30 Kasım 1933 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

© tetkikler ca z — 2 — VALIT 20 2.nei teşrin İ933mmmme Mecliste bir sual | 7 (aş tarafi 1 inci sayıfamızda) başladı, ki bu neşriyatın kasaba» lıları ve şehirlileri cıgara istihlâ - kinde köylüden farklı (o ve pahalı! cıgara içmeğe resmen icbar etme-| miz gibi, prensiplerimizle. tearuz halinde gösterilen, bir noktası bana da bunun düzeltilmesi lâzım | bir şekil olduğu duygusunu veri « yor. Neticesi kasabalar ve şehir- lerde otüranları (Otütün istihlâki dolayısıyle köylerde oturanlardan fazla bir resim ödemekle mükellef tutmaktan ibaret olan bir esasin icabında daha salim bir tatbik şek line bağlanması Oo mümkün değil midir? Belli ki şehirler ve kasaba-| larda da köylerin fakirleri gibi| fakirler az (değildir. Büyük bir! kısım cıgara müstehliklerini alâ - kalandıran bu münakaşa üzerinde ne düşündüklerini meclise söyle - | mek lütfunda bulunmalarını güm- | rükler ve inhisarlar vekili Beye -| fendiden rica ederim efendim.,, Almanya ile yapılan Klering mukavelesi Ankara, 29 (Hususi) — İktı-! sat vekâleti Almanya ile yapılan Klering mukavelesine dahil güm- rük tarifesi pozisyonları üzerinde yapmaktadır. Vekâlet bilhassa yünlü mensucat ve demir eşya üzerinde tetkiklerini derinleş tirmektedir. Hazırlanacak kararna me, iktisat vekili (o Celâl Beyin Anadoluda yapması mukarrer o - lan seyahatten dönüşünden sonra | Vekiller Heyetine sevkedecektir. | linkle bni Spor mütehassısı cirit oyununu pek beğendi Ankara, 29 (Hususi) — Spor mütehassısı M. Karl Dim yarm memleketine gitmek üzere Anka-! radan o ayrılacaktır. Mütehassıs Türkiyede yaptığı tetkikler netice | smde cirit oyununu çok beğermiş ve bu eski Türk sporun memleke » | tin her tarafında © yapılması için çalışılmasını tavsiye etmiştir. İaiiğimimie Umumi yazım kanunu Ankara, 29 (A.A.) — Dahiliye vekâletince hazırlanan umumi yas| zım kanun lâyıhası vekiller heye -' : tine gönderilmek © üzeredir. Bu| lâyiha, mevcut nüfusu hiç gizli! kmamak şartiyle © tamamen | fazmağı temin edecek bir şekilde nı star. nn. Ankaraya kar yağdı Ankara, 29 (Hususi) — Bura- da birkaç gündenberi ziyadeleşen soğuklardan sonra bu akşam üzeri — şehre az mıktarda kar yağmıştır. ——— — Samsunda büyük bir fırtına oldu ( Samsun, 29 (A.A.) — Bu gece ii ani olarak patlıyan fırtına limanı- mızda mühim zararlara sebebiyet vermiştir. Üç mavna, dokuz mo - tör batmış ve parçalanmıştır. ineboluda i e (A.A) — Bir kaç © gündenberi düzelen havalar dün “akşam gene bozdu, karada ve “denizde frrtina ve sürekli yağmur-| “lar başladı. Denizdeki fırtınadan © Meğdereğin parçalanıp dağılma - “sından korkulmaktadır. Deniz nak liyatr durmuştur. dün Ankarada toplandı Banka iki yıl içinde 118 bin ton buğday ANKARA, 29 (Hususi) — Tür- kiye Ziraat bankasının - 44- üncü hesap devresine sit umumi heyet toplantısı bugün saat on beşte ban kanm umumi merkezinde yapıl - mıştır. Toplantıda Başvekil İsmet Paşa Hazretlerile, vekiller heyeti azası, mebuslar vilâyetleri tem -| silen hazır bulunmuşlardır. İçti - mada İktisat vekâletinin mümes - sili olarak ta şirketler komiseri ! Cemal Ziya Bey bulunmuştur. Kongre riyasetine B, M, Mec- | : lisi Reisi Kâzım Paşa Hz. seçilmiş- ! ler, Kâzım Paşa Hz. riyaset mev- kiine gelerek hakkmda gösterilen iltifattan dolayı teşekkür etmişler ve celseyi açmışlardır. İlk olarak okunan heyeti idare raporunda 1932 senesi içinde daha had bir şekil almış olan iktisadi buhranı bilhassa zirai saha - daki tezahürlerinin bu sene içinde daha kuvvetli olduğu ve o cihan istihlâk seviyesinin gıtlıkçe düş - mesi ve kendi iktisadi varlıkları - nı korumak üzere devletlerce alı - nan tedbirlerin umumileşmesi ne - ticesi olarak eşyanın sürüm zör - !luğunu ve fiyat-düşkünlüğünü bi - raz daha indirmesi yüzünden zi - raatin gelirinin de tabiatile azal - dığı işaret edilerek denilmektedir ki: “Başlıca hususlarına temas et - tiğimiz cihan buhranının zirai fa - aliyetimizdeki tesirleri üzerinde de biraz durmak isteriz. 932 Zirai rekoltemiz 1932 senesi zirai rekoltemiz İ pamuk, tütün, afyon mahisullerin - de az çok noksanlık kaydetmiş ol - makla beraber bütünlüğü itibarile memnuniyeti mucip bir. derecede olmuştur. (Hattâ üzüm, incir, fn dık, zeytin ve pancar gibi madde - ler istihsal bakımından ehemmi - yetli bir inkişaf dahi arzetmıştır. i Bununla beraber pazar şartlarınm icaplarına ve fazla olarak müsteh- | lik memleketlerin iktisadi infirat- çılık siyasetleri neticesı o rthalâta koydukları zorluklara ve yasakla- ra binaen zirai (o istihsalâtımızın kıymet itibarile verimi azalmıştır. Bu vazıyet harici ticaret rakamla- rınm yardımile dahi iyi tebarüz eder. o Dörtte üçünü zirai madde- lerin teşkil ettığı ihracatımız 1932 senesinde 1931 senesine nazaran mıktarca 194 bin fazlasile bir mil- yon 77.521 ton olduğu halde kıy- metçe 26 milyon lira (o noksanile 101 milyon 301 bin 355 lirada kal- mıştır, Raporda bundan sonra ihraç mallarımızın sürüm imkânlarmı genişletmek ve artırmak ve mem- leketimiz için hayati ehemmiyeti haiz mahsullerinden bırı olan buğ day fiatınm istikrarın: temin ey - lemek için cümhuriyet hükü - melimizin gösterdiği derin alâka şükranla zıkredilmekte ve kanun satın yasaya vaki müdahaleleri sayesin de dünya pazar şartlarının tazyiki ları muhtelif ihtiyaç ve zaruretle - rin tesiri altında çok düşmüş ve daha ziyade düşmek O istidadını göstermiş olan buğday fiyatlarının 1931 senesi seviyesinin üstüne çı - karılmasına ve bilhassa bu sevi - yede tutulmasına muvaffakiyet el- verdiği ilâve olünmaktadır. Bankanın alacakları Raporda, kazancı ve ödeme kuvveti azalan çiftçilerimizin bazı yerlerde kuraklık, seylâp ve ha - şarat tesallutu gibi âfetlerin de tah ribatına uğramaları oyüzünden tahsilâtin iyi netice vermediği ve bankanın 1932 senesi içmde vade- sr gelıp geçen 34 milyon liralık zi- rai alacaklarına karşı nakten ve senet yenileme suretile yapılan tah silât mıktarınm 14 milyon lira - dan ibaret kaldığı bildirilmek - te ve bir kaç senedenberi za - ruret karşısmda yapılmakta olan tecil müsaadeleri dolayısile tah - silât işlerinde görülen kısırlık e - sasen mali menabii o memleketin pek geniş zirai kredi ihtiyaçlarına yetmiyen bankayı yeni kredi ta - lepleri karşısmda çetin bir vazı - yete düşürdüğü, bununla beraber istihsal sahasında mübrem ve ha - kiki ihtiyaçlardan doğan müra - caatları zirai ikraz kaynaklarının müsaadesi dahilinde karşılamağa çalışıldığı ilâve olunmakta ve de - nilmektedir ki: “Bundan başka zirai kredi sa - hasmda faydalı rolleri malâm olan kooptratiflerin tamim ve inkişaf - larına ve mevcut teşekküllerin ida ire ve teşkilât itibarile kuv- j vetlendirilmelerine — çalışılmıştır. 1932 senesi nihayetinde adedi 590 / a ulaşan zirai kredi kooperatifle - İrinin tahsil edilmiş sermaye ve i ihtiyat akçeleri yekünunun iki mil yon 970bin 547 liraya çıkmış i ve ortakları da 52,733 ü bulmuş | tur.,, İ Mürakip raporunda da devam et mekte olan iktisadi durgunluk yü zünden 1932 senesi içinde zirai sahada daha ziyade tesirnı gös - termesi dolayısile 1931 senesi bi - lânçosunda banka umumi müame lâtr yekânu 205 milyon 483 bin 979 lira 72 kuruş olduğu halde 1932 senesinde bu yekünun 33 mil yon 878 bin 237 lira 67 kuruş nok- sanile 171 milyon 605 bin 742 lira 5 kuruş olduğu kaydedilmekteydi. Umumi müdürün izahatı Raporlar etrafında söz alan ba- zı hatipler bankanın bütün gayri müsait şartlara rağmen zürraın ih tiyaçlarını tehvin ve memleket ik - | tisadi ve zirai vazıyetinin inkişa - fını temin maksadile sarfettiği me saiyi şükranla kaydederek (bazı ve müstahsillerimizin karşılaştık - | almıştır Bunlara cevap veren banka u - mum müdürü Kemal Zaim Bey, 1930 senesine kadar yapılan ik - razatm tediyeleri kolaylaştırmak maksadile beş sene müddetle tak- sitlendirilmesi yolunda alınan ka- rarım müspet bir netice vermedi- ğin, mevcut (O bütçe üzerinden ancak 500 bin liralık bir kısmının müracaat ederek borçlarımı taksi- tebağladıklarını, o 9 milyon kü - sür bin liradan fazlasının müra cant eylemediklerini işaret etmiş, emniyet sandığınm müuamelâtmı başka yerlere teşmil etmemesinin teşekkülüne ait mevzuat esasları icabından olduğunu söylemiştir. Buğday mübayaatındaki faali- liyet etrafmda da demiştir ki: “— Biz bu hususta — hükümet nanıma bir mulavassıt vazifesini görmekteyiz. Buğday mü için alman tedbir, cümhuriy kümetinin aldığı en büyük tedbir- ler arasındadır. n sene 18 bin ton mübayaa edilmiştir. İçin de bulunduğumuz sene yapılmakta olan mübayaa mıktarı ise 100.000 tona varmış bulunmak tadır. Bankamız bu suretle o buğday müb; merkezleri haricinde ka Jan yerlerde bile buğday fiatının meydan verme bu suretle m 1 dolayı maktadır. Hesap ve blânçoların tasdiki Umumi müdürün bu izahatını müteakip bankanın (1932 senesi bilânço, kâr ve zarar hesapları - nın tasdik edilerek idare meclisi - nin ibrası ve 1934 senesi için fırka muhasebecisi İskender (| ve fırka başkâtibi Ziya Beylerin babka mu rakipliklerine, Arif ve Şükrü Bey lerin yedek muavinliklere ıntıhap- ları hakkındaki o takrirler okuna- rak kabul edilmiştir. Kabul edilen bankanın 31 birinci tarihindeki mevcut ve matlubatı düyunalının aynı olarak 171 mil. yon 605 bin 742 lira 5 kuruştur. Aynı tarihteki kâr ve zarar he- sabatı da matlübatının aynı ola » rak zimmeti 5 milyon 309 bin 352 lira 9 kuruştur, Bundan sonra Reisicümhur Haz retlerine kongrenin yüksek tazim- lerini arz için riyaset makamınca bir heyet intihabı tasvip edilmiştir. Reis Kâzrm Paşa Hazretleri bankaya yeni sene için muvaffa - kıyetler temenni ederek heyeti u- mumiye içtimama nihayet vermiş» İtir, Toplantıya nihayet verildikten İsonra Başvekil İsmet Paşa Hazret leri bankanın umumi müdürü Za- im Beyle idare meclisi reisi ve aza- majsusuna tevfil.an hükümet na -| noktalar etrafında sualler sormuş | sının ellerin sıkarak (kendilerini mühesabına olarik bankanın pi - lardır. tebrik etmislerdir. zarimda | bilânçoya göre | kânun 1932 iye göre eski Kayser Wilhel# >! Mecliste bug | | “lerelii neler görüşületÖ ANKARA, 29 (Husus) Gg İM. Meclisi yarın (bugün) “je nacaktır. Ruznamede şu m2 vardır: Hudut ve sahiller sat müdürlüğünün 933 bütçes çi fına mezuniyet verilen 600 me ranın bir milyon liraya çık Z sı, İzmir mebusu Halil Beyi?” rük tarife kanununa bir 2€: ması hakkindaki kanuni ö inbisarlar idaresi hesaplarını? vanı muhasebatça tetkik edilir. dilmiyeceğinin tefsiri, icra * lâs kanununun onuncu w son fıkrasının tefsiri, vik idaresi kanununun bazı mâ! rinde tâdiller yapılması daki lâyiha, Darende Malatyaya bağlanmasına dair yiha, tahlisiye memurları" ni kaütlükleri lâyihası, fabri “4 solosların aidatı hakkındaki * ha vardır. M. Ford Reisicümhuf” anlaşamıyor Nevyork, 29 (A.A.) — Nev Evening Post'a göre M. Ford, Ruzvelt görüşmek üzere Warmsprin$* mesi için yapılan daveti ka demiştik. iy Jeneral Johnson şimdiki M., Ford'un mamulâtmı Amerik& mi dairelerinde yapılan © kasalara dahil etmemek üzer€ reisicümhur birler almakla mesguldür. Pariste Alman sefi önünde nümayiş yap Paris, 29 (A.A.) — Dün” yarısına doğru 150 kişi Alm fareti önünde nümayiş teşek de bulunmuşlar ve “kahrol lerci faşistlik, Dimitirofu bırakınız,, diye bağırmışlar! mayişçiler polis tarafından di iiskân edilmek üzere Elâziz€ mış iseler de sefaret binasın# X4 , | cavir mahallere şişeler atı vaffak olmuşlardır. On iki | yakalanmıştır. Bunlardan biri r gar ve birisi de İtalyandır. Kİ pe NE ir ğ Romanyalı muhacirlef” Mersinde ş Mersin, 28 (A.A.) Mersine Samsun vapuriyle manyalı Türk mubaciri geldi 536 dilerine hilâliahmer cemiy' fından öğle yemeği verildi. w derileceklerdir. —e—— İKayser zevcesinin impel” toriçe olmasına rayı“ | Paris, 29 (A.A.) — Mati tesinin Doorndan aldığı bir © cesi prenses Hehminenin ? böyle imparatoriçe olarak v9 | masını dün bildirmiştir. si olduğu üzere eski Kayser br zevcesine şimdiye kadar ime torice unvanının verilmesi” saade etmiyordu. i DE, . İ İngiliz Kralını tehdit Londra, 29 (A.A.) —* nin mühendis olduğunu idd si” | Clarence Haddon adlı bir “5 Bow - Street ceza e zuruna çıkmıştır. Bu kadın kral Georgedi” Ur istemek ve kralı tehdit suçiyle zan altına alınmıştı” Muhakeme başka bir rakılmıştır. Müddei fin avukatı bir tıbbi raP mesinin arzuya değer oldi < saz elmistir.