19 Nisan 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

Yazan: Ömer Rıza DOĞRUL Psitere ile İtalya tarafından imza edilen anlaşma, İngilte- | Tenin içinde, Britanya İmparatorlu - | na ve Avrupada, umumi sulhü teh eden çerginliklerin birini olsun, Setadan kaldırmak, yahut bu yolda müspet bir adım teşkil etmek dolayı- iYi karşılanmıştır. Anlaşmayı bu mdan takdir etmiyecek bir kimse | yoktur. Fakat, bu umumi telâkkiye $ Teğmen gerek İngilterenin içinde, ge 4 SEX dışında anlaşmayı iyi karşılama - Yanlar vardır. Bir kere İngilteredeki Liberallerle Sollar, hattâ sağların bir cenahı anlaş A aleyhinde vaziyet almış bulunu - vorlar, İngiltere matbuatının neşri ti bu fikir çe içtihat ayrılığını apa- Sık göstermektedir. Meselâ Tyms ile Deyli Telgraf, hü- Kümetin siyasetini tasvip ettikleri ve gireli bir anlaşma devresinin açıl ını, Chamberlain'in körükörüne bu *ğa düşmek üzere hareket etmedi- Binin anlaşıldığını söyledikleri halde Yine muhafazakâr olan ve Mister E- in fikirlerine tercüman olduğu ehen Yorkshire Post gazetesi an- anm İngiltereye bir şey kazan - dığını, fakat Düçenin nüfuzunu iye ettiğini anlatıyor. Liberal olan Mançester Gardyanın talensı ise çok acıdır. Bu gazete, Peryalisi devletlerin hep başka- abına, hem başkalarını feda dy <X pahasına anlaştıklarını söyle- İ Sonra vaktile Fas, Mısır ve İ- Yan hesabına flar tertip olundu - 8, şimdi de emperyalist devletle- Habeşistan ve İspanya üzerinde gark ederek anlaştıklarını ve yap- Ne işe de heynelmilci barış adı iklerini anlatıyor. ylibarat olan News Chroniele de ay- #irdedir. O da İngiltereye temin! İİ Çoban her istifadenin şarta bağlı ol. 1 çiğ Söyledikten sonra anlaşma İr müsaleha değil, fakat bir müta- Sayıyor. Llütarekeleri ya #öni miüesdeliler, barışmalar takip ettiğine göre ti *hi mütarekenin encamı da he - #nlaşilmış değildir. ili amele partisinin gazetesi o- nir Herald, son anlaşmayı İtal iy 1NA * «ti bir zafer ve Milletler Keş eti idealine» iriimiş bir d maktadır. İngiliz amtie pe. Chamberlain'in yumuşak söz. sarta bağlı vaitlerle iğfal olun- ve onun bunlara kanarak Mil Cemiyetine hiyanet ettiğine ka- ŞİŞE ie Mm İmparatorluğunun her ta ei gelen haberler Chamberlain Za in geniş bir ölçüde revaç ve —“ Kördüğünü anlatıyor. var Yeeiltere haricinde anlaşmayı eydi karşılamıyan bir memle - e yetsi İspanyadır. İspan- MN i reisi doktor Negrin, an- UZAK ŞARK: Japonlar cepheye Takviye Kıtaları Gönderiyorlar Nevyork, 18 (Hususi) — United Press'in Uzak Şarktan aldığı haber- lere göre, Japonlar, cenubi Şantung- da son günlerde kaybettikleri yerle- ri tekrar işgal etmek için bu cephe- ye büyük imdat ve takviye kuvvet- leri göndermişlerdir. Diğer taraftan, Japon hava kuv- . İvetleri, Kanton ile Hong-Kong öre- sındaki esas muvasalayı temin eden ana köprüyü tahrip etmiştir. Bura- sı Çin İle hariel ölem arasındaki ra- bıtayı temin eden biricik hattır. Çin- liler, derhal hattı tamir etmek için faaliyete geçmişlerdir. Moskova tekzip ediyor! Moskova, 18 (A.A.) — Tass ajansı bildiriyor: Ulanbator'dan gelen malâmatta, 4 nisanda Mongolistan halk cümhuriye tinin 20 askerinin iç Mongojistana gi- rerek AbaNUTU işgal ettiklerine ve üç Japonu alıp götürdüklerine dair Lo- furi ismindeki Japon gazetesi tara- fından verilen haber reddedilmek - tedir. Keza 4 nisanda 20 askerin Tar- nler'in şimealinde bir mevkie hücum ettiği ve çarpışma neticesinde üç Ja- ponu hersBer götkrmek suretile çe kilmeye mecbur kaldığı hakkındaki haber de doğru değildir. MACARİSTAN: Yahudiler, Son Kararı Şiddetle Protesto Ettiler Budapeşte, 18 (A-A.) — Başvekil Daranyi, Esti Ujsag gazetesinin bir muharririne beyanatta bulunarak, ya hudiler aleyhinde muayyen bir nis- bet tayin eden kanun ahkâmının mu- tedil olduğunu ve alınacak daha ra- KAL adbirin memleket iktısadiyar tinin müvazenöğint bozmak tehlikesi Di arzettiğini söylediği sırada Macar yahudilerinin milli Ofisi gazeteler- le şiddetli bir protestoname neşrede- rek mezkür kanun projesinin hukuk müsavatı prensibine bir tecavüz vo yahudilerin maddi ve manevi mmev- cudiyetleri için bir tehdit olduğunu kaydetmiştir. İstanbul İmece prolesto etmiş ve İn eğin bu anlaşma ile İtalyanın in müdahalesini resmen tanı ederek bu hareketin dü - 4 mi göstermiştir. anlaşmanın ve Akdenizde - ie hizmetini takdir edenle- arana sığdırmadıkları tak Me Ya istilâsının bu şekilde ta ye e bu istilânm İspanya har- | ye devamına göz yum - e halkı iki partiye ayrılabi hı İki parti biribirile de döğü- A dye müdahalelere göz yum dakayiköndür. Fakat bu ha- MT leri tanımak, yeni bir Elekirik Derdi Hailedildi (Başı 1 incide) tiyacının gösterdiği zarurete binaen İstanbulun elektrik tesisatının, sakat zihniyetli birtakım toplama ve fen kabiliyetinden mahrum adamların &- linde, daha fazla sürüncemede bira- kılmasına müsaade edilemez. Bu defa müzakere edilmek üzere ibzar ederek getirdikleri 35 voltluk projenin tetkiki es- nasında teknisiyen murahhasla- rın izahat vermekten âciz olduk- iş Bay mle getirir ve bu teamiil 0lü en ancak zarar getirebi- tal Srih mukadderatına hâkim bayt 38, hiç olmazsa Avrupada Vak, Yet görüyordu, İspanya Mayggk bulan harlet müdahale. aşi im “sası temelinden sar - e, eri ae fikrile hareket etmek üç iy Vik eder, arta, “içi İspanyada bu şekil- hi bil, Anlaşma daha başka yer iyi kay İtalya ve Almanyada ke Mizeçiy anmaştır, | Yldeyy, 8 Merkezde olduğunu! önleriz ya 7ONİ anlaşmanın, yeni! Ana, ia Viz menin adan tatbik sa - Börüy oyy SUğumuzU ilâve, ları ve talep edilen birçok malü- matı İstanbuldan istedikleri hay- retle görülmüştür. Projelerin ih- tiyacı katiyen karşılıyamıyacak vaziyette bulundukları da anla- şılmaştır. Bu vaziyete göre, Ve- kâlete takdim edilen projelerin, FİLİSTİN : Filistin Fevkalâde Komiseri Sir Arthur Bir Çarpışma Esnasında 50 2 Kişi Öldü Kudüs, 18 (A.A) — Paskalya gü- nü burada kanlı hâdiseler olmuş, bir çarpışma esnasında elli kişi ölmüş- tür. Akşam Kudüsün Yahudi mahal- lesinde bir bomba patlamış ve bir ih- tiyar ölmüştür. Hayfada bir Arap kahvesinde de bir bomba patlıyarak müşterilerden birini öldürmüş ve yoldan geçen se- kiz kişiyi yaralamıştır. Portakal top- kulmaktadır. Bununla beraber bu 4- mektedir. Komisyon, esasen telkin edilen fa- kat tatbikatta müşkülâtı mucip olan memleketin taksimi imkünlarını tet- ik etmiye memurdur, — —. TUNUS. Yeni Tedbirlerle Sükünet İade Edildi Tunus, 18 (A.A) — Neşredilen bir tebliğde vaziyette hâsıl olan sü- künet nazarı itibara alınarak yarın- dan İtibaren gündüz ve gece seyrü- | » İseferin serbestçe yapılmasına müsa &de edilmesine karar verilmiştir. Altı kişiden fazla grupların top- lanması memnpuiyeti ipka edilmiştir. Kaza, geçende hizmetinden çıkâ- rilan bir şimendifer memurunun kas ten makası bozması yüzünden vuku bulmuştur. Mücrim tevkif edilmiş- tir. fen kabiliyetinden mahrum te sisatım bozukluğunun takdirin. den âciz müptedi kimselere ge- lişigüzel (yaptırıldığı anlaşıl- raştar. Şirketin artık bir anlaşmıya yanaş- « ve şehir ihtiy e de sahibine ve aslına bırak- ması zamanı yacının takdir ve) Sovyet Ruryanın yeni Ankara sefiri B. Çerencie? dün sabahki ekspresle şehrimize gelmiştir. B. Çerençie?, bundan evvel İzmir başkonsolosluğunda bulunduğu için Tür. | LA: ni Kiyenin yabancı değildir. Yeni sefir, Cümhurrelsimize ilimatnamerini vermek gelmiştir, diyebiliriz., "üzere bugün Ankaraya gidecektir, Bu resimde, B. Cerenclefi refika ile görüyoruz. olan şehirlerde ikinci sınıflardan 150, İspanya Harbi Frankistler, Tortoza Üzerine Yürüyorlar Londra, 18 (Hususi) — Ispanya- daki harp vaziyetine dair asi kay- anklardan alman haberlerde Fregi- nals'ı işgale muvaffak olan Frankist- ler Tortoza istikametindeki ileri ha- reketlerine devam ettikleri bildirili- yor. Bu kıtalar bu sabah, Ampasa, Masdenberge ve Santa Barbarayı da işgal etmişlerdir. Ayni kaynaklar, bu havalide cüm huriyet kuvvetlerinin şiddetle mu- kavemet ettiklerini haber veriyor- lar. Bu beklenmiyen mukavemet kar şısında asi kıtları, biraz gerilemek mecburiyetinde kalmışlardır. Fakat, bu gerileme, stratejik bakımdan ya- pılmıştır. Diğer taraftan Havas ajansı mu- habirinin Saragosadan Anadolu ajan sına verdiği haberlere göre; Franko kuvvetleri Pirene hududuna doğru yürümiye devam etmektedirler. Neş redilen resmi tebliğlerle salâhiyettar mahfeller bu hususta büyük bir ke-| tümiyet göstererek müphem bazı FRANSA: malümat vermekle iktifa eylemekte- dirler. Frankistler, dün hatlarını tashih ettikten sonra Akdeniz cephesi şu suretle teşekkül etmiş bulunuyordu: Cenupta hat Tirig'in önünden, Ca ti'nin cenubuna takriben 10 kilomet- relik bir mesafeden geçmekte ove Bonicarlo'nun tahminen beş kilomet re cenubunda denize inmektedir. Şimalde hat sahilden Vinaroz'un takriben 12 kilometre şimalinde bir noktadan başl ak mukabil sırtla- rı Frankistlerin elinde bulunan La Sierrayı baştan başa katettikten son- ra Uldecona'nın dört kilometre şima- linden geçip Cherta ve Tortoza'nın arasında Ebre'yi katetmekte ve Be- nifallet ve Benisanet önünden dola- şarak nehrin cereyanını takip et- mektedir. Cümhuriyet kaynaklarının Bar- selonadan verdiği haberlere göre, Le- rida havalisinde cümhuriyet kuvvet- leri asi ileri hareketine karşı şiddet- le mukavemete devam etmektedir. İNGİLTERE: Başvekil Daladyenin Londra Seyahati Paris, 18 (A.A.) — Hariciye ne- zareti tebliğ ediyor: Çemberlayn ile Halifaks Daladyer Müstakil Amele Partisi Seçime Hazırlanıyor Londra, 18 (A.A) — Senelik kon gresi hâlen Mançester şehrinde top- lanmış olan müstakil amele partisi- lama zamanına tesedüf eden karışık! — likarın vahamet kesbetmesinden kor. | ref gözetesi 22 nisanda Fransız ve | namzetler arasında mücadele çikma- Ingiliz nazırları arasında Londrada | masıni teminen iki parti arasındaki müzakereleri mevzuu bah- | münasebetlere ait bütün meseleleri yın sonunda yeni bir kraliyet komis-| sederek İngiliz — Halyan anlaşma- | ve bilhassa sınıf meselesinde müşte yonu buraya geldiği zaman vaziyette| sına benzer bir Fransız — Italyan |rek hareket ve intihabat hususunda bir gevşeklik hâsıl olacağı ümit edil-| anlaşmasının akdi ve Fransa İle In-| itilâf işlerini müzakere etmek salâ- YENİ SOVYET ELÇİSİ GELDİ: fe Bonnet'yi 28 mayısta Londraya|nin kabul ettiği bir teklif mucibince devet etmişlerdir. Bone Sir Filips'e | hükümete kapitalist partiler aleyhin Başvekil ile kendisinin bu daveti |de harekete geçilmek üzere partinin memnuniyetle kabul ettiklerini bildir | icra komitesi'le temas etmesi için mil. miştir. li meclise talimat verilecektir. Londra, 18 (A.A) — Deyli Tel giltere kurmayları arasında daha sı- | hiyeti verilecektir. kı bir işbirliği derpiş edildiğini yaz- maktadır, Eradıg Büzder Amayı e e Romanyada Milli meclise, umumi intihabatta | (Yazan: B. FELEK) Doğrusu arâ sira açılan mahcup gü- neşe rağmen baharın © gelmesinden ben ümidi kestim gibi. Çünkü: — Hah! Artık açti.. Dediğimizin er tesi günü buz gibi karayel ve sulu sep ken bir yağış bütün hayallerimizi kı- rıyor, yıkıyor, etrafa bezle ve rütubet saçıyor. Buna mukabil evvelki akşam Len- dra radyosunun söyleyicisi — Bugün buradırgüneşli pek güzel bir bahar havası var. Di du. Yerle rimizi mi değiştik; yoksa? Gerçi Mart ayı için edepsizdir der- ler, şirrettir derler. Hattâ mart do - kuzu, iki dokuzu, üç dokuzu diye bir de halk takvimi vardır. Ben bu sene dikkat ettim, rumi Mart hesabile söylenmiş olan bu sö- zün tamamen doğru olduğunu bir ke- re daha müşahede ederek atalarımı « zın mevsim tecrübelerindeki isabeti tasdik eylemiye mecbur oldum. Lâ- kin yine eski hesapla biz nisana gir. dik. Neden hâlâ bahar gelmedi diye i söylenirken valdem: İ — Simdi de sitteisevr yapıyor, de- di Ben de hatırladım. (Sevr) arapça öküz demektir ki, bu- nu Araplar peltek $ harfini T gibi ve Arap şivesile okuyarak Tör derler, Frenkçe boğa demek olan (Toro-Tau- reau) kelimesinin buradan alındığı tahmin edilebilir. İşte bu öküz, arzı- muızım 21 nisandan 22 mayısa kadar nahiyesine girdiği öküz burcunun iş- İ midir. Anlaşılan şu ki, sitte arapça faltı demek olduğuna göre, nisanın ilk altı gününde havaların bozuk gittiği | de tecrübe edilmiş ve halk diline düşe rek gayri matbu takvime girmiştir. Umalım ki; sitteisevrden sönra artık baharı geciktirecek başka bir takvim mâniası çıkmaz. Bu münasebetle size ufak bir fıkra anlatayım. Biraz medresevâridir am- ma elde bu bulundu neyliyelim? Sofu bir adam bir kış mevsimi site itei şevval denilen şeker hayramının Jikinci gününden itiharen altı gün o- ruç tutarmış. Bayramda kendini zi» yarete gelenlerle oruçlu oruçlu temas odasına çekilmiş ve uşağına da: — Ziyarete gelenlere “Efendi sittei şevval tutuyor, uykudadır., der itizar edersin! Diye tenbih etmiş. Lâkin u- şak ipin ucunu kaçırmış ve gelen zi- yaretciye: — Efendi uykudadır. Sitteisevr tw. tuyor, demiş. Ziyaretçi de uşağın bu iki sözü biribirine karıştırdığım anla Sp yalm ni e sat Giddetli Tedbirler (Başı 1 incide) mevzüu bahsolduğu kaydedilmekte- “e. teşekküle mensup âza ekseriyetinin Sendikalar Birliğinin (bu harekete yabancı kaldıkları ilâve Daveti edilmektedir. Paris, 18 (A.A.) — Maden sanayi | Araştırmalar büyük bir sükünet i- amele sendikaları birliği bir tebliğ |çinde yapılmıştır. Bükreşte tevkif e- neşrederek hükümetin kararı ve ak-| dilenler eyalette bir manastıra sevke tedilen itilâflar mucibince bütün 1ş-| dilmişlerdir. Codreanu, Predeal sayfi çileri salı günü tekrar işe başlamıya | yesinde muhafaza altına alınmıştır. davet etmiştir. KISA HABERLER .. Kazanç Vergisi X Sovyet tayyarecisi Makara, berabe- (Bap 1 incide) rinde yolcu olduğu halde 18 saat 3 daki- | kârların celbine imkân vermek üze- ka havada kalarak iki Kişilik piinârle)re, buriların vergileri, aldıkları Ücre- SN ve ve rr ae, |tin yüzde 10 u olarak tesbit edilmiş - seri una bir teme | tir. Tiyatro, sinema ve konser salon- li anna o kanala döşmün $İ anda veya diğer yerlerde kendi he- # Belçika Kralı eopold, istirahat için | saplarına ve toplu bir halde konser Tirol'e gitmiştir. verenlerin gündelik gayrisafi kazanç # Elen gazeecilerinin en eskisi bulu-İları üzerinden tarhedilen vergilerin nan Yani Danvergis dün ölmüş ve cena- İde ağır geldiği anlaşılmıştır. Bunların Jeli merasimle kadinimşir.,>, | bilet bedelleri üzerinden vergiye tâ- bi tutulmalarını temin için kanunun 37 inci maddesine yeniden bir fıkra eklenmiş ve bunların işe başlama ve tahsilât hükümlerinde de yukarıda bahsedilen değişiklikler yapılmıştır. Bu tenzilterle kazanç vergisinden hü- sıl olan zaylatın istihlâk miktarındaki fazlalıkla kapanacağı ümit edilmekte dir. Lâyiha ile, beynelmilel mahiyette açılan sergi ve fuvarlarda eğlence ve istirahat mahalleri işletenler, evvel- ce kazanç vergisi ile mükellef olsun olmasın, bir ay müddetle vergiden is tisna edilmiştir. Bu lâyihada, vergiye tâhi serbest meslek erbabından alına- cak maktu vergiyi gösterir cetvel şöy le tertip edilmiştir: Nüfusu 200 bin ve daha ziyade o- lan şehirlerde birinci sınıfa dahil ©- lanlar 660, ikinciler 200, üçüncüler 80, dördüncüler 30 ve beşinciler 10 l Nüfusu 50 binden 200 bine kadar mış ve cevap vermiş: — Efendinin tuttuklarından biri de sen olmalısın! biye bir hoca şakası yapmış. Biraz noğukçadır. Kusura bakmayın! Atatürkle İspanya Cümhurreisi Arasında Telgraflar Ankara, 18 (A.A) — İspanyol milli baye ramı münssebetiyle, Relsicümhur K. Ata- türk ile İspanya Refsicümhüru B. Azana me rasında aşağıdaki telgraflar teati olunmuşe tur: Ekselânı B. Azana Relsicümhur i BARSELON İspanyol mill bayramı minasebetiyle ek. selânsınızdan en hararetli tebril lerimi ve çok samimi temennilerimi kabu) - meka abul etmeleri: K.AT, Eksetâna Kemal Atatürk e Türkiye Relsleümhuru ANKARA İspanyol milli bayramı “Fiinavebetiyle gönderdiğiniz tebrik teleratından dolayı ek selânsınizn harâretle teşekktir ederim. Relsicümhur MANUEL AZANA üçüncülerden 80. dördü beşincilerden 10 Jira, Nüfusu 10 binden"$0 bine kadar o- lan şehirlerde üçüncülerden 30, dör. düncülerden 10 Jira maktı i nacaktır. ila Plâjlardan alınan tayyare resmi de kaldırılıyor Ankara, 18 (Tan muhabiri inden) — Plâjlardan alınmakta olan tavyare resminin kaldırılması k niş Buna dair hazırlanan bugün meclise verildi nelrilel panayır ve se cak tiyatro, sinema, gi lerde, panayırın deva üncülerden 30, ararlaşmıştır. kanun lâyihasi Lâyihada, bey rgilerde açıla - irk ve konser. mı müddetince şü el iliki DER da unla» Dal eğikliği e beğ > tayyare resmi alınma; ması bir dde vardır. hakkında 4 bie A er etmemek için oyumağı'tercih ederek SOSUN) | MARİCİ HABERLER | GELEK ” EA İM dn 2 çe O e MA