14 Ocak 1935 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 3

K3 Yabancı gözile Türkiye: « Türkiyeyi daha eyi tanımak ve anlamak *Türk isehe Posl> #azetesinde *Pritz a eyi tanımak ve anlamak âzımdır.> baş- r yazı çıkmıştır. Türkiyeye gelen yaba- rkiyey hi hir nalar lâzımdır.» Tlieze imzasile *Tü- mina bir zihaiyet değişikliğini ifade etmesi it iharile çok dikkate şayan alan hu yazının terctimesi- ni koyayoruz Yıldönümünde başımızı ar. | kaya çeyirerek — geçen yıl içinde neler olub bittiğine | bakarken, yeni Türkiyenin | şimdiye kadar Avrupa dev- | letlerince — ve derecelerde | anlaşılmış olduğunu da göz- den geçirmeyi münasib bu- luyoraz. Geçen yi bu. yolda Tür- kiye — hakkında Avrupada evvelâ bir kulak kabartıb dinleme, sonra teommtl ve mülâhaza, bunun üzerine de bir anlayış, hayret ve tak- dir his —ve hareketlerine dalma geniş bir mikyasda tesadüf edildiğini memnu- | niyetle tesbit edebiliriz. Tür- kiye dhhilinde kültürel ve | ökonomik sahalarda mühim inkişaflar yaratan — büyük işler, tesbit ettiğimiz bu muvaffakıyetde amil olmuş- tur. Tamamile fakir düşt sonu gelmiyen birçok rblerle zaiflemiş bir mille- tin kendi küvveti ile böyle çabuk ve — aynı zamanda sağlam bir inkişafı başara- bilmesi nasıl mümkün olmuş- tur? Bu sualin cevabı bize: bu inkişafın memleketin ha- rbden evelki zamandarların. w zihniyeti ile katiyen alâ. kası olmadığını, — ve yeni Türkiyeyi sevk ve idare ed- enlerin — eskilerle — iştiraki ancak memleket isminin mü ştorek olmasından ibaret ol. duğunu öğretir. Fakat diğer - taraftan en- efle kaydedilmek Tâzımdır ki harbdan evelki Türkiye ha kkında varid olub şimdi es- eri kalmıyan eski alaturka tolâkki ve — itiyatlara 1srar ve jnatla bağlı kalıb bunla- rdan ayrılmamak istiyen or- ta sımf — Avrupalıların adedi daha hayret edilecek derec ede çoktur. Bu adamların kendi memleketlerindeki matbuatta Türkiye hakkında tenvir edici mahiyette neşr- iyatın noksan oluşu yüzün- den Türkiye a lı.ı'ıliı.ıi bilmemeleri, — öğrenib bi- | lmek hususunda — da | fikri atalet içinde bulunmal- arı aynı zamanda bir çnkhvı- fınca sahte — romantiğin | ananevi, batıl mefhumlarınd- an ve buna bağlı olan deka ns tezahüratından ayrılmamak! için içden bir mukuavemet Rösterilmesi gibi — tebebler | zamaaımıza yakışmıyan bu «kendini aldatmak» hareket- inin başlıca sebableri — olsa gerektir. Bugün halâ birçok orta simf Avrupalıların kafla- sında aŞarkv, eyakın şark», | “Asyav gibi mefhumlar ve bunlara bağlı sayılan zen Ve telâkkiler kaynaşmakla ve bu telâkkilerden bir kıt- | mi hissi bir süretde Türki- Ye hakkında varid ııyıln'ı'ık- da ve bu genç Avrapalı Cüm” üriyetin aynı zamanda en modern — röjimlerden — bi- ti olduğu ve — inanılmı- Yacak derecede kısa bir zaman içinde — Avrupa Mmilletletleri arasında ken:âı:; | murlarından Türk limanları, başarıldığı düşünülmemekte- dir. Türkiyenin inkişafında tatbik edilen süratli tempo içinde bugün daha bazı ge- riliklerin bulunması tabiidir. Fakat yine tabil bir hal ola- rak yeni Türkiye bugün her Avrupalıdan bu - geriliklere: İnkişafın. bundan — sonraki safhalarında ya — büsbütün kaybolacak yahudda gele- cek nesiller için — ibret ve ikaz misali teşkil etmek üz. ere müzelerde — yer alacak şeyler diye bakmasını bekl- emokte huklı'ılır. Bu itibarla | bugün daha mevcud olan kifayetsizlik en imkânsızlığı | — takdirsizlik — ile, . yahud adi tesirler uyandırmak he- | vesi ile — Avrupa — efkârı | | umumiyesine yeni Türkiyen. in çehresi diye gösterib ta. | svir etmeğe hiç bir suretle müsamaha edilemez. Örta sınıf Avrupalının ye- Di Türkiye hakkındaki fıki- rlerini değiştirmek — ve düzeltmek işi, kendilerine «Memleketi tanıyan» ve «Üri- | sutalist» süsü —veren buıl kimselerin —neşriyat saha- sındaki sayğısız — taşkınlık. ları yüzünden güçleştirilib geciktirilmektedir. Bu ada- mlar eski idraki kıt, ihatası dar kafalarımın bir - taraflı düşünceleri ile bir milletin yenileşme mücizesini onlı- yamıyorlar ve bu sebeble bu — yenileşmeyi mümkün bulamıyarak bu hareketji red ve inkâr ödiyorlar. Bun- lardan harbeden evelki seki telâkki ve malümat kisvysi- ne bürünmüş olan — bazıları | da yeni Türkiyenin inkişa- fiını şüpheli tarada yahud | şefkat ve sempati ile irşad etmek ister bir vaziyetde tenkid ediyorlar. Bu bir taraflı kıt idrâkli ve dar ibatalı düşünce ve telâkki tarzına bir misal — olmak üzgre şunu kaydetmek iste- riz. Z Garbi Avrupada çıkan bir ökonomi mocmuasının son nüshasında eski «Osmanlı devlet borçları idaresi» me- nin evelki büyük — faali yetleri harbden — evelki :l'ürkiyonin parlak — ticareti, © vakitler memleketteki al- tın bolluğu ©o zamunki me- sud ve kolay hayat ve teş- ekkül eden servet hakkında | bırryuııı vardır. Bu adam Türkiyenin bir daha tokrar o mesud zamana — kavuşub kovaşmıyacağını soruyor” Kendisinin harbden evel- ki tocrübe ve malüâmat haz. inesinden suçdığı — cevherler bu bakımdan karadır. Onun fikrine göre bir sanayileşme programı ile — değil, ancak memleketin tabif mahsuller. inin ihracı suratile Türkiye evelki cennet gibi vaziyet. ine tekrar kavuşabilir. | Acaba böyle bir telâkki | ile zamanımız arasında bir | köprü kurmak imkânı var | Para ve mal yardımı yapanlar | Matarista ve küçük itilâf 50 50 50 20 50 30 (Üst tarafı birinci sayfada) Attar Riza Kunduracı Ahmot Gümüş Köseleci Ahmet melek oğlu Bakkal Eyüp Selânikli Attar Hüsamettin Ekmekci Ali Tütün ve bilet bayii Mehmet mı ki? Bu yazının muharr- i an dü; _dülııü_ | lli yi 5S0 Bahçıvan ve balıkcı Ahmet 2 Tüccar Halebli Mohmed 30 Kepenkeı Cabir 20 Sobacı Hakkı usta 3 Müskirat ve bakkoliye — Osman Nuri 3 Bakkal Aziz oğlu Veli 50 Bahçıvan Kerim 1 Kasab İbrahim 50 Merkez kıratanesi müdürü Hasan 30 Sigara satıcısı Ali Riza 1 Ekmekçi Mustafa (Aygörenden) 50 Bakkal Eyüb oğla Mehmet 30 Bakkal Petricli Şaban 50 Bakkal Tevfik 7 40 Osmaniye mahallesi namına Mustafa ve Cemal 50 Bakkal Abdüsselâm Rifat 50 Yağcı Ramozan 20 Saatci İsmail 20 Elbiseci Osman 10 Kuyumcu Emin 20 Kebabcı Mahmut 20 Osmaniye mahallesinden Fatma 10 Terzi Salih t 3 Kımlı Hasan ve Mustafa kardeşler 30 Pabuççu Ahmet 20 Attar H. Ali 20 Kunduracı Nihat 3 Sarraf Bozuk oğulları 2 Surraf İsfahanlı Ahmet 5 Sarraf H. Emin oğlu Ahmet Münir 5 Varnalı İsmail Hakkı 2 Cumalı Hasan oğulları 50 Şekerci Ali 50 Terzi Mustafa 50 Yağcı İbrahim 30 Tenekeci Niyazi 10 Leblebici Hakkı 20 Terzi Abdullah 2 Dursunbeyli Kâmil 1 Sarfaklarlı Mehmet ı Zahireci Komal ı - Zahireci Mustafa ı Tokatlı oğlu Mustala ı Zahireci Muharrem 30 Timurlü oğlu Hilmi 15 Uncu kırımlı kardeşler 56 Zahireci Bekir 5 70 Zirsat bankası müdür ve memurları & Manifaturacı Sadottin ve oğulları ı » Yusuf Memiş 2 Manifataracı Cemil Kabakcıoğlu 30 Manifaturacı Yusuf SO0 Manifaturacı Selim Hüseyin 50 » Galib ı İsmail Hakkı 3 » Düarsunbeyli H. Mehmet ve kardeşi 1 » Tevfik budak 2 » Muharrem Sandıkcıoğlu ı » Bekir 1 » Rifat 2 » Hilmi, Sıtkı Şeremetli kardaşler 5 OÖtelci Kaptan oğulları ı Dişci Fuat 5 Fabrikator Sami ve Mehmet 10 Daoğanlarlı Halil Hilmi (Devamı Var) aa mizadamın fikirleri üzerind- en de aşıp ilerliyocektir. Hakikate uymıyan aldatıcı ve yanlışlıklara sebebiyet verici bu — kabil neşriyata karşı bütün Türk matbuatın- ın hepbirden yaptıkları en- erjik müdafan ve Matbuat Umum Müdürlüğünün tenvir ve irşad yolunda işini ve hedefini bilir. muvaffakıyetli propagonda mesai ayak basdığımız bu yılda da yeni Türkiyeyi — harice tanımak yolundaki propagandaya Tü- rkiyenin inkişafına tamamile uygun bir tempo ile devam edileceğine dair beslediğimiz arzu ve temennileri tahakk- uk ettirensek kudretde « ki harbden evelki senelerin j SÜY Üa ve | tediyesinde itibari kıymetleri üzerinden kabul olu- kaza- | parlak zamanları o zamanlarda nılan sorvetler herkesi fay- dalandırdığı - halde — yalnız Türk milletinin — özüne bir fayda vermemiştir? Bugünkü günde yalnız xzira- atle iştiğal eden bir memle- ketin yabancı kuvvetlerin oyun topu menzelesine düşeceği ve Türk sanayi programının Türk milleti için bir hayati ihtiyaç ve zaruret olduğu hakikatini bu anda düşündü mü ki? Geriliği kabul — etmiyen modern jinkişaf hakikate ya bancı olan her - türlü fikir ve telâkkilerüzerinden ve bu da yukarda zikrettiği- L'independance ro umaine gazetesi Macaristanın Küçük Itilâfla olan — münasebetleri hakkında diyor ki: Marsilya cinayetinde Mac- aristanın vaziyeti hakkında Yugoslavyanın müracaatı öz- erine Uluslar kurumunu bu hususta verdiği kararı takib eden günlerde Macar matbu atı kastı mahsusla İisanını yükseltmiş ve kararın monevi ittihamından utanacak yerde Budapeşte gazeteleri küçük itilaf devletlerine karşı tah- rikkâr yazılar yazmağa başl- j amışlardı. | | | | Fakat bu hal kısa — bir za- mana inhisar — etmiştir. Haberlerini daima — salâh- iyattar mehafilden toplıyan Neue Trele Rrosse gazetesi- nin Budapoşte muhabiri son günlerde gazetesine gönder- diği bir mektupta Macaris. tanın diş sıyasasında bir. ta- biye — değişikliği arfesinde bulunduğunu söylüyor ve di. yor ki: Ulusal emellerinden sarfınazar etmemekle bera- ber Macar hükümeti daha ihtiyatkâr ve daha mütey- akkız bir variyet alacak ve fazla gürültülü bir hareket le tahrikkârlıklar yapmak- tan çekinecektir. Son zama- nlarda Kont Bethlesin de dediği gibi Marsilya tecrüb. esi Macaristana bu ihtiyatı | emretmektedir. | Eğer bu — havadis doğru | ise bundan dolayı Macaris tan hükümetini ancak tebrik edobiliriz. İntikamcı bir ta- hrik sıyasası ve manasız ol. | duğu kadar tehlikeli bulun- | an müahedeleri tadile doğru vaziyet alan hareketler dığ— er bütün — memleketler gibi | ökonomik ve mali sıkıntı- lar içinde bulunan Macaris- tanın menfaatlerine hiç bir zaman ,İİI’.IIIİ. Macaristanın bütün kom- şuları, bütün entirikalara Mmanevralara ve mu! ilecektir. Bu müddet zarfında Vilâyet Defterdarlığından: | Geliri tamamen Sıvas-Erzurum demiryolu - Dnun inşasına tahsis olunan Sıvas- Erzurum ist. |ikrazının iki milyon liralık yüzde 7 faizli birinci kısmının kayıt muamelesine 10- 1-985 tarihinde başlanacak ve 15- 1- 935 tarihinde nihayet ver- raal ve İş bankalarının şubeleri 14 İkinci kânun —— Türk Alfebesi (Üstarafı birinci sayfada) lerde, resmi dairelerde ve matbuatta tamamen ortadan kaldırılması sayosinde, bir çok bitiklerin lâtin harflerile olmak üzere, yeniden basılma- ları icabetmiştir.Edebiyata ka- rşı gittikce artan rağbetin va daima yeni . yeni — bilgi- ler kazanmak — arzusunun Türk — budununu gitgide sardığı ve böylece yurdun edebiyat veriminin ziyadesi- le yükselmesine vesile oldu- ğu görülmektedir. Bugün artık eski arab harflerile yazılmış bitikleri ancak kenar ve köşe dükküncıla- ribda — ve İstanbul ve İzmir- in cami kapılarında — ticaret yapan küçük satıcıların eli. nde görmek mümkündür. Yazının muharriri, bun. ları söyledikten sonra uy- rıeada şimdiyo kadar bitik ve basım — evlerinin merkoz; Istanbulda — olduktan sonra bu merkezin artık yeni ve genç bir merkez olan Ank- arada olduğanu kaydediyor. tadi tine | Macaristana, — somoreli — bir dajıma samimiyetle öllerini ozatınışlardır. fakat şimdiye kadar bu yoldaki gayretler daima boşa çıkmıştır. Acaba bundan sonra vaziyet de. Bişecek mi? istikbal yakında bize öğretecektir. Belgradla Roma arasında Daily Telegraf gazetesinin Belgrad muhabirinin verdi- ği malümata göre Dr. Pu- riç Yugoılıv’ının Romael - çiliğine tayin olunacaktır. Diğer taraftan İtalyanın Tür- kiye büyük elçiliğine tayin olunan”bay Gallinin yerime, İtalya hükümeti Belgrad el- giliğine — Kond Giorgis dı edeleri (JnıElhu gönderecektir. Sıvas - Erzurum İstikrazı. Cümuriyet merkez, Zi- bulunan her rağmen, İ mahalde ondokuz lira ihraçfiatı üzerinden satışa çıkarılacak olan 20 lira itibarikıymetli bu tahvi- İler umumi ve mülhak bütçelerle idare olunan daire ve müesselerce ve vilâyetler hususi ida. relerile Belediyelerce teminat olarak ve Hazine. ce salılmış ve satılacak milli emlâk bedellerinin nacağı gibi bu tahvillerin bedel ve faizlerinin her türlü vergi ve resimden muaf olduğu da kanun- la teyit edilmiştir. İştirak — edenler — en faideli ve sağlam ve aynı zaman mdaemlekel için veri- mli bir işe paraların yatırmış - olacaklardır. Balıkesir- Bigadıç- Sındırğı Otobüsü. Balıkesir - Biğadıc - Sındırğı arasında - oto- büs seferlerine başlanmıştır. Otobüs hergün To- katlı otelinden müşterilerini alarak — Sındırğıya hareket eder. Ve yine hergün Sındırğı ve Biğı_ die yolcularını Bahkesire gelirir. Seferler rahal ve ucuzdur. ğ Hai L