17 Aralık 1955 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 17

Boş çayır ve mer'alar Memleket topraklarının 2 17,3 ün- n hiç bir şekılde ürün alına- mazke 0 ye yakınının da çayır ve mer'alarla kaplı oluğu hiç de fe- rahlık verici bir şey değildir. Bu ba- kımdan bu toprakların bir kısmının ziraat lehine kazanılması memnun yet verici bir hadise olarak telakkı olunabilir. Ancak bir noktaya da e- hemmiyetle işaret etmek — lâzımdır. Bu hadise meydana gelirken bunun başı boş ve kendi haline bırakılması her halde doğru olmaz. gelış— tirilmesi bizimki gibi esasında zirat karekterde bir ekonomi için mutlak Ur zaruret olan hayvancılık için kö- tü neticeleri kaçınılmaz bir hale ge- lir. Bilindiği gibi hemen her yerde hayvancılık ziraatta ayrılmaz bir parçasıdır. Ziraatin faaliyet netice- lerini çok daha iyi değerlendirilebil- mesi imkânlarını arttırmak, hayvan- cılıkla kabil olabilir. ve bu neticeler ancak bu sayede büyütülebilir. Hayvancılıktan — umumiyetle kü- çük ve büyük baş denilen hayvanları yetiştirip bunları geregı gibi değer- lendirmekl! s hayvancılığını ve arıcılıgı anlıyoruz Et, süt, deri, ya- pagı, tıftık, yumurta, bal ve balmu- u bize hayvancılığın kazandırdıgı çok kıymetlı mahsüllerdir. Bunların bir memleketin gerek iç ekonomisi ve gerekse dış ekonomisi için ne de- rece mühim şeyler olduğunu söylemek bile lüzumsuzdur. ayvancılık safi hasılasının milli gelir ve ziraat sektörüne isabet eden milli gelir payı ile karşılaştılması bize hayvancılığın ehemmiyetini da- ha açık bir surette gösterecektir. Fa- kat bunun için elimizde henüz, an- cak 1951 yılıma ait rakamlar var. 1951 yılı milli geliri 10 milyar €94' milyon liradır. Bundan ziraate isabet ay 5 milyar — 564 milyondur. lası 1 milyar 72 milyon Hayvancılık safi hasılasının milli ge- lir ve milli gelirin ziraat sektörüne isabet eden kısmına nisbetini hesap- layacak olursak © 16,3 © 31 ra- kamlarını buluruz. emek i 1951 yı- ında milli gelirin 9o 5 inden, ziraat sektorune isabet eden mili gelirin 30 undan fazlası hayvancılıktan elde edilmiştir. Hayvancılığın önemi Türkiye eko- nomisi b arla da kalmaz. Bilindiği gibi memleketimi- zin en geniş bölgelerinden birini teş- kil eden Doğu Anadoluda ziraat ya- pılabilen topraklar mahduttur. Bu- ralarda yaşıyan halkın elde ettiği başlıca mahsül buğdaydır. Fakat el- de olunan mahsül, kifayetsizdir. Hal- kın kendi ıhtıyaçlarını bile karşıla- yabılmekten uzaktır. Bu itibarla Do- ğu Anadolu bölgesinde hayvancılık başlıca geçim vasıtasıdır. Yalnız şu- rası var ki bu iş yıllar yılı en ıptıdaı şekliyle lora edilmekte Hayvan- cılık faaliyetlerinin en kesıf bulundu- ğu bu mıntıkada bir an evvel şartla- AKİS, 17 ARALIK 1955 rın ıslahı, modern ve ilmi metodların halka öğretilmesi ve mal edilmesi ge- rekmektedir. Hayvancılık faalıyetle- rinin neticelerini yalnız bölgeye inhisar — ettirmeyip butun memlekete yaymak ve hatta memle- ket dışına taşırmak, memleket eko- nomisine büyük faydalar — sağlaya- caktır. Büyük ve küçük baş hayvan- cılığımızın yanında kümes hayvan- cılığına, arıcılığa ve ipek böcekçiliğine de gereken alâkayı göstermeliyiz. İ- leri batı memleketlerinde bu söyledik- lerimiz çoktan en rasyonel usul ve metodlar kullanılmak — suretile milli ekonomiler için kıymetli istihsal kol- ları haline getirilmiştir. Biraz iyi ni- yet ve biraz gayretle bu meselede ö- nemli gelişmeler kaydetmemiz im- kânsız bir şey değildir. Bugün Avustralya, Amerika, Hol- landa, hatta Almanya hayvancılık- tan büyük gelirler saglamaktadır- lar. Tabii şartlar bakımından me ketimizin durumu memleketlerın bazılarından çok daha müsaittir; ve- a hiç değilse onlar — seviyesindedir. Noksanımız sadece teknik ve gayret azlığıdır. Ikı de sanayii çok hayvan ürünlerinin halkın beslenmesinde ne kadar lüzumlu maddeler olduğunu ifade etmek bile fazladır. Bunun yanında iki çok ö- nemli sanayiin, - deri ve mensucat sanayileri -, ham maddeleri, tamamen dıgerının büyük bir kısmı itibarile, hayvancılıktan — temin olu- nur. Deri ve kösele için olsun, yünlü kumaş veya iplikler için plsun dışa- rıya akıttığımız dövizler an ha- tırlansın. Ayrıca şunları da düşün- melıyız Bir koyun senede 1,5 kilo yapağı verir. Yapağının kilosu 7,5 li- radır. Yine bir koyun senede 100 lit- re süt verir. Sütün litresi 60 kuruş- tur. Ayrıca her sene bir kaç kuzu İKTİSADİ VE MALİ SAHADA vermesi de imkânsız değildir. Görü lüyor ki her koyun bir yıl içinde he— men hemen kendisini bedavaya geti- recek kadar gelir sağlamaktadır. Bu ayyen derecelerde — diğer hayvanlar İçin de böyledir, Daha evvelde işaret ettiğimiz gibi, bu sahada da Devletin önemli işler yapması gerekmektedir. Bunlara bir hayli yıl evvel başlandığını — biliyo- ruz. Ne var ki şimdiye kadar yapı- lanlar, olması arzu edilenlerini olma- sı gerekenlerın yanında maalesef çek azdır. Asıl işi bizatihi ziraat olan hal- kımızın hayvancılığı yanında, asıl maişet vasıtası , hayvancılık - olan halkımıza bu onomimiz için çok önemli bır ıstıhsal kolu olan bu aaliyet şubesini, daha cazip, daha istikrarlı ve güvenilebilir bir meslek ve iş haline getirmeliyiz. Hayvanla- ı'ın cinslerini ıslah mel sağlık ve muhafazalarım ılmı ve ıle— ri usullere bağlamak, bu sayede mik- tarlarını arttırmak ve sonra da ken- dilerinden en prodüktif ve rantabi şe- kilde istifadeye çalışmak en kısa za- manda varılmak gereken hedefler a- rasında yer almalıdır. Bu bahiste ürünlerin muhafazası e gereği — gibi degerlendırılmelen başlıca problemlerden birini teşkil e- der. İstihsal mahalleri ile İstıhl k merkezleri arasındaki münasebetlerin gerginliğini azaltmak, üzerinde d ması gereken en muhım islerden b ridir. Ancak bu mesele — halledildiği zaman hayvan ürünlerimizden en iyi şekilde faydalanmak imkânı hasıl ol- muş olur. İşte bu bakımdan memleketimiz-, de yeni kurulmuş olan Et ve Balık K Et Kombinalarının — iyi işledikleri takdirde temin edeceği hiz- met ve faydalar büyük olacaktır ve olmaktadır. Bu müesseseler bir ta- raftan köylünün elindeki hayvanla- rın degerlenmesıne, istihlâk merkez- Gıttıkçe azalan agaçlık yerler Balta taştan başka bir yere vurulunca 17