30 Mayıs 1931 Tarihli Yarın Gazetesi Sayfa 4

Yeni fırka j meselesi (Başmakaleden devam) sınıfından oldukları halde, Halk fırkası daba yükarı ' lâs 2ifli vaziyete istihale ettiği 'çin, onlar da, kendi sımflarına yabancı ihtiyaca göre arka- da bırakılmışlardır. Halk fırkasına göre iş bölü- mü demek: hakikatte muhte- hf menfaatli Halk kütle- lerinin siyasi, içlimâa! hak larını birer teşekkül halin- de araya bilmemeleri mi, Kendi — sınıflarının firkala: rını teşkil edebilmemeleri mi? Vatandaşların serbes intihap hakları mı? Hangi biridir? Kaldı ki, Demokrat — mü- esseseler bunlardan hiç bi- rini ihmal etmezler, geri: de birakamazlardı. Birak- tıkları takdirde, cümhuri- yetten başka herhangi bir şeye — benzemeleri, yahut benzetilmeleri gayet tabii olurdu. — Türkiye Cümhuriyetinde fırkalara lüzum yoktur.Çün- kü: Halk fırkası hem teşrü, | hem icral vazifesini Türki- ye halkı nammna yapabilir. Her sınıf vatandaşın cemi- yet içindeki hakkını huku- kunu mahfuz tutabilir. De- niyor. Halk fırkasının bp siyaseti, gittiği bu yol, te- mamen çıkmazdan ibarettir. Fırkanın kendi kuvvel icra- iyesi tarafından teklif edilip, gene kendi teşril kuvveti tarafından kabul edilerek icraya konan, kanunların, memleketin geri açık safta, bırakılan - sınıflarını tatmin etmesi İhtimali var mıdır? Görülüyor ki, Halk fırka- sı bütün sınıfları ve her şeyi kendinde toplamağa çalış: tıkça, farkına varmadan kendi benliğinden de ayrık bir an evvel, kendi sınıfına, — kendi sınilı içine dönerek — va- ziyetini ıslaha — çalışmadığı takdirde, düne kadar oldu- ğu gibi tesadüflerden alına- cak netice: Sıfırda kalmak tabii görülebilir. Bu zaruretlerin doğuracağı yeni Tırka, H. fırkasına kendi sınıfına geçip vaziyet alması için gideceği yolu dahi gösterebilecektir. ARİF ORUÇ Harisiye vekili ne yapmış | (Birinci sahifeden devam) sine gelince muhtelif dele- gasyonların. bu — meyanda bizim noktai pazarlarımızı gösteren beyanat ajanslarla neşi olunmuştur. İşte bütün bir materyeli ve Cemiyeti Akvamın mü: kellef kömisyonlaridın ih- zaratı ve etütlerin işlerin mahiyetine göre yâpılan ko- mitelere tevdi edildi. Eylül içtimamda ihza: rat ve tetkikat yapılmış ola: çağı ümit olunuyor. O var kit mesal neticeleri üzerin: de daha müspet mülalea yürütmek mümkün olacaktır. Şurası muhakkakur ki Avrupada iyi bir havanın, sulh — havasının — el birli: gile — başlamasının — faide- leri olacağı gibi rejyonal bazı müspet tedabir bulun- “ması da gayrımümkün de- gildir. Ancak, asıl müzake- ratın mevzuunu teşkil eden iktısadi — buhranin - cihan- şümül — olduğu ve - reji- yonal tedabirin yanında işin mıştir. Fırka | meyeceği aşikâıdır. Encümenlerin tetkikleri henüz bitmedi Bugün Meclis bir çok (Birinci sahifeden devam) Wekâletler bugünkü tasar- | ruf Jâyihalarma göre mu- kârrer ve müspet prensip lere — istinaden” kadrolarını hazırlıyarak Başvekâlete ver-| mişler ve- — Başvekâlet te Meçlisa vermiştir. Bu kadroda mühim de- | gişiklikler olmamasına rağ- men islişgar — edilmeyecek farklar vardır. Fvvelçe verdiğim haber- lerin bir. kısmı. tahakkuk etmiştir. Valiler mektupcular, kay- makamlar, nahiye le- leri, kaza müdirleri, mal memurları, iskân memur ve | müdirleri, Defterdarlar vilâyet | Muhasebei hususiye müdür- leri ve memurları, vilâyet matbaa müdirleri arasında epice tebeddüller — vardır. Ancak vaziyet katiyyen bir lâğiv şeklinde değildir. Gerek - tasarruf lâyihasının ve gerekse bütçe ve kad- roların istinat ettiği lâğıv- lerden — fazla - tekaütlükler- dir. Bu günkü —hükümet kadroları içinde takaütlüğü gelmiş bir. çok memuür vardır. Buünlardan — ihtisas | sahibi. olanların — değiştiril- Ancak vazifeleri başkaları tarafından yapılacak olanlar tekaüde sevk - olunacaklar. dır. Ela'n açıkta bulunup ta sinni tekaüdü ikmal etmiyen memur bu münhallere ta- yin “olunacaktır. Evelce | de söylediğim gibi gerek | ilga ve gerekse ihdas bir bütçe muvszenesi halinde yapılacaktır. Tekaüde sevkedilecek- ler arasında bir takım xe- valın ve ezcümle Mitat, Nazım, Fatin, Şevket Bey- ler gibi valilerin, Kâzım Paşanın, — Mektupculardan Fuat, Süreyya Beylerin isim- leri geçmekte ise de henüz bu hususta mukarrer bir şay yoktur. Ve müteka!din için bir liste yapmak doğru de- ildir. Bu ancak lâyihanın ka- bulü halinde takarrür ede- cek bir şeydir. — Birçok zevat vardır ki tekaüdesevki — icap eder, Ancak bunların yerle- rine koyacak kimse bulun- madığı ve hariçten alınamı- yacağına göre (30) seneyi ikmallerine rağımen tekaüde ;ıvkıdllmılıı-l mümkün- üür. Bu günkü haberler bu şa yıa mahiyetindedir. Kadro- lar etrafında vekâletler çok ketumdur. Bazı vekâletler tetkikatını İş oOlmasına - rağmen #ici| tetkikatından başka su- retle tesbit edilecek tebed- düller âlmacak kisa şumullu salâhiyete istinâden yapıla- caktır. senaramnesasak sesaceköünüdkeeveendüLeakkimEĞinAN | bir için dünyadaki bütün hükümetlerlü | bir beynel milel — iktısat — könferansı: aktetmeleri ihtimali de gay- ri varit olamaz. Ve şubatta in'ikadına intizar olunan terk ve tahditi teslihat konle- ransı müsbet neticeler ver. meğe mazhar olursa yalnız sulh için değil, iktısadi buh- mahiyetinin istilzam ettiği cihan şumul tetkik ve teda- İ ran için de müessir âmiller den biri öolacağı süphesizdir. | lâyıhaları görüşecek Birinci umumi müfettiş İbrahim Tali B. de tekaüt mü oluyor ? Hükürmet daireleri içinde takviyelerine lenler vardır. Ve bunlar mü dadele ve becayiş suretile yapılacaktır. Umumiyetle mektupçu- luklarmı — lâğvi -hakkında Lenüz bir malümat yoktur. Fakat bu fikir etrafında tetkikat yapıldığı söylenmek tedir. Evvelce söylediğim gibi umumi müfettişlikler mese- lesi geri kalmıştır. Meclisin bu celsesinde de bu işlerin intaç olunamiya- cağı anlaşılmaktadir. Müzakerat biraz uzun sürecektir. Her cihet madde madde gösterilecektir. Binnetice mu- hakkak olan hir vaziyet | varsa o da her vekâlette az çok kadro değişiklikleri oldu- | gudür. Memurların tensiki me- selesinde bir çok hükümet ve fırka gazetelerinin verdiği haberleri Maliye vekâleti tekzip etmektedir. lüzüum - görü- | Eniştesi Nurettini koyun gibi %rırtlağını keserek katletti | nasılsa mütadini geçirerek | yanı dikkat bir cinayet ol- | müştüur. Bu cinay<tin garip olduğu kadar feci safhatı var, Aldığım tatsilâtı yazıyo- rumi Nurettin kimdir ? Nurettin Üsküdarda Şeyh camil civarında Baston s0- kağında oturan ve berbcrlik yapan biraz bezgin biridir. Bundan iki buçuk sene ev- vel Fatma isminde birkızla evlenmiş ve kendi de aske- re gitmiştir. Askerden dönüş Nurettin bir buçuk ay evvel askerliğini ikmal ede- rek dönmüştür ve evvelce hâmile kalan karısından bir de bir buçuk senelik bir çocuğunu —görmüştür. Şen ve neşeli yaşamakta olan Nurettinin son zamanlar- da işleri fena gitmeye baş lamış ve biçare adam pa- Yanlış anlaşılmanın - se- | beplerini sahibi salâhiyet bir şözle izah etmektedir. “Tasarruf lâyihasının yab nız memurlara ait kısımları alınmış ve bunların bugün | mer'i kanunlar karşısındaki kabiliyeti icraiyesi ve tesbit olunan tatbik şekilleri dü- şünülmeksizin haberler ve- rilmiştir. Meselâ hiç bir vekâlet şumüllü bir salâbiyet iste- miş değildir ve aşağı yuka- rı malümlaşan başka lağıvda hemen hemen yok gibidir. noktal nayarı halindedir. Sonra bu vekâletlerin Millet Meclisinde — işin başka bir şekil alman ka- bildir. Görüyorsunuz ki, bu- gün şöyle böyle malüm ta- raflara nazaran uyduruldu- ğu gibi mühim tensikler yoktur. Hele tenkih asla varit — değildir. Kimsenin maaşı indirilecek değildir. Ancak hakkı müktesep olarak teşkilât kanunu me- sabesinde olan Baremle iki sene için kabul edilen maaş fazlalarının indirilmesi tabil- dir. Fakat terfi haklarından vaz geçilmiş değildir. Baremin mektebi âli me- zunu olup ta Avrupada oku- muş olanlar için kabul etti- ği iki ve diğer memurlar için kabul ettiği üç sene terfi hakkı kaldırılmamıştır. Terfie iIstihkakı olanlar kemekâm kauin! hakların- daü istifade edeceklerdir., Yeni kadrolara nazaran bazı becayişler ve bir/ iki terfi vardır. — Becayişlerin en fazlası Dahiliye vekâle- tine aittir. Bu hususta vekâlet ke- h İtumiyet muhafaza etmektedir. Son aldığım habere nazaran müddeti hizmeti 30 seneden fazla olan umu- mi Müfettiş İbrahim Tali ve yine — kadroda — bulunan Başmüşevir Mümtaz, Adliye müşaviri Talat Beylerin de tekaüde — sevkedilecekleri kuvvetle söylenmektedir. Maahaza yukarıda da söy- lediğim gibi henüz mukar rer bir şey yoktur. 1 raszlık ve işsizliğin tesirile biraz asabi olmuştur. kavga Nurittin akşam biraz faz- laca içerek eve gel, Fırka içinde fırka (Birinci sayfadan devam parti, parti ayrıldıklarını ve biribirleri aleyhine işaatta bulunduklarını bildirmiştim. Halk fırkası, erkânının biri- birleri aleyhindeki propagan- daları bilhassa bugünlerde son | dereceyi bulmuş - ve fırka heyeti idare reisi Cev- det Fuat Bey istifa etmek mecburiyetinde — kalmıştır. aldığım hususi malümata *göre Halk Fırkası üç parti- ye ayrılmıştır. Bunlardan dan biri Kars mebusu sabı- kı Saddrettin B. diğeri eski | Halk Fırkası mutemedi Sa- lih ve bir de Vasıf Beyler partisidir. Cevdet B. yin istifasına | sebep, diğer partilere men- sup bazı kimselerin. Halk fırkası İzmir mahfillerinin birer kumarbane — haline getirildiği Ankara merkezi umumisine jurnal edilmesi- ndendir. Cevdet Fuat B. malâm olduğu üzere | Vasf B. partisine, men- suptur. — İstifası — sebepleri hakkında şunları söylüyor: — lhatifam biç bir sebep ve dedikodular üzerine de- :ıldlr. Hastalığım dolayısile ir., Diğer taraftan Cevdet Fuat Beyin bundan bir müd- det evvel mahza bu dediko- duların örtülmesi için An- karaya kadar giderek izahat verdiği ve fakat diğer par- tilerin tesiri İyüzünden Cev- det Fuat Beyin maruzatının merkezi umumice — nazarı dikkate alınmadığı söylen- mektedir. |JAdeta bir çocuk kavgası halini 'alan bü me- sele halkı hayretlere gark etimmiştir. Cevdet Fuat beyin istifası kabul olunmuştur. | kayin biraderi Nuriye bak- geçe kalmıştır. Fakat bunu mazur gör- meyen karısı Fatma Hanım kocasının kederlerini düşün- meyerek hemen atılmış ve — Niçin geç geldin? Ne- rede kaldın? Bizi neye bek- letiyorsun. Diye söylenmeğe başla- mıştır. Nurettine bu vaziyet daha giran gelerck büsbütün mütecs- sir olmuş ve oda karıtına mukabele ederek araların da halif bir kırğınlığı intaç eden kavga olmuştur. Yemeğe davet Fatma Hanim kocasını yemeğe davet etmiştir. Nurettin reddetmiş ve — Ben yemiyeceğim. Demiştir. Kadın: — Yiyeceksin. Diye Israr etmiş Nurettin, — Yemeyeceğim. | Diye israr etmiş ve bu vaziyet tekrar karı kocayı biribirine sokmuştur. Bundanki ağız kavgati | daha ağırca olmutşurr. İkinci safha Bu. işin birinci — safhas- dır. O akşam Nurettinin fazla içerek geç gelmesi ve karisının bu vaziyele taham- HB mülsüzlük — göstermesi kavga ile başlıyor ve ikin- ci bir kavga ile bitiyor. Fa- kat bu ikinci kavganın so- nuna doğru birisi odalarına girmiştir. Bundan sonra hâ- disenin ikinci ve feci saf- hası başlamaktadır. Nuri kimdir? Bu karı koca arasına ka- rışan © sırada evde olan Fat- mâ Hanimin kardeşi Nuür!- dir. Nuri posta müvezzlidir. Nuri odaya girince Nu- rettin hayret etmiş ve ağız kavgasını — birakarak lu bir şeyler söylemek isteyen mıştır. Nuri derhal düşer gibi: — Sen ne hayvan he- rilsin aklama bu tecavüzü- nün sebebi nedir? Demişti>. Biçare kocaj aralarına karışan bu adamın küstah- hığına Küzerak! — Senin ne vazifen ©, benim karımdır. Demiştir. Kavga başlıyor Fener bir kararla oda- ya girdiği anlaplan — Nuri eniştesi ile gayet müstehcen bir şekilde kavgaya başla- mışlır. Hâdise işba haline geldiği zaman — saat gece yarısını bulmuş oluyordu. Nürettin filhakika — bu kavga neticesinde — biraz ayılımş ise de gene ayakta güç duracak bir halden kur- tulamamıştır. Bıçak Nuri, eniştesinin sarhop luğundan — istifade ederek belinden bıçağını çekmiş | damdan Ve eniştesinin üzerine hü- cum etmiştir. Bir an içinde cereyan eden bu hal karşısında bi- çare adamcafıız sev çıkar- madan yatağın üzerine yu- varlanmıştır. Kana susayan Nuri bu sarhoş ve bitkin eniştesine karşı merhamet ve şafkat göstereceği yerde eniştesinin ellerini ve ayak- larını kıskıvrak - sarmıştır. Feryat Bu sırada Nurettin ağzı üzerine dayanan — pasırlı elin altında ancak ferya- dedebilmiş ve biraz sonra feryadı harharaya kalbola- rak dinmiştir. Nuri eniştesinin boynunu bir koyun gibi tutmuş ve keskin biçağı ile zavallı Nurettinin kafasını bir ta- vuk kafam ayırır gibi kes- miştir. Yetişenler Bu feryatlar üzerine ko- mşular eve koşmuşlar ve bu feci, lüyler ürperten | cinayeti ve başında da şe- riri görmüşlerdir. Nurettinden, can çekişirken ancak hafif duyulabilen bir ses çıkmıştır. Polise ifade verenler bu son — söz için diyorlar ki: — Nurettin, göz kapakları örtülürken “beni kesen ka- yınbiraderimd'r,, diyebildi. Haber Derhal polise haber ve-! rilmiştir. Polis vak'a yerine gelmiş ve kanlı bıçağı almış ve bütün ev halkını tevkif etmiştir. En ziyade şayanı dikkat olan nokta Nurettin — karisı Fatmanın bu hâdisei fecia cereyan ederken bağırıp is- timdat etmemesidir. bu vaziyete göre cinaye- tin mürettep olduğu ve Fat manın da — faili — müşterek bulunduğu tahmin edilmekte ve tahkikat bu — safhadan yapılmaktadır. İzler İzler, deliller ve Nurettin çırpinitken — faşkiran — ve sir çırayan kanların Nurinin el- bissleri üzerinde bulunması Nuriyi itirafa sevketmiştir. Henüz tahkikat bitmemiştir. keyfiyete müddeiumuml! mü- dahele etmiştir. Nurettin öldü Berber nurettin vak'adan ancak bir keç dakika s#on- raya kadar yaşayabilmiş ve polis geldiği zaman zavallı adamı ölü olorak bulmuştur. Ceset Morga nakledilmiş ve bıçağın boğazı nasıl ayır- dıcı tesbit olunmuştur. Kom- şuların ifadelerine göre va- kanın sonu şudur, — Biz bir acı feryat işit tik. * Öldürüyor imdat! , bu ses gelen berber Nuret- tin Efendinin evine koştuk. Yatağında tavuk kesilir gibi boğazından kesilmiş bir bir halde kanlar içindeydi. Bildiğimize göre Nurettin Efendiyi kayın biraderi hiç sevmezdi. T & e © <T g 5S TavEes e- 4 u — —a u UKUAT D