August 17, 1957 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 14

İKTİSADİ VE —— MAHRUMİYETLİ KALKINMA ha%un (ıulek Hem delilli, hem mesnetli Siyaset sahnesinde Ankırah ve İstanbullu vatandaş- ların kışlık kümürlerinin peşinde koştukları şu sıralarda “kara elmas ufak bir hamle ile sıyaset repertua- rında lâyık olduğu mevkii alıyordu. Hâdise Kasım Gülek'ın Çaycumada verdiği nutukla başladı. P. Ge- nel Sekreteri, pnınsımn ıiktidarday- ması 20 dakıka süren beyanatında “Hangı plândan hahsediyorsunuz” di- “esasen plâan yapmak kâfı 1 k marifet..” C.H.P. her şeyde olduğu giıbi kömlir mevzu- unda da bir şey yapmamıstı. D,P. ik- tidarı her şeyi olduğu gibi kömürü de dmamıkleştırnnşu C.H.P. 10 ge- iktarım tesbit etmişti. 1957 de istıh-'ahn 6,5 milyon tonu bulacağı unu mama— liydi. Bu miktar 1954 için 5 711 n 55 için, 5.496, 1956 için ıse 5,889 idi. Tabil! ki bu miktarlar sa- tilacak kümürü ifade etmiyordu. Yı- 14 ——— A n | e ö MALİ SAHADA (eru:ı beş yıllık pldnım muvaffakkiyetle bitiren Hindistan 16 aydan inci beş yıllık plânı gerçekleştirmekle uğraşmaktadır. İlk plân hakıka!en beklenmedik bir muvaffakiyet oldu. Millk gelirin yüzde 11 artacağı tahmin edilirken, artış yüzde 18'i buldu. Zirai istihsal yüz- de 14, sanayi ıstihsulı yüzde 50 arttı. Yeni plân daha büyük iddialarla ortayı çıkmaktadır. Milli gelir b?q yıl içinde yuzde 25 yukselecektır Geçen plânın 35 milyar Pupılıx yatırı bil, Tedi yatırılacaktır. Tasarruf im dıılarmııı çok zayıf olduğu Hindistan gibi dımuamıı en Iahu memleketlerinden biri için, bu miktarlar bir hayü yvüksektir. Fakat kütlelerin bir an evvel sefaletten kurtulmaya aczmet- lııclerı düşünülürse, bu rakkamlar çok büyük gözükmiyecektir. Nitekim ilk güçlükler çok geçmeden — kendisini yösterdi: Döviz kavnaklarının erimesi ve fiatların hızla yükselmesi.. Enflâsyonu daha fazla koruı:lemek istemiyen Nehru, ışçilerin ücretlerinin arttırılması talebini reddett Hikâyenin bıırru/ kadar olan kısmı belki pek mühim drğlldır Mıl— him olan, Nehru hüktümetinin bu durum karşısında nasıl hareket et tiğidir. v evvelâ hükümet masraflarını kıamakla işe başladı. Kmıdı— si de dahil olmak üzere devlet memurlarının m tinde azaltılıtı. Musraflarını kısmak için Nehru ufak bir daireye yer- leşti. Bmniyetini teminle vazıfeli £00 Mmemura yol verdi. Cumhurbaş- Kanı Prasad da bundan büyle sevahıttlarını hususd trenle değil, herke- sinr bindiği trenle uapmağa başladı Hükümet masraflarını kısmak ıktisadi -bakımdan belki pek fazla bir Wy ifade 9rmıyebılırdı FGA t herkese kemerini sıkma——ımı tavsiye eden bir hükümetin işe kendinden bazlaması ddl hal çare- siydi. Nehru busşkasna cu aldıç.ı batırmadan önce, ığı ndi neyen adamlardandı. İktisadi bakımdan daha ciddi tedbz'l?re sıra, on- dan sonra geliyordu. Kredi hacminin artışına Mmuaszam bir iktisadi kalkınmanın delili olurak gösterecek yerde, bunkalara kredivi kısmaları ve sıkı bir seç- meye tâbi tutmaları için emir verdi. da yvetinmedi. Enflâsyon- la mücüadelenin en sağlam silâhı wrgılerı arttırmaktı. İstıhldk veya itha- ndistan halkımna caktı. ebeple Ar yü. hafif olmamasına rağmen zenginleri vergilendirmeyi seçti. Çoğunu bu- yük arazi sahiplerinin teşkil ettiği 36 bin zenyin, yeni veryiler Ödiye- cekleri böylece evin içinde almacak bütün terlbırlerl almıştı. O hal- de göğsünü kubarta kabarta diş yardım istiyebilirdi. mse önda evveld evini duzene kay, sonra yurdım istemeye yel dıyemeıdz 800 imilyon da istese, 500 milyon da istese nlamlırdı. itekim gelecek ay Maliye Bakanı Krishnamachari, Washington'a ada T uldf ellorı dolu doııvceıct Hindıstan hakıkate, e bu memleketin » dan alınacak çok ders uırdı. y Hındiataıuian başka bir misal de Fransaydı. Son yıllarda Fransada tstihsal şimdiıye kadar görülmemiş bir şekilde yükselmişse de, tale- bin duha fazla artması tenalum güçlükleri doğurmuştur: Fıatlar yuüksel- mektedir. döviz kaynakları tukenmektedir Halkın, rahatından en ufak bir fedaküârlık yapmaya hazır nlmadı- ğt bDu. Memlekette hukuıııet ne şekilde hareket etmektedür? İktisade yapılacak tek bir iş vardır: Talep a-nrıdır o halde kısılmalıdır. F'aıaai iktısadi gelişmeyi durdurnıamak yür Maliye Bakanı Felix Gaıllard tereddut etmedi. Talebi kısma- ya evvelâ hükümetten başladı. 1958 bütçesinde 600 milyar frank tasar- ruf yapılacaktır. 600 milyar frank tasarruf!. Bu, Türkiyenin iki senelik bütçesi demektir. Bütçenin şişmesini büyuk biır zafer olarak ilân edece-. di yerde. Fransa bütçesini budumaktadır. Cezayir harbine Tağmen as- keri masraflar bile kısılmaktadır. ükümetin atlığı ikinci udım, sübvansiyon kesmek oldu. Bu durum süt, et., sarap, otobüs, havayazı ]ıaılarım bır mzıctar arttıraı:ak- tır. Bazı maddelerin fiatlarının yükselm ve bütçe açığının arzalması sayesinde enflâsyonu durdurmaya çuuşmaktadır yeni vergilere baş vurulacağı muhakkaktır. Şimdiden birçok iktisatçı vergilerin arttırılmasını istemektedir. enderes IV. Hu ümeti de bu hakikatleri bilmiyor değildi. Hatta programına bile geçirmişti. Ama ne çare ki “hafıza-i beşer nisyan ile MGlül” idi. i 4AKİS, 17 AĞUSTOS 1957