13 Mart 1936 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 5

Di t 13 MART 1936 CUMA Ankara tapınağı Halkevindeki dünkü konferans Ankara tapınağının Hacıbayrar . minaresinden alınmış bir resmi Dün halkevinde senenin en ente- resan konferanslarından biri veril- miş, Alman eski eserler müzesi di- rektörü Pr. Dr. Şeyde, Ankara tapı- nağının İsadan önce başlıyarak ya- km zamanlara kadar olan tarih de- virleri içindeki durumunu anlatmış- tır. Bakanlar, saylavlar, generaller ve bütün profesörlerle yüksek tahsil ta- lebesinin bulunduğu konferansa baş- larken, profesör tarihi ve eski eserle- ri olmayan bir yerin organik bir şe- ir olamıyacağını izah etti ve An- kara tapınağı gibi evrensel bir şöh- reti koynunda barındıran Ankaranın hir yapılmasının Cumuriyet he- sabına takdire ve övünmiye değer bir hâdise olduğunu söyledi. Ankara tapmağının Milâddan ön- ceki devre ait olan durumunu, son zamanlardaki kazıdan elde edilen malümata ğöre estoze edilmiş olan fotograflarla ve projeksiyonla göste- ren profesör 926 da hükümetimiz va - sıtasile yapılan kazıda bulunan para- ların tarihçesini yaptı ve'bize geçi- şini anlattı. Poliste: aa Fd Sarhoş yumurtacı Yumurtacı Ali son derece sarhoş *- duğu halde yattığı Ağazade hanma ge- lerek gürültü çıkardığı, oradakilerin ü- Zerlerine atıldığı görüldüğünden yaka - lanarak adliyeve verilmiştir. Aba hırsızı Çukurhanda yatan Mahmudun ©- d a bual JĞ bir da arka- daşı Şevket içeri girerek bir abasımı çalmış ve Süleymana satmıştır. Polis hırsızı yakalamış ve hakkında taki- bata başlamıştır. ULUS Lokarno andlaşmasını imzalıyan devletlerin deleseleri dün Londrada ilk toplantılarını yaptılar Konsey yarın toplanıyor Almanya, Ren işi hakkında resmi bir beyannmecıkardı (Başı I. inci sayfada) ğu haberi de yalanlanmaktadır. Parlamento harb komisyonu, şi- mali şarki sınırında emniyet tedbirle- TinkARkilğinü ” Bölkümeti getidmesi için oraya bir kamisyon göndermiştir. &*& Dün sabahki #fransız gazeteleri, diş bakanının istediklerinin ingiliz kabinesi tarafından şiddetli bir mu- ki tle £ fakat ni- , - — aha İaide £ hayet bak ingili di görüşüne çektiğini ve bunun için de Fransaya bağlı bazı devletlerin, Lokarno andlı lâyık olduğu gi- bi müdafaa edilmediği takdirde mil- letler cemiyetinden çıkmak istedikl kabinesini ken. bakan Baldvin'le yarım saat kadar gö - rüşmüştür. İngiliz hükümeti konferans delege - lerini Karlton otelinde ak ği giliz dış bakanlığınca Fransa, İtalya ve Belçika delegelerine bildirilmiştir. İngiliz hükümetinin kanaatine gö- l larm bu cevabı bir tarzı hal * N çağırmıştır. Delegeler ve eksperler uzun müddet ilk teklifleri gözden geçirmişler ve bun- dan sonra başlıca delegeler aralarında görüşmüşlerdir. Londra, 12 (A.A.) — Lokarno dev - letleri konteransı saat 19,45 e kadar sür- müştür. Gör ler d tmektedir. Henüz hiç bir hareket tarzı tesbit olun- ştır. Yarınki toplantı için bu ak günü yapılı dü re, bul yardım edecek mahiyet- te olmakla beraber istenildiği derece. de ileri gimektedir. Almanya nezdin- de başk hiçbir teş mamıştır. kbü e ) Milletler cemiyeti könseyinin toplantısı yarın Londra, 12 (A.A.) — Dün &k- 4, milletler cemiyeti konseyinin cumartesi şünülen topi hükümet tarafından verilen ziyafette hazırlık görüşmeleri yapılacaktır, İngiltere Almanyaya askerlik dışı dilik kıt: ai rini ileri süreceklerin sanmaktadırlar. * akak B. Van Zeeland yanında hususi kalem müdürü olduğu halde dün sa- bah Londraya hareket etmiştir. 4& İngiliz kabinesi çarşamba ak: bölged ol - mak üzere kuvvetlerini geri çekmesini, bu kuvvetleri arttırmamak ve bu mın - 'ıkiyl E ee et L 3 y K ŞA L ŞND | telkin eylemiştir. Bu teah- hüt hiç değilse yeni pakt görüşülüncü- BLELDİL geciktirilmesi muhtemel görülmekte idi Londra, 12 (A.A.) — Milletler ce - miyeti konseyi kati olarak cumartesi gü- nü saat 11 de toplantıya cağırılmıstır Almanyanın beyannames! Berlin, 12 (A.A.) — D.NEB. ajansı, gazetelerin bazı neşriyatı ile devlet adamlarının bazı beyanatı hak!ıımnda l hükümetinin aşağıdaki resmi BB. Eden ve Halifaks 'da hazır bu- lundukları halde yaptığı -toplantıda hiç bir karar vermemiştir. Dün sabah yapılan kabine toplantısında Lokarno devletleri konferansının hazırlıkları ve Ren meselelerinde ingiliz görüşü- nün tesbiti ile uğraşılmışt KI Morning Post gazetesi, yapılacak görüşmeler için hazırlık tedbiri ol. mak üzere ingiliz hükümetinin, Fran- sanın Ren bölgesinin Boşaltılması yo- lundaki isteğini tervice karar verdiği- ni yazmaktadır. Taymis gazetesi de Almanya aley- ye ve arsıulusal yet linciye ka - şamı, | dar di decektir, Royter ajansının öğrendiğine göre, dün ! ki kahi el Iınıon- ra B. Eden alman eliçisini çağırarak kendisine İngiltere hükümetinin bu - günkü vaziyeti çok vahim gördüğünü, Lokarno devletlerinin ertesi günü top- lanacağını ve Hitler'den bir tesviye tar- zi bulunmasına yardım için en kısa bir müddet içinde yardım istemeyi haklı gördüğünü bildirmiş ve yukarıki telkin- lerde bulunmuştur. B. Eden, alman hükümeti böyle bir harekette bulunursa arsıulusal vaziye - tin yatışmasına kıymetli yardımda bu - İ ş olacağını ehemiyetle kaydey - Bt eeleki Te , , | huh" ; SA | LbI. b.- raber, devletlerin ortadaki zararın tamiri için en uygun hareketi, Hitle- rin teklifleri de unutulmadan, gözden geçirmeleri lâzım geldiğini yazıyor. *akik Alman resmi mahfilelrinde söylen- diğine göre, hükümet Londradaki lemiştir. beyanatını neşretmektedir: Fransanın Lokurnodan önce * yaptığı andlaşmalar 1. — Fransa, Lokarno paktin”an önce, Almanya tarafından, Fransa ya yapılacak bir tecavüz halinde meri- yete girecek olan aşağıdaki askeri andlaşmaları yapmış bulunuyordu: a. - Belçika ile andlaşma, b. - Çekoslovakya ile andlaşma, €. - Polonya ile andlaşma, Fransa hükümeti ile öteki hükü- metlerin beyanatına göre, bu andlaş- malar ancak tedafüi ittifak mahiye- tinde olduğundan ve esasen Alman. yanın da ne Fransaya ne de diğer dev: letlere karşı tecavüz niyeti bulunma- Alman büyük elçisi bugün verdiz: dığından, bu dlaşmalar Lokarno cevabta alman hükümetinin Ren'de Al- | paktmın ruhuna aykırı görülmemiş nn bakiniyetür d İr veya voAlınınyı, A PN e iğreti bir tahdide tâbi tutacak görüşme- | mak şartiyle, yalnız bunları kabul Hitlerden aldığı talimat üzerine bu konsey toplantısında kendini t il ettirmek üzere bir karar vermiş değil- dir ve daha önce, Lokarnoyu imzala. yan devletler arasındaki görüşmele- Ce * hbabl. btedi. * kk Amerikan hükümet mahfilleri, İn- giltere vaziyetin idaresini ele aldığı için tehlikenin azaldığı düşüncesin. dedirler. Birçok şahsiyetler dinlenmek üzere muhtelif yerlere hareket etmiş- lerdir. B. Ruzvelt balık avı için Karib brrl: Ka B. Hul Ploridaya gitmiştir. Londra görüşmeleri başladı Londra, 12 (A.A.) — Lokarno dev- letleri konferansı bu akşam saat 17,15 de açılmıştır. Konferanstan önce B. Flanden baş- tebliğde bul l elçisi şunu i- lâve etmiştir. “— Bununla beraber, tekliflerinin Fransa tarafından kabul edilebilmesini kolaylaştırmak için şu. nu izah etmek arzusundadır ki, Ren- de alman hâkimiyetinin yeniden ku- rulması ancak remzi mahiyettedir. Rendeki bazı garnizonl sulh za- manı - kadı la yerleştirilen kıtal mevcudu Berlindeki ingiliz ve fran- sız Aataşemiliterlerine bildirilmiştir. Bu mevcud artmıyacaktır ve bu kıta- ların şimdilik fransız ve Belçika sı- nırlarına daha yakm bir yere sevki düşünülmemektedir ve nihayet Ren bölgesinin askeri işgalindeki bu tah- didler yapılmakta olan görüşmeler devam ettiği müddetçe muhafaza olu- nacaktır. Şu şartla ki, Fransa ve Bel- çika da benzer bir hareket tarzı ta- kınsınlar.,, Alman hükümetinin bu tebliği in- Alman sınırındaki fransız tahkimatı 2. — Sulh yapılalıdanberi, Fransa, alman sınırı boyunca, büyük mikd SAYFA-. 5 larıa tatbika geçmektedir. Bu yeni anlaşma, asıl şa meseleden dolayı hu- susi bir ehemiyet almaktadır ki, bu- gün Rusyadaki rejim ve bu rejimin rühu yalnız teorik olarak değil, fa- kat aynı zamanda pratik sahada da dünya ihtilâlini gütmektedir. Bunun için bu andlaşma tam manasiyle em- peryalist ve mütecaviz bir mahiyet al. maktadır. Pakttan önceki garantiler Bu ittifak yapılmadan önce Franf- sa'nın aşağıda zikrolunan emniyet ga ras tileri vardı: a.- Kendi küvvetleri. Yani 100 mil- yon kişilik anavatan ve sömürgeler. b. . Büyüök Britanya. e. - Belçika. e . - Polonya e. - Çekoslovakya Lokarno andlaşması üzerine İtal- ya da kâfil devlet sıfatiyle bu listeye ilâve edilmelidir. 4. — Fransa, tarihte eşi görülme- miş olan bu toprak bütünlüğü garan- tilerinden başka, 175 milyon nüftız- luk muazzam Sovyet birliğinin de var: dimimi kazanmak mecburiyetini duy- muştur, Almanya Fransuyı tehdid etmemişstir. Bu hususta aşağıdaki Mmülühaza- larda bulunmak gerektir: Almanya tarafından Fransaya teh- did olunabileceğini farzettirecek hiç. bir imkân verilmemiştir. Bundan baş- ka Almanya, Fransanın kendi toprak hakimiyetini temin için almak mecbu- riyetini duyduğu emniyet garanlüleri- ne karşı da hiçbir şey söylememişür. Çünkü Almanyanın hicbir tetcavüz ni- yeti yoktu. Eğer Fransa, Loktarno and. laşmasını mizadan sonra, ayrtca ken- disine başka bir emniyet unsuru ara- mak mecburiyetini duvdu ise, Fransa hükümeti, hiç olmazsa bu niyetini, bu yeni emniyeti Lokarno çerçevesi- ne sokmağa çalışmak veyahud Lokar- no ile hemahenk kılmak üzere Lokar- no devletlerine bildirmesi lâzım ge- lirdi. Sovyet - fransız paktı hakkında iP- şayialar 1935 ilkbaharında Sovyet Rusya ile Fransa arasında askeri andlaşma: lar hakkmdaki ilk havadisler dolaş- mağa başladığı zaman, bilâkis tekzib. ler neşrolundu. Sonradan fransız pars« l Arşembo Sovyet Rus. b A da asker yığmıştır. Ayrıca fransız sınırı, tarihte eşi görülmemiş bir mü. dafaa sistemi ile cihazlanmıştır. Bu memleketlerin askeri mahfilleri fik- rince, bu müdafaa sistemine çevrile- cek her türlü hücum neticesiz kal- maya mahkümduür. Fakat Almanya- nın Fransaya karşı hiçbir harbeı ni. yeti olmadığımdan, bu istihkâmlar hakkında hiçbir şey söyl iş ve yanın bütün kuvvetini Fransanm em- rine koyduğunu bildirdiğinde, ikinci defa olarak bu hâdisenin yalan oldu- ğu ve hakikata uymadığı söylendi, Nihayet böyle bir askeri paktın varlı« ğı, bütün bu tekziplere rağmen öğ- renildi. Bunun üzerine yavaş yavaş bu hâdise dü ıttılama arzol du. söylememekte de devam eylemiştir. Sovyet - fransız paktı 3. — Fransa bunlardan başka son zamanda Sovyet Rusya ile yeni bir as- keri ittifak yapmıştır. Bu andlaşma, herhangi bir anlaşmazlıkta milletler cemiyetinin vereceği kararı bekleme- den doğrudan doğruya alıman karar: Bugün ittifak andl esas- ları bilinmektedir. Fransa - Polonya ve Fransa . Çekoslovakya andlaşma- larının kesin ölarak, bu andlaşma ile bitaraf, ya milletler cemiyeti ile La- karno devletlerinin kararlarını dik- kate almadan ve yahud bu kararları beklemeden, mütecavizi tayin husu- » Sayfayı çeviriniz - blilmen Tefrika: No. 6 Evlilik ve Ötesi Yazan: Jak ŞARDON Türkçeye çeviren: Nasuhi BAYDAR — —.. Kocasının üzerine doğru iğilerek sordu: — Nen var? Sonra, korkup şaşırarak tekrarladı: — Nen var? Öteki, intizamını kaybetmiş bir teneffüs ârasında âdeta sönmüş, kaybolmuş gibi bir Sesle, gözleri düşünce ve ıstırab dolu, mırıl- dandı: ) — Boğuluyorum... Madam Dögui, şefkatlı bir tavurla: — Hazımsızlık!... Mösyö Dögui kalktı, şöminenin önünde Urdu, aynada yüzüne baktı, sonra, bir ço- Cük itaati ile yatağına uzandı. Bu izahı zihniyetine uygun gören Ma- dam Dögui bir bardağa Karm suyu damlatır- ken tekrarladı: Ş — Hazımsızlık... Ve sonra, kocasının başını tutarak: — Şimdi bak göreceksin... hemen iyilik hissedeceksin... Mösyö Dögui hemen bardağa sarıldı, fa- kat sert ve sanki içinde su dolu imiş gibi 1s- lık çalan bir soluma ile bütün vücudu sarsıl- dığı için ağzına bir türlü yanaştıramadı. Bir- az hava almak istiyerek: — Daha yukarı... kaldır... diyordu. Madam Dözgui, kocasının başı altına bir yastık koydu ve bütün hareketlerini takib eden bu gözlerden, tek ses olarak konuşan bu boğulma gürültüsünden şaşırarak, küçük ecza dolabını açtı. Bütün bu boş şişeler ara- sında hiç bir sey görmiyor, ve, hemen veril- mesi lâzımgeler ilâcın belki eli altında bu- lunduğunu düşünürken, korku ve istimdad ile ona bakan adamcağızı alrp götüren an- laşılmaz buhran karşısında derin bir kudret- sizlik duygusuna, sonsuz bir bitkinliğe ken- dini kaptırıyordu. kik » Kocasının ölümünden sonra Madam Dö- gui odasından hiç çıkmaz oldu. Bert anne- sini bahçeye sürüklemeğe çabalıyor, fakat o, vaktiyle hep çalışıp koşuştuğu görülen eviyle bile uğraşmıyarak, hemen geri dönüp mektublar yazıyordu. — Bert, uzun rezeleri olan bir dolabın ya- nında oturup anasını avutmak için onu sor- guya çekiyordu. Madam Dögui genc kızlık günlerinden, Mösyö Dögui'nin pazar günle- ri, Kristin'in anasına geldiği devirlerden sık sık bahsediyordu. Bert, Madam Dögui'nin Paris'te yaşamış olmasını bir türlü aklına sığdıramıyordu, o Nuvazik'le öyle imtizaç etmişe benziyordu ki.. Hiç bilmedi - ği isimleri hayretle dinliyor ve kendisi için kapalı olan ve anası tarafından birer sa- adet gibi anılan bu eski dostluklar, eğlen- celer ve hatıralar âleminirn nasıl bir âlem ol- duğunu kavramağa çalışıyordu. Bert yattık- tan sonra, Madam Dögui, sanki yatağına girmesi imkânsızmış gibi, uzun zaman daha koltuğundan kımıldamıyordu. Başını koltu- ğun sırtına dayayıp uyuyor, sonra zıplıya- rak uvanryor ve yanmakta oları lambasına bakarak nasıl olup da odada yalnız bulun- duğunu birdenbire anlryamıyordu. Bir takım ziyaretler kabul etti: gaile ne- dir bilmemiş olan, fakat pek içe dokunucu ve pek doğru sözler söyliyen Madam Brigöy; daima kocasının ve iki kızının yasını tutan, ancak acıklıları ziyaret eden ve salonuna gi- rişi Madam Dögül'yi korkutan Madam Bo- ro; kendisini samim? dost saydığı için işini de beraber getirip bütün öğle sonunu geçir- mek üzere yerleşen ve kupkuru sesi ile türlü mevzular üzerine durmayıp konuşan Madam Şoran... , Bu Madam, bir gün, örgü örmeğe devam edip dürürken, damdan düşercesine: — Zavallı dostum, dedi, veraset işinizin biraz güç olacağını sarıryorum, Bunu kocam- la konuşmalısınız. Lui güzel kitablar alırdı ama ticaretevi ile hiç meşgul olmazdı. Tas- fiye muamelesinin büyük bir şey bırakmıya- cağı söylenilivor. Büu haberden telaşa düşen Madam Dögui, bir mülakat istediği noteri, âdeti üzere ka- ranlık izahları dinlemeyip geçerek, isticvab etti. Parasının da evinin de sahibi olduğunu anlayıp memnun olarak artık işleriyle yal- nız kendi alâkalanmak istedi. Her gün yap- tığı hesablar zihnini karıştırıyordu. Bir gün, dikiş masasından bir mektub " çıkararak: — Kristin'den mektub aldım, dedi. Mektubu lamhbanın altında açıp yüksek sesle, hafif hafif burnundan soluyarak ve son satırlara yaklaştıkça dudakları titriye« rek, yeni baştan okudu. (Sonu var) |