9 Ekim 1935 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 3

9 İLKTEŞRİN 1036 ÇARŞAMBA Xerı - ayeal Gezginci tiyaLroculuk Sosyetenin içinde öyle kuvvet- ler verdır ki - hele devrim yapan memleketlerde - bunlar bir kötü Bgörüşün organizmasımı yapan u- zuvlardan biri olmaktan ziyade bu örüşün sadece taşıyıcılarıdırlar. rnek olarak bizim “tulüat,, çıları yani gezginci tiyatro truplarını gösterebiliriz. İnsanlığın ortaya koyduğu eş- siz piyesler bir yanda bugünkü modern tiyatro ve sinema tekniği de öte tarafta dururken, tulüatçı- lığa yer ayırmak saçma gözükür. Fakat bu, çok nazari bir hüküm değil midir. Tiyaro.. nerede tiyatro ve ne için tiyatro? Türkiyede sahne sanatı ne ka- dar ilerlemiştir daha doğrusu ne kadar ilerliyememiş ve ileri dene- bileceği durumlarda da ne kadar “mahalli,, dir, bunu hep biliyoruz. Gezginci truplar, Türkiyenin her taralına gidip halkı eğlendiriyor- lar. Zehirliyorlar denecek, Durun bunu sonra inceliyelim. Gezgincilerin her yere gidebil- mesine karşılık, İstanbul'un bir tek “Şehir Tiyatrosu,, yılda bir defa (o da her yıl değil) şöyle bir turneye çıkarak her büyücek şeh- rimizde üç dört gün kalabiliyor. Türkiyede halbuki daha birçok şe- hirler olduğu gibi bir yıl dediği- miz zaman ölçüsü de Üüç yüz kadar günden ibarettir. Bu "İs- tanbul Şehir Tiyatrosu,, na rasla- mıyan şehirler ve günlerde ne ya- pılsın? “Tulâatçılık,, aşağılıktır. diye- rek bunu ortadan kaldırmak, “na- zari,, bakımdan, dediğimiz gi ancak doğrudur. Fakat iş üzerit- de bir amaca varmak istersek laz- la bir şey ifade etmez. Şu hâlde, “tulüatçılık sanat bakımından neden fenadır,, mese- lesini kenarda bırakarak “tulüat- gilik,, in halk üzerinde neden fena etkiler bırakmakta olduğunu ve müdahale edilerek ona yeni pi- yesler vasıtasiyle bir halk terbi- yecisi rolü verilirse ondan hem halkımızın hem de rejimimizin faydalanıp faydalanamıyacakları- nı düşünelim. “Tulüatçı,, birkaç motifli mu- sikiler gibi birkaç piyes mevzuu- nun bozukdüzen kadrosu içinde ne kadar varyasyon yapabilirse onu yaparak öte yanını halkı halk ağzı tekerlemelerle eğlendirmeğe çalışır. Eğer elindeki piyes döküntüle- rinin tradisyon halini almış tek- rarlarından başka piyeslerle kut- tarılır ve tekerlemelerin fazla ka- lın ve yılışık olmamasma çalışı- lırsa o zaman “tulâatçılık,, pek güzel yeni görüşlerin de taşıyıcı- sı olabilir, Bu meseleyi düşünmek üzerin- de yazar arkadaşlarımızı fikirleri- ni söylemeğe çağırabilir miyiz? Burhan BELGE ——— Sovyet sporcuları yolda Moskaova,8 (A.A.) — Elli fut- bolcu, güreşçi, tenisçi ve eskrim- ciden mürekkeb bir spor heyeti bugün Türkiyeye hareket etmiş- tir. Yanlarında beden terbiyesi yüksek kurul başkanı B. Mantsev bulunmaktadır. Kendilerini istas- yonda Moskovanın spor kurun'_ılıv ti ileri gelenleri ve gazeteciler ULUS İÇ HABERLER İSTANBUL TELEFONLARI : Arstulusal tıb tarihi kougresi İstanbul, 8 — 21 eylül!de Mad- ridde toplanan arsıulusal tıb tari- hi koöngresine giden deleyelerimiz döndüler, Bu kongrenin 1938 de İstanbulda tonlanmasma karar ir. Doktorlarımız bundan dört yüz yıl önce bir hasta yusdu olan bugünkü süe! baaım evi bi- nasının vaktile “Silleymaniye da- rüşşifası,, olduğunu, bucaam tıb tarihi enstitüsü yapılmasını ve koöngrenin burada toplanmasını ö- nergeyeceklerdir. Doktorlarımız, türk hekimliği- nin bu dört asırlık tarihi binasında toplanmasın:ın türk hekimlik ta- rihinin mazisini belitmesi bakı- mından yerinde bir şey olacağı kanaatindedirler, General Düval geliyor. İstanbul, 8 — Er frans yönetim kurulu üyelerinden general Dü- val İstanbula geldi. Bu akşam An- karaya gitti. General bu yolculu- ğgunun Erfransın bu mevsim 80- nunda bitecek olan sözbağımı ye- nilemek için yapmaktadır. Turizm işleri İstanbul, 8 — İstanbul gümrük baş direktörü turizm işlerini dü- zenlemek için Edirneye gitti. İkinci italyan grupu İstanbul, 8 — 50 kişilik ikinci italyan gönüllü grüpu cuma günü İstanbuldan gidiyor. Yunan dış yönetgeri İstanbul, 8 — Yunan dış yönet- geri Biberopulos gezmek için İs- tanbula geldi. Pazar günü döne- cektir. İstanbul icrası “ İstanbul, 8 — İstanbul Tera memurlukları kadrosundaki boş- lardan dolayı haciz yoluyla alın- ması gereken vergilere aid 40-50 bin dosyalık bir hazne alacağının tahsil edilemediği haber verili- yor. Kuruçeşmedeki depolar İstanbul, 8 — İstanbul urayı Kuruüçeşmedeki kömür depoları- nn kaldırılması hakkındaki hak- yeri kararını müsaid kargılamıştır. Depoların buradan kaldırılması elverişli yerin bulunmasma bağlı- dır. Ekmek fiatları İstanbul, 8 — Narh komisyo- nunun ekmeğe on, francalaya da 20 para zam için dün verdiği ka- rar ekonomi direktörünün itirazı üzerine tatbik edilmemiştir. Üzüm bölgesi İstanbul, 8 — Müskirat inhi- sar idaresi en çok randıman vere- cek üzüm bölgesini seçmek - için tetkikler yapıyor. Başbakanımız Eko- nomi Bakanlığında Dün Parti Grup toplantısından sonrta Başbakan İsmet İnönü E- konotmi Bat: na gelerek B. Celâl Baya:la imüddet görüş- müştür, Van gölünde yapılan inceleme Van gölü işletmesini yerinde in-elsmek üzere Ekonomi bakan- fından Vana gönderilen metgerliği taşıt genel di- B. Ayet Altuğ dün Anka- üştür. Verilen haberle- re göre isletme idare- s'nın Ekonomi bakarılığına geçe- ceği anlaşılmaktadır. Kauçukların istihlâk vergisi Ham olarak ithal olunurken istihlâk vergisi alman kaucuklar. dan memleketimizde mamül hale getirildikten sonra yeniden istih- lâk vergisi alınmaması finans ve ekonomi hakanlıklarınca kararlaş- tırılmıntır. İstanbul gazetele. rinin başyazıları a deki beş yazısın - Cumhuriyet ( Y di diyor ki: € Uluslar — sosyetesinin evrensel olmasındaki lüzum ve ehemmiyetedeni- lecek söz yoktur. Yalnız bunu bir teori olmaktan kurtarmak — için hiç olmazsa şimali Amerika Birleşik Cumuriyetle. rini cemiyete alabilmek lazımdır. Bu evrensellik şimdilik teorik bile kalsa cemiyet kendi — kuvvetleriyle — avrupa işlerine düzen verebilecek bir vaziyet alabilirse, bunun bile kendi başına bü- yük bir kâr olacağı şüphesizdir. Bizim gördüğümüz şudur : Millet. let cemiyti şimdi yalnız Ttalyan-Habeş anlaşmazlığını halle uğraşıyor, ayni zamanda kendi varlığı, kendi talihi ve kendi geleceği merelelerini de hal. letmekte bulunuyor.e daki baş yazısında “URUN da B. Asım ÜUs, tarım kredi kooperatifleri işinden bah- setmekte ve demektedir ki: « Beş altı yıllık tecrübeden sonra tarım kredi koopcratiflerinin meka- nizmalarında bir takım eksiklikler bu- lunduğu anlaşılmıştır. Yeni kanunlar bu eksiklikleri de yoluna koyacaktır, da Zaman imzalı SARIMLAIN yazıda deniliyor kiz « Muhterem İtalyan başvekili ken- dine göre bir siyaset çeviriyor ve İn- giltereyi elinden geldiği kadar müş- kil mevkide bwakarak, akvam cemiyeti nezdinde bak kazanmak istiyor. Yalnız ingilizler, böyle siyasi manevralar kar- şısında âciz kalacak insanlar değildir. ler, Bizim bildiğimize göre, onlar baş- tanberi tutturdukları yolda devam ede çekler, ve ergeç, herhangi bir şekilde olursa olsun, istediklerini yaptıracak - lar veya daha doğrusu istedikleri ken- di kendine olacaktır. Çünkü Ziya Paşa- nın da dediği gibi «Manendi şecer na- bit olur sabit olanlar » bu kaide ise, o kadar oynak olan sıyasada bile hükmü cari olan dâyemut» kaidelerindendir. » n Tarım Bakanımız ) . geliyor Doğu illerinde bir inceleme gezisine çıkan Tarım Bakanımız B. Muhlis Erkmen'in bugün İs- tanbuldan yola çıkarak yarın şeh- rimize geleceği haber alınmıştır. Bu yıl şehrimize gelecek izci Sayısı Bu yıl cumuriyet bayramı do- layısiyle Ankaraya İstanbuldan 100 ve diğer il ve ilçelerden 300 izci talebe gelecektir. Şehrimizde- ki okullar her yılkinden çok izci çıkaracaklardır. Çankırıda cumuriyet bayramımna hazırlık Çankırı, 8 (A.A,) — Bugün cu- muriyet bayramı komitesi toplan- dı.Cumuriyet bayramını köylere kadar ulaştırma programı yaptı. Türk - yunan tecim anlaşması Hükümetimizle yunan hükü- meti arasında Atinada imzalanan tecim anlaşmasının bir suretini hükümet Kamutaya vermiştir. ... Türkofis başkanlığından: 4 — Türkiye ile Yunanistan arasındaki 30 ilkteşrin 1930 tarih li ikamet, tecim ve denizyolları mukavelesine ek olmak üzere 26 eylül 1935 tarihinde Atinada im- zalanan avenant'ın | ilkteşrin 1935 tarihinden itibaren muvakkat ola- rak yürürlüğe girmesi Bakanlar kurulunun — 2.10.1935 tarih ve 2/3314 sayılı kararnamesiyle, 2. — Türkiye ile Yunanistan arasında 26 eylül 1935 tarihinde Atinada imzalanan kliring anlaş- masınım! ilkteşrin 1935 tarihinden itibaren yürürlüğe girmesi bakan- lar kurulunun 2.10.1035 - tarih ve 2/3303 sayılı kararnamesiyle ©o- nanmıştır. Güney şehirlerimizin iç - me suyu tesisatı Mersin, 8 (A.A.) — Evelce pro- jeleri hazırlanmış olan Mersin, A- dana, Tarsus şehirlerinin içme su- ları hakkında incelemelerde bu- lunmak üzere iç işleri bakanlığı komisyonu su mühendisi B. Tev fik Fikret buraya gelmiştir. Ayrı- ca komisyonun progamında bulu- nan Silifke, Osmaniye, Ceyhan, Dörtyol uraylarmın da içme su du rumlarını yerlerinde inceliyecek tir. Çankırı kızrlay kongresi Çankırı, 8 (A.A.) — Kızılay kongresi yapıldı. Genel kurul se- çildi. Giresunda fındık fiatları Giresun, 8 (A.A.) — Fındık fi- atları yükselmekte devam ediyor. Dün 46 kuruştan 16 bin kilo fın- dık içi satıldı. Piyasanın genel durumu çok isteklidir. SAYIFA 3 Başbakanımızın türk anıtlarınm korun - yit gee ması içın verdlgı bir emir Başbakan İsmet İnönü telgraf la bütün illere şu tamimi yapmış- tır: “Müteaddid tebliğlere aykırı olarak baz: vilâyetlerde idare &- mir ve belediye reislerinin vakı- lar akar ve hayratına karşı kanım- suz ve yolsuz harekette bulun- dukları ve yıkılmak üzeredir diye sapa sağlam binaları çarçabuk yıktıkları ve daha buna benzer ha- reketlerle hem evkaft hem ulusal kültürü zortadıkları anlaşılmak- tadır. Kanunlarımızın gösterdikleri yollar dürürken bu gibi hallere sapanların kendilerini ağır mesı- liyete koymuş olacaklarını bildi- ririm. Türklüğün yüksek abidatına ve yadigârına karşı saygı beslen- mesini isterim.,, Nüfus sayımı hazırlıkları Genel nüfus sayımı hazırlıkla- rı bütün il ve ilçelerde büyük bir gayretle ilerlemektedir. İstatistik genel direktör mua- vini Tokat'da sayım memurlarınğ konferans verdikten sonra Ama$- yaya, şube direktörlerinden B. A- K Fuat Erzincan ve Gümüşhane- de konferans vererek Trabzon'a, Nefi de Gaziantepde konferans verdikten sonra Urfaya haraket etmişlerdir. Genel direktör vekili B. Celâl Aybar da ayn 17 sinde İstanbul radyosu vasıtasiyle İstanbul sa- yım memurlarına sayım günü ya- pacakları işler hakkında bir kon- ferans verecektir. 20 birinci teşrin pazar günü yapılacak genel nüfus sayımında çalışacak işyarların ödevlerini ve bölgelerini gösteren kâğıtlar An- kara nüfus direktörlüğünde işyar- Tara dağıtılmağa baslanmıştır. A- yın en beşinde halkevinde sayı- mım faydaları ve nasıl yapılacağı hakkında bir konferans verileçek- tir. İş kanunu projesi Kamutay iş kanunu muhtelit komisyonu birinci toplantısında esas üzerinde konuşmalara giriş- miyerek muhtelif sosyetelerden ve iş birliklerinden gelen dilekler üzerinde çalışmış ve bu dilekle- rin bastırılarak komisyon üyeleri tarafından ayrı ayrı tetkik — edil- dikten sonra kanun projesi üze- rinde çalışmalara - başlanmasına karar vermiştir. Kazanç fazlalarından almnacak vergi * Beyannamıe usulü vergisini veren mükelleflerin ver- ile kazanç dikleri beyannamelerin gözden geçirilmesi sonucunda beyanna- mede yazılı mikdardan fazla ola- rak meydana çıkarılacak olar ka- zançların beyannamedeki mikda ra göre yüzde onu geçtiğini, ve fa- kat bin lirayr bulmadığı halleı- de nasıl hareket edileceğine daı Finans bakanlığı defterdarlıkla- ra bir tamim göndermiş ve mü- kelisfin kastı anlasılırsa bu far- kın cezalı olaral: alınması lâz: geldiğini bildirmişti uğurlamışlardır. vağlık sergisinde üç pavyondan görünüşler