berlin son tazyikine hazırlanmaktadır. Bu son tazyik ve İspanyada Alman - İtalyan filolarının müstakilen bir kontrol sis- temi tesis etmeleri, yani Cümhuriyet. ci İspanyayı fiilen muhasara ederek resmen harp ilân etemeleridir. Şimdi Blomberg'in önünde İtalya hava, deniz filoları ile kara ordasu, bu yeni manevra için ne kadar hazır olduklarını göstereceklerdir. Bir Genç Kız Dağa Kaldırıldı (TAN) Ka yünden Kadir oğlu ismindeki genç. çok sevdiği Mehmet Zelihayı bahçesinde çalışırken dağa kaçırmış» tır, Omer yakalanmış, adliye tahki. kata başlamıştır. ğ kizi ZİLEDE MEKTEP SERGİLERİ AÇILDI le (TAN) — İlkokul talebeleri en ders yı de yaptıkları, ikları ve gördükleri işlere git * aksi tesadilfe bak müdürlükte diplom muş. Bu vazi müracaat if raf ödenerek aldırılmasını bildirmiş. Ancak mâar müdürlüğü nedense parayı yatırıp aldırma! miş. Bu vaziyet karşımda bana; İgün sonra geliniz.,, denildi, Halbuki” İ üç gün sonra paza: daireler tax | tildir. açmış bulunduğu şu sırada, kaldığım şu muameleye ne mâna rilmek lâzımgel yiniz,

Bu sayıdan diğer sayfalar: