4 Şubat 1933 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

İ Kâzım Paşa Dün milli kütüphaneyi ziyaret ettiler | Meclis reisi Kü. i ar IZMIR, 3 (A.A.) — Reisicüm- hur Hz. bugün öğleden sonra refa katindeki zevatla birlikte otomo - billerle Gazi Bulvarı, Basmahane ve Kemer tarikile Bucaya kadar bir gezinti yapmışlardır. Avdetle- rinde milli kütüphaneyi ziyaret e- derek mevcut kitaplarla alâkadar olmuşlar ve gördüklerinden mem - p ve kitaplarla alâkadar oldular nun kalmışlardır. Gazi Hazretleri milli kütüphaneden sonra birinci kordon tarikile konaklarına dön » müşlerdir. Reisicümhur Hz., giderken ve gelirken halk tarafından coşkun tezahürlerle karşılanmışlar ve se- lâmlanmışlardır. Bergama harabelerinde T.D.T.cemiyet âzasından muallimAfet Hf. i'e Izmir mua! imlerinin tetkikleri IZMIR,3(A.A.) — T.T.T. cemiyeti azasmdan muallim Afet Hanımefendi ve İzmir valisi Kâ - zım Paşa ve refikası Hanımefendi le kız muallim mektebi müdür ve ayni mekteple kız lisesi tarih mu allimleri bugün Bergamaya gide - rek harabeleri gezmişler ve tarihi tetkiklerde bulunmuşlardır. Bilhas çıkarılan meşhur Celimosun teda- vi evi 23 asır evvele ait imparato- run salonu ve tiyatro ile buralarda bulunan eserler üzerinde durulmuş tur, Dönüşte Menemende şehit Ku bilây ve bekçi Hasan Şevkinin me- zarları ziyaret edilerek bu Cümhu riyet şehitlerinin çok aziz hatıra - larma karşı yerinde bir saygı gös sa son iki sene zarfında mevdana | terilmiştir. Hitierin plânı Her ne pahasına olursa “Daha bir hafta evvel Şlöyherin Rayiştağı dağılmak teklifini reddeden Alman reisicümhuru Hindenburg bir kararnamesini imzaetti, Bu hal fesih Kararının kat'i bir zaruret neticesi ol- duğunu gösterir. Rayiştağ meclisi i- i çinde mevcut olan gruplardan hiç bi- i rinin vaziyete hâkim olamaması bu zarureti doğuran sebeplerden biri - dir, Fakat ortada bugün böyle bir za- ruret olmasaydı Hitlerin riyaset et - o tiği milli sosyalist ftrkası meclisin kararlarına hâkim olabilmek için böy- le bir fesih yoluna ergeç müracaat edecekti, e © Binaenaleyh, şimdi Almanyada Hitler hükümetinin yapmak istediği şey her ne pahasına olursa olsun Martın ilk haftasında yapılacak yeni intihabatta Rayiştağın ekseriyetini e le almaktır. Bu arada mümkün ol - duğu kadar o komünistleri da- gılmaktır, Ondan sonra Almanyanın | diğer dahili ve harici işlerile uğraş- maktır. Bunun için yeni kabinenin adliye nazırı olan zat gazetecilere be- yanatında “Almanyanın iki çibanı var: Biri komünistlik, diğeri Versay muahedesi.,, demiştir. Bu sözlerile Bitler hükümetinin programını hüld- sa etmiştir. Bakalım, Almanya bir inlihabat mileadelesile kendi Kendine gelebi - lecek mi? Bütün memleketi altüst e- den fırkacılık anarşisine nihayet ver. k kabil olabilecek mi? Yoksa fırka nilcadeleleri dahili bir harbe dönerek Almanyoyı harâhiye doğru götüre - sek mi? MA. - Komünist toplantı ve alay- larının men'i ; BERLİN, 3 (A.A.) — Braunsc- | hweig. Oldenburg ve Mocklem - burg « Sehwerin hükümetleri ko- hafta sonra Hitlerin hazırladığı fesih ! olsun mecliste ekseriyet lantılar ve alaylar yapmalarını menetmişlerdir. STETTİN,3 (A.A.) — Siyasi zabıta Stettinde kanuna mugayir bir surette teşekkül etmiş bir ko- münist teşkilâtı meydana çıkar - | mıştır. Bu teşkilâtın maksadı ordu ve polis kuvvetleri arasında fesat çıkarmağa matuf risaleler dağıt - maktı. Bir çok komünist tevkif e- dilmiş, müteaddit risaleler ele ge- çirilmiştir. iptihabat hazırlıkları BERLİN, 3 (A.A.) — Deutche Allgemeine Zeitung gazetesi “İn- tihabat dolayısile arkadaşlık,, baş lığı altında yazdığı bir makalede diyor ki: “Hükümete (taraftar gruplar intihabatta elele vererek çalışma hakkında bir arada müza- kerede bulunmuşlardır. Evvelce biribirlerile çarpışan, fakat sonradan milli temerküz | hükümetinde elele veren bu grup- lar intihabat mücadelesini şimdi - ye kadar olduğundan pek başka lar, Bu gruplar vaziyetleri ve ha - reket tarzları hakkında ihtimal ki bazı taahhütlere o girişeceklerdir. Fakat, namzetler hakkında müş - terek listeler yapmıyacaklardır. Yakmda yapılacak intihatbat münasebetile intihap kanununda bir değişiklik olmiyacakıtr. An - cak Reisicümhurun bir emirname- sinde teknik mahiyette bazı tadi- lât derpiş edilmiştir. Bu tadilâta göre, dağıtılan Ra- Yiştag meclisinde meb'usu bulun - mıyan bir fırkanm busefer namzet gösterebilmesi için hazırlıyacağı listenin en az bir intihap dairesin- deki müntehiplerden 60 bin kim- münistlerin üstüaçik yerde top » | mektedir. Hal senin imzasını taşrması lâzım gel- şimdiye kadar tahyaya gitti KONYA, 3 (A.A.) — Kâzm Paşa Hz., akşam trenile Kütahya” ya hareket etmişler, istasyonda hararetle uğurlanmışlardır. Reis Pş. Hz. hareketlerinden evvel Babalık gazetesi (omuharrirlerini kabul etmişler ve suallerine cevap vermişlerdir. Şehrimiz hakkında - ki intibalarını soran muharrire: “Konyayı sekiz sene evvel gör « müştüm, geçen bü müddet zar - fında çok terakki vardır. Mem - leket daha ziyade mamur bir ha - le gelmiştir. Halkın medeni ve iç- timai sahada gösterdiği kabiliyet takdire şayandır. Konyanın iktı - sadi vaziyeti de Türkiyenin diğer yerlerine nisbeten iyi addoluna - bilir. Kuraklık dolayısile biraz sıkım- tı varsa da bunun zail olacağına umumi kanaat vardır. Antalya hattının Konya için de faydadan hali olmıyacağı şüphesizdir. Ana- doluda inşası tasavvur edilen fab- rikalar için tetkik itmam edilmiş- tir. Diğer taraftan yeni tetkikat yapılacaktır. Konyalıların burada sınai tesisatın vücuda getirilmesi- ni istemelerini tabii görüyorum. Yapılan fenni (tetkiklerin neti - cesi hakkında şimdiden bir şey söylemek kabil değildir.,, KÜTAHYA, 3 (A.A.) — B. M.M. Reisi Kâzrm Paşa Hz., Kü- tabya haklının içten gelen teza - hüratı arasında: şehrimizi - teşrif buyurmuşlardır. Bugün C. H. F. da saat 17 de şereflerine verilen ziyafette bu - lunmuşlardır. Yarın için bir sua- re hazırlanmıştır. Pş. Hz., bura - dan doğruca Ankaraya dönecek - lerdir. Ankarada bir otomo- bil kazası ANKARA, 2 (Hususi) — Bu- gün saat on dörtte Çankaya cad- desinde feci bir kaza (olmuştur. Sefarethaneye © gitmekte olan Alman sefareti şoförü (Rişarm idaresindeki (o otomobil Emniyet meydanı ilersinde askeri fabrika» lar hukuk müşaviri Necmi beyin annesi 60 yaşlarında Aliye Hanı- ma çarpmış ve ağır surclte yara- lamıştır. Derhal hastaneye kaldı - rılan Aliye hanım az zaman son- ra vefat etmiştir. ——— Japonya 90bin Çinliye bir surette idare etmek istiyor - karşı hareket edecek! TOK1O, 3 (A.A.) — Harbiye daki Japon ordusunun Jehol eya- leti dahilinde faaliyette bulunan90 bin kadar gayri muntazam Çinli askeri ortadan kaldırmak için gene Mançuri hükümeti kuvvetlerile me sai iştirakinde bulunmağa karar verdiğini bildirmiştir. 500 imza kâfi görülmekte idi. Bu tadilden maksat dağınık bir halde bulunan bazı fırkaları inti- habat haricinde bırakmaktır. Ec- nebi memleketlerde yaşıyan Al - man tebeası yakında yapılacak intihabatta rey vermek hakkını haiz olacaklardır. kler Şiar eek İthalât ve ihracat politikamız (Başmakalemizden devam) fazla ile dış pazarlardan mal ge- tirtiyoruz. Ve bu;suretle ihtiyacı - mızı yatıştırıyoruz. Bu mal gidiş gelişi, ayni zamanda, bir para mu amelesidir, bir ödeme işidir. buna ödeme bilânçosu adı veriliyor. Bu ödeme bilânçosunun bir ülke için ne kadar ehemiyetli olduğunu 17in ci asırda bile pek iyi biliyorlardı. Makineli istihsal başlamadan ön - ce alıcı pazar eşyasının arkasın - baştan başa değiştirmiştir. Şimdi de mal sahibi alıcınm arkasmdan koşuyor. Dünya savaşından son- raki istihsal devrinde ise dış pazar güreşi büsbütün yenibir mahiyet al mıştır. Her istihsal ülkesinin başlı ca dileği, mümkün olduğu kadar az ithalât, fakat buna karşı da çok ihracat olmuştur. Az ithalât? Bu, mümkündür. Devlet bunu gümrük tarifelerile a- zaltabilir. gümrük geliri açığını da her hangi bir yeni vergi ile kapata bilir. İhracatına ehemmiyet veren bir devlet için bu ameliye görün - düğü gibi basit değildir. Çünkü: böyle bir vergi, bütün ince neticele ri düşünmiyerek konulmuş ise is- tihsal üzerine yüklenen yeni bir i- potek tesir yapmak mecburiyetin - dedir. Çok ihracat? Bu, ötedenbe- ri her istihsal ülkesinin en çok © hemmiyet verdiği bir seydir. 1) Yurttaki iş hayati, “ih. racatla, refah yoluna gi- rer. 2) Nüfus © politikasının en büyük direği yurttaki iş hayatı- dır”3) dask b müspet bir mana kazanır4) Yur dun maddi ve #*mânevi müdafâa kudreti artar. Fakat ihracat, ithalât gibi güm- rük kanunile temin edilemez. Dış pazar da devlet otoritesinin dışarı- sındadır. Ticaret muahedeleri de muayyen bir kolaylık olsa bile, mal sürümü için garanti sayıla - maz, Malı yetiştiren ülke malın ta liini tayin eder. Bunu biraz izah e- delim: Bir ihracat malını yetiştir. mek yalnız kâfi değildir. Onu dış pazarın ihtiyacına, ödeme kudre * tine göre hazırlamak lâzımdır. Bu, çok geniş bir mevzudur. Mal ye - tiştiren ülkede vergiler, faizler, nakliyat tarifeleri yüksekse, ihra - cat eşyası için muayyen kolaylık» lar yoksa, malın talii, dış pazara gitmeden önce bellidir, rekabet e- demez, veya istenilen sürüm elde edilemez. Onun için, her şeyden önce, bir ülkenin, hangi ihracat eş yasına daha fazla ehemmiyet ver diğini tespit etmek ve ona göre bir iktisat politikası yolu seçmek lâ » zımdır. İtalyada pek az zaman ör ce devlet banaksı faizinin 9ç Sten “o 4 de indirilmesi bir devlet mu - vaffakiyeti gibi gösterilmiştir. İh- racat eşyasınn maliyet fiatının yal nız iç vergiler, banka faizleri ta - yin etmez. Bunların yanmda nakli yat politikası çok büyük bir rol oy nar, Hattâ Bismark, Ticaret politi kasmdan önce nakliyat politikası na ehemmiyet vermiştir. (H. Sie - veking: Grundlagen der Handels- politik, 5. 13.) Kanallar, demir yolları, vinçler, silolar, v. $., istih- sal ve fiyat meselelerinde öyle bü- İngilizsiranmuvakki yük bir inkılâp vücude getirmiştir ki: Bazı memleketlerin istihsal #is- temlerini değiştirmiştir. Bir za - manlar İngilterenin, Hollandanın, Biltiğdsü” a den vaz geçmiş olmaları bunun en miştir, öze bir örneğidir. Kömür e sında nakliyat politikasınm bi « önel derecede ehemmiyeti vardır. Anadolunun muhtelif yerlerinde buğdaylarımız çürüdüğü halde, bir zamanlar, İstanbulun Amerikan, Rus, v. s. buğdayı sarfetmesi bu » nu pek güzel anlatır. Türkiyenin neticeli nakliyat politikasını tabi » at ve coğrafyası ehemiyetli suret- te kolaylaştırmıştır.Büyük istihsal yerlerimiz denize . yakındır, veya deniz kıyılarındadır. İhracat pa - zarlarında, pek temelli olmasa bi- le, yıllarca tutunmamızın başlıca sebeplerinden biri de budur.Her ik tisadi politika gibi nakliyat poli - tikası da Cümhuriyet devrinde bir yurt zarureti olarak duyulmuştur. Demir yollarının devletleştirilme - si bunun ilk ehemmiyetli neticesi - dir. Devlet elinde olmıyan demir yollarında ihracatı kolaylaştırmak maksadile tarife politikası yap - mak imkânsızdır. Ziraat bankası - nm buğday iç pazarı için silolar te sis etmek teşebbüsü de büyük bir a dım sayılabilir, Türkeli, muhtelif ihracat eşya- sı yetiştiren zengin bir ülkedir. Türk, dış pazarda, ehemmiyetli bir ihracat budunu olabilir. Fakat dış pazar güreşini büyük ölçüde ko - laylaştıran tedbirlerin, yalnız, teş- kilâttan ibaret olmadığını, bundan önce tesirli bir ticaret politikası * nın ve buna müspet bir temel ve- ren nakliyat politikasının geldiği- i ni söylemek isteriz. Kısa sani içinde atılmış olan adımlara baka, rak, geleceğin manasmı anlamak ta güçlük çekmiyoruz. Elbette mu vaffak olacağız. M. Nermi Almanyada kâğıt paranın karşılığı BERLİN, 3 (A.A.) — Rayişta » ğın ikinci kânun sonunda neşretti- ği hesap bir ay evvele nazaran his solunur. derecede bir zaiflama vur kuunu göstermektedir. Tedavülde bulunan kâğıt para - nn karşılığı gittikçe artmaktadır. Bu karşılık nispeti hemen henien yüzde otuzu bulmuştur. sakal .Belçika meb'usan meclisinde BRÜKSEL, 3 (A. A.) — Mebu- san meclisi Peuple gazetesinin as- keri dairelerde ve kışlalarda dağı- tılıp okunmasının men'i hakkında sosyalistler tarafından yapılan is - tizah neticesinde 69 muhalif ve iki müstenkif reye karşı 84 reyle hükümete itimat beyan etmiştir, kekili sile Sabık Yunan Kralı LONDRA, 3 (A.A.) — Sabık. Yunan kralı Jorj, apandisitten am liyat olmak üezere tahmin edildi * ği veçhile kliniğe dün girmemiş tir. Ne zaman gireceği halâ bell değildir. ———— 1tlâfı CENEVRE, 3 (A.A.) —