17 Şubat 1937 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 6

17 - 2-. 1937 ——— < ULUS : Atinada kabul resminde Balkan hariciye nazırları samimi nutuklar verdiler (Başı I, inci sayfada) Akıl ilâhesinin himayesi altında bu- lunan Atina şehri ikinci defadır ki, bal- kan antantı konseyi azasını kendi sine- sinde toplanmış olarak görmek bahti- rarlığına nail olmaktadır, sizlerin bugün burada bulunmanız, bu sulh eserinin bü- yük siyast ehemiyetini tebarüz ettirmek- tedir. En mükemmel sulh eseri 9 şubat 934;de gene burada im- zalamış olduğumuz paktın en mü- kemmel tarifi, “sulh eseridir” dört devlet bu paktla, yalnız kendi Balkan hududlarinı garanti etmek için değil, fakat aynı zamanda sulh umumi eserine de hadim olmak için, serbest bir surette ve kendi istekleri ile, gayretlerini birleştir- mişlerdir. Bu dört devlet arasında d t dostlukt gayri, imzaladıkları paktı meşru kılan kuvvetli bir bağ daha vardır ki, o da bu dört devletin sulha karşı kuv- vetli ve derin rabıtalarıdır. Bizler, müsavat üzere, müzake- relerde bulunduk ve bu paktı im- zaladık. Mesuliyetlerimiz ve bu pakttan alacağımız menfaatleri- miz de müşterektir ve aynıdır. Ben kati surette eminim ki, anlaş- , hiç bir tatbik mev- kiüne koymak mecburiyetinde kal - mıyacağız. Daha yapmamız lâzım gelen sulh- perver inşaata diğer , memleketlerin de kendi işbirliklerini getirmelerini görmek istediğîmizi söylemekle;, eminim ki, müş- terek arzumuza terceman olmaktayım. Fakat halen katetmiş * bulunduğumuz yol dahi, uzundur. Şimdiye kadar başa- rılan eserin mesud neticelerle dolu ol- duğunu müşahede etmekle iftihar duya- biliriz. Esasen çok büyük bir memnuni- yetle şurasını kaydedebiliriz ki, bidayet- te ileri sürü'en bazı ğhhraz kayıdlarına rağmen, balkan antantının emniyet teş- kilâtına getirdiği çok kıymetli yardım, bugün hiç kimse tarafından şüphe ile karşılanmamaktadır. —. k Dünkü ve bugünkü Balkanlar Ehemiyetini tebarüz ettirmekcen ken- dimi müstagni gördüğüm siyasi bir hâ- dise, baikanlarda takib edilmekte olan sulhperver gayretlerde son kuvvetlerde yeni bir merhale daha kaydey.em.ştı.r. Vaktiyle Avrupanır. en karışk — bir mıntakası telâkki edilen o Baskaaclarda- ki bugün orada yaşıyan milietlerin si- yasi olduğunu ve realist zihniyeti saye- sinde esmekte olan hava, yanız anlaşma ve istikrar havasıdır. Şurasını tebarüz ettirmek isterim ki 24 kânunusanide Belgrad'da Yugoslav- ya ile Bulgaristan arasında imzalanan dostluk paktını, biz'er, yalnız bu iki memleket için değil fakat bütün balkan memleketleri için daha iyi bir istikbal müjdeleyen bir hâdise gibi telakki eyle- dik. Bundan do'ayı Yunanistan, Balkan paktı ile ahenk birliği tesis eyliyeceğin- den balkan antantını zayıflatması ihti- mali bulunmıyan bu paktın akdine büyük bir itimad hissi ile mütehassis o- larak müsaadesini vermiştir. Anlaşma yaşıyacaktır. Bizler, bütün balkan memle- ketleri arasında bir antantı, sami- mi surette arzu etmekteyiz. Bunun vücud bulması için hiç bir gayreti de ihmal eylemiyeceğiz. Zira bu antantı, mazinin mücadelelerinden bu derece zarar görmüş olan mil- letlerimizin saadeti için elzem te- lâkki ediyoruz. Aynı zamanda, herkesin, hüsnüniyetle mütehas- sis bulunması şartiyle, bunun ka- bil olduğunu da sanıyoruz. Ümid ederiz ki, bu hüsnüniyet, herkeste Mmevcuddur. Nihayet, bu antantı istiyoruz, zira, bizim en büyük e- melimiz, milletlerimizin hakiki re- fahının yegâne garantilerini teş- kil edebilecek olan karşılıklı hür- et ve tam bir müsavat üzerine Mmüesses sulhün temini takviyesi ve idamesi için bütün balkan mem- leket'-ri arasına itimadlı bir iş bir- liği getirmeye bütün kuvvetimizle yardım etmektir. Harbın karanlık saatlerini yaşamış o- lan bizler, çocuklarımızı, fecaati ölçüle- miyecek derecede büyük olacak yeni bir harbin fenalıklarından korumak ve onlara, bizim elemlerimizi ve yaslarımı- zı göstermiyecek bir ıstikbal hazırlamak istiyoruz. Fakat bizler aynı zamanda şehidlerimizin fedakârlıklarının büyük- lüğünü ve memleketilerimize düşen va- zifeyi de müdrik bulunuyoruz. Esasen bizi meri muahedeleriyle hürmeti ve Balkanlarda mevcud arazi nizamının i- damesini temin hakkındaki kati kararı- mızı ilân etmeye sevkeden keyfiyet, bi- zim bu vazifeyi müdrik bulunmaklığı- mızdır. Geniş balkan yarım adasında, bütün balkan milletlerinin yapıcı bir sulhun verdiği sükün içinde, yaşaması- nı, inkişaf etmesini ve refaha varmasını temin edecek derecede geniş yer vardır. 'Temenni ederim ki, bu milletler, bir bü- yük fransız devlet adamının daima fikirlerinde tutsunlar. Bu büyük fransız devlet adamı şöyle demiştir: sözlerini “— Bir devletin büyüklüğü, arazisi- nin genişliği ile değil fakat ruhu ile ölçülür'”. Kadehimi Romanya Kıralı Majeste Carolun sıhhatine, Türkiye Reisicumhu- ru ekselans Kemal Atatürk'ün sıhatine, Yuğoslavya kıralı Majeste ikinci Pierre- milletinin in sıhatine, Naib Prens Altes Paul ile Niyabet meclisi azalarının sıhatine, dost ve müttefik romen, türk, yugoslav asil milletlerinin refahına ve sizlerin ve muhterem refikalarınızın ve şahsi saa- detlerinize kaldırıyorum, aziz ve ekse- lans dostlarım.” B. Stoyadinoviç'in cevabı Reis B. Stoyadinoviç, bu nutka, aşa- ğıdaki nutuk'a cevab vermiştir: Dört doste ve müttefik mem- leketlerimiz mümessilerine hita- ben söylediğiniz samimi sözler i- çin ekselansınıza teşekkür etmek, balkan antantı konsey reisi sıfa- tiyle bana düşmektedir ve bunu ben kendim için büyük bir şeref telâkki ediyorum. Bundan bir sene evel, ekselansınızı ve antantımızın diğer muhterem mümes- sillerini Belgradda selâmlamak bahti- yarlığına nail olduğumuz zaman, antan- tımızın, Balkanlarda sulhun, — nizamın ve kati istikrarın en iy;i garantisini teş- kil eylemekte olduğu ve istikablde de teşkil eylemekte devam edeceği hakkın- da hepinizin de tam surette iştirak eyle- diğiniz emniyetimi bildirmiştim. Bugün, yarattığınız bü çok samimi misafirper- verlik havası içinde, ümidlerimizin boşa çıkmadığını ve istikbal hakkındaki ima- nımızın da sarsılmaz olarak devam ey- lediğini kaydedebilirim. Balkan antantı eseri, inkişaf ve terakkı yolunda ilerle- mekte berdevamdır. Verilen sözler, tam kıymetlerini — muhafaza etmekte, tam iman da çalışmalarımızın sağ'am esası- nı teşkil eylemektedir. Balkan antantı, durmak ve treddüd etmek nedir, bilmez. Her adımımız, ileriye doğru atılmış bir adımdır. Su'h eserinin hakikat haline gelmesi emelini takiben sarfetmekte ol- duğumuz gayretler, mükâfatlarını gör- mekte ve şimdiden müsmir — neticeler vermekedtir. Nesillerin saadeti için.. Faaliyetimizin merhalelerinin ve saf- halarının her birisine nasıl bir isim ve- rileceği ve bunların hangi nevi siyasi hâdiseler arasına konulacağı ikinci de- recededir. Bizler, müşterek mazimizin en asil inin ruhund ülh olarak | N P ç S ç ta g ve bu çalış lar bugünkü nesilleri ve biz- lerden sonra gelecek nesillerin saadetini istihdaf eylediğini müdrikiz. » Bugün, biz balkanlılar, yeni bir pakt yaptığımız ve yahut mevcud paktları mükemmelleştirdiğimiz ve takviye etti- ğimiz zaman, herkes şurasını tam bir his ve derin bir şuur ile bilmelidir ki, bu bütün balkanlar için olduğu kadar Av- rupanın bütün bu kısmı için de faydalı bir sulh eseridir. Balkanlarda hata devresi sona erişti. Balkanlarda hataiar yapılması devresi artık nıhayete ermiştır. Yalnız sozierimizacn değil tasxat hareketlerimizden de anıaşılmak- tadır. Vianasız rekabetlerin aka- mete mahkum nmıucadelelerinde yıpranmış bır halae vaktiyle biri- bırieriyle çarpışan kuvvetieri, bu- gün, gayreilerimiz ve milletlerimi- zin samimi arzuları sayesinde, bir- birleriyie anenkieşmiş ve birleşmiş olarak görüyoruz, ve bu kuvvetler, bugün çok daha asil yeni hedefle- re doğru, suiha ve balkan miilet- lerinin refahına doğru yürümekte- dir. Bu derin iymanı, Yunanistanın merkezinde, ebedi akıl zekâ ve güzelliğin mehdi olan Atinada ifade etmek fırsatını bulduğum- dan dolayı çok bahtiyarım. Kadehimi, Elenler kıralı Ma- jeste Georgesin, Romanya kıralı Majeste Carolun, ve Reisi Cumhur Ekselans Kemal Atatürk'ün şeref- lerine dost ve müttefik asil elen milletinin refahma ve ekselansı- nız ile muhterem Madam Metak- sasın sihat ve şahsi saadetlerine kaldırıyorum... Atina'da şenlik. Atina, 16 (A.A,) — Gece, bütün şe- hir ve Akroopol balkan antantı tezahür- leri şerefine, parlak bir surette dona- tılmıştır. Kıral dış bakanları kabul etti Atina, 16 (A.A.) — Balkan antantı konseyi bugün tekrar toplanarak mesai- sine devam etmiştir. Saat 11 de ecnebi lreyeti murahhasa- lar meçhul askerin mezarına merasimle birer çelenk koymuşlardır. Nümune ef- zun taburu ve bandosu resmi selâmı ifa ediyordu. ; N't Bu merasimi müteakib kıral Jorj, B. Stoyadinoviç'i müteakiben de saat 11.30 da Rüştü Aras'ı ve 12.30 da da Antonesco'yu kabul etmiştir. TEŞEKKÜUR B ir ay evel zatürreeden hasta yat- tım, ağır ve tehlikeli günler geçirdim. Hastalığımı işiten bütün dostların ve beni sevenlerin, sıhatime gösterdikleri alâka tekrar hayata kavuşmamda en mühim âmil oldu. Çok saydığım bir çok büyüklerimiz, mebuslarımız, hâkim- lerimiz, profesörlerimiz, avukatlarımız, hülâsa memlekette hepimizin hürmet ve sevgisini taşıyan her sınıftan kıymetli unsurlar benim gibi naçiz bir türk ol- maktan maada meziyeti bulunmayan birisine karşı çok muhabbet ve teveccüh gösterdiler. Ailemizin doktoru Neşet Naci Ar- zan başta olmak üzere operatör ve sağ- lık yurdu sahibi binbaşı Şevket'in ve doktor Şükrü Osman Şenozan'ın tedavim hususunda geceli ve gündüzlü yorgun- lukları bende ebedi minnet ve şükran- lar uyandırdı. Doktor profesör Neşet Ömer, Server Kâmil ve diğer doktorla- rın her birisine karşı ayrı ayrı minnet- tar ve müteşekkirim. Hastalığımın he- nüz nekahet devresinde bulunmama rağ- men sevgileri ve teveccühleri ve tedavi- leriyle bana yeniden hayat veren ağa- beylerime, dostlarıma, küçüklerime can- dan — şükranlarımı, ancak kendilerine de onlar kadar bağlılık, saygı ve mü- habbet göstermekle ödemeğe çalıçaca- ğımı temin etmekle iktifa ederim. Ankara Avukat Hâmid Şevket İnce Istanbulda ULUS Gazetemizi İstanbul okuyucularımız Köprü'de, Kadıköy iskelesinde g satıcısı KEMAL'de erkenden bulurlar. Beyoğlunda Haşet ve şubelerinde de U- lus satılmaktadır. Balkan antantı basın birliği konferansında (Başı 1. inci sayfada) ları konuşarak bu güzel esere kendi yar- dımlarını getireceklerdir. Balkan antantı matbuat birliği, 9 se- ne süren ihzari gayretlerden sonra, 13 - haziran - 1936 da Bükreşte kurul- muştur. Bu uzun ihzarat, şimdiden şa- yanı memnuniyet ve ümid dolu bir ne- ticeye varmıştır. Dostane fikir taatile- ri, karşılıklı fedakârlıklar ve dürüst an- laşmalar ile, memleketlerimiz matbuatı arasındaki münasebetler, mazinin ağır yükünden kendilerini kurtarmışlar ve yeni ve geniş bir zihniyetin can verici havasını hissetmeye başlamışlardır. Dost devlet gazeteleri Bundan böyle, artık gazetelerimi- zin sayfaları, dost ve müttefik memle- ketleri alâkadar eden meselelere daha ge- niş bir surette açılmalı ve halkımız, bu memleketlerde olan biteni kendi olan biteni imiş gibi alışmalı ve alâkadar ol- malrdır. İşte o zamandır ki matbuat an- tantının, balkan antantının en esaslı ve en yüksek ideali olan dört millet kar- deşliğine ne derece yardım ettiği belli olacaktır. Yunanistan, cesaretli bir nikbinlik- le, balkan matbuat antantını istiyenle- rin ön safına geçtiği zaman, bu heyeca- nı üzerinde bir kara bulut dolaşıyordu. Filhakika, fenalık getirici anlaşmazlık- ların devam ettiği uzun seneler, bir vurmuş bulunuyordu. Fena bir mazinin son ihtilâçları, balkan matbuatı antan- tı için yapılan ilk gayretleri boğmak tehlikesini göstermekte idi. Hüriyet ve serbestinin fena surette istimali elen matbuatı üzerine kuvvetli damğa aynı zamanda hedef, metod ve insicam yok- suzluğu, vücude getirilen eseri her da- kika bozabilecek gibi gözüküyordu. Bu güçlükler içinde, balkan matbuatı tantı idealinin Yunanistanda kök sal- ması için mücadele edenlere derin şük- rTanımı bildirmek isterim, Hamdolsun- ki bu'devre uzun sürmedi. 4 - ağustos - 1936 inkilâbı, Yunanistanda devletin or- ganik hayatını değiştiren ve milletimi- an- rans tarafından alkışlarla kabul olun- muştur. B. Papadakis, bilâhare Romanya mu« rahhas heyeti reisine söz vermiş ve ro«< men deleğesi, nutkunda, Yunanistanın delegelere gösterdiği misafirperverlik- ten dolayı teşekkür etmiş ve Yunanistan ve elen hükümetinin başında bulunan B. Metaksasa karşı hayranlığını ifade etmiştir. Romen delegesi, nutkunu, kon« feransın müsbet neticeler vermesi te- mennisiyle bitirmiştir. Türk heyeti reisinin sözleri Bilâhare söz alan türk murahhas he- yeti reisi, bütün türk matbuatına ter«. cüman olarak, konferans için har ve sa- mimi temennilerde bulunmuş ve dele- gelerin Yunanistanda gördükleri anane- vi misafirperverlikten dolayı teşekkür ettikten sonra türk - elen dostluğu hak- kında ezcümle demiştir ki: — Bugün, bu dostluğun samimiye- tinden şüphe eden hiç kimse kalmamış- tır. En bedbinler bile, iki millet arasın- da artık hiç bir anlaşmazlık ve hoşnud- suzluk sebebi kalmadığını kabulde müt- tefiktirler. Türk - Elen dostluğu, yale nız bir siyasi kombinezon değildir. Dev- let adamlarımız, iki milletin arzularını kaydetmekten başka bir şey yapamamış« lardır. Şimdi türk - elen dostluğu hak- kında söylediklerimi, her hangi bir tek-« zibe uğramaktan korkmaksızın, diğer balkan dost ve müttefiklerimiz ile 0- lan münasebetlerimiz hakkında da tek- rar edebilirim. Türk - Elen dostluğunu, haklı olarak, antantımızın sarsılmaz bir- liğinin yaşayan bir sembolü gibi telâk- ki ediyoruz. Çünkü bizi anlıyamıyan- lar, daima bu dostluk hakkında şüphe- göstermişlerdi. Düşmanlarımız, demi- yorum, yalnız bizi anlıyamıyanlar diyo-« rum, zira Atatürk'ün Türkiye ve türk- ler hakkında söylediği bir vecizeyi, bal- kan antantı hakkında da tekrar etmek mümkündür: “Balkan antantının düş- manı yoktur, eğer varsa, bunlar bizim düşmanlarımız değil, fakat insaniyetin düşmanlarıdırlar.,, Vaktiyle bir karı- siklikdikMizülükükileridiükü ze yeni bir nizam gayreti veren bu son, “Büyük tarihi merhale, balkan matbuatı antantının bizde artık bundan sonra sarsılmaz temeller üzerine kurulmasın- daki gayretlerimize büyük yardımlar- da bulunmuştur. 4 - aöğustos - 1936 reji- mi, gayretlerimizin muvaffakiyetlerle tetevvücü için kıymetli bir garanti ar- zetmektedir. Ben eminim ki bu sayesinde, elen matbuatı, dost ve müt- tefik memleketler matbuatı ile olan mü- nasebetlerinde, yukarda işaret ettiğim mükemmeliyet derecesine varacaktır. Bu rejim, hakikat ve vüzuh üzerine mü- essestir ve hiç bir kaçamak yolu ve ya- hud tereddüd tanımamaktadır. Balkan antantı ikinci konferansını, büyük bir itimat hissi ile açıyorum. rejim matbuatının B. Nikoludis'in bu nutku sürekli alkışlarla karşılanmıştır. Seçim teklifleri Balkan antantı matbuat birliğinin Yunanistan kısmı reisi ve Etnos gaze- tesi direktörü B. Spiros Nikolopulos hasta olduğundan, riyasete, matbuat ve turizm müsteşarlığında umum müdür ve balkan matbuat birliği Yunanistan kısmı ikinci reisi B. Papadakis geçmiş ve balkan antantı milletlerinin kardeş- liği asil eserinin yüksek hamileri olan balkan devletleri reislerine sın derin hürmetlerini bildiren telgraf- lar gönderilmesini teklif eylemiştir. B. Papadakis, Atinada bulunan dört devlet hariciye nazırları ile matbuat ve turizm müsteşarı B. Niko'udise birer mektub gönderilerek kendilerinin kon- ferans fahri reisliklene intihabları ile konferans mesaisinin, balkan antantı- nın yüksek hedeflerinin tahakkuk etti- rilmesi hususunda kendilerinin yapmak- ta oldukları gayretlerden ilham alacağı keyfiyetinin bildirilmesini teklif eyle- miştir. konferan- B. Papadakis, BB. İsmet İnönü ve Tatareskoya da birer telgraf çekilerek konferansın mesaisinin, balkan antantı- nın yüksek hedeflerinin tahakkuku hu- susunda kendilerinin gayretlerinden il- ham alacağının bildirilmesini teklif ey- lemiştir. B. Papadakisin bu teklifleri, konfe- nik ismi olan “balkan,, kelimesinin bu- gün tarihe karşılıklı bir anlaşma misali olarak geçmesi, ne muazzam, ne heye- can verici bir hâdisedir.. Bundan cidden iftihar duyabiliriz, Bütün konferansın alkışları ile kar- şılanan bu nutuktan sonra Yugoslavya murahhas heyeti reisi de söz alarak elen başvekili B. Metaksasa hayranlığını bil- dirmiş ve balkan antantının sulhsever mahiyetini tebarüz ettirdikten sonra Yu- goslavyanın bu siyasete tam bir sada- kat ve samimiyet ile bağlı bulunduğunu kaydeylemiştir. Yugoslav delegesi kon- ferans hakkında candan temenniler iz- harı suretiyle sözlerini bitirmiştir. Konferans delegeleri, öğle üzeri, e- len murahhas heyeti tarafından verilen hususi öğle yemeğinde bulunmuşlardır. Konferans, saat 17.30 açılış celsesin- den sonraki ilk toplantısını yapmıştır. POLİiS Büyümeden söndürülen yanğın Evvelki gün saat 3.30 da Sümer ma- hallesindeki evinin mutbağında çama- şır yıkamakta olan Haydar kızı Kiraz'- ın ateşi iyi söndürmemesinden dolayı divar arasındaki tahtalar tutuşmuştur. İhbar üzerine itfaiye derhal yetişmiş ve büyümeden yanğını söndürmüştür. Zabıta tahkikata başlamıştır. Ulus'un yeni Rotatif gazete baskı makinesinin nakli işi ULUS'un yeni rotatif gazete maki- nesiyle teferrüatı Hamburg'dan Kjtare vapuru ile yola çıkmıştır. Vapur şuba- tın son haftasında İstanbul limanında bulunacaktır. ( 63 ) ton ağırlığındaki makine ve teferrüatının İstanbul lima- nından supalan alınarak Ankara'ya nak- li ve gümrüklenmesi münakasaya ko- müessese- nulmuştur. Şartnamesinin mizde görülmesi.