Aboneler yüksek görüntüleme limiti, sayfa indirme ve diğer özel özelliklerden yararlanır.
ON YEDİNCİ YIL. No: 5368 8 TEMMUZ 1936 TARŞAMBA Son haberler üçüncü sayfamızdadır K ) HER YERDE 5 KURUŞ Başbetke CENEYVRE KARARI Kuvvetli bir devlet tarafın- “dan küçük bir devletin toprakları istilâya uğramak, hürriyetler mah- volmak, taçlar düşmek tarihte misli görülmiyen hâdiselerden de- gildir. Bilâkis biz tarihte misli gö- rülmiyen bir hâdise bekliyorduk: Kuvvetliye karşı bütün milletler birleşerek, haklı ve mazlüm olanı kurtaracaklardı. Milletler Cemi- yeti bu maksad için kurulmuştur. Fakat ne Mançuri'de Japonya'ya karşı, ne de Habeşistanda İtalya- ya karşı muvaffak olmuştur. Ara- da bir fark varsa, Mançuri istilâ- sında zecri tedbirlerin dahi tatbik edilmemiş olmasındadır. Harbı kaybeden bir impara- tor, bir kaçı müstesna, bü- tün dünya milletlerinin top- dTanmış olduğu bir salonda kür- süye çıkarak kendi halkının hür - yxiyet ve hak davasını müdafaa et- ti. Eşsiz olan bu hâdisedir. Keza, muayyen bir devletin menfaati he- sabına olmıyarak, şimdiye kadar, Habeşistan kadar hiç bir mazlüm, hak namına bu kadar müdafaa olunmamıştır. Vakanın mazidekilere benzer tarafı şudur: Bir devlet, zayıf bul- duğu başka bir devletin toprakla- rını almak ister. Orada menfaatle- ri olanlarla uyuşarak veya hepsi- ne meydan okuyarak, kara ve de- niz ordularını seferber eder ve fütuhatta bulunur. İtalya Habeşis- tan'a karşı 1913 de böyle hareket edecekti. Eğer onun Afrikada yerleşmesinden İngiltere memnun değilse, ya hazırlığı tamamdır, harba karışacaktı veya, bugün ol- duğu gibi, tamam değildir, müsa- Mmaha edecekti. Halbuki şimdi Ha- beşistanın şu veya bu bayrak al: tında bulunması ile | lakı mıyan devletler dal sı ol- Birlere, yani sulhu bozana ceza vermek hareketine iştirak etmiş- lerdir. Denecek ki eğer Milletler cemiye- ti olmasaydı Negüs italyanlarlu pa- zarlık ederek topraklarının veya hukukunun bir kısmını kurtarabi- lirdi. Aduva zaferi ile biten mü- cadelede böyle olmamıştır. Sonra, İtalya'nın bütün Habeşistanı “bu kadar çabuk istilâ etmek kudreti- ni kendinde gördüğü zaman, işini yarım halletmesine hiç sebeb yok- tu. Eğer kala kala Negüs'e Fas sultanlığı gibi bir maaş ve makam kalacak idi ise, böyle bir vaziyeti kabul etmenin gayesi olan geçim karşılığı servet olarak Negüs'te vardır; nihâyet kartının altında da Habeşistan imparatoru. sıfatı bulunacaktır. Zamanımızın lehine olanları kaydedelim: Milletler Cemiyeti - nin muvaffak olmasına, eski tâbir ile, ramak kalmıştır. Eğer Habeşistan biraz daha medeni ve kuvvetli olsaydı, eğer zecri tedbir- lere bir iki kalem daha ilâve olunsaydı, tarih hakkında bir em- salsizlik kaydedecekti.. Milletler Cemiyeti fikri, mil- yonlarca insanın boğazlanması ile neticelenen büyük harb faciasının aksülayaeli olarak doğmuştur. Mil- letler Cemiyetinin eksiklerini ta- mamlıyarak, onu, gerçekten barı- şı müdafaa etmeğe kudretli bir müessese haline koymak için Ha- beşistan dersinden istifade - olu- nursa, gene bir şeydir: — Şimdilik her devlet, mi!li mü- dafaasını tamamlamalıdır. Çün- kü henüz milletlerin hürriyet ve akkını koruyacak başka müessir bir vasıta yoktur. Ordan sonra ba- rışçı devletler birleserek, taarru- Zu imkânsız ve silâhsızlanmayı m“mıfün kılmak için ellerinden g_el"'" yapmağa teşebbüs etmeli- dirler, Falih Rıfkhı ATAY Boğazlar hakkındaki ingiliz mukavele projesinin metnini neşrediyoruz Bu proje Ankarada iyi bir tesir yapmamıstır ve konferansm akibetinden endiş p Konferansın dün sabahki celsesi Montrö, 7 (A.A.) — Boğazlar kon- feransının bugünkü sabah celsesinden sonra neşredilen tebliğ: i “Konferans, ingiliz delegasyonu ta- rafından teklif edilen mukavele projesi metnini görüşmeye devam etmiştir. Yedinci ve sekizinci maddeler ka- bul edilerek tâahrir komitesine - pönde- rilmiştir. Dokuzuncu madde üzerinde, barış zamanında deniz altı gemilerinin geç - mesi yasağı ile Karadenizde sahildar devletlerin deniz kuvvetleri hesabına Karadeniz dışında insa edilmiş olan de- niz altı gemilerinin geçmesi için derpiş edilecek istisna meseleleri hakkında görüş teati edilmiştir. Montrödeki ingiliz delegasyonuna başkanlık eden Lord'Stanİey Fransız delegasyonu muhtelif harb gemisi tipler arasında gözetilen fark hakkında ihtiraz kaydını tekrar etmiş- tir. Maddenin kati kabulü, 15 inci mad- de ile ondan sönraki maddelerin kati ZECRİ TEDBİRLER KALKTIKTAN SONRA: İtalya şimdi de Akde- niz anlaşmalarının feshini istiyor Roma, 7 (A. A.) — Havas: Salâhiyetli mahfiller, italyan aleyh- darı Akdeniz anlaşmaları mer'i kaldığı müddetçe, İtalyanın Montrö konferan. sına iştirâk etmiyeceğini teyit etmek. tedirler. Bu mahfiller, İtalyanın Brük. sel Lokarno konferansında hazır bulun- mak için henüz bir davet Keza bu mahfiller, zecri tedbirlerin sinde bunların konulmasında olduğu gibi lâkayd bulunmakta olduğunu bil. dirmektedirler. almamıştır. italyan ulusunun, kaldırılması mesele. Fransız gazetelerinin fikirleri Paris, 7 (A. A.) — Pöti Parizyen ga- zetesi yazıyor; “Zecri tedbirlerin kal- dırılması hakkındaki karar şu meseleyi ortaya koymaktadır: Bu karar, İtalyanm eski zecri tedbir. lerle işbirliğini mi? Cenevredeki italyan mahfilleri, Ro. manın Montröye bir delegasyon gön. kabul etmesine yeter (Sonu 5. inci sayfada) sağa: BB. Politis, h. İnterinin kabulüne bırakılmıştır. Onuncu madde, ingiliz delegasyonu tarafından verilen yehni tadilli şeklile kabul edilmiş ve Sovyetler Birliği de- legasyonunun, Karadenizde sahili olan devletler tarafından yapılacak ihbarın Montrödeki elen, romen ve sovyet delegeleri — soldar edilmekt Titülesko ve Litvinof müddeti hakkındaki ihtiraz kaydı ile tahrir komitesine gönderilmiştir. Konferans, 11 inci madde için ingi- liz delegasyonu tarafından teklif edi- len sön metnin, hasar veyahut kaza vu- kuu sgebebebile gemilerin uzun müddet | Danzig işinin muhtelif safhaları İnciltere, I. Ça Londra, 7 (A.A.) — Sıyasal mahfil- ler şu ifşaatta bulunmaktadır : B. Greiser'in “alman milleti namı- na söz söylemekte olduğu,, suretindeki iddiası, B. Hitlerin kendisini yalnız Almanyanın değil, Danzig, Memel, A. vusturya ve Çekoslovakya akalliyetle- ri de dahil olduğu halde alman dili ile konuşan bütün nüfusun delegesi say- makta olduğu manasına gelmektedir. İşte, dün öğleden sonra akdetmiş ve bilhassa Danzig meselesinin tetkikine tahsis eylemiş olduğu celsede kabine- nin varmış bulunduğu netice budur, - Kabine, 1 — B. Eden'in Cenevre toplantıla- rına dair olan raporunu dinlemiş ve tasvib etmiştir. 2. — Danzig meselesini gözden ge- çirmiştir. Almanyanın niyet ve tasavvur- nmeyi şiddetle arzu ediyor İngiliz gazeteleri kaygı gösteriyorlar 3 — Yakında toplanacak olan lokar- nocular konferansı hakkında konuşma- larda bulunmuştur. (Sonu 5. inci sayfada) B. GREİSER NAZİ ŞEFLERİLE KONUŞTU: Berlinde bir referandumdan bahsolunuüyor Berlin, 7 (A.A.) — B. Greiser, dün bütün gün nasyonal-sosyalist liderleriy- le görüşmüştür. Bu görüşmelerin mev- zuu hakkında hiç bir şey ifşa edilme- miştir. (Sonu 5. inci sayfada) Sovyetler birliğinde 6 temmuz ana kanun şenliklere Moskova, 7 (A.A.) — Tas ajansı bil- diriyor: 6 temmuz ana kanun günü Sov- yetler Birliğinde heyecanlı geçmiştir. Büyük şehirlerde şenlikler ve spor eğ- lenceleri yapılmıştır. Moskovada BB. Sta- lin, Molotof, Kalenin ve öteki şeflerin huzuru ile muazzam bir spor geçid res- mi yapılmış ve on binlerce sporcu, bü - yüklerini tükenmez alkışlarla karşılamış- tır. Sovyetler Birliği beden terbiyesi ko- mitesi başkanı ile komünist gençlikleri birliği merkez komitesi sekreteri nutuk- lar söylemişlerdir. Geçen alçak arabalardaki havuzda, yüzgeçler muhtelif şekiller gösterirken başka bir araba üzerinde de bisikletçi « ler kosu hareketleri yapıyorlardı. günü büyük vesile oldu Parlak elbiseler giyinmiş on bir genç edir. istimalden sakit kalmaları halini derpiş edecek tarzda tadili lüzumunu kabul etmiştir. * Konferans, bu maddeye, türk muka- vele propesinin altıncı maddesindekine benzer bir metnin ,tonilâto ve önceden müsaade kayıtlarının kaldırılması - su- retile ,ilavesine matuf olan tadil tekli- fini müzakere etmiş ve karar talik c- dilmiştir. (Sonu 3. üncü sayfada) BOBT TERRE DAT P NE OA İngiliz projesinin metni 3. ünzü sayfamızdadır. Başbakanımız _dün ü İstanbula gitti : Başbakanımız İsmet İnönü dün sa- at 19.10 da İstanbula hareket etmişler ve durakta Bakanlar, Saylavlar ve Ba- kanlıklar ileri gelenleri tarafından u- Başba- ile vedalaştığını, gurlanmışlardır. Resimlerimiz kanın sayın refikası vagona bindiğini ve Bakanlarla Anka- ra valisi tarafından selamlandığını gös- termektedir. MIZ Ki LUHTALLUNUULIKAKLAYLINA* Yayyiıma aa? ee v W YENİ TEFRİKA kız yeni kanunu esası projesinde yazılı on bir cumuriyeti temsil etmekte idi. Geçit saat 13 de başladı ve saat 16 da bitti. İkinci kısım şenliklere Moskovadan 3000 jimnastikçi ile 500 Ukrayna spor-- cusu iştirak etti. Ukraynalılar hem yürü- yor hem de gopât milli danslarını oynu- yorlardı. Nihyet kızıl meydana muazzam bir halı serildi. Bu halının üzerinde futbol sahası taksimatı vardı. Sahada önce koşu müsabakası sonra da en iyi futbolcular dan müteşekkil iki takım arasında bir futbol müsabakası yapıldı. Ve spor bay- rasına bu suretle saat 20 de nihayet ve- rildi.