11 Haziran 1930 Tarihli Yarın Gazetesi Sayfa 2

Bi “wve hatta üç sene memlekete B1 | Tehlike! —apomlt— Köylü mahsulünü yok yere satıyro- muş | Hükümet bu vaziyete kar- şı acele bir tedbir ulmalıdır Son senenin mahsul kollugu memlekette bir refah doguraca- zannedilerek — alâkadarların tahminleri ve gelen haberler | temamile nakzeder bir halde görülmektedir. 'Şimdiye kadar ' gelen haberler Anadolunun bir çok — yerlerinde mahsulün, yok bahasına elden çıkarıldığını bil- | dirmektedir. Bu husus hakkında bir mu- harririmiz piyasa tacirlerinden ve ayni zamunda ziraatlede uğ- raşan Şakir B.le görüşmüştür. Şakir B. muhatririmize bu hu- sus hakkında şunları söylemiştir. | — Fazlai istihsal de noksanı istihsal gibi bir felaket oluyor. Bundan bir evvelki senede kıt- lıktan şikâyet ediyorduk ve ne kadar zarara girdiğimizi gazete- ler yazıyordu. Bunun üzerine ge- | lecek herhangi bir fazla istihsal | senesinin faldeli — olması icap ederdi. Halbuki fazlat istihsalin faide wermiyeceğine — dair haberler alıyoruz. Dünya rekoltesine na- zaran bizim istibsal bolluğumuz hiç mesabesinde — kalır. yani sürülebilir ve istifade edilebilir demek - İstiyorum. Hal böyle olduğu halde alınan | haberler buğdayın okkası yüz | paraya satılıyormuş! | Pratik — olarak Türkiyede | 4 | mebzul bir senenin buğdayı iki kifayet edebilir. Fakat bu bollu- ktan nasıl istifade etmelidir; bu ( nokta gayet mühimdir va hükü- ı metin tedbir alması ve evvelden düşünmesi lâzımdır yokarda bu- | ğdayın yüz paraya satılması acı- dır dedim. Bunu şöyle izah ede- biliriz . i Geçen sene katlıktan çıkan | Türk köylüsü tohumluğunu kredi üzerine aldı. Bütün bir sene ls- | thlâk eşyasını krediyle temin | etti.. Bunun ödenmesi lâzım geldiği | gibi falz bedelleri de vardır. Şi- | mdi tam bu bollukta bu yükün | altından kalkacak ve bir azda | istifade edecekken bol mahsulü- | nüde borçlularının sıkıştırması önünde yok behawuna elden çı- karırsa buna “var hayrını gör, denir. İ | Hükümet bu vaziyete bir ted- ! bir almalıdır. ve acilen alınma- İ hdır. Yoksa namkör tabiatın beklenilmiyen bu lutfünden de lstifa etmemiş olacağız. | bir | yen halk büyük bir korku ve ' ri hakkında ki kanun İâyihası k ._ngın bir dana! Dün İzmir Şökaklarında halkı bir birine kattı İzmir, 10 (Hu. Mu.). —Bugün bir kaç mahalle halkını telaşa | düşüren bir hadise olmuştur : '_ Sokakta götürülmekte olan | bir dana birdenbire kudurmuş | ve önüne gelene saldırmağa bap- | almıştır. Dananın kızgın bir boğa | gibi müthiş homortularla gözleri yuvalarından fırlamış bir halde sağa sola saldırdığını ve önüne | geçen herşeyi arasından kopük- ler fışkıran korkunç dişlerile hamlede kopardığını gö- dehşetle kaçmağa başlamıştır. Azğın dana yarım saat kadar | sağa sola müthiş hücumlar yap- mış ve arkasından yetiştiği altı Uşak fabrikası iflasta Mecliste dün mühim kanunlar müzakere ve kabul edildi Ankara, 10 (Hu. Mu.) — Mil- , let Meclisinde bugün Ticaret mu- , ahedesi aktedilmiş olan devlet- ler mevaridati meyanında bu | kunan şeker ve şekerli mevattan muamele vergisi alınmasının lâ- | zımgelecegine dalir tefsir maz- batası ve ilk ve orta tedrisat muallimlerinin terfi ve tecziyele- müzakere ve kabul olunmuştur. Bundan sonra milli banka- larda teşkil olunacaklar şeker şgirketine iştirak ve avane veril- mesine dair kanun müzakere ve kabul edilmiştir. Bu kanunla mevcut şeker fabrikalarındaki | matlubatını kargılık tutarak mi- VAt bankaların - teşkil fedecekleri yeni şirkete 2buçuk milyon lira sermaye vaz'ina ve bu şirkete bir buçuk milyon lira avans ve- | rilmesi hususunda hükümete sa- lahiyet verilmektedir. Bufmüna- sebetle bazı hatipler tarafından | sorulan süallere ve serdolunan mütalealara iktisat vekili Şakir bey cevap vererek bir. milyon I | Hraya yakın bir zarar içinde bu- | fabrika- | lunan Uşak — şeker sanınfkanunen tasfiyesi zarrureli hâsıl olduğunu ve bu vaziyet kar- şainda — teklif edilen kanunla derpiş edilen şeklin bem fabri- j kanın istikbali ve hem de züraın , 7 vanı, Madeni bilumum mevat sene satılan mahsul 10,000 İira tutmaktadır. Mahsulun — toplanıp satılma- sına da 20 gön kadar bir zaman vardır. —— Şimdi, malmüdürü köye emir vermiş, © gün mühlet vererek bu müddet zarfında iki senelik taksit olan 4,000 liranın tediye- sini talep etmiştir. Mületin 20 8ün temdidi için müracaat eden köylüye şu cevap verilmiştir : — Olmaz ! 4000 İirayı 9 gün zarfında vereceksiniz. Âksi tak- dirde çayıra da giremey” k biçemeyeceksiniz. Mahsulü böy- lece satın, Yahut biz satacağız ! Halbuki mahsul böylece sa- tıldığı takdirde ancak 1500 İira werilmektedir. O halde de taksit borcunun ancak 1500 lirası ve- rilebilecek, geri kalan para için toprak satılığa çikarılmak lâzım i İA ıele;eidı. Arazi de böyle gele- pir satılacak. İbrahim Efendi köy pamına Def | terdarlığa baş vurup durmakta- dır, Dün muhtar bu çok elim mesele için şu sözleri söylemiştir. — 6 gün içinde para istiyor- lar. çayırı satacaklar. Para ye- | tişmiyeceği için arari de satılacak Köy yes içinde perişandır. Biz 30 gün sonra mahsulu 10000 liraya ' satıp hemen taksit verecegiz. veğhemen bize 6000 lira kala- * caktır ki bu köyün ekmek ve ' ı l maişetinin parasıdır. Zaten a- | çız! Ekmek ve tütün alabilmek ı için tavuğumuzun yumurtlama- | ni bekliyoruz. Arazide elimiz- | den giderse bütün köy açlık- tan ölüme mahkâüm olacağız. | — Allah aşkına olsun buna bir — gçüre bulunsun! Halil * PŞ ve nihayet... kişiyi ağır ve hafif surette ısıra- rak yaralamıştır. Dananın zaptı kabil olama- yacağını anlayan polis memur- İarı nihayet tabanca ile üzerine ateş etmişler Ve öldürmüşlerdir. Fakat bu Sırada feci bir tesadüf —olmuş — ve polis me- murlarının danaya attıkları kur- ederek iki bacağından ağır su- rette yaralanmıştır. Dananın A- siye Hanımın evinin kapısı ö- nüne gidip durmuş olması bu kazaya sebep olmuştur. Asiye hanımın hayatı tehli- kededir. Siyamettin lehine bulunduğunu şöylemiş ve fabrikanın bu vaziyete düşme- sinde işin yeni bir iş olması do- Jayısile tecrübesizliklerle kurak- hıklar ve maliyet fiyatının yük- sekliğinin âmil bulunduğunu işa- ret ederek demiştir ki “bununla beraber fabrikanın istikbalindea emin olunuyoruz Çünkü mütcad- dit mutahassslar Uşak ve civarı- nın pancar zeriyatına ve fabri- kanın ıhtiyacına kâfi derecede tasında mutabıktırlar. Ancak bu işin yeni bir iş olması dolayı- vile zürra ilk devrede böyle bir çapa zeriyatı olan pancar ze- riyatı ile pek alâkadar — olma- mıştır. Maamafih ber sene gittikçe bu zeriyata rağbet artmaktadır. sinde yedi ton pancar işliyen fabrika 928 de dokuz ve geçen sene 28 ton pancar işliyebilmiştir- | Bu sene elli bin ton pancar istih- | gal edileceğini ümit etmekteyiz. Müteakiben ticarette tağtisin men'i ve ihracatın mürakabesi hakkındaki kanun müzakereti ve kabul edilmiştir. Bu kanunla | dahili ve harici ticaret menfaat- lerini korumak ve ticaret malları üzerinde tağşiş ve hilelere mani olmak üzere menşei nebatı, hay- ile bunların nim mamul ve ma- | güllerini yabut bunların takibin den huüsüle gelen mevaddın ih- zarına imaline tathirine muayyen sınıf ve — nevilere — tefrikine ambolajlarına, alım, satım — ve nakil ve muhafazalarına V© bu hususlarda tâbi olacakları USul ve gartları ve bu gibi mevat için hususi .veya milli muayyen alâmet ve izahat tstimali mec- ' buriyetine mütaallik tedbirler almak için hükümete mezuniyet verilmektedir. Kanuna tevfikan hükümetçe alınan kararlara ve nizamnsmelere — mugayır. ha- reket edenler tacir olsun veya ' olmasın haklarında muhakeme- lerce fiillerinin mahiyettne göre 5000 iraya kadar ağır para cezası tekerrüründe ağır para cazatı iki misline kadar iblâğ ile bera- istihsale müsait bulunduğu nok- | - Hâaâlâmı? akşam terme caddesi çirkin bir hadiseye sahne oldu. elinden kızını alarak kaçırmak isteyen mütaarrızların hareketine kalabalık olan halk mani olmuş- tur. Zabita kuvvetleri mütecaviz- leri takip etmişsede yakalaya- mamıştır. re şenlikleri dün ve bu gün relsi cümhurun ve hava işleri nazırının huzuru ve Fransanın en meşhur pilotlarının iştirakile icra edilmiş- tir. Şenlikler, bir sürat müsabaka- ARIN j Sahifa 2 M—Mr—î — ' TELCRAFLAR IZ kız l;;;;kcısı şakiler var Çarşanba, 10 (Hususi) — Dün babasının Emin Fransada Tayyare Şenlikleri Vincennes, 0 (A.A)— Tayya- sile hitame ermiş ve bu musaba- kayı tayyareci Dort kazanmıştır. Para basan Fabrika! Madrid, 9 ( A . A ) — Zabita sahte para yapan bir fabrika keşfetmiştir. Eir çok kimseler tevkif olunmuştur. İrtifa rekoru kırıldı Vaşington, 10(A.A) — Ame- rikalı tayyarecilerden Soucek 18-150 metre yüksekliğe kadar çıkmak suretile dünya irtifa re- korunu kırmıştır. ber üç seneye kadar hapis olu- nur, Ziraat makinelerinde ve zira- atte müstamel mevaddı müştalle ve muharrikeler ile müstahze- ratı kimyeviyenin rüsümu çah- siyeti bükmiyeyi haiz olmak üzere idarel hususiye ve belediye lerce tasarruf sandıkları - tesisi hususunda müsaade itasına dair kanun lâyihaları müzakere edi- lerek kabul olunmuştur. Muteakıben Jandarma kanun lâyihası müzakere edilerek ka- bul edilmiştir. Buna nazaran Bu sayededir ki 1926-1927 sene- | Türkiye cümhuriyeti jandarması vmumi emniyet ve asayişi koru- mağa kanun ve nizamlar hüküm- €rinin icrasını temine ve bun- lara müstenit hükümet emirleri- ni ifaya memur, müsellah ve tikeri bir inzıbat kuvvetidir. Muayede ve resmi keçitlerde Ordu kıtaatına tekaddüm eder. Jandarmanın vazife ve hizmeti ltibarile mercil dahiliye vekâle- tidir. Askeri talim ve terbiye hususunda büyük erkânı harbiye reisliğine, silâh ve mühimmatı ile selerberlik ve seferde ordu emrine intikal edeceklerinde maaş iaşe ve ilbas ve bilamum ma- sarifatı hususlarında ordudakinin ayni olmak Özre milli müdafaa vekaletine, emniyet ve asayiş işlerile diğer bütün muameleler- de dahıliye vekâletine merbuttur. Ziraat bankasına yedi ve sanayı ve maadın bankasına 3 milyon lira verilmesi, Türk ocakları merke- Zi heyetince aktedilen istikrazlar baliğinin hazineye devri hakkın- daki kanun lâyihalarile Ankara #ehri su tesisalının ikmali için 1981, 1982, 1983 seneleri büt- çelerine konulacak tahsisattan tediye olunmak üzere iki milyon Hraya kadar taahhüt Icrasında dahiliye ve maliye vekâletlerine mezuniyet veren kanun lâyihası müzakere ve kabul edilmiştir. Meclis yarın ssât 10 da - topla- nacaktır. e w Yetim ahı! Banka;îolandi- ran yakalandı İzmir Emlâk ve Eytam Ban- kasının Eytam şubesinde yapıldır ğını yazdığımız sulistimal tahki- katına devam edilmektedir. Sulistimalin — vasi mikyastâ olduğu — anlaşılmıştır. Eytamif şimdiye kadar bankadan alınmıf olan paralarına ait ilâmların sahte olup olmadığı birer birer tetkik olunmaktadır, Sahte ilâmların tanzimine çalışmak ve mahkemede yalan şahadette buluumakla maznun Karakaş Kemal Efendi Polisler tarafından yakalanmış, tahkikat hâkimliğine verilmiştir. Tahkikat hâkimi ifadesini aldıktan sonra Karakaş Kemal Efendinin tevki” fine karar verilmiştirr Samsun İskâh müdür muavini ele geçti ! İzmirden alınan malümata göre Samsun'da iskân işlerine sul isti- mal ve sahtekârlık karıştırmakla maznun bir memurun Samsun Asliye ceza mahkemesince verl- len ihzar hararı üzerine Samsun sabık İskân Müdür muavini İrfan bey İzmirde yakalanmış ve Sam- sun'a gönderilecektir. İrfan Beyin; davadaki vazi- yeti, sulistimal ile alâkadar oldu- ğunu göstermemektedir. Mumai- leyh vazifesini ihmal ve tera- hiden maznun bulunmaktadır. İrfan beyin anlattığına göre da- vada Samsun sabık İskân Mü- dürü Hasan Adil, Sevk ve İaşe Memuru Sıtkı, Maiyet Memuru Yahya, Kısmıadli Reisi İsmatil bey ve daha hazı kimseler da- hildir. sİi—escositdedessine Faaliyetler! ittihadı gayretinde meclisi tatil devresi nihayet bul- duğunndan müzakerelerine yeni- den başlamıştır. M. Papanastasyu, Balkan hü- bümetleri arasında bir konfede- rasyon vücuda getirmesini tavsi- ye etmiş bu tarzda bir konfede- rasyon teşekülünün Avrupa hü- kümetleri arasında bir birlik teşkili hakkındaki tasavvurun hakikat sahasına çıkmasını ko- laylaştıracağını beyan etmiştir. M. Papanastasyu, Balkan hü- kümetleri murahhaslarından mü- reekep bir kongrenin içtmaa da- veti faydalı bir şey olacağını, kaydetmiş ve meb'usan meclisi müzakere salonunun içtima yeri olarak kongreye tahsisini hükü- metten istemiştirr M. Venizelos, verdiği cevapta rTından mürekkep bir kongrenit toplanmasını teveccüh ve muha” lasatla — karşılayacağını — temiti etmiş ve deniştir ki: “ bununlâ beraber hühümet bu kongrey* resmen iştirak edemez. Çünkü: bu meselenin beklenen neticeleri derhal verebilecek kadar olgt9 bir hale geldiğine hükümet kan! değildir. Mamafih, hükümetin bu 1” tinkâfi meclisin içtima salonunu / kongrenin müzakerelerine M'_ A tina, 10 (A.A)— Meb'usan — etmesine bir mani teşkil odı_-'*' Yunanlılar balkan j Balkan hükümetleri murahhaslar —