January 30, 1937 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 5

dÜreeğr GAEELİRKATE ULUS 30 / 1 / 1937 Dis icmdl” ÜÇÜNCÜ RAYH'IN DÖRDÜN- CÜ YILDÖNÜMÜ Hitler rejiminin Almanya / ve dünya salbu için faydaları ve zararları hakkın dn yüksek bir mütaleası olabilir. Fakat bu rejimin başlangıcı olan 1930 senesi 30 ilincikânununun harb sonrası devri tarihinde bir dönüm noktası teşkil etti- iüinde herkes müttefiktir. Bugün dör- düncü - yıl dönümü Almanyada kutla Hacak olan 30 İkincikânun 1933, millet- der arası münasebetlerinin bir devrini 1870 devletleri arasındaki — münasebetlerin mühveri, Alman-Fransız - münasebetler olduğu gibi, harbten sonra da bu iki dev- det arasındaki münasebetler ayni/ rolü oynamakta devam etmiştir. Bu bakım- dan harp sonrası Avrupa tarihi üç dev. yeye ayrılır : 1 — Versailles sulhunun vin iş başına geçmesinden — sonra başla- iyan devir. Birinci devirde Versailler sulhunun şartlarını tatbik etmek için başta Fra olmak üzere, galip devletler silâh kav- vetine müracaat etmişlerdir. Bu itibarla bu devre askeri tazyik devri adı veri.e bilir. Bu, nihayet Ruhr'un işgaline ka. dar devam ediyor. Bu işgalin İngiltere de ve Fransada uyandırdığı akisler ve Almanyada uyandırdığı endişe, Lokar- 'no adı verilen devrin başlangıcıdır. Bu devirde Almanya Lokarno muahedesini imza ediyor. Garb hududlarını nihai ol vak kabul ediyor. Milletler cemiyetin> giriyor. Kellog misakı — imzalanıyor. Bu uysallık devri de Hitler'in 1933 se- iesi ikincikânun ayında iktidara geçme- sine kadar devam ediyor. Hitler'in ueti dara geçmesi, büyük mikyasta, Lokarno siyasetinin Almanyada uyandırdığı ha- yal sukutudur. 1930 Seçimine kadar sönük bir siya- #al parti olan hitlercilerin iktidara geç. aeleri, yalnız milletler arası münasebet- İerinin tarihinde bir dönüm noktası ol makla kalmamış, Almanyanın milli ha. “yatında, şümullü ve derin bir inkilâb ha- reketinin başlangıcı olmuştur. Milli sos. ilâbı bir hamle ile meydana gel- , dört yıl devam e- . Gerçi ilk hü cumda Weimar- cumhuriyeti - yıkıldı. Taçlı tahtli Bismark Almanyasının isti- ee birliği tarih intikal ederek Almanya — milli birliği » kavuştu. Fakat Hitler, Almanyayı bütün hedeflerine götürmek için dört sene mühlet istedi. İşte o dört sene bagü bitmiştir. Ve Führer bugün içtiman ça- dardığı Reichstag huzurunda alman vil- detine hesab verecektir. Hitler neler s5y liyerek? Dört yıllık bilânço haylı zen- gindir: Milli birliğin tamamlanmasında » bahsedebili bölgesini . İç politi: kadan dış politikaya geçerek Lehistar- Ja yapılan pakttan, Avusturya anlaşma- sından, İngiltere ile imzalanan deniz ma. kavelesinden, İtalya ve Japonya ile ya: pılan anlaşmadan bahsedebilir. Nutuk 'ayni zamanda Eden'in geçenlerde avam kamarasında ve Blum'un da geçen pazar günü Lyons'da - söyledikleri nutuklara Cevab teşkil edeceğinden alman dış poli- tikasının hedef ve istikametinin aydınlar- masi bakımından da ehemiyetli olacak- tır. < A, Ş. ESMER Havacılık ve Spor'un 183 üncü Sayısı — çıkmıştır Bütün Kitapçılarda var- Okurlarımıza tav- siye ederiz. H /iı_îğ—ı—HRHhh MİZ VAT General Ugaki kabineyi kurmaktan vazgeçti General «Japonyanın istikbaline kay; ile bakmamak imkânsızdır) diyor Tokyo, 29 (A.A.) — Domel ajansı bildiriyor: General Ugaki, kabineyi kur. maktan vaz geçtiğini imparatora bildir. miştir. Bundan sonra, imparatorun sa- ray nazırı Yuasa başbakanlığa gösterile- cek namzed için Prens Saionijinin reyini almak üzere Okituya hareket etmiştir. Yuasa, Prensin görüşünü imparato- ra bildirmek üzere akşama doğru Tok- yoya dönecektir. İmparatorun, Prens tarafmdan tavsi- ye edilen zatı yarın saraya çağırması ih- tmali vardır. Gazeteler, hususi başba. kan Baron Hiranumanın yeni kabineyi kurmağa memur edileceğini haber ver- mektedirler. 'Tokyo, 29 (A.A.) — Domci ajansı bildiriyor: Söylendiğine göre Ugakinin muvaffakiyetsizliği, milli müdafaa baka- 'nının tayini hususunda kendisi ile askeri şefler arasında mevcud anlaşmazlıkların bir neticesi olmuştur. Kabineyi kurmaktan vazgeçtiğini impa- ratora bildirmeden evel, Ugaki ihtiyat ge- nerallığinden istifa niyetinde - olduğunu #öylemiştir. Ugaki gazetecilere gu beya- natta bulunmuştur: — Vaziyet, gerek Japonyada, ge- rekse yabancı memleketlerde çok nazik. tir. Şimdiki sosyal şartlar ve siyasi va- ziyet o kadar müşkil bir şekildedir ki, Japonyanın istikbaline kaygr ile bakma- mak imkânsızdır Tokio, 29 (A.A.) -- Impaartor yeni kabinenin teşkiline eski Harbiye nazı eral Hayaşi'yi n MATEN GA SİNE GÖRE İtalya Sovyetler birli- gile diplomatik müna- sebetlerini kesmek için bir proje hazırlıyor Turğ 0 (.) — Maten güllte nin Roma miubabiri bildiriyor Roba'diplenstik zabbilerlide bik LKĞN ci mişlacaeöre Ha Nalktüyeti; İğİy Ya iAynar v Hüelanda pi öülmederlir B lll Tapron çnekaatakla öaeiliir: Böyle bir projenin tetkikinde İtalya hükümetinin güddüğü maksad şu ola- bilir : Vaziyet şimdiki diplomatik rejimin değişmesini emrettiği takdirde İtalya, süratle harekete geçebilmek için hazır bulunmak arsusundadır. İtalyanın son olarak alacağı karar bazı hâdiselerin ve bilhassa ispanyol harbinin alacağı şekle bağlı bulunmaktadır. Amerikada Feyzan bölgelerinde vaziyet iyileşmeğe yüz, tuttu Fakat bir milyon kişi açıkta Nevyork, 29 ÇA.A.) — Ohio nehri sularının çekilmeye başlaması üzerine, feyezan altında kalan bölgelerde vazi- yet iyileşmeğe yüz tutmuştur. Bunun. Ja beraber, yersiz yürdsüz - kalanlarıı miktarı çoğalmaktadır. — Yurdsuzların miktarı bir milyona varmıştır. Halen bütün dikkat, Misisipi vadisin- deki faaliyet üzerinde toplanmış bulur stadır. Bu vadide bendlerin takviye- Bi işine büyük bir gayretle devam olun- Maktadır. Erkânı harbiye reisi General Grecigin cumhur- reisin: bildirdiğine göre, bu bendler, suların hücumuna da. yanacak derecede kuvvetli bulunmakta- dır. | KARIŞMAZLIK TALİ KOMİTESİ İspanyanın karadan ve de- nizden kontrolu için bir proje daha hazırladı Londra, 29 (A.A.) — Dün öğleden sonra toplanan karışmazlık tâli komi- tesi, İspanyanın karadan - ve denizden kontrolu için yeni bir proje hazırlamış ve bu hususta hazırladığı bir sual cede velini alâkalr hükümetlere göndererek bunlara 4 şubattan önce cevab verme- derini rica etmiştir. Tâli komite önümüzdeki salı günü tekrar toplanarak kontrolun tatbiki ta- rihini tesbit edecektir. | KISA DIŞ HABERLER * Varşova, — Danzig yüksek komi- serliğine namzed gösterilmesi düşünülen amiral dö Gref'in menfi cevab vermesi üzerine onun yerine norveçli Blehp ile portekizli Ferras'ın namzed gösterildiği. ni gazeteler bildiriyorlar. * Bükreş, — Şimali Moldavya hava- lisinde çıkan âni bir yangın 46 hububat deposunu kül etmiştir. Bir kaç milyon deylik hasar vardır Londra, — Deyli Meyi gazevesivı gilir ordusunun iç nizamlarında değişik- lik yapılması düşünüldüğünü, acemi ef- radın aylıklarının 1 sterlinge çıkarılaca- ğmnı ve beden terbiyesine de büyük bir ehemiyet verileceğini yazmaktadır. Londra, — Kömür maden sahible- riyle işçiler hükümete bir mektub gön- dererek dünya rekabetini bertaraf etmek için kömür ihracatına prim verilmesin: istemişlerdi * Londra, — Fransız frangının fena bir tarzda inkişafı burada büyük bir dik- katle takib olunmaktadır. Fransa banka- sının iskonto haddini arttırması sürpriz- le karşılanmıştır. * Londra, — Fransız şimendüferleri Roçild, Morgen Granfeli ve Lazerd bi- raderler bankaları grupu ile 40 milyon ingiliz Niralık bir istikraz akdetmiştir. Bu istikrazın yüzde üç buçuk faizi var: dır. Altı ay sonra tediye olunacaktır. * Paris, — Fransız parlümentosunda milli müdafaa hakkındaki konuşmalara devam olunmuş ve muhtelif mebuslar or- duda yapılması gereken islâhat ve milli müdafaa bakımından alınması lüzumlu tedbirler hakkında fikirlerini söylemiş- derdir. SON DAKİKA İspanyaya kaçırılan | Fransız parlamentosunda münakaşalar oldu $ Paris, 29 (ALA.) — elindeki bütün dosyasını mahkeme Bu duğuna dair bir mektubudur. Kei tarafından gönderilen notu okumuştur. Kerillis devoitine tayyarelerinin Lim ogonde karaya inmek — mecburiyetinde kaldığını söyliyerek bu tayyarenin orada alınmış bir resmini göstermiştir. iddia hava komisyonu tarafından red edilerek bu resmin askeri devoitine tayya- resine aid olmadığı iddia edilmişse le burada kapanmış ve celse tatil de MOSKOVA MUHAKEMESİ: Müddei umumi suçluların idamını istedi Avukatlar müdafaa- larını yaptılar, karar bekleniyor Moskova, 29 (A.A.) — Müddelumu- mi Viyohinski, “müvazi merkez” davâ- sındaki 17 maznunun trotzkism faaliyet- leri, kundakcılıkları ve sair cinayetleri sebebiyle idama mahküm edilmelerini is- temiştir. Avukatlar müdafaalarını yaptılar Moskova, 29 (A.A.) — Müddelumu- minin ittihanamesinden sonra, mahkeme reisi Kniazerv ve Arnoldun vekili bulu- 'nan Braude ve Kaznaçayev'e söz vermiş dava - vekillerini, müvekkillerinin Troçkist tedhişçiler ve yabancı casuslar elinde gayrişuuri surette hareket etmiş birer vasıtadan başka bir şey olmadıkla- fını bildirerek mahkemenin bunlar hak- kında rahim davranmasını rica eylemiş. tir. Tesirli ceza istiyen istidalar Moskova, 29 (A.A.) — Tas ajansı, “müvazi merkez” davası maznunlarının tesirli bir ibret teşkil edecek surette ce- zalandırılmalarını istiyen bir çok istida- lar verilmiş olduğunu haber vermekte- dir. Bu istidalar, bilhassa on dokuz â- fim, 43 ressam, 45.000 otomobil endüst- risi mühendis ve işçisi tarafından gönde- silmiştir. Gaskonya körfezinde şiddetli fırtıma Paris, 29 (A.A.) — Gaskonya körfe- zi kıyılarında 48 saattanberi büyük bir fırtma hüküm sürmektedir. Kazablanka'- dan bildirildiğine göre fırtma Afrika kı- yılarında da tesir yapmaktadır. Agadir dimanının rıhtımı yıklmıştır. Rabat lima- unda bulunan bir çok kayıklar ve mav. nalar, palamarlarını kopararak, engine a- çılmışlardır. Fransanın cenub kıyılarında da fırtı- na şiddetlidir. Sahil boyunca uzayan s0- kakların bir çoğu su içindedir. Bir vapur kurtarıldı Paris, 29 (A.A.) — Albetrus Porte- kiz balıkçı gemisi, fena vaziyette bulu, 'nan Brezilya Santos vapurunu kurtar maya muvaffak olmuş ve yedeğine ala- rak Lizbona doğru çekmeye - başlamış. 'tar. Bir vapur da battı Paris, 29 (A.A.) — İngiliz Yung Ja- kobüs gemisi Berlengas adalarının 20 mil garbinde batmıştır. Bu geminin mü- rettebatı Achill Hollenda vapuru tara- Parlamentonun ikinci içtimamda sağ cenah —mebuslar. dan Kerillis, kendi teşrif masuniyeti yakında kaldırı Tunda ashte hâvadis neşrettiği cürmü ile izahat vermeğe mecbur olduğu için sakladığını ve fakat parlamento huzu- Tuna S10 devoitine tayyaresinin filhakika' Barselona teslim isbat edecek bir vesika tevdi edeceğini söylemiştir. vesika bir fransız tayyaresinin bu tayyareyi Bi lis, Almanyaya nafi olacak surette hareket etmekte olduğuna dair ya- prlan ithamları nefretle karşıladığını ve kenı miş yegâne fransız mebusu olduğunu hatırlatacağını söylemiştir. Buna / cevab olarak hava bakanı Kot, bu tayyarelerin hiç bi dan ayrılmamış olduklarını ve bu seri tayyarelerin tamamiyle Fransada mevcud bulunduğunu gösterecek surette tayyare merkezi kumandanı miralay — Cazeaux lilmiştir fından kurtarılabilmiştir. bir tayyare hakkında cağı ve mahkeme huzü- için edilmiş olduğunu elon sahasında görmüş ol| in Almanyaya girmesi menedil- vakit — Pransa: Bu Kerillis iddiasında wrar etmiştir. Mese- HATAY ve İNGİLTERE Tan'da, Hatay davasında iki ta- rafı memnun eden bir hal şekline va. rılmış olmasında ingiliz Dış Bakanı B. Eden'in de rolü olduğunu söyliyen resmi İngilterenin tavır ve hareketi bir kısım ingiliz gazetelerinin lisanı yu kanaati verdi: İngiltere bizim sülh hakkındaki niyetlerimizden ta- mamiyle emin değildir. Sancak me - selesinde bizim karşılıklı emniyet ve sulh siyasetimizden uzaklaştığımıza devamlı bir dahili inkişafa macera arzula- rını tercih ettiğimize ve günün birinde 'bu macera emellerinin de tezahür edebi- leceğine zahib olmuştur. Dost İngiltere- 'nin bizi tamamiyle anlaması, bizim Hatay meselesindeki saiklerimizi takdir e dememesi ve bizim macera sedvala- rma kapılabileceğimize bir saniye i- çin bile ihtimal vermesi bizim için a- cıdır. Biz İngiltere ile aramızda ku- rulan karşılıklı emniyete çok kıymet veriyoruz. Ve bunu yakın şarkta sulh ve istikrarın en mühim temeli adde- diyoruz.,, Muharrir, — yazısmı, İngilterenin 'türk hükümetinin bütün - hareketle- inde sulhculuğu esas tuttuğunu da- ha iyi takdir etmesi temennisi ile bi- tiriyor. 'TÜRKÜN DOSTLUĞU: Cumhuriyet'te, >Abidin Daver di- 'yor ki: “Davâmizın - kazanılmasını 'temin eden iki büyük âmilden, Ata- türkün yüksek dehâsını, hakkın bizde ol — masına nazaran, çok daha ehemiyetli — görüyoruz. Hatay meselesinin Türkiye huriyetinin dileklerine uygun hallinden, Suriye ve Fransanın da is- tifadeleri büyüktür. Bir defa, mese- lenin bizim kabul etmediğimiz bir 'tarzda halline imkân yoktu. Çünkü Atatürkün ve onun idare ettiği türk milletinin kırılmaz azim ve iradesi, İse yarın, davâyı, iatediği- halleddirecekti. Fakat, o zaman, Fransa ve belki de Suriye, türk dostluğunu kaybetmiş - olacak. dardı., Hulâsa, Hatay / meselesinin, bir ihtilâfla değil, bir itilafla - bitmiş ol- masından dolayı fransızlar da, suri: yeliler de biz türkler kadar memnun olmalıdırlar. Çünkü / civanmerd. tür. kün merd dostluğunu kazanmışlardır. BÜYÜK BİR ZAFER ferin ebaeneniyet ve şamulünü kafilek. derek bir noktaya işaret ediyor: “Bu riyelilere karşı herhangi fena düşün- celerden mülhem değildi ve olamaz- teyid ediyorlardı. Suriyenin mukaddera. t tayin edilirken Ankara muahedesiyle husüsi idaresi tanınmış olan Sancak türklerinin siyasi mevcudiyet ve hakla- rmnı kuvvetli teminat altına almak icab ediyordu. Türkiye hükümeti uhdesine düşen vazifeyi sonuna kadar yaptı ve muvaffakiyetle başardı. " ERKEN İHTİYARLAYANLAR Haber'de Valâ Nureddin, taşrada ka- dınlarımızın neden yirmisinden sonra si ratle Ve bir şekilde ihtiyarla- dıklarının sebeblerini araştırarak evvelâ gıda sistemimizin sakatlığını ve kan ya- pıcı maddelerin çok az yenilmesini bulu- yor, bundan başka temizlik ve ahhi iti. naların azlığı, kadınların örtülü gezme- muharririn kanaatince bu hususta imil olmaktadır: “Bütün türk kadınlığı: 'nın kafes ve örtüden yüzde yüz nisbe- tinde kurtulması, içtimai lan, ihtiyarlayan kadınları yaratiyor.” Muharrir, kadınlarımızın karanlık o- daların içinde kapalı ve hareketsiz ya- şamalarını, açık hava ve güneşten pek 'az faydalanmalarını da ba sihate muzır kötü örnekler arasında savahil