2 Haziran 1931 Tarihli Yarın Gazetesi Sayfa 2
Sahife 2 Muasır Cümhuriyetlerde Dünya cümhuriyetlerinde Teşkilâtı esasiyeler nasıldır? Amerika Cümhuriyetinde : Amerikada icrait kuvvetin muvazenesi nasıldır ? 12. — Orduları ref ve 5. — Bir hükümetten di- idame etmek; ğerine ihraç olunan eşya 13. — Bir Harp bahri- | yesi meydana getirmek ve idame etmek; 14. — Berri ve bahri kuvvetlerin tanzin ve idaresi için nizamnameler yapmak; 15. — İtuhat hükümeti kanunlarını icra etmek. İs- yanlarını bastırmak, istilâ- ları defetmek için milis kuvvetlerinin silâh altına daveti hususunda Tâzim ge- len tedbirleri ittihaz etmek; 16. — Polisler teslih edi- lecek, inzibat altına alına- cak surette tedarikâtta bu- lunmak; her hükümete ken- di zabitlerini tayin etmek hakkını mahfuz — tutarak, müttehit hükümetlerin hiz- metinde kullanılacak milis tedarik etmek; bunların da kongre tarafından emrolu- nan inzibat dahilinde talim- lerini yaptı mak; 17. — Herhangi bir hü- kümetin terki ve kongrenin kabulile müttehit hükümet- lerin merkezi olacak sahada, kezalik istihkâmlar, ambar- lar, cephaneler, tersaneler ve menafii umumiyeye alt diğer müesseseler inşa et- mek için kâin olduğu hükü- metin kuvvel teşriiyesiain muvafakatile — iştira — olun- muş yerlerde münhasıran kuvvel teşrliyeyi icra et- | mek; 18. — Yukarıki maddede tadat olunan salâhiyetleri istimal için zaruti ve müna- sip her türlü kanunları yap- mak, kezallik işbu Teşkilâtı esasiye kanununun hükü. matı müttehide idaresinde | veya dairelerinden veya me- murlarından birine tevcih ettiği her türlü umur ve hususatı ifa etmek. (Dokuzuncu fasıl 1. — Halen mevcut hü: kümetlerden herhangi biri- sinin münasip gördüğü Mur- haceret veya her türlü eç has ithali, 1808 tarihinden | evvel kongre tarafından me nolunmiyacaktır. Fakat in> san başına on doları geçme mek üzere bu itbalât için bir resim vazolunabilecek- ür (il 2. — İsyan ve islilâ halin- de, emniyeti umumiye is- Ulzam etmedikçe, masumi: yeti şahsiye imtiyazı taar- ruzdan mahfuz kalacaktır. 3.—Makabline şamil hiç bir kanun wdar olunamıya- caktır. 4. — İosan başına vergi veya diğer herbangi bilâva- sıta rüsum ancak tahriri nüfus ile veya evvelce eda olunan — (Fasıl: 2, Bent: 3) tadat ile mütenasip olacak. tır. (1) Burada maksat, esaretin ilga- | sından evvel, işlerde kullanılan ve Atrikadan — getirileni siyahilerin | da 1 Haziranda ithalidir. Teşkilâtı esasiye: üzerine hiç bir rüsum vazo- hunamıyacaktır. 6. — Bir hükümete ait Kmanlara ticari veya mali nizamnamelerle diğer hükü- mete mensup İlmanlar üze- rinde bir rüçhan gösterilmi- yecektir. Hükümetlerin li- manlarının bir müddet hare- ket etmiş veya evvelce bun- ların birine müteveccihen hareket etmiş bir gemi bir diğer limana girmeğe, ondan patente almağa, hamulesini dağıtmağa veya rtüsum te- diysine mecbur olmıyacaktır 7. — Kanunen tahsisat verilmedikçe hazineden hiç bir akçe çıkmıyacaktır. 8. — Hükümatı mütte- hide tarafından hiç bir asa: let unvanıtevcih olunamıya- caktır. İkinci Bap 1. — hlerai kuvvet, Ame- rika müttehit hükümetler reitine mevdudur. — Dört senelik bir müddetle vazife- sinde kalacaktır. Aynı müd- | det için intihap olunan rcis vekili gibi berveçhi alitarz- da intihap edilecektir. 2. — Her hükümet kon- greye göndermeğe salâhi- yettar olduğu Âyan azasile mümessillerin mecmuuna mü- savi miktarda (kendi kuv- vel teşrilyesi tarafından em- rolunan tarzda) müntehipler tayin edecektir. Fakat Âyan azasından hiç birisi ve hiç bir münhal veya fahri, ve- ya ücretli bir vazife ifa eden hiç bir kimse münte- Imtihanlar İmtihanlar başladı İlk mekteplerin imtihan- ları Lila 30 haziranda, Li- selerle orta mektepler Mu- allim mektebi ve diğer em- sali mekteplerin — senelik imtihanları ve son sınıfların mezuniyet — imtihanları da 15-30 Haziran zarfında icra edilecektir. Darülfünun imti- hanlara 25 Mayısta, Ticaret mektebleri — imtihanlarına başlanıp 30 Haziranda ikmal edilmiş bulunacaktır. . . Takdiri kıymet Komisyonların işi bitti Yunanistanda gayri mü- badil” emvale takdiri kıy- metle meşgul heyetlerin va- zifeleri bitmiştir" İşlerini bi- tiremiyen heyetlere maaş | verilmiyecektir. Hafta içinde bunlar şehrimize avdete baş- hyacaklar ve raporlarını Ma. liye / vekâletinin buradaki | takdiri kıymet komisyonu- | na,vereceklerdir. Yeni mali sene Yeni mali sene dünden itibaren başlamıştır. | Bir İstatistik | mamiyle tezahür Aldatan Liman idaresininin yap- tığı bir istitatistiğe göre bu sene şehrimize gelen ve tran- tit suretile geçen gemilerin tonaj miktarı mukaddem senelere nisbetle çoktur. Maamafih, bu tezayüt key- fiyeti Limanın ticari — va- ziyetinin salâha doğru git- tiğini — göstermez. Zaten, transit olarak geçen gemiler- dir ki, Tonaj yekünunun ço- ğgalmasına sebebiyet vermiş- tir. Çünkü, bu sene her za- mandan fazla olarak lima- nunızdan Rus gemileri geç- mektedir. Karadenizden Av- rupa sahillerine mal yığar Rus vapurları, faslasız bir sürette gidip gelmektedir ler. Rusya ile Avrupa'yı biribirine rapteden yol bo- gazlar olduğu için Ruslar bizzarar bu tariki ihtiyar ediyorlar. Rus gemilerinin böyle mütemadiyen faali- yette olmalarıda dampingden ileri gelmektedir. Polisler Dayak işinden kurtuldular Komünist Musulini Ah- met'e poliste işkence yap- makla maznunen polis beşin- ci şube müdir muavini Ziya, komiser Saım beylerle diğer 3 poliş memuru hakkında memurin muhakemat encü- menince yapılmakta olan tahkikat ikmal edilmiş, ne- ticede gerek muhakemat encümeni gerek polis divani Ziya ve Saim beylerle diğer 3 memurun ademi mes'uli- yetlerine karar vermiştir. itat B Mitat B. . .. * 20000 lira işini * . izah ediyor | İstanbul ikinci — hukuk mahkemesi azatından Mitat B. hakkında verilen lüzumu muhakeme kararı sebeplerini berveçi ati izah etmektedir. *Muhakememizi icap et- tiren mesele para sulisti- mali olmayıp mezkür plâ- jin yediadle şekli tevdi ve idarcsi hususuna mütcallik ve mütehaddis. bazı mesa- ili kanuniyenin sureti hal ve tatbikinde kanunun hâkime verdiği mutlak ve takdiri bir hak ve salâhiyetin sui istimal edildiği şeklinde te- lakki olunmasından münba- | is iddia ve isnat vardır. Yakında Âdil mahkeme huzurunda bu - iddia ve isnadın ve hasseten bu me- sail hakkında hakimin muh- terem tanılması iktiza eden kanuni bir hakkı takdirinin mevzualı kanuniyemiz mü- vacehesinde bu şekildeki tarzı telakkisinin — mahiyeti hukukiye ve kanuniyesi ta edeceği tabiidir., Sanayi birliğinin sanayi erbabının oktruva meselesi etrafındaki haklı şikâyetleri devam ediyor. Bitlik azasından (4) ki- şilik bir heyet hükümet merkezinde — teşebbüslerde bulunacaktır. Vakıa şimdi ipek üzerinden kilo başına (200) kuruş vergiyi, fabri- katörlerden tahakkuk ettir: mekistememektedir. Yalnız, evvelki — sene- lerin bakaya vergilerini t temektedir. Hattâ, Teşviki sanayi kanununa nazaran fabrikaların oktruva vergi- sinden muaf olmaları lâzım, * Bundan maada, evvelce Belediye ve Sanayi birliği arasında — yapılan antant mucibince, idhal edilen me vaddı iptidayiyenin , 80 nin muafiyeti kabul edil- mişti. Çünkü, 'istihsal — edilen mamul eşyanın */. 50—60 1 Eczacılar Sıhhiye vekâletine mü- racaat ediyorlar Eczacılarla, Ticaret odası arasındaki ihtilâf devam edi- yor. Ticaret odası her ticari müessese gibi eczacıların da Odaya kaydolunması — fik- rindedir. Buna mukabil eczacılar da kendilerinin yaptıkları işin ticaret — olmadığını — iddia ediyorlar. Eczacılar, Ticaret odası- nin son İhtarı üyerine tek- rar sihhiye vekâletine mü- racaata karar vermişlerdir. Sahte vesika Yapan adam yakalandı Son günlerde sahte as- kerlik ihraç vesikası tanzim eden Tahsin isminde biri cürmü tesbit edilerek yaka- miştir. Kaçak çakmak taşı Romanya bandıralı Ka- rol vapurunda 4000 kaçak çakmak taşı yakalanmıştır. Açık kalan talebe Çanakkaledeki — balıkçı- lık mektebinin lâğvi üzerine bir çok talebe açıkta kalmış- tır. Ticaret odası bunları dalyan sahiplerine tavsiye etmiştir. Cumartesi tekrar toplanacak Şehrimizdeki tüccar, sa- nayiciler ve serbest meslek erbabı Kubilây abidesi için yapılacak teberruat hakkın da görüşmek üzere Ti caret odasında toplanmışlardı. Cumartesi günü bu zevat tekrar içtima edeceklerdir. İçtmada H. fırkası erkânile Ticaret odası — erkânı da gene bulunacaklardır. Teberruat — yekünunun (20.000) liraya baliğ olacağı tahmin ediliyor. Belediye | |—Fabrikatörlerin oktruvadan şikâyetleri Varidat bu değildir Belediye bu işi çorbaya çevirdi. e garip hesap! | ) | d ikâyet ediyorlar. lanmış Adliyeye teslim edil- | Ha MMM S YalEr. Mimb şehir dahilinde istihlâk edil- miyordu. Ayni zamanda, mevaddı iptidaiyenin — fire ve hurdasını nazarı itibara almak icap ediyordu. Şunu da düşünülmelidirki ipek floşların beher kilosuna 200 kurüş vergi isteniyordu. Floşun kilosunun maliyet fiatı 400 kuruş, gümrük res- | mi de 160 kuruştur. Üstelik | 200 kuruş ta oktruva isten- mesinin nasıl fahiş bir mıktar talep etmek olduğu mey- dandadır. Bunu anlayan Belediye, şimdi (10) (kuruş — almağı kabul etmiştir. Fakat, eski vergilerin tahsilinde musır- dü:. Halbuki, — fabrikatâr- ler, evvelce yaptıkları mal: ları, Belediye ile birlikte arasında yapılan — antant dolayısile, böyle bir verginin masraflarını hesap etmeden satmışlardır. Şimdi, bu para, fabrikatörlerin cebinden çı- kacak demektir. On bin lira Ekalliyet mekteplerine verilecek Ekaliyetlerden de maarif vergisi alındığından Belediye ekalliyet mekteplerine nakdi yardımda bulunuyor. Bu suretle — geçen ay içinde ekalliyet mekteplerine 150 liradan 300 liraya kadar para verilmiştir. Bu sene ekalliyet mek- teplerine 10 bin lira tevzi olunacaktır. | İlk mektepler | İlk jmektepler tatil edil- miştir. Çok tuhaf Bu kadar fahiş fiat olur. mu? Tacirler aakliye ücret- Terinin çok fazla olduğun- olarak Amerikadan buraya kadar verilen nakliye bede- linin buradan Karadeniz sahilleri için verilen nakliye bedelinden ucuz olduğunu gösteriyorlar. | Gazi köprüsü Garzi köprüsü için topla- nan paraların yekünu 800 bin lira olmuştur. Bu sene de 260 bin |ira toplanacağı tahmin ediliyor. Vilâyet idare heyeti toplandı | Dün vilâyet idare hey,- eti Vali munvini Fazlı Be- yin riyasetinde içtima etmiş- tir. Bu içüimada Defterdar- hk ve sair dairelere ait bazı mesail görüşülmüştür. Sığır ve Ankaıa, 31 (hususi) — Şark vilayetlerinde tahaddüs eden Sığır vebasile mücade- le etmek için gönderilen 130 Baytar avdet etmişler dir. Alâkadarlar makamata verdikleri raporlarda hiç bir netice almadıkları zikredil. mektedir. renenen Bir gazetede, Serlevhalar Hükümet gazetelerinden İnalet- tayin birini aldım. zeteci ta- hğrıle -48lik, 3Ö lük 24 lük Tölik bir $ürü serlevha İçinde gözüme şonlar ilişli : 1 — Yeni kadrolir tat. bik edildi. 2 — Borçlar işi, uzun bir tevakkuf devresi geçirecek. 3 — Maarif eminlikleri- nin ilgası. 4 — Mecliste iki sualı İstanbul deftardarının ikta- miyesi.,| Bulgaristan'a satı- lan kıymetli evrak. 5S — Yalnız müskirat in- hisarında, 500,000 liralık tasarruf yapıldı. 6 — İki inhisardan 830 memur açıkta. 7 — 400 Orman nme- muru açıkta kaldı. 8 — Susuzluktan kıyra: nırken. 9 — Biran evvel tetbir alıp harakete geçmeliyiz. 10 — Könserveciliğimizi inkişaf ettirmeliyiz. 11 — Münhalâta memur | alınmıyacak. 12 — Âli iktısat meclisi içtimaı geri kaldı. 13 — Okturvadan şikâ- yet. 14 — Bir hâkim ve bir kâtip mahkemede. 15 — Polisten yemiş mi? 16 — İstanbul'da ucuz Romanya eti mi? 17 — Şüpbheli bir ölü. 18 — Zorla para. 19 — Yangını, işlerin: den çıkarılan işçiler yaptı. BSulistimal, dayak 21 — Kendilerinden ver- gi istenen Noterler dairele- rini terkettiler. 22 —Açıkta kalanlar. 23 —..... Bu serlevhaları gördükten şon- ra, bilmemi Ymetinlerini okumak canmız ister mi?!. BÜRHANETTİN ÂLİ Ceza Ne bol keseden » kesiliyor Dünkü nüshamızda sine- macılardan mürekkep bir heyetin Ankaraya gidece. ğini yazmıştık. Heyet dün bezı sebepler — dolayısile Ankaraya gidememiştir. Si- pemacılar Aancak bugün hüreket edeceklerdir. Sinemacıların ani — ola- rak Ankaraya harekelt et- melerinin sebebi vilâyetin sinemalar hakkında memur- lar — vasıtasile — tutturduğu zabıt varakalarındandır. Bu zabıt varakalarına göre sinemacılar — 100,000 lira vergi cezasının tahsil olunması icap etmektedir. macılar -Ankarada Baş ve Dahiliye vekâlet- leri nezdinde teşebbüsatta bulunarak. ihtilâfın hüsnü niyetle hallini istiyecekler- dir. Kaçak çakmak taşı Şevket ismiüde biri, Ro- manya bandiralı Karol va- Purundan 4000 kaçak çak- maktaşı - kaçırırken yaka- Tanmıştır.
