September 29, 1935 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 3

Sözün gelişi Vatamı anlayış göndereceğiniz — illerin köylerine gönderin, diyen genç öğretmenlere — Kendisi gürül gürül zenksiz rakı içtiği halde “yakut renkli,, şarap tasvirleri yapan eski divan şâiri için vatan, ya “meyhane kö- şesi,, , yahud da kafe anmadan önce bülbülün dolaştığı koru idi, 1908 devrziminden sonra albay- raklarımızın üzerine ” işlenen bu kelime, eski divanlarda ancak yu- karda söylediğimiz anlamlarda kullanılmıştır. Vatan kelimesini ilk önce ger- çek anlamında kullanan şair Na- mık Kemal de onu bir ayağı Me- dinede, bir ayağı Kerbelâ “meşhe- d”inde bulunan tuhat bir Rodos heykeli ve kâbede siyaha bürün- müş bir hacı gibi anlattı. Tevlik Fikretin Amentü'sünü içindeki şu beyiti bilirsiniz: nev'i.beşer mille. tim, insan, İnsan olur, ancak, bunu iz'anla, inandım. Toprak vata: Jsmanlı Maarit nezaretine küs tüğü için Rumeli hisarında bir a- merikan şatosuna çekilen bu ede- biyatı cedide şairi, biricik oğlu Halük'u bu amentü ile yetiştir- miş, ona vatan hakkında bu fikri vermişti. Oğlu da buna göre ye- tişmekte kusur etmemiştir: Bu- gün mühendis Halük, ın_wri— kan toprağına vatan ve amerikan fabrikacılarının kümesine “mille- tim,, diyor. İttihatçı Türkiyenin gençliği- ne türkçü ve hececi Ziya Gök Alp, vatanı aruz vezniyle şöyle taril etti: Vatan, ne Türkiyedir türklere, ne Türkistan Watan, büyük ve müebbed bir ülke. dir Turan, Bu beyti lisede ezberledikten sonra Çanakkale, Irak, Katkas ve Filistig savaş boylarına koşan ter- bıyıklı türk genci, acaba, oralarda *“müebbed Turan ülkesi,, için mi can vermiştir? ' İttihad ve terakki sadrazamı Said Halim paşanın da vatan ta- rifine giriştiğini bilir misiniz? “Müslümanın vatanı, şeriatin hüküm sürdüğü yerdir.,, tarilini harb yıllarında bu seyrek sakallı Mısır prensi yapmıştır. Bu tarife göre Lavrens'in hüküm sürdüğü Arabistanı, halile ordularını tepe- lemek için ordu ordu asker veren birçok istâm ülkelerini, şetiat ora- larda hüküm sürüyor, diye vatan mar tanımalıydık? Bundan yedi, sekiz yıl önce İz- mitten veyahud onun ilçelerinden bitisinden İkdam gazetesine bir mektup gönderen genç bir öğret- men hatırlıyorum. Bu delikanlı, İzmitten gurbet elleri ve hasret veren ülkeler gibi bahsediyordu. * Bu geçmiş anlayışlardan, bu eskimiş g lerden bugün ne ka- dar uzaklaşmış olduğumuzu, bu satırların saçlarına ak düşmüş yâ- zarı, sizden öğreniyor çocuklar, Siz, öğretmen eliyle onarılmak için yıllar ve yüzyıllardır bekle- yen türk köyünün sevgisini körpe ve sıcak yüreklerinize ne iyi yer- leştirmişsiniz. Türk yurdunun hiç bir parça> sının öteki parçasından ayırd e- dilmiyeceğini anlatmanız, yakın- da kavuşacağınız köylü yavrula- rından önce bize verdiğiniz bir ders oldur. Yabancı illerde içime hasret biriktiren bir geziden dönüsüı!ıde utak bir köy çocuğunun yanağını, bayrağımı öpert gibi öpmüştüm. O yavrulara bugün gönüller dolusu inan ve heyecanla Atatür- k'ü siz anlatacaksınız. Bu, haket- tiğiniz büyük mükâfattır. — Biz, alınlarınızdan öpelim ve tarih sizi kıskansın çocuklar. M. Nurettin ARTAM ULUS IÇ HABERLER !STANBUL İELEFONL_ARI ? Ehli hayvan sergisi İstanbul, 28 — İstanbuldaki ehli hayvanlar sergisi birinci teş- rinin birinde açılıyor. Dört genç kayboldu İstanbul, 28 — en cuma Şahabeddin, Sabahaddin, Asım've Ali adında dört getç Yenikapıda bir sandala binerek adalara do ru açılmışlar, hâlâ dönmemişlerdir. Polis tahkikat yapıyor. İstanbulda hava durumu İstanbul, 28 — Yağmur durdu. Ona kadar düşen hararet derece- si bugün öğleden sonra on beşe çıkmıştır. Yalovanın plânı İstanbul, 28 — Yalovanın plâ- nını yapan fransız uzmanı B. Prost buguünlerde İstanbula gelecektir. Urayın B. Prostla İstanbul plâ- nını yaptırmak için bir mukavele imzalıyacağı söyleniyor. Yakalanan kaçakçılar Geçen bir hafta içinde gümrük muhafaza örgütü biri ölü 47 kaçak- çı, 854 kilo gümrük kaçağı, 2 tü- fek, 1400 çakmak taşı, 350 defter sigara kâğıdı, 66 kâğıt lira, 14 ka- çakçı hayvanı ele geçirmiştir. ——— ——— İstanbul gazetele ü rinin başyazıları . de B. Abidin Da. Cumhuriyet ., çunları yazı - Söri « Bazı fransız gazetelerinin habeş- lilerden Eritre veya Somali hududun- da bir hadise çıkarmasını dört gözle bekliyenleri ve italyanlara böyle hadi &e çıkartmanın yolunu bulmalarını deta zımnen tavsiye edenler var. Ha - beş imparatoru da böyle bir hadiseden korktuğu içindir ki askerlerini hudut. tan 30 kilametre geri çekmiş ve Ha - beşistana bitaraf bir komisyon gönde. Şimdilik, on üçler komitesinin ra - porunu ve bu Tapor üzerine konse - yin vereceği karar karşısında, İtalya- nin alacağı vaziyeti — beklemek lazım gtliyor, Bazı fransız gazetelerinin bir can kurtaran simidi gibi bekledikleri bir hudut çarpışmasiyle işler büsbütün habeşli saçına dönmezse, aşağı yukarı iki hafta daha bugünkü durum devam edecek demektir. » da B. Ali Naci K ZA BN kiuracan diyor bi : « Türk ordusunun bu memleketin kendi öz müdafaasından ve ulusal em- niyetinden başka hiç bir meselesi ol - madığı ve olmıyacağı o kadar yazılmış bir hakikattir ki, onu tekrar etmek bi. Ve zaittir. Habeşistan mesclesi, bizi, uluslar sosyetesinin bir azası olarak — ve diğer aza kâdar — nc eksik, ne fazla — ala- kadar ettiğine göre, muhtemel hadise. ler arasında Türkiyeden hususi bir su. rette bahsedilmesinin hiç bir manası yoktur ve olamaz.» ZAMAN yor ki: «Vaziyeti şöylece hulasa edebiliriz: Anlaşamıyan iki taraf olan İtalya ile' habeşin birbirlerine tecavüz etme- meleri için vaziyet alınmış bulunuyor. İki taraftan biri diğerine tecavüz ede. cek olursa ona karşı misakın 16 met maddesini otomatik bir surette tatbik etmek lazım gelir. O zaman ya bu mad. de tatbik olunur ve bütün sosyete üye- leri mütecavizle münasebetlerini keser ve müsellah kuvvet kullanmak lazımsa onu da kullanarak mütecavizi tedip c. der, yahut hiç kimse bu maddenin tat- bikine geçimez ve uluslar sosyetesi mi- sakiyle birlikte deveilip gider. Önümüzdeki günlerde karşılaşaca - ifamız en mühim “hadiseler bunlardır. 'Tarihi ve son derece ciddt anlar ya. şadığımızda şüphe yoktur. » da Zaman imzalı yazıda da denili- Yurdda hava durumu Metcoroloji ştir: Tarım Bakanlığı enstitüsünden bilc 28.9.935 de Türkiyede hava du. rumu: Sön 24 saat içinde Trakya ve Egenin İzmir ve Muğladan başka yerleri, Orta Anadolu, Doğu A- nadolusu ve Karadeniz kıyıların da Rize, Ordu, Sinop, Zonguldakl Giresun bölgeleri yağışlı geçm tir. Ölçülen mikdarlar metre mu- rabbaıma Bursada 38, Sivrihisarda 31, Kepsudda 27, Manisada 206, Dursunbeyde 24, Polatlı ve Tekir- dağda 22, Bolu, Uşak ve Adapa zarında 18, Kütahyada 17, İstan- bulda 16, Beyşehir ve Gedizde 15, Ankara Orman çiftli e Afyon- da 13, İslahiyede 12, Eskişehir, Hayraboluda 11, Edirne, Etime- sut, Bigada 10, Erzurum, Turgut- lu, Geliboluda 8, Bandırmada 7, Kastamonu, Ankara, Şarkikara- hisarda 6, Konya, Rize, Nazillide, 5, Ordu, Sinopta 4, İsparta, Kars, Giresun, Aydında 2, Çorum, Ma- raş, Sarıkamısşta 1 kilogramdır. Hava sıcaklığı bir gün öncesi- ne göre, bütün yurtta 2-11 derece arasında daha şüklük göster miştir. Yurtta en ziyade sıcaklık dereceleri Diyarhekirde 29, Antal ya ve Kiliste 28, Malatya, Nazilli ve İzmirde 36 derecedir. Bugün Ankarada en yüksek sı- caklık 16 derecedir. Bu gecedenberi devam eden yağmur saat 14 c kadar metre murabbama 15 kilo kadar su bı- rakmıstır. (Musa Dağı) filmi çevrilmiyecek Haber aldığımıza Goldvin sinema sosyete dağında kırk gün,, ismin mi cevirmekten vaz geçmiştir. Bu haber Ankarada ve Türkiyede bü- yük bir hassasiyetle karsılanmış, Amerika hükümetinin ve Metro Goldvin sosyetesinin bu suretle türk ulusuna karşı göstermiş ol- dukları dostluk ve hak - severlik takdir ve hoşnudluk uyandırmış- tır. (A.A.) B. Sami Çölg Çankırıda öldüğünü yazdığımız B, Sami Çölgeçen'in cenazesi, bildirdi miz gibi, Ankara'ya getirilmiş, saat 12. buçukta Hacıbayramdan - kaldırılarak törenle Cebeciye gömülmüştür. Cenaze. de Halk Partisi Genel Sekreteri R, Pe. ker, Kamutay başkanı B. Abdülhalik Pur y . ” » Yeni bir endüstri . A . . imkânı beliriyor Trabzon ba- Lıkçılık — ensti- tüsü — uzman- larından B, İs- mail Trabzon- da, bir balık de- risi ve gübresi fabrikasının a- çılmasını, öner- gemişti. B. İs- ğ mail Ekonomi B. İsmail Bakanlığı — ile bu iş hakkında görüşmek üze- re ötey gün şehrimize gelmiştir. Kendisini en bir arkadaşımıza büu işin imkânlı bir şey olduğunu ve yunus balıklarından çıkarıla- cak podösüedlerin yırtılmadığını, bozulmadığını ve aynı zamanda su geçmediğini söylemiştir. Uz- mati beraberinde yunus balıkla- rının derilerinden yapmağa mu- vaffak olduğu bir cift ayakkabı ile birkaç parça örnek getirmiştir. Haber aldığımıza göre Ekoönomi bakanlı. bu iş hatkındaki ra- porlar üzerinde incelemeler yap- maktadır. B. İsmailin yunus balı- ğı derisinden podösüed Türkiye- de ilk defa olarak yapılmıstır. İzmirde incir - üzüm satışları İzmir, 28 (A.A.) — Borsada bu hafta icinde 5 kurustan 17 kuruş 10 paraya kadar 34.288 çuval üzüm ve 5 kuruştan 16 kuruşa kadar 19. bin 220 cuval incir satılmıştır. Mevsim baslangıcından bugüne kadar satılan mler 218.742 çu- valı büulmustur. , Ana caddelerden araba - lar geçmiyecek Şehrimiz urayı bir süredenberi yapı işlerinin çokluğunu göz ö- nünde tutarak asfalt ve ana cad- delerden atlı arabaların geçmesi- ne izin vermişti. Öğrendiğimize göre son günlerde inşaatın azal- nsile bu izin tekrar ge- ri alınmıştır. Bundan sonra gene eskisi gibi atlı arabalar sokak ara- larından dolaşarak - işliyecekler- dir. xe çen gömüldü Renda, Kültür. Bakanı B. Saffet Arıkan, — Tekitler Bakanı B. Ali Rânâ Tarhan, Cumuriyet Halk Partisi genyökurul üyeleri, saylavlar ve ölü. nün birçok dostları bulunmuşlardır. Re- cenaze alayını, bulunanları simlerimizden üstteki alttaki cenaze alayında göstermektedir. SAYIFA 3 Kamultay salı günzü toplanıyor (Başı I. ci sayıfadu) lart hakkında kanun projesi; — oa « ytadırlık kamisyonunca oldağu gibi ka- bul edilmiş ve genel kurula sunulmuştur. peojeye göre, 1313 yılında danıştayın bir karartı ile zincirleme âsefilliğe hağla. nan posta işyarlarının; gerek cihan har- bi, getek erkinlik savaşr siralarırda nlani “irtiklp ve sul istimal,, suçlarından do- layı devlet haznesinden alınan — parayr bugün ödemekte olan işyar'arın; zincir. leme kefillik borçluların yekfnunun an- cak dörtte biri olduğu işacet edilmekte ve zaten aylıkları az olup güçlükle geci- postacılarımızın bu kötü durumunun dü- zeltilmesi istenilmektedir. Zincirleme kefil olanların dörtte ücü türlü sebebler- le - ölmüş, anır dışt kalmış, ertikten ay- rılmış olarak, finansal soravdan beti » lenmiş olduklarından bayındırlık komis- yonu projeyi olduğu gibi onamıştır. Bundan başka zirai kredi kooperatifleri kurulması bakkında kanun - projesiyle, demiryolları teknik birliği hakkındaki kanun projesi, eylâl, birinci ve ikinci teşrin aylarına ald üç aylık rapor, bi « rinci kânun 934: şubat 935 aylarma sid rapor, finans bakanlığı örgüt ve ödevle. ri hakkında kanun projesi, askerlik yü- kümü kanununun bazı maddelerinin de- Biştirilmesi hakkındaki kanun projesi, mart - mayıs aylarına aid üç aylık hesab raporu, Gümrük ve Tekitler Bakanlığı ödev ve kuruluş kanun projesi, kapatıl- mış olan öksüz yurdları genel direktör- lüğü sağış direktörü B. Ahmet Lütül hakkında sağışkur komisyonu raporu, Düzcenin Nuhviran köyünden Mustafa oğlu Emin, ve Akyarzı Beynevit köyün- den — Mustafa — oğlu — Zekeriya'nın ölüm — cezasına * çarptırılmaları hak- kındaki tüse — komisyonu mazbatası, Sökenin Çeltikçi mahallesinden Yusuf oğulfarından Hacı Şerif oğlu canbaz Sü- leyman çavuş ile Kaçarlır kamununun Tekeli köyünden Kör oğullarından Ali oğlu Hasan ve Aydırım, Üzümlü köyün- den Ali Bey oğullarından Süleymman oğ- ls Hüseyin'in Blüm ceraları hakkrda tüze mazbatası, iki bin kanunun 1452 sayılı kanunun beşinci maddeleri- nin tefsiri hakkında tezkere, 1331 sayılı kanunun 7 inci maddesiyle 146 - savıı tefsir hükmünlün icra ve iflâs kanununun 33 üncü maddesi hükmü ile kaldırdıp kaldırılmadığına ve danıstayın kayobi- kömisyonu kırk bir. sayılı birinci — ve muş sahıslar mallı n olduğu Fil e- rilip verilmiyeceği hakkında Basha- kanlık tezkeresiyle finans ve tüze ko. mirvonları raporları. Sücl hakyeri usulü kanunumun bazı maddelerinin değiştirilmesi ve 26 m- c fıkrasına iki madde eklenmesi hak. kında kanun projesi, tarımsal satış ko. operatif ve birlikleri hakkındaki kanan projesi, vakıflar genel direktörlüğü iş. yarlarının aylıklarının birleştirilme ve denkleştirilmeleri hakkında olan kanu- na ilişik cetvelde bazı değişiklikler va. pilması ve bir madde eklenmesi hak. kındaki proje, çiftciler kredi kooperatif. leri kurulması hakkındaki kanun proje- leri kamutayın ilk toplantıları arasın. da çıkaracağı isler arasındadır. ANKARA RADYOSU 19.30 - Eğitim xaati: Dr. Halil Fik:et konuşuyor 1940 . Muüsiki Max Reger: Sonatine Ferhunde Uivi: Piyano 20. —« Yurdda grzi 20.15 . Musiki Mozart: Sonate Forhunde Ulvi: Piyano Necdet Remzi: Keman 2035 - Tramsmisyon 20.50 . Haberler Açık teşekkür Oğlum merhum kimyager Dr. Hadi Müştakın cenzze merasiminde — bulun *mak ve taziye eylemek ve derin acıları. mızı paylaşmak lütfuna esirgemeyen mühterem büyüklerle dostlara ve ar. kadaşlara ve kadirşinas gazetenizle aziz halka ve gençliğe karşı şükran ve min. nettarlık hişlerimizin bildirilmesine müuhterem gazetenizin delâletlerini rica edermi. Merhumun babası Dr. A, Müştak Eniştesi Yusuf