8 Ocak 1932 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 3

GÜNÜN ——— RİYA “Cemilekârlık,, Propagandası İşaretler Türkiyede milli bir ajans vardır. Bu ne demektir? Milli ajans, Türki, yenin Türk gözüyle gösterilmesi, dün. yanm Türk gözüyle görülmesi, Türk diliyle anlatılması demektir. Her memleketin “Ajans, 1 © mem- leketin içtimat ve siyasi havasına gö- re hadiseleri gürlür, ve gösterir. A - jans, sadece bir havadis süzgeçi de » &ildir. Bitaraf ajans yoktur. Tür. kiye hadiseleri, Türkiyenin inkılâpçı fikriyatına göre söylenir ve dünya ha- diseleri inkılâpçı gözüyle Türklere an- atılır, Tas ajansı, vazifesini o yapmakta Şaşmaz. (Renter), vazifesini yapmak- İa saşmaz. Rewter'in O hiç bir haberi yoktur ki İngiliz emperyalizmin; bis lemesin! (Tas) ım hiç bir haberi yoktur ki kendi rejimin; besliyecek, kendi rejim düşmanlarma hizmet edecek mahiyet.| te olsun. İ (Avala), Sırp o menfaati unmma Balkan haritasm: altiist etmeyi hiç te cehalet farzetmez. Arnavut ekalliye.! tini unuttuğu, ve unutturmak istediği muhakkaktır. (Wolf) ajansı Alman hudutlarında bir Prusya onbaşst gibi bekler, ... Tramvayda, yanımda bir adam ö- tekine söyledi “— Birader, şu İngilizler Gandiye| hapishanede cemilekirane muamele ediyorlarmış! “— Yalan canım... “— Gazete y or. Hem de (AA) ajansı. Yani bizim resmi ajansımız. Bu muhavereyi dinledikten sonra düşündüm. Yarı müstemlekelikten ku- tulmak için kendi ruhuna, kendi kuy. vetine dayanmaktan başka bir şeye inanmıyan bir milleti biz nasıl besili. yoruz... Kendi hudutlarımız içinde, dünya hadiselerini ancak kendi sözümüzle) Röstermek milli matbuatın, milli a - İansın vazifesidir. Elini kolumu bağı layıp, ihtilâttan' menedilen bir ada - Mm yanma keçisinin birakılmasını (Cemilekârane) kelimesiyle ifade et - mekte bizim için hakikaten cemilekâ- Tane bir saflık vardır. Çünkü bu saf. hk Hindistanda, Hindistan cevizi da- Undan meyva toplar gibi insanları toplayıp sürülerle zindanlara koyduk tan ve kurtuluş hâmlesini ezdikten Sonra bir KCiYTGandinin yanma 85- süretiyle bir âlicenaplık, bir cemilekârlık mahiyetini alıyor.. Müstemleke olmamak için döğüş - Mesini bilen bir milletiz. Maltann Acısını tadan bir millet içinde, istiklâl Yolunda döğüşenlerin hayatından erken, alelâde havadis verir. çok dikkatli olmak lâzımdır. Güncü emperyalizmin dili ve gözü ol- Mâk bize düşmez, SADRİ ETEM İtalyada iktisadi tedbirler Roma — Resmi gazetenin neş- tetiği bir kararnameye “göre aliye nazırı Hariciye, zıraat ve Orparosyon nazırlarının muvaf- fakatleriyle şimdiye (© kadar Mevcut olanlardan mada mah- #ulat ve mamulatın itkalini men — tahdit etmiye (selahiyettar tlimmıştır. Italya emtia ve mah- Sulatina karşı tahdidat vazet- Miyen memleketler hakkınd bu tedbirler | alınmişsa ref oluna | pilecektir, tansızların şampanya ihracatı azalıyor Berlin — 1931 senesinde on İP ay zarfında Fransadan Al oanyaya (46,485 ) şişe şampan- Ya ithal edilmiştir. Bu mıkdar taze erden beri yapılan <İs- pa iklere göre (Fransızların teme ya ithalatında büyük bir sus vukuunu göstermektedir merikada banka iflâsları & svyork — Kasalarındaki mev kii, Yekünu (16 ) milyon do- tatili peri olan sekiz banka yet etmiştir. Günün Haberleri Araşit ve Vejitalin yerine Verli yağlarımızı kullanamaz mıyız ? Sanayicilerimizin ileri sürdükleri fikirler Kocaeli meb'usu Sir beyin mecliste şifahi bir sual takririyle zeytin, gün çiçeği ve susam yağ- larımızın mabreçsizlikten her gün fiyatlarının düştüğü bir sırada Araşit yağı ve Hindistan cevizi- nin hâlâ teşviki sanayi kanunun- dan istifade etmek suretiyle memleketimize ithal edilmekte olduğunu mevzuu bahsederek ik- tısat ve ziraat vekillerinin bu hu- susta ne düşündüklerini sordu- ğunu dün yazmıştık. Dün bu mevzu üzerinde alâkadarlarla ko- nuşarak tetkikatta bulunduk. Bir kısım sanayicilerimizin söyledik- lerine göre araşit yağı ve Hin- distan cevizinin memleketimize, bilhassa teşviki sanayi kanunun- dan istfade etmek suretiyle, it- hal edilişi ayhı eysafı haiz kem di mabsulatımıza rekabet yap maktadır. Bunların memlekete sokulmaması kat'iyyen bir bubran tevlit edemez. Bir kısmıda it- halın zaruri o'duğu fikrindedir- ler, Meselâ sanayi birliği umumi kâtibi Nazmi Nuri bey şöyle söy“ lüyor : “ — Nebati yağ fabrikaları- nn bu gün sarf ve isthlâk et- mekte oldukları iptidai mevat mubteliftir. Yerli iptidai madde lerin ibtaç edildikten sonra mü- tebaki kalan kısmı nebati yağ fabrikalarının senelik ihtiyacını temin edemez. Bu itibarla fab- rikalarımız devamlı faaliyet için wottsan kalan iptidai mevat ibti- v9AErANEAEASENEMEREN A8 SİNEBEBEEANUORUNANA Belediyede! a Ete azami Fiat . konacak şehir meclisi tarafından seçilen ve et işlerini kat'i bir şekle sok- miya memur edilen (komisyon uzun müzakere ve tereddütten sonra nihayet ekseriyetle kararını vermiştir. Ete narh değil azami fiat konacaktır. komsyon maz- batasını hazırlamaktadır. Bu suretle kasaplara rekabet imkânı verilmiştir. Her kasap azami fiattan fazlaya et satamı- cak, fakat daha ucuza satabile- cektir. Daimi encümen yakında et komisyonun azami fiat hakkında vereceği mazbatayı tetkik ede- cektir. Encümenin de bu kararı taswp edeceği kuuvetle zâhne- dilmektedir. Bir bardak su kaç paradır? Bir bardak suyun kaç paraya satılabileceği hakkında tetkikat yapılacak ve fiat tesbit edilecek» tir Son zamanlarda bir bardak suyun kırk paraya satılması şikâ- yetleri mücip oluvorlu. Fransız, ingiliz baş vekilleri yakinda görüşecekler İngiliz baş vekilli M. Makdo- nald'le Fransız baş vekili M, Laval arasında bir mülakat vuku bulacağını evvelce yazmış“ tık. Son gelen Fransız gazete- lerine göre bu mülâkat kânunu- saninin 18 inci günü (Lozan)da top'anacak olan tamirat korfran- sından evvel vuku bulacaktır. Ajansı bavas bu bususta resmi bir mot neşretmiştir. yaçlarını bariçten celbetmekte- dirler. Takrirde mevzuu bahsolan gün çiçeğiyse henüz memlekette kâfi miktarda yetişmemekdedir. Su- samsa ihracat yapıldıktan sonra kalanı mahalli yağhaneler tara- fından istiblâk edilmekte ve an- cak cüz'i bir kısmı fabrikaları- | mıza gelebilmektedir. Hindistan cevizi kabuklarından gayet ucuz vejetalin yağı yapılmakta ve ay da istihsal edilen üç yüz bin ki- lo vejetalin yağı kâmilen sarfe- dilmektedir, Bu miktarın yalnız elli bin kilosu Ankarada istihlâk ediliyor. Kilosu 50 - 60 kuruşa satılan, sıhhi ve gıdai evsafı haiz olan koko yağı, okkası 150-200 kuruşa satılan hayyan yağından daha Sihhi ve bilhassa ucuzluğu itibariyle hayat pahalılığına tesiri olmakta ve mütevassıt halkın ye- güne ihtiyacını teşkil etmektedir. Zeytin yağı bu senenin tekol- tesi on milyon kilodur. Bu mik- tar memlekette kalmiyor, Nıs- fından fazlası ihraç ediliyor. Mütebaki kalan miktarının 14 milyon Türkiye nüfusuna ne mik- tar isabet (edebileceği tetkik edilirse nebati yağ fabrikaları- nın hariçten iptidsi mavat itha- linde haklı oldukları basit bir hesapla tezahür eder. Nurettin Münşi bey diyor ki: Yüksek mühendis mektebi İ ABEANEASEEENAKEEAUAAEEESEA ARENA KEAUEEUNELASEKANAEEEAAEEAEEAAAEAARAEASERAANAEANUNN Ramazan Bütün hazırlıkları bitirildi Geceleri davui çalınmıyacak Yarın Ramazanın ilk günüdür. Bu münasebetle Evkaf ve diya- net işleri tarafından yapılan ha- zırlıklar tamamiyle bitirilmiştir, Camiler o temizletilmiş, camları takılmış, ufak tefek tamirat ya- pılmiş ve bunun için ondört bin küsur lira sarfedilmiştir. Diğer taraftan diyanet işleride cami- lerde vaz verecekleri tesbit et- miştir. Vâızlar halka müfit ola- cak vaızlar verebileceklerdir. Havaların müsait olduğu ge- celer ancak büyük camilere mah- yalar kurulabilecek, bunlarda Hilâli ahmer, Himayei etfal gibi hayırlı müesseselere yardımdan ve yerli malı kullanmak, tasarru- fa riayet etmek gibi faydalı söz- lerden bahsedilecektir, Ramazanm ilk cecesi olmasi münasebetiyle bu geceden itiba- ren camilerde kandil yakılmıya İ başlanacaktır. Davul çalınmıyacak Bir kısım halk, oruç tutanla- rın gece davula hacet kalmaksı. zn kalkabileceklerini davul çal- mak suretiyle bem kendilelerinin bem oruç tutmıyanların rahatsiz edilmemeleri hakkında bir fikir ortaya atmışlardır. Belediyenin, bu fikri doğru bulduğu söylenmektedir. Mahaza vali muavini (OFazlı bey, be- nüz Ramazan gelmediği cihetle sırf ramazana ait bir mesele hakkında henüz kat'i bir karar —3—VAK kimya muallimi ve ticaret bor- sası kimyageri Nurettin Münşi bey de bu hususta demiştir ki: “.— Hariçten ithal edilen arr- şit yağıyle hindistan cevizinden istihsal edilen vejetalin yağınm göreceği işleri kendi mahsulâ- tımıza gördürmek pek âlâ müm- kündür. Bu yağlarla ayni evsafı haiz olan zeytin, susam ve gün çiçeği yağlarımızn bu suretle dahilde sarfiyatını da arttırabili- riz. Araşit yağının istihsal edil- diği madde memleketimizde de yetiştirilmesi kabildir. Bursa ha- valisinde yapılan ilk tecrübeler muvaffakiyetli netice vermiştir. Asım beyin fikri Sabun fabrikacılarımızdan A- sım bey de şunları söylemiştir: “ - Hariçten ithal edilmekte olan araşit ve vejetalin yağları- nın istimal edildiği yerlerde kul- lanacak kendi mahsulâtımız var- dır, Bunların memlekete ithal edilmemesi kararıddan memleket hiç şüphesiz istifade eder, bu suretle o mabsulâtımızın dahilde sarfiyatı da temin edilmişi olur. Teşviki sanayi kanunundan isti- fade etmek suretile memlekete ithal edilen bu yağlardan istifa- de edenler muayyendir. Bu yağ- lardan yapılan sabunlar daha ucuza mal olduğu halde zeytin yağ sabunlarının fiatlarmı takip etmektedir. Poliste: Bir otomobil Bu sefer de bir ağaca çarptı Evvelki gece 2,30 da Samat- yaya götürmek üzere Beşiktaştan Tütün inhisarı ikinci şube müdir | muavini Hamdi beyle zevcesi Firdevs hanımı alan şoför Salâ- dattinin idaresindeki 2344 numa- | ralı otomobil, yolda bir ağaca çarpmış, otomobil hasara uğra- mış, Firdevs hanım bayılmış ş0- för yakalanmıştır. Bir hamal tramvaydan düştü ağır surette yaralandı Beşiktaştan Karaköye gitmek- te olan Bebek arabasına asılmış olan hamal Şevket Camlı köşk önlerinde düşmüş ağır surette yaralanmıştır. verilmemiş olduğunu söytemiştir. | Eğlence yerlerinde hazırlık Diğer taraftan eğlence yerle- rinde bilhassa (mutat olduğu üzere şehzade başında faaliyet devam o etmekle, Okabvehane- ler boyanıp temizlenmekte, dük- kânlar süslenmektedir. Bu Ramazan şehzade başında, mevcut sinema ve tiyatrolara ilâveten Raşit Riza bey ve arka- daşları da temsil vereceklerdir. Ramazanda irenler Ramazan münasebetiyle 49 ve 40 numaralı katarların 9-10 ikinci kânun 932 tarihinden itibaren Bay- ramın ücüncü gününe kadar (dahil) Yeşilköyle Istabul arasın- da ve mütekabilen her gün sey rüsefer edecekleri ve bu katar- lar yeni mahallede bir dakika duracakları Şark demir yolları müdürlüğünden bildiriliyor, - SİYAS Avrupada on Milyon işsizin Meselesi Pariste çıkan İ'Oeuvre gaze- tesi son sayısında Nasyonalizm hakkında yazdığı bir makalede şöyle diyor: “ Bütün Nasyonalist hökümetle- rin en büyük cinayeti beynelmi- lel menafi iştirakini tanımıyarak ve idare ettikleri memleketi ga- yet kalın gümrük duvarları arka- sında tecrit ederek kendi ken- dine müşkülât içinden çikabile- ceklerini zan etmeleri ve ahaliyi buna inandırmalarıdır. ,, Ocuvre gazetesi bu sözleriyle bilhassa bu günkü Ingiliz, Alman ve İtalyan hükümetlerini kast ederek (oObunların takip Ove tatbik (ettikleri (& Nasyonalizm siyasetini şiddetle tenkit ettik- ten sonra makeleyi şu suretle bitiriyor: “Bu gün Avrupada en aşağı on miliyon işsiz var. Bu işsizlerin meydana koyduğu mühim mese- le için üç şekilde hal çaresi dü- şünülebilir: İşsizlere iş bulmak, işsizlere yardım ederek idare etmek, işsizleri Kaldırmak. ,, “ Birinci şekil iyidir. Fakat bu şekil yeni büyük mahreçleri iş- letmek ve işlerin açılmasını te- min etmek için beynelmilel bir itilâfa ihtiyaç vardır. Ikinci şekil Iagilizlerin tatbik ettikleri milli bir tedbirdir. Fakat hakikatte çare değildir. Üçüncü şekilse tama- men beynelmileldir Fakat men- furdur. Bubir harp. demektir. ,,* Tütün kongresi Şubatın birinde Ankarada top- lanacak olan tütün kongresinde mevzuu bahsedilecek meseleleri kararlaştırmak üzre, pazar günü tütüncüler encümeni ticaret odâ- sıda tolanacaktır. Mallara konulacak etiketler hakkında Bir karilmizden gelen bir mektup. ta, geçenlerde baş muharririmiz tara. fından yazılan ve malların üzerine & tiket konmasını tevsiye eden başma kale hakkında şu mitalea yürütülmek tedir: Başmakalenizi derin (bir zevk ve mütabakatli bir kanaatle (okudum. Yalnız bütün mallar üzerine konma - sini tavsiye buyurduğunuz etiketler esnaf ve tliccar elinde o kadar oynar ki matlup gaye kabil değil elde edile- mez. Çünkü bakkalların kullandık. ları etiketler ekseriya (iki taraflıdır. Etiketin bir tarafmda 20 kuruş yazı- Jıysa diğer tarafmda omuhakkak 25 kuruş yazılıdır. İstediği vakit, bilhası sa kontrol edilebilecek zaman haricin de, kuru fasulyenin üzerindeki etike - tin 20 lik cephesini derhal 25 yapıyor. Bu hileyi bakkallar yaptıkları gibi bir kumaş tücarı da pek alâ yapabilir. Etiket meselesi muvafık bir tedbir olmakla beraber suj İstimaline imkân birâkılmamak lâzımdır. Bu da tav. siye buyurulan etiketlerin resmi biret mühürle mühürlenmesi o ve etiketin her iki tarafına aynı fiatlar yazılma. sı suretiyle temin olunabilir. Bundan başka etiketlerde ait olduğu malın eve safı da tesbit edilmelidir... Meeelâş (Küçük taneli Trabzon fasulyesi), (Koyu lâcivert 100 santim eninde yem li krep döşin) gibi,