13 Mart 1936 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 6

ULUS 13 MART 1936 CUMA — " SAYFA: & sunda kendi hususi kararlarını alabi- leceklerdir. Pakttan doğan hakiki vaziyet Bu hâdiseden çıkan hakiki vaziyet şudur: Fransa, tehdit edildiğini, farzeyle- diği istiklâlini korumak için şimdiye kadar eşi görülmemiş muazzam bir he ütefli vücüdü — getirmişti Fransa, andlaşmalarla, bu vaziyete kâfil olarak bütün, kara ve denizdeki kuvvetleriyle Büyük Britanyayı, İtal- yayı, Belçikayı, Polonyayı, Çekoslo- vakyayı ve nihayet yalnız kendi başı- na 17 milyon askeri olan Rusyayı da bağlamıştır. Ayrıca Fransanın kendi kuvvetleri de vardır. Bu devletlerin ordusu, sulh halhinde 3 milyon, harp halinde ise 30 milyondur. Bu muaz- zam ve eşi görülmemiş garantiler kar- şısında Fransa, kendi emniyeti için, ayrıca, dünyanın en kuvvetli istih- kâmları karşısında, Almanyada her türlü hücumlara açık bir askerlik dı- şı bölge istemektedir. Almanya, Fran- sanın son harekâtı üzerine Lokarno andlaşmasını bozulmuş saydıktan ve bu yerleri bütün hukuku ile kendi hâkimiyetine aldıktan sonra, Fransa, buralara giren 19 taburu, yarı dün- ya tarafından garanti edilen fransız emniyeti için bir tehdit saymaktadır. Alman hükümetinin fikri Alman hükümeti bu hususta şu be- yanatta bulunur: Almanya, kendi hâkimiyeti altın- da bulunan bir toprağı çok az mik- darda askerle işgal eylemiştir. Bun- dan başka, fransız hükümetine ve he- le fransız milletine, Almanyanın, Fransayı kendisi için haysiyet kırıcı şartlar altında görüşmelere başlat. mak için herhangi bir tesir icra eyle- mekte olduğu korkusunu haklı göste- recek bir sebeb vermemek için, alman hükümeti, Avrupa sulhunu temin için geniş tekliflerde bulunmuştur. Bu teklifler şu bakımdan hususi bir ehe- miyet kesbeder ki bunlar bütün bir milletin güvneini kazanmış bulunan ve onun namına hareket eden bir mil- K hükümet tarafımndan yapılmıştır. Alman hükümetinin yaptığı teklifin tarihi kıymeti şudur: bu tarzda ya- pılacak bir anlaşma, Versay andlaş masındanberi, hiç bir tarafın herhan- gi bir tesiri olmaksızın ve herhangi bir devlete karşı müsavatsız muame- le yapmıyan ilk Avrupa umumi an- laşması olacaktır. “Almanya başka bir yol da tutabilirdi..” Esasen bu vaziyet, bu tekliflere dayanan bir anlaşmanın yapılabilme- si için değişmez bir şarttır. Almanya, başka bir yol da tutabilirdi. Fransız » sovyet paktının imzası üzerine, Al- manya Lokarno paktının gayri mev- cud bulunduğunu ilân edebili ve, Ren havzasının işgaline gitmeksizin, yal. nız kendi milli kuvvetine dayanarak her türlü Avrupa işbirliğinden çekile- bilirdi. Alman hükümeti, Avrupanın verimsiz bir tarzda parçalara ayrıl- masının devamından başka bir Türk hava kurumunun piyangosunda Kazanan numaralar 28166 2694 22452 3688 16880 29093 12036 28050 15344 26419 5374 6212 1976 100 lira kazananlar: 28874 2512 16860 13390 19821 25865 16869 17979 7314 23004 23621 29955 9706 8550 28794 21287 25029 21284 8477 17599 6728 11282 12548 16468 13548 24267 5686 13117 26148 25820 150 lira kazananlar: 10256 1244 7973 6419 4672 16306 5110 11701 7623 25952 27888 23105 8016 14786 12616 20218 19588 28002 26451 2552 3564 23669 27756 138 3704 29680 17619 12551 7591 24200 2893 4171 1546 13756 18659 4897 7569 25918 25220 1385 8413 12026 19887 14088 6997 3839 28327 12180 (Başı 1. inci sayfada) 6336 18806 22521 6630 18995 23293 9692 8779 28938 9537 22478 21292 3029 22662 12873 3724 4344 7813 24856 9213 500 lira kazananlar: 9335 10157 24074 4172 12077 3935 6948 20479 5590 11226 25970 4877 1959 26021 28719 21327 24373 15612 kurucu plân verdi. SÜ lira küzananlar: “Almanya, hâkimiyetinden 118583 8044 14925 25039 24959 vazgeçmiyecektir..” 17298 16917 1100 4536 1766 Almanyanın, bu plânı vücuda ge- 16622 18047 6605 27528 5093 tirmek için Fransa ile ve öteki dev- 5149 29798 20559 16125 2738 letlerle samimi bir surette görüşme- 12008 23163 3948 4959 20871 lere girmekten daha büyük bir arzu 4103 27164 11180 11537 19437 ile istediği hiç bir şey yoktur. Ve 29512 — 7162 234639 27755 25088 bundan dolayıdır ki, fransız - kamo- 13083 22243 19236 26500 10167 yuna karşı bir tazyik ve yahut bir 15132 7942 3942 8277 4201 emri vaki duygusu vermemek için, 4116 28395 22373 581 8033 kendi topraklarının askeri haline ge. 2/523 19447 17155 3099 16389 tirilmesini, şimdilik, ancak “sembo- 21748 19213 13206 24542 26489 lik” sayılabilecek bir tarzda yapmış- 2501 17188 11676 4062 9649 tır. Eğer faydalı görülür ise Alman- 16857 — 247 19894 28566 2549 ya, fransız ve Belçika hükümetleri- 22475 4566 8393 1289 11887 nin de aynı tarzda hareketi şartiyle, 18993 — 460 28418 14831 10575 bütün görüşmeler müddetince, bu- 19472 25156 2540 15067 10519 günkü vaziyeti değiştirmiyeceğini te- 26070 5585 3357 24801 15328 ahhüde hazırdır. Fakat hiç bir vakit, 8711 22098 18997 4696 24441 hâkimiyet haklarından vazgeçmiye- 22212 14160 1545 90067 26997 cektir. Çünkü Almanya emindir ki bu 11018 19314 25979 24377 8992 tarzda hareket ederse Avrupanın ge- 184 12164 27643 3548 27 lecekteki sulhu, yeniden bir kere da. 269 2593 22261 2007 23827 ha baskı ile elde edilmiş tavizata ve 191615 — 372 14994 24235 16990 manevi müsavatsızlığa dayanacak ve 29508 29444 5506 8193 10952 bu hal, yeniden, kendi bünyesinde iç- 22744 2785 16904 3184 17156 ten içe bir hoşnudsuzluk ve utanç 7487 2140'21792 23158 1119 duygusu taşıyacaktır. . 3123 5683 4333 7740 24637 26169 9027 13771 14956 16392 45769 16211 19793 6274 18090 30 lira kazananlar: 19710 10392 10982 27648 2103 28961 12844 22458 16608 23089 8894 15589 8507 27077 6589 24298 8786 21390 21723 19929 22530 11058 5329 15455 4321 8248 28287 16045 9911 21970 13628 14046 13158 29071 2138 16786 26045 5921 13695 10629 16107 7813 22058 15766 17398 19035 23775 3059 2883 14293 15195 3534 17199 6542 4962 9690 27309 10044 23113 17726 6562 21878 19857 15912 10918 22091 17252 13394 3267 28466 20100 19755 21496 5449 1556 29030 28473 17216 7781 27017 3076 4044 13488 — 799 27827 10931 19282 10462 21240 15188 19577 29282 16189 5813 16161 16250 25726 26544 17754 23751 13625 19549 19411 23536 27820 22390 8703 17051 3844 23259 8484 22454 8195 21564 13886 Alman hükümetinin gayesi Alman hükümetinin güttüğü gaye, nurlu bir millet için manevi ağır şart- ları olan andlaşmalar imzası değil, fakat Avrupada 25 sene için hakiki bir suuh koyacak mahiyetinde and. laşmalar yapmaktır. Bu sulh, tama- men müsavi haklara malik Avrupa milletlerinin ve devletlerinin serbest- çe verdikleri kararlar üzerine kurul- muş yeni bir Avrupa hukuki nizamı. nrirtiva eyliyecektir. Bu andlaş lar, ancak bu şartlar altında imzala- nacaktır. Ve ancak bu tarzda imza edilen andlaşmalardır ki milletlerin şeref hisleri ile hema'nk bulunduk- larmdan, herkes tarafından bütün mânasiyle saygı görecektir. Herhalde Almanya, bu andlaşmalara, bu tarz- da saygı gösterecektir. Eğer bu fikir, diğer hükümetlerin muvafakatini kazanmazsa, şü tabiidir ki, alman hükümeti, tekliflerini geri alacak, ve, diğer milletler arasında kısılmış haklara malik bir millet gi- bi y ktansa, alman milletinin vermiyecek böyle bir yola gitmekten çekindi ve bilâkis, Avrupa kıtasında kati bir sulha varmak için büyük bir 23995 24596 7779 9187 17935 3714 17630 8456 15934 245 24125 -3974 4169 21387 26815 hassalarına, sadakatine ve ananevi fedakârlık hissine dayanarak şerefli bir tecerrüdü tercih eyliyecektir. Anıkara P. T.T, Başmüdürlüğünden Ankara Otomatik telefon binasına yeniden ilâve edilen kısımım kalörifer tesisatı açık eksiltme suretiyle yaptırılacaktır. Keşif bedeli 2346 L. 28 kuruştur. Muvakkat teminat 175 L. 98 kuruştur. d Bu kuruma ait plân ve şartname Başmüdürlüğümüz yazı işleri bürosunda her gün görülebilir. İsteklilerin 27 mart 936 cuma günü saat 15 de komisyonumuza müracaatları. (558) 1—924 Ankara Hearet odası sicilli ticaret memurluğundan : “Ankara vilâyetinde Cebeci semtinde Nazımbey mahallesinde Hemhüm sokağında 41 numaralı evde oturan ve T. C. tebaasından olun Ankarada Balıkpazarı semtinde 45 numaralt mahalli ikamet- gâhı ticari ittihaz ederek ... tarihindenberi terzilik ticaretiyle iş- tigal eden ve ticaret odasının 1332 sicil numarasında mukayyet bu- lunan Mehmet Galip'in unvanr ticareti M, Galip Çankaya olarak tesçil edildiği gibi bu Ünvanın imza şekli de ticaret kanununun *& inci maddesi mucibince dairece 12.3,936 tarihinde tescil edildiği ilân olunur. 1—931 Keçiburlu Kükürtleri Türk Anonim Sirketi İdare Meeclisi Reislisinden : Şirketimiz hissedarlar senelik heyeti umumiyesinin 30 mart 1936 tarihine müsadif pazartesi günü saat 15 de içtimaa davet edil- mesi kararlaştırılmış olduğu cihetle muhterem hissedarlarımızım veya vekillerinin mezkür gün ve saatte Ankarada Sümer Bank U- mumt Müdürlüğü nezdinde Şirketimiz merkezini teşsrifleri ve esa$ mukavelenamemizin 59 uncu maddesine tevfikan toplantıdan bif hafta evvel Şirket Merkezine müracaat ile hissedarlığı mübeyyin vesaikin ibrazı mukabilinde birer duhuliye kartr almaları rica olu- nur. gee Esas mukavel izin 53 üncü maddesine nazaran her 100 hisse sahibinin bir rey hakkı olacaktır. Ancak Ticaret kanununun 365 inci maddesi hükmüne göre her hissedarın rey hakkı azami 10 U geçemez. Müzakere ruznamesi 1 — İdare Meclisi ve Mürakip raporlarının okunması; 2. — Bilânço ve Kâr ve Zarar hesabının tetkiki ile İdare Mec- lisinin ibrası; 3. — 1936 senesi için İdare Meclisi azası ile murakiplere verile- cek ücretlerin tayini; 4. — Çekilen İdare Meclisi azası yerine yeni bir azanın tayini- nin tasdiki. 1—925 Türkiye milli ithalât ve ihracat şirketinden : Şirketin 1935 senesine ait alelâde hissedarlar heyeti umumiyesi senelik içtimamı 31 Mart 936 salr günü saat 15 de Ankarada Kına- cı hanında 19 numarada yapacaktır. İçtimaa gelecek hissedarların iştima gününden bir hafta evel duhuliye varakası almaları rica olunur, Müzakere ruznamesi. 1 — İdare meclisi ve murakip raporlarınım okunması. 2 — Bilânço ve kâr ve zarar hesabının tetkik ve tasdiki ile ida- re meclisinin ibrasr. , 3 — Münhal azalıklara idare meclisince seçilen azaların tasdiki ve müddetleri dolanların yerine aza intihabı 4 — Murakıp intihabr ve ücretinin tesbiti. 1—926 Ankara Belediye Reisliğinden : A) Eksiltmeye konulan iş Otobüs Garajı cephe kesme taş dt- varı ve kapıcı odası inşası olup keşif bedeli (7273,23) liradır. B) Şartname ve projesi Belediye Fen Direktörlüğünden getiri- lecek olan ve bu işlerle meşgül mimar veya mühendis veya taşÇi esnafı olduğuna dair vesika mukabilinde Otobüs Direktörlüğün- den parasız olarak alınır. y C) İhalesi (28-3-036) günü saat (15) te Otobüs Direktörlüğün- de yapılacaktır. D) İhale açık eksiltme usulile yapılacaktır. E) Muvakkat teminat miktarı (545,50) liradır. F) İsteklilerin kanunun emrettiği bütün evsafr haiz olmaları lâzımdır. (553) 1—922 — Tefrika: 19 — TOPYEKÜN HARB U Yazan: General Ludendortf Türkçeye çeviren: Hikmet TUNA Rayhş arşivinin “dünya harbı - harb gü- dümü ve harb ekonomisi” adındaki eserine göre, harb başladığı zaman, Rayhşbank'ın, Rayhş'ın 300 milyon nakid parasiyle birlik- te, 2000 milyon marklık altın mevcudu var- dı. Buna göre, kanunla tesbit edilmiş olan 1/3 altın karşılığiyle - dünya harbından ön- ce, altın karşılığında başka bir karşılık dü- şünülmemişti (8) - 6000 milyon marklık banknotun tedavül ettirilmesi mümkündü. (8) Fransa ile Rusyanın altın karşılığı daha iyi bir durumda idi; Avusturyanın ise Almanya dan daha kötü idi. İngilterenin Almanyadan da- ha az altın karşılığı vardı ama, finansal duru- munun emniyeti bakımından, harba girişmiş o- lan tekmil devletlere üstün çıktı. Bu rakamlarda dövizler, yani yabancı devletlerin tediye vasıta- ları yoktur. O sıralarda henüz döviz işleri yoktu. Alman ekonomisinde 2000 milyon mark- lık altın ve nakid tedvaülde olduğundan, o günlerin ekonomik durumundaki para ihti- yacını kapatmak için, yalnız 1800 milyon marklık banknot çıkarmak lâzımgelmişti. Buna göre, altın karşılığını tehlikeye sok- madan, alman ekonomisine 4200 milyon mark tutarında banknot katmak imkânı ha- sıl oldu. Seferberlik de katılmak suretiyle, harbıin daha ilk aylarında, 4520 milyon marka ihti- yacı vardı ki, bu itibarla, altın karşılığının kanunla izin verdiğinden çok daha büyük tutarda banknot çıkarmak icab etti. Ayrıca tabiatiyle daha başka da para ihtiyaçlrı vardı. Normal ekonomik duruma rağmen, o sı- ralarda, ulusun, bir harb takdirinde, savaş hakkında aydınlatılmamış hali dolayısiyle, borsalarda salgın halinde satışlar yapılması, tasarruf sandıklarından ve bankalardan fev- kalâde bir tutarda para çekilmesi de, bekle- nen bir şeydi. Buna karşı koymak lâzımdı. Ekonomiyi aksatmamak ve silahlanmak uğrunda yapılan işleri mümkün kılmak için de, ayrıca, krediye mahsus tediye aracı bu- mak zarureti ortaya çıktı, Her iki şık da, 1500 milyon marklık kaimenin ve, 2000 mil- yon marklık da, keza kaimeler gibi, büyük bir kısmı basılmış bulunan Rayhşbank bank- notunun emre hazır bulundurulmasını zaru- ri kıldı. Seferberlik ilân edildiği zaman, or- dunün ve ulusal ekonominin ilk ihtiyaçları işte bu suretle karşılanmış oldu. İngiltereden gayri, diğer devletlerin da- ha önceden yaptıkları gibi, Almanyada da 31.7. de tekmil borsalar kapandı; İngiltere bu tedbiri, aynı günde aldı. Alman devleti- nin, sapsağlam finans durumuna dayanan finansal sahada alınmış tedbirleri, 1 ağus- tosta kamoya ilân edildi (9). Yukarda lafı geçen eserde şunları okuyoruz: “Fakat, tehdid eden paniğe hâkim ol- mak için alman devletinin de, var kuvvetle hareket etmesi lâzımdı. Bu tehlike anında, mesul resmi makamların ve Almanyada e- konomi âleminde ileri gelen şahsiyetlerin, on yıllar içinde önceden kestirip kurduk- ları fi örg yonlar, mük ı (9) Almanyanın 5, Fransanın 28, husyanın 19, İngilterenin 14,12 milyar marklık hazine bor. cu vardı, bir surette işliyordu. İlgili mahfillerin, vaktiyle, ekonominin hızlı inkişafı dolayısiyle, fevkalâde yüklü bulunan alman para ve kredi işlerinin daha geniş bir esas üzerine kurulması gayesini durmadan taşımalarının, ne kadar zaruri olduğu, şimdi anlaşılıyordu. Hiç zorluk çek- den, k isinin fi 1 temel- leri ,işte bu suretle, harb paniğinin fırtına- larına mukavemet edebildir. Alman ord 1L ağ ki sefer- berliği, finansal seferberliği de başlattt. “Juliusturm'un — Rayhş — harb hazinesi” (Fr 1871 de Al ıyaya ödediği po- ralardan 120 mılyon mark ile, gene bu pü- raya ayrıca katılmış olan 85 milyon mark- lık altın yedeğinden ibaret) ile, Rayhş'ın el- konabilecek para ve daha başka yedekleri, (yavarlak hesab, 300 milyon mark) önce- den düşünüldüğü gibi, madeni mevcudunu kuvvetlendirmek maksadiyle, Rayhşbank'a vVerildi. Kara ve deniz kuvvetleri seferberliğini finansal ihtiyaçları, bilhassa Rayhş'bank'- tan kısa vadeli krediler almak suretiyle te- min edildi. (Sonu var) ,