26 Mayıs 1938 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 7

T ea ba aĞ Gb ee * —- 5- 1888 e ULUS Kd eZ Atatürkün Mersin seyahatleri u Z < ç | lı::i"k ün son seyahatleri esna- : iz ql"'""! bir başka resimleri N e İplik imalatı arilırılacak t sanayi programında bulunan abnk.alanndan Malatya ve Er- fabrikaları henüz ikmal edilip . Devle iplik £ Zurum faalîye | Nemle e€den ı:e , başlamamış olduklarından etimizde günden güne inkişaf Atatürk son seyahatlerinde Viranşehir mevkiinde deniz küçük sanat ve ev dokumacılığı- :ı;ı artmakta olan iplik ihtiyacını ğâ leı i iplik fabrıkalan temin edemedik- mil'::âden hariçten ithal edilen iplik “darının artmakta olduğu ithalât is- *atistiklerinden anlaşılmaktadır. çaş:lalatya ve Erzurum fabrikalarının a şma_ya_ başı_axfıalanna kadar hariç- e iplik ithalini doğru bulmayan İk- ad vekâleti, bugün mevcut fabrika- nîlnm ifnalâtım artırmak suertiyle içten ithal edilecek ipliklerin mem €ketten teminini düşünmüştür. Bu 'ğ;ksîdla pamuk iplik imal eden fab- laıılatt)ı'lerı_vekâlcte davet ederek on- a yaptığı temas neticesinde bu ar- Züsunun temini kabil olduğunu gör- Müştür. - Bundan böyle yerli pamuk iplik fab Tikaları İktısad vekâletinden aldıkla- "_direktif mucibince imalâtlarını aza- Mi surette çoğaltacaktır. Pamuk iplik kenarında gurupu seyrederlerken fabrikalarının imalâtındağ:i bu çoğal- ma piyasa ihtiyacını tatmin etmediği takdirde, devlet fabrikalrının, muvak- katen, hariçten memlekete k(îlaylıkıa gelen bazı dokumaların imala'îım bı- rakmak suretile piyasanın i'htıyaum karşılryacak nisbette ipl%k imal ede- cekleri haber verilmektedir. K (Gerek hususi ve gerek devlet fabri- kaları İktısad vekâletinin arzusuna uygun şekilde çoğaltacakları imalâtla- rmdan bir kısmını şimdilik stok et- mekle mükelef olduklarından ellcrin: de daima fiat spekülasyonlarına mani olacak mikdarda her numaradan iplik stoku bulunduracaklardır. Bu yeni hadler dahilinde iplik imalâtının İktı- sad vekâleti tarafından sıkı bir kon- trola tâbi tutulacağı da anlaşılmakta- dır. Meksikada isyan kalmadı Sanantonio, 25 a.a. — Meksikadaki Cedillo isyanı parasızlık ve gönüllü te darik edilmemesi yüzünden âkim kal- miştir, Dolaşan bir rivayete göre, Amerika- ya kaçmakta olanCedillo — yakalan- mak üzeredir. Kendisinin — başlı- ca yardımcıları sergüzeştin niha- yete ermek üzere olduğunu hisse- derek birer birer Kardinas hükümeti- ne teslim oluyorlar. Çünkü — Cedillo kendisine Amerikadan tayyareler te- min edecek olan Laredo ile diğer ar- kadaşlarının tevkifi üzerine son mu- va.ffa_.k olmak ümidlerini de kaybet- miştir, Kermeste Cirid, zeybek, kalkan bengi oynuyorlar İzmir (Hususi muhabirimiz - den) — Roma, yunan, selçuk, osmanlı medeniyet eserleri ile dolu olan, yakınındaki dağlarda dünyanın en güzel bir çam orma- nını, arkasındaki sahillerde de nefis bir plâjı taşıyan Berga- ma, şimdi Ker- mes bayramı te- zahüratı içinde çalkanıyor. Kermes, bir nevi panâyırdır, — fakat eğlenceli, hususi- yetlerle dolu bir panayır.. Bir yığın oto- büs ve otomobilin bulunduğu — saha- da, boydan boya çardaklar, çadırlar ve şemsiyeler ha- zırlanmış, — davet - lilerin ve halkın bir kısmı buraları- nı doldurmuş, kıs- men de sahaya yayılmıştı. Çevik yerli atlar üzerinde zinde, mahir süvariler yıldırım hızı ile ge- çiyor, davul, zurnalar ve mızıka, bol bir güneşin yıkadığı sahayı çınlatı- yordu. Arkamızdaki dağda, Akrepol bütün ihtişam ve gururu ile ovalara bakı- yor. Davullar, sıra ile meşhür Bengi, Dağlı ve dörtlü harmandalı oyunları- Bergamada kermes neşe içinde devam ediyor Bergama Kermesinde oyunlar na başladılar. Zeybekler meydana çık tılar, ağır ağır oynıyorlar. O kadar zevkli, o kadar güzel oynıyorlar ki.. delikanlılar, kollarını kaldırıp par- maklarını çınlatırken, sanki kendile- rinden geçip gidiyorlar. Biraz sonra ok atma, cirit, av oyun- ları, cop kaldırma ve kalkancılar mü- barezesi başlıyor. Atlara binmiş yiğitler, sahadan rüz gâr gibi esiyor ve naralar atarak ci- ritlerini biribirlerine savuruyorlar, Saha, alkışlar ve heyecan içinde.. Kalkan, şu bizim en eski türk oyu- nu da büyük bir alâka ile seyredili- yor. Avcıların uçurdukları- güvercin- ler, arkalarından boşaltılan namlula- rın savurdukları kurşun ve saçmalar- la gene geri dönüp geliyorlar, cansız olarak yere düşüyorlar. Daha ilerde, okçular, sadaklarından çıkardıkları oklarr yaylarına yerleş- tirdiler ve hedefe çekmeğe başladılar. Büyük bir heyecan ve eğlencedir gi- diyor.. Gün, böyle geçiyor. Yarından son- ra Kozak çam ormanlarında, muhte- lif yarışlar ve eğlenceler var. Çam a- ğaçlarında atlamalar seyredilecek, a- ğaçtan ağaca sıçrayış ve geçişler gö- rülecek. Bergamada at yarışları ola- cak, sergiler açılacak. Bir iki gün sonra da Çandarlı plâjlarında bir gün yaşanacak. Halkevinin bahçesi ve salonları tık lrm tıklım.. Ziyaretçiler, harabelerden meydan- lığa, eğlenceden buraya koşuyor, ta- şınıp duruyorlar.. Zeybekler saz ça- lıyorlar, köylü kadın ve kızlar, mü- nevverlerle bir arada oturmuşlar, bu meyanda, köy delikanlıları ile bera- ber, kalkıp zeybek oynıyorlar. 1939 senesi, Nevyork şehrinde müs- takil Amerika hükümetinin kuruluşu- nun 150.ci yıldönümüdür. Amerika, bu yıldönümünü pek parlak bir şekilde kutlamaya hazırlanıyor, Bu münase- betle önümüzdeki sene Nevyorkta, şimdiye kadar dünyada görülmüş ser- gilerin en muhteşemi kurulacaktır. Her sahada dev işler yapmak azmin - de olan amerikalıların, sergicilik i- şinde de, gelcek yıl, Avrupa tarafın - dan daha uzun zaman kırılamıyacak bir rekor tesisi için ellerinden geleni ya- pacakları anlaşılıyor. Bu münasebet- le daha geçen sene, bütün dünya mil - letleri, Amerika hükümetince, bu ser- gide en güzel eserlerini ve bilhassa müstakbel hayata ne şekilde hazırlan- dıklarını göstermeye davet etmiştir. 1937 Paris sergisi 100 hektarlık bir sahayı işgal etmişti. Nevyork sergisi- nin kaplıyacağı yerler mesahasının 500 hektarı bulacağını söylemek ser- ginin azameti hakkında bir fikir ver- meye kâfidir. Bu serginin 50 milyon kişi tarafından ziyaret edileceği tah- min edilmektedir. Sergi mayıstan ilk teşrine kadar devam edecektir, Yalnız bir feeri gününde 800 bin kişi hazır bulunacaktır. Şehrin kıyısında inti- hab edilmiş olan “Flaşing Medov Park” da saatte 160 bin kişinin girip çıkmasına müsaid tesisat vücuda ge- tirilmektedir, Tayyareler, gemiler, trenler, dün- yanın her yanından Nevyorka insan selleri taşıyacaktır. Tabii ziyaretçile- rin en büyük kısmını şimal ve Genup Amerikası halkı teşkil edecektir. Bu- nunla beraber Avrupadan, hattâ Ok- yanusya ve Asyadan pek çok seyyah bekleğmektedir. Timurlenk, Serhas, Napolyon gibi cihangirlerin ordusun- da buna benzer bir kozmopolit kalaba- lığa rastlanmış değildir. Hemen bütün milletler Amerikanın davetini memnuniyetle kabul etmiş, ve bu sergide, lâyıkile temsil edilmek için birbirlerile yarış edercesine mu - azzam tahsisatlar ayırmışlardır. İn- giltere ile dominyonları bu arada baş- ta gelmektedir. Mali güçlükler içinde bulunan memleketler bile saraylarına milyonlarca dolar ayırmışlardır. Ve şimdiden işe başlanmıştır. Sergi saha- stüzerinde temeller atılmakta, çelik iskeletler hayret verici bir hızla Ço- ğalmaktadır. z Buhran zamanında bu kadar cö- merdce davranılmasının sebebi '_'e_d'_r? Bu bir enternasyonal kumar gibidir. Masraftan çekinen devlet, başkaları nazrında zayıf, işi bitmiş görünmek- ten korkar, Bundan başka, ticari maksadlar da bu rağbette rol oynar, Elli milyon se- yirciyi bir arada bulan bir ilân, ticari bakımdan ne bulunmaz bir nıı?ıcttır. Sergi saraylarını muazzam reklâm va- sıtaları gibi kabul etmekte hatâ yok- tur. Müşteri bulmak, turisti çekmek için, her millet, kendi sarayınma âzami L BirleşikıA ni laakaiNaersen sergilerin en muhteşemini hazırlıyor Nevyorkta hazırlanan serginin maketi cazibeyi vermeye çalışacaktır, Bir de Amerikayı memnun etmek arzusu da hesaba katılmalıdır. Muaz- zam bir sulhçu kuvvet olan birleşik devletlerin sempatisi, bütün devletler tarafından Aaranan ve gözetilen bir kıymettir. Fakat bu sergide en büyük rolü oynayacak, hiç şüphesiz gene birleşik devletler olacaktır. Ameri- kalılar, eski vatanları olan Avrupanın sakinlerini bir kere daha hayret ve gıbtaya garketmekten hoşlanacaklar- dır. Yukardaki resim, Amerika Birle- şik Devletlerinin Nevyorkta milyon - larca seyirciye açacağı serğinin ma- ketini gösteriyor. Serginin ortasında her biri 150 kadem yüksekliğinde iki kulesi bulunan federal hükümet bina- sında Amerika hükümetinin bütün teşkilâtına dair nasıl çalışıldığı teşhir edilecektir. Öteki sekiz binada da sergiye iştirak edecek olan milletler, teşhirlerde bulunacaklardır; burası “milletler hâli,, ismini taşımaktadır. Bütün bu yapılar, her türlü törenle- rin, talim ve geçidlerin yapılmasına elverişli bir saha üzerine kurulmuş- tur. 10090 kadem uzunluğunda ve 600 kadem genişliğinde bulunan bu saha üzerinde büyük bir çeşme bulunan büyük bir havuzla nihayet bulacaktır. Serginin mimarı Hovard L, Çeney'dir.