17 Aralık 1955 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 9

YURTTA OLUP BİTENLER Vaktile Duyduğumuz Bazı Tatlı Sözler Sene 1950 Gün, 29 mayıs pazar- Mılletın kahir ekseriyetiy- le bır partı Demokrasiyi yerleştir- sin diye iş başına getirilmiş.. Baş- kanlık kürsüsünde, o partinin bir kurucusu, frak giymiş oturuyor. O- nun altında, gri renk elbisesiyle başka bir kurucu hükümetinin prog- ramını okuyor. Gözünde gözlükler, yakası dik, kravatı ince, elinde ka- gıtlar, sesinde tatlılık.. Herkes ü- mi İ Partinin beş senelik muhalefet devresindeki vaadlerinin tahakkuku için artık imkân var di- ye.. Bütün bir millet gozlerını Ad- n Menderese çevirmiş. Programı teferruatlı değil, ama tatminkâr. Meselelerı bırer bırer ortaya koyu- r bir are vaad ediyor. Memleketın parlak günleri gelmiş- E er o zamanki vaadlerin onda biri tahakkuk etseydi, — bırakınız onda birini, 29 Mayıs pazartesi gün- kü durumumuzu bu, ramasaydık, bilhassa rejim bahsin- de onun çok gerisine gitmemiş ol- | saydık şimdi aynı gözlükler, aynı || dik yaka, ince kravat ve tatlı sesle aynı adam aynı vaadleri getirmezdi. * A man yarabbi, 29 Mayıs pazar- tesi günü neler söylenmemişti! ']iîakınız, Adnan Menderes ne diyor- u: "” mokrat Partinin gaynta- bili siyasi şartlar içinde devam eden mücadeleleri 14 Mayıs seçimleriyle en muvaffakiyetli surette sona er- miş ve artık memleketimizde nor- mal siyasi hayat başlamıştır". Normal siyasi hayat!.. Bu sözler- den sadece beş sene sonra, aynı şa- hıs "Iskat hakkı" denilen siyasi u- cubenin — müdafaasını — yapıyordu. e nerede? A; emokrat Partinin Büyük Kongresinde! Ya, Zafer gazetesının "Korkunç altında neş- — Yekünu her yıl artan ve a- çıkları her yıl kabaran bütçelerden istihsalin artmasını sağlayacak tah- sisat ayrılamamış, borçlar yekünu İki buçuk milyara yaklaşmış... Harp yıllarının doğurduğu zaruretler ne- ticesinde 214 tona yükselen altın stoku şimdi 130 ton civarına düş- müş ve döviz stokları da erıyerek açık bir duruma girilmiştir." ki buçuk mılyar borç ve 130 ton altın stoku.. O z n tenkid e- dilen buydu Bugün borç miktarı- nın iki buçuk milyara düşürülüp al- tın stokunun 130 tona çıkarılması hepimizin idealidir. İşte beş senelik Menderes kabinelerinin icraat bilan- çosu! * Başbakan tenkidlerine devam edi- yordu: AKİS, 17 ARALIK 1955 ugün hasretle a- | — İşte bütün bunların neticesi, hayat pahalılığı Ve maliyetlerde yükseklik şeklinde tecelli etmiş, memlekette geniş halk kitlelerini sı- kıntılara ve içtimai sefalete maruz bırakmıştır. Maliyetlerin dünya ma- Tiyetlerine nazaran yüksek oluşu is- tihsalimizin artmasına ve dış tica- retimizin gelişmesine mani teşkil e- d n sebeplerın basında gelmekte- Eger bir gün 29 Mayıs 1060 nin fiyatlarına tekrar kavuşursak mil- letçe bayram yapacağız. Hele ma- liyetler tenkid edilen maliyetlere eş seviyeye inerse, dış ticaretimiz; sı- kıntıdan kurtulacaktır. Adnan Menderes Varakı mihri vefa Hele şu söz.. Allahım, hele şu — Ayrıca bazı inhisar madde- lerı iîyatlarında da ındırmeler yap- mak imkânını arayacağız.. Gölge etme, başka ihsan isteme- yiz. Bu millet Yeniceyi tekrar 20 kuruştan içmeye çoktan razı hale gelmiştir.. Bu mudur, aranılan im- kânların bulunması? * Biraz da manevi sahaya bakalım: “"— Yıllardan beri sarih bir is- tikametten ve rasyonel bir plândan mahrum olduğu için mütemadi de- ğişikliklere, sarsıntılara, uğrayan maarifimiz... , parti prog- ramımızda tesbıt edılmış dairesinde üyük milli dâvayı bir kül halinde ele almış bulunuyor. Ta- mamiyle demokratik bir ruh ile ve ilmin en son neticelerine göre - niş ve teferruatlı bir plân içinde maarif nimetini... Rasyonel plân: Beş sene sonra, liselerin 11 mi, yoksa 12 sınıf mı olacağım tesbit edemedik. Demok- ratik ruh: Milli Eğitim Bakanlığı- na Celâl Yardımcıyı getirdik. * İşte, 1950 programının harika kıs- mı : "“— Demokratik inkılâbımızın bugüne kadar elde edilmiş netice- lerini mahfuz tutmakla kalmayıp, Anayasada vatandaş hak ve hürri- yetlerine ve millet ıradesıne daya- nan istikrarlı bir devlet »nizamını teminat altında bulunduracak esas- h tadiller hazırlayıp huzurunuza ar- zetmek kararındayız Bunun sebe- bi, bugünkü Anayasanın kuvvetler birliği esasına dayanması ve vatan- daş hak ve hürriyetlerini kaü temi- nat altında bulunduracak müeyyide- lerden mahrum olmak ıtıbarıyle millet hâkimiyeti yenine tek parti hâkimiyetinin kurulmasına mani o0- lamam mış bulunmasıdır. muvazi olarak kanunları yatlarımızda ve telakkılerımızde tek parti devrinden arta kalan ne var- sa tam olarak tast'ıye edeceğiz. Bu cümleden olmak üzere, mesela Mat- buat ve Ceza nunl Mem Muhakemat Kanunu gıbı belli başlı antidemokratik hükümleri ihtiva e- den kanunları ve mevzuatımız ıçın- de yer yer tesadüf olunan buna mi masil hükümleri demokrasi ruhuna uygun tadillerle huzurunuza geti- receğiz. Adalet işlerinin yürütülmesinde başlıca esas, temınatlı bir adalet;, sağlanmasıdır. aynı Adnan Menderes partisinin gurubundan aynı vaad- lerle itimad istiyor. Ama, beş sene zarfında ne yapmış? Bu vaadlerin hangisini gerçekleştirmiş? * 1955 in Başbakanı şöyle mi diye- cek : Ama, vatan sathında bunca eserimiz var!" Bırakalım cevabı, 1950 nin Baş- bakanı versin : — Bir memlekette hükümetle- rin en değersizi bile uzun müddet iş başında kaldıktan sonra, şurada ve burada vücuda getirdiği bazı eser- leri göstererek . övünebilir. Fakat her hangi bir hükümetin vazifesin- de muvaffakiyet derecesinin hakiki ölçüsü, ancak başardığı işlerle elin- de mevcut imkânların karşılaştırıl— ması neticesinde taayyün eder.