19 Nisan 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

2 No. 34 a Gülün Yazan: M. SIFIR Hem Teh- ç likeli Bir Velvele Ile Karşılaşıyoruz ir noktaya kadar hep lehi- mize giden'tesadüf, birden- ire aleyhimize döndü. Tam Arak- sİ paketi dışarıya attığı dakikada Maksvel karargâhına mensup iki İngiliz polisi, tesadüfen Alekonün €vi önünden geçiyorlardı. Evden atılan paketi birkaç sivilin yakala- dıklarını, otomobile koştuklarını, o tomobilin son süratle Galataşaray hamamına doğru yol aldığını gör- düler, Polisler, bu hareketleri ve hele bulmadılar, A- lekonun evinde bazı işler döndüğü ne hükmederek köşebaşındaki sabit noktada bulunan müttefik polisle- Tini yardıma çağırdılar. Bir taraf. tan da işi Abunozdaki Maksvel karargâhına telefonla bildirdiler. Kapı önünde peyda olan bu teh likeli vaziyetten bizim hiç haberi- miz yoktu. Kapı önünde bekliyen © tomobilin süratle uzaklaştığını ses lerden anladık. Madam Eftik ile Araksinin vazifelerini başardıkları na hükmettik. Teşebbüsümüzün tam bir muvaffakiyet ile neticelen mesinin verdiği neşe ve sevinç için de şaşkına döndük. erhal evi terketmek ihtiyat lı bir hareket olacaktı. Bu- nu birkaç dakika kadar geri birak- tık ve ihmal ettik. Bu aralık sokak ve kapının önü bir kısım halk ve biribiri ardınca Ballar ve Maksvel karargâhlarından kamyonet ve oto mobillerle gelen İngiliz asker ve po lisleri #e dolmuştu. Herkesin ağ- zından türlü türlü rivayetler dö- külüyordu; hattâ akıyor ve boşalı- yordu. Kimi Anadoludan gelen birkaç Türkün Alekoyu ev halkı ile bera- ber kestiklerini, kimisi de kesilen- ler arasında birkaç İngilizin de bu lunduğunu üyorlardı. Böyle herkes tarafından ayrı ayrı notalar la çalınan hsvalarla ortalığı kör- ku sarmıştı. Ağızdan kulağa sürat- le geçen bu asılsız, fakat son de- recede heyecanlı rivayetler İngiliz polis karargâhlarına kadar erişmiş ti. Her taraf harekete geçmişti. Sü- ratli ve ciddi tedbirler alınması İ- çin şiddetli emirler verilmişti. Beyoğlu caddesi, Ağacamli ile Galatasaray (oarası süngülü İn- giliz müfrezeleri ile kesilmişti. Ne halkın ve ne de otomobil ve tram Vayların geçmesine müsaade olün- müyordu. Bu iki nokta arasındaki sahaya çıkan yan sokak başları da tutulmuştu. Büyük caddeye hiç kimsenin çıkmasına imkân verilmi yordu. Boş kalan sahada da beşer kişilik müfrezeler gezdiriliyordu. Suterazisi sokağının vaziyeti büs bütün başka idi Burası bir harp meydanındaki müdafaa siperlerine benziyordu. Mikdarları elliye va- ran İngiliz nefer ve polisler! silâh elde, başlar yukarda, gözler Ale- konun pencerelerinde ve âdeta bir taarruza karşı bekleyiş vaziyetin- de bulunuyorlardı. Tam kapının ö- nünde biri büyük rütbeli üç İngiliz zabiti kapıyı açtırrnak için çanın i- pini koparırcasına çekiyor, kapıyı tekmeliyor, sarsıyor ve bağırıyor- lardı, Fakat her nedense bir türlü kapı açılmıyordu, Vaziyet hem gü Tünç, hem de tehlikeli idi. O sırada bir tek silâh patlasa, eller tetikte bulunan askerler evin bütün cep- hesini, pencerelerini yaylım ateşi- De tulacaklardı. Bir düzüye çekilen kapı çanının Tercüman Aleko ağzını açıp nefes almaktan bile çe kiniyordu. Odayı saran bu mezar sükünetini yalnız, arasıra işitilen kesik ve boğuk kadın hıçkırıkları belli belirsiz bozuyordu. iz, tehlikeyi derhal kavra- mıştık. Bir hamlede salona geçerek sokağa bakan pencereler- den birini açmış, vaziyeti olduğu gibi görmüştük. Sokağı dolduran ka labalığın ve hele süngülü askerlerin çokluğu bize doğrusu garip görün dü. Ahmet Bey hem pencereden dışarı bakıyor, hem de telâşlı telâşlı soruyordu: — Bunlar ne Razi? Bu kadar as- kerin toplanışma bakılırsa bu 80- Kakla herhside mMunun bir nadse geçmiş olacak, Acaba, bizim çocuk- lar mı tutuldu, dersin? , çocuklar tutulma- iba biz tutulacağız. Ağzını hayra aç. Hem öyle de olsa bizi tutmak için bu kadar as- ker getirmeye ne lüzüm var? Her halde başka bir sebep olacak. Ben sinirli sinirli şu cevabı ver. dim: — Ahmet. Polisliğe başlama. As ker buraya geçit resmi için getiril medi ya!.. Hem baksana, evin ka- pısı yıkılırcasına vuruluyor. — Evet öyle, şu halde bizim ço- cuklar tutuldular ve bizim bura- da bulunduğumuz anlaşıldı. — Ne oldu ise oldu, şimdi başı- mızın çaresine bakalım. , — Kaçacak mıyız? — Karşılarında sabit hedef gibi duracak değiliz ya, elbette kaçmak için çalışacağız. — Ben buna imkân görmüyo- rum... , 0 halde ne yapacağız? — Bu heriflere hayatımızı pa- halıya satsak... — Pisi pisine ölmek, mânâsız ve maksatsız birşey... Hem de hükü- metin başına hiç yoktan bir gaile çıkarırız. — Şu halde?.. Ahmet Bey sözünü tamamlıya- | mamıştı... Korkusundan yukarı kata kaçan (Araksi) nefes nefese salona giri- vermişti. Ve bir kanapeye yığılıver DENİZ ve LİMAN : Ticaret Filomuz (400 Bin Tonaja IÇıkarılacak Denizbarik umumi müdürlüğü, ban kaya bağlı deniz ticareti filomuzun mevcut tonaj miktarını tesbit etmiş tir. Hâlen, 197,780 i denizyolları işlet mesinde olmak üzere 250 bin gayrisa fi ton hacminde gemi bulunmakta dır. Denizbankın, yaptırılmakta olan küçük, büyük gemilerile bu miktar 939 senesinde 300 bin tonu bulacak - tır. Denizbank, mevcut tonajı süratle artırmak kararında olduğundan ve ye ni vapurlar geldikçe eskilerinden bir kısmı kadro harici bırakılacağından ön yeni gemi daha ısmarlıyacaktır. Tonaj miktarı birkaç sene içinde 400 bine çıkacaktır. Patlayıcı Madde Antreposu Mayi mahrukat antrepoları talimat namesi 22 Nisanda tatbike konacak- tır. Bu talimatnameye göre petrol, mazot, gaz ve emsali mayi mahrukat antrepolarında sıkı emniyet tedbirle- ri alınması ve yangın söndürme terti batı bulundurulması icap etmektedir. Mevcut antrepolar bir Serviburnun- da, iki Çubukluda ve bir de Kartalda olmak üzere dört tanedir. Gümrük başmüdürlüğü talimatna- e esasları hakkında memurları ten vir etmek üzere, başmüdürlükte bir kurs açacaktır. # Gümrük işleri üzerinde tetkikler yapan müfettiş Rahmi ve Hâmit Av- Tupadan dönmüşlerdir. Rahmi, İsviç- re ve Belçikada, Hâmit te Almanyada tetkikler yapmışlardır. | Gümrük tarifeleri bürosu müme - yizlerinden Sabahaddin Amerikada, müfettiş Zeki de Avrupada tetkikler yapmaktadir. Haziranda iki müfettiş drha Avrupaya gönderilecektir. 4 Paket postahanesi nizamnamesi- Ela Ketlyiinire Asla Bley seen İken si bla başlanacaktır. Nizamnamenin İstan - bulda tatbik olunması bir ay için tec- rübe mah bütün Tü tinde olacak ve haziran- d kiyede tatbike geçilecek * Sirkecide boşaltılmış bir ambar da çalışan Sirkeci gümrüğü için, ya- kında, eski Vagon Li idaresinin bulun duğu ve şimdi Sirkeci polis ve inzibat memurluklarına tahsis edilen bina ya nında ayrı bir bina yapılacaktır. * Denizyolları işletmesi müdürü Raufi Manyas dün Ankaraya gitmiş- tir. Raufi, Ankarada, Denizbank mü- dürü ile yeni vazifesi etrafında te» maslarda bulunacaktır. # Deniz ticaret müdürü Müfit Nec det Deniz, Mersinden İzmire gitmiş - tir. Müfit Deniz, İzmirde de, tetkikler de buhunacaktır. Kendisinin, “deniz- yolları ve süngercilik etrafında da tet kiklerde bulunduğu bildirilmektedir. ke Tahsin Uzer Geldi Bir müddetenberi Pariste tedavide bulunan Şark vilâyetleri umum! mü- fettişi Ray Tahsin Uzer dün sabahki ekspresle Avrupadan şehrimize gel - miştir. işti, Sayıklar gibi kesik kesik: — Aman Beyler dedi. Mahvol- duk. Paketi verirken İngiliz polis- leri gördü. Galiba adamlarınız kaç tı. Polisler kapıyı kıracaklardı. Ef- tik korkusundan kapıyı açtı. Ben kaçtım. İngilizler geliyor. (Devamı var) BELEDİYEDE : Asri Mezarlığa İEn Fakir Ölü 100 liraya gömülecek Şehir Meclisi dün toplandı. 931 ve 937 yıllarında kıdem zammı aldıkları ; halde henüz bu zamlardan istifade €tmemiş olan 600 den fazla ilkokul öğretmenine hazirandan itibaren kı dem zamlarının verilmesi hakkındaki tezkere ve liste bütçe encümenine gönderildi Hamamcılara verilecek terkos su - yunun on beş kuruş yerine on kuruş olarak ödenmesi hakkımdaki teklif) bütçe encümenine gönderildi. Asri mezarlığa gömülecek ölüler - den alınacak ücret için Yapıları tarife münakaşa edildi. Bu tarifede asgari ücret 100 lira olarak tesbit edilmiş, azami ücretin takdiri makama bıra - kılmıştı. Fakat mezarlıklar müdürü ta rafından verilen izahat üzerine tarife olduğu gibi kabul edildi. Yeni belediye zabıtası talimatname inin müzakeresine geçildi. Pasta, şe kerleme ve emsali maddeleri yapan yerlere ait fasıl, mevcut ahşap düle- kânlarda bulunan. .bu-“Ksbil yerlerin çalışamıyacıkları hakkındaki kayıt, | kaldırılmak suretile diğer maddeler kabul edildi. Talimatnamenin süt satan yerlere âit kısım, bu dükkânlarda boza, şira- | dan manda yiyecek satıldığı takdirde | lokantalar faslına tâbi olmaları kay- dile kabul edildi. Tereyağ yapan yerlerin başka mü-| esseselerle birleşik olmamaları karar | laştırılarak talimatnamenin bu faslın daki diğer maddeler olduğu gibi ten- sip edildi. Bundan sonra şerbet, boza, sirke ve turşu yapan yerlere ait fasıllarda mü |“ zakere ve kabul edilerek toplantıya | nihayet verildi. Etlere damga vuruluyor Ka - İlelerine mâni olmak üzere | mezbahada kesilen hiyvanlara mez | tin cinsini gösteren damgalar vurul- bahanın damgasından başka bir de e- masına evvelki gündenberi başlanmış tır. Bu damgalar etlerin muhtelif yer- lerine vurulacak ve bu suretle kasap- ların hile yapmalarına imkân bıra - kılmıyacaktır. | Müstakbel imar plânını tetkik e-| den komisyon dün sâbahtan akşama kadar çalışmıştır. Komisyon Son top- lantısını yarın yapacaktır. 4 Ekmek ve İrancelâ fiyatleri ge- lecek of”beş-için olduğu gibi bırakıl mıştır, *X Karaköy meydanında bulunan ve seyrüseferi işgal ettiği anlaşılan sapların hi tramvay direklerinin derhal-söktürüT |, mesi için şirkete emir verilmiştir; * Hava tehlikesinden korunma ko misyonu bü hâfta toplantıya çağırıl- mıştır. Komisyon yapılan diğer işler ve hazırliklarla beraber gaz kursları- nın faaliyetlerini de tetkik edecektir. X Valde Hanımın harap kısımları nın sakinlerinden boşaltılmaları bir karar verilecek olan vilâyet hıf - assıhha komisyonu perşembe günü toplantıya çağırılmıştır. * Bazı Anadolu belediyeleri, bele- diye zabıta talimatnamesi yapmak ü- zere şehrimiz belediyesinin tatbik et- tiği talimatnameden istemektedirler Belediye yeni hazırlanmakta olan ta- Umathame basılınca, Anadolu beledi. yelerine bunlardan birer tane gönder- miye karar vermiştir. YERLİ HABERLER MAARİFTE: Fransız Alimi feransını Verdi Paris üniversitesi sosyoloji profe- sörü Mariş Halbvaks dün ilk konfe- salonunda vermiştir. Fransiz profesörü heyecanların kol jlektif ifadesi, İriyeleri kısaca izah ettikten sonra şun ları söylemiştir: | “Gerek heyecanların ifade tarzları, gorek bizzat heyecanm şuuru kollekti vite ile sıkı sıkıya alâkadardır. Şüphe siz bazı sessiz ve deruni kalan heye - canlar yok değildir. Fakat bunlar bu heyecanların ferdi olmasından değil, heyecan duyan kimsenin kendi heye- canını anlatmıya elverişli bir kütle )karşısında bulunmamasındandır. O zaman ferdi muhayyel bir kollektivi te düşünerek onunla hemhal olmakta- |dır. Profesör bundan sonra folklor ve İetnoğrafyadan birçok misaller getire- rek heyecan ifadelerinin kollektif ol- İduğunu ve daima-içtimai kadılar İ- çinde tahakkuk ettiğini söylemiştir. Fransız profesörü ikinci ve son kon İferansını yarın saat 18 de hukuk ve iktisat fakülteleri birinci dersanesin İde verecektir. Mevzu “nüfus ve iktısa tanbulda “Mürkiyede nüfus meselesi. jetrafında tetkikler Yapmaktadır. Karagümrük Ortaokulü Karagümrük Ortamektep binasının temelatma resmi dün sabah saat 11.30 da yapılmıştır. Hacı Feyzullah medre sesinin arsasında yapılmıya başla- İnan binanın temeli atılmadan önce ali kısa bir nutuk söylemiş, sonra emele İlk malayı vurmustur, Bünu waâarif müdürü Tevfik Kut, Fatih maarif memuru ve diğerlerinin mala İları takip öylemiştir. Hazırlarian bü- ere çay ikram edilmiştir. Mektep 58 bin liraya çıkacaktir. İMOTEFERRİK : Gıda Maddeleri Nizamnamesi - Sıhhat Verareti, gıda maddelerinin Tasıflarını ve yapılış tarzlarını tes İbit eden bir nizamname hazırlamıya İbaslamıştır. Nizamnamede yağ, sür pekmez, pastırma ve sucuk gibi hal. İkin zaruri ihtiyaçlarından olan mad- delerin ne şartlar altında ve ne şekil de hazirlanacağı hakkında hükümler vardır. Nizamname projesinde halkın sıh - hatile oyniyan âmiller hakkında cez- ri hükümler vardır. Bilhassa pastır- ma ve sucuk İimalâtının, halkın sıh - hatini gözetmiyen bir halde olduğu tesbit edilmiştir. Bu yüzden de Kayse ri sucuk ve pastırma imalâthanelerin- de bir müddet evvel Sıhhiye Vekâle- tince kapatılmıştı. Piyasada makbul İolan Kayseri pastırma ve sucukları, Sıhhat şartları haiz mezbaha; inşa « sından sönta iyi bir şekil alacaktır. Bu husustaki hazırlıklar ilerlemekte- dir. İ # Ayakkabıcılar esnafı dün toplan- İmışlar müddeti dolan idare heyetinin İ yarısını değiştirerek yeniden seçim İyapmışlardır. Sebze bahçivanları ce- İmiyeti de bugün toplanarak seçim ya- pacaktır. çıkardığı âhenksiz ve acı seslerle | demir kapıya biribiri arkasına in- dirilen yumruk ve tekmelerin bö- ğuk gümbürtüleri, İngiliz zabitleri nin bağırıntıları ile karışıyor, evin her tarafında korkunç akisler ya- pıyordu. Bizim karanlık odadakiler, böyle âni olarak ortalığı saran bu kesif karanlıktan sonra birdenbi. re nereden geldiği anlaşılamıyan bu esrarlı gürültülerden bayağı korkmuşlardı. Her birisi oldukları yere sinmişlerdi. Hattâ başçavuş bi HÂDİSELERİN RESİMLERİ : 1 — Üçüncü Umumi Müfettiş Tahsin Uzer, Paristen, geldi, 2 —Dün Ka yakkabıcılar cemiyetinde yeni seçim yapıldı, sandık başımda reyler topla» Dün Birinci kon- ransını'edebiyat fakültesi coğrafya mevzuunda evvelâ he İyecanlar hakkındaki muhtelif naza- di şartlar,, dır. Fransız sosyoloğu Is- |” 19-4.938 | Ankaradan Telefon ve Telgrafla Hariciye Veki Seyahatten Döndü Ankara, 18 (Tan muhabirinden)— Hariciye Vekili Doktor Tevfik Rüş- tü Aras, bu sabah beraberindeki 26- vatla birlikte, Toros ekapresile şeh- rimize döndü. İstasyonda Hariciye Vekâleti Vekili ve Adliye Vekili B. Şükrü Saraçoğlu ile birçok zevat ta rafından karşılandı. İktisat Vekili Ankarada Ankara, 18 (Tan muhabirinden) — Viyanada kızının yanında bulunan İk tısat Vekili Şakir Kesebir bugün An- karaya döndü. Meclise Verilen Lâyihalar Ankara, 18 (Tan muhabirinden) — Dahiliye Vekâleti vilâyetler umum müdürlüğü teşkilâtına bir de levazım müdürlüğü ilâvesi hakkındaki ka - nun lâyihası meclise verildi. Oyun aletlerinden alınmakta olan resimlerin de belediye ve köy idarele rine devri kararlaşmış, bu husustaki kanun lâyihası meclise verilmiştir. Çocuk Esirgeme Kurumu Yardımları Ankara, 18 (A.A.) — Çocuk Esirge- me Kurumu Genel Merkezi tarafın - dan son bir ay zarfında 4435 çocuğa yardım edilmiştir. Bunlardan 615 hasta çocuk ve an- ne genel merkezin polikliniklerinde bakılmış ve tedavi edilmiştir. Ayrı Cardiş bakımevinde de 607 çocuğun dişleri büknış ve tedavi edilmiştir. 2453 çocuk ve amı. cenel merkezin banyolarından istifade etrnstir, Süt damlasından her gün 141 çöv- j ğa süt verilmiş ve bir ay zarfında ye” kün olarak 1345 kilo süt tevziedilmiş tir. Yardım için genel merkeze başvu zan 13 yoksul yavruya para yardımı yapılmıştır. Ankara ilk okullarında ki aayıf vo kimsesiz çocuklar içine lan aşhaneden her gün 603 çocuğt sıcak etli öğle yemeği veril iy Kurumun Keçiörendeki anakucağı” nı görünüz. Dikkat ve şefkatle be" Jan yurt yavrularının gağı's71 VE İseleri sizi sevim: cektir. ! e MFMT FKETT Zey ik Kursu Müğla, (TAN) — Bu yıl v çinde 16 muhtelif yerde zeytin bud#” ma kursu açılmış ve burada zeytif” Yik işleri nazari olarak anlatıldığı bi zeytinliklerde de tatbikat yap mıştır. Kurulan dikme zeytinlik nin adedi 150 ye yakındır. 800 kişi ehliyet kâğıdı verilmiştir. Zeytinliklerde budama işleri #99$ ermiştir. Yakında mıntakanın her (9 rafında aşı faaliyetine geçilecektir Vanda Kurtuluş Bayram! Van, (TAN) — Şehrimiz, yi di) kurtuluş yılını büyük merasimle F lamıştır. Her taraf bayraklarla lenmiş, müteaddit taklar kurul! tur. Gündüz resmi geçit yapı! nutuklar söylenmiştir. Gece fens” layı tertip edilmiş, halkevi güzel temsil vermiştir. * Bergama, (TAN) — mandanberi hasta bulunan mz Nafiz Özçelik, berayi tedavi tanbula gitmiştir. Urun * TAKVİM ve HAVAİ 19 Nisan 1938 Kasın İĞ Rum 1S Nisan sw İ Arabi 1957 | Sefer: 18 İ Güner 516 | indi: 1550 ün: 30 — Öğle Akşams ef YURTTA HAVA i VAZIY bulutlu ve mevzi! yağışlı geçmis Ti Cenup Doğumu, Doğu ve Karadeniz rüzgâr cenubu gürbi üstikemetiei 2 A 3 metre hızla esmistir. ai Saat 14 te barometre 700,6 mil Hararet en çok 13,9 ve en a 6İ