19 Ağustos 1929 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

Satihe 2 19 Ağustos 1929 Günün meseleleri La Haye mi, La He La hi mi yoksa Lâhe mi? Şu esnada büyük devletlerin boğaz boğaza geldikleri şehrin ismi olduğu için sık sık gazete- lere geçen, ve fransızcası LA HAYE diye yazlan Felemenk krallığının bir. şehri , yeni imlâ- mızdaki kargaşalığa iyi bir mi- saldir. Daha doğrusu, eskiden, nasıl bir kelimeyi hepimiz ayni şekilde yazdığımız halde , her birimiz baöka başka okuyormu- di meydana çıktı. len, Türk münevverleri , W ecnebi lisan olarak yalnız fransızca öğrenmişler. İlim, fen lisanındaki kelimeler, Garp harsı, meşahir | isimleri, fenni tabirler, şehir isimleri, türkçeye hep fransızcadan geçmiş. Kadim Yunan isimlerini, hattâ İngiliz, Alman - isimlerini fransızca söyleriz. Yukarda bahs- ettiğimiz Felemenk şehri de böy- ledir. Bu şehrin asıl ismi Hag, dır. Fransızlar buna LA HAYE der- ler. Türkler de fransızca okuduk- ları için La haye demişler. Fakat, fransızcada, bu kelime La Haye diye yazılır, LA HE diye okunur. Framsızcayı da pek az bilen cahil eski diplomatlarımız bunu, yazıl- dığı gibi okumuşlar, La hey de- iş hey kelimesi, arap harf- hi nin sonu olan Lâhi bir çok kimseler bunu eskiden beri - arap harflerile - Lahey değil, Lahi di okumuşlar, şimdi gazeteler Lahi deyip gidiyorlar... Hattâ, muhar- rirlerden biri, Hsanımızdaki anar- şiye misal olarak bunu gösteriyor ve: “Kırk yıllk Lahi'yi, Lahey yazıyorlar!,, diye şikâyet ediyordu. Hangi Lahi?. Bu - şehrin asıl Hag dır. Fransızcası La Haye yazı- hır, Lahe diye okunur. Lal harflerile harekesiz yazıldı fena okunmuş, bir Lahey dir. Güzelim türkçedeki “vakitler, kelimesini, “vakıtlar,, haline sok- mak ne kadar günahsa, kırk yıl- hk Lahe'yi, Lahi şekline sokmak okadar garip oluyor. Meğer, asırlardan beri hep yan- | lş yazıp yanlış okuyormuşuz. — Şimdi farkına vardık. Hakiki türkçe yeni harflerle İbarflarla — değill) teşekkül ede- cektir. AA için | yanlış bellenmiş | Haydudun mektubu! Atina 17 (Hususi) — Meşhur yunan haydudu Çatzas “geçende İandarmalarla “müsademe etmiş, fakat kaçıp kurtulmağa muvaffak olmuştur. Çatzas ölen jandarma- mın karısına bir mektup göndere- rek kocasının kahramanlığına hay- ran olduğunu bildirmiştir. Çatzas | Azektubunda diyor ki “ Kocanızın hakiki bir kahra- man olduğuna kanaat getir Maatteessüf hükümet bu gibi kahramanları ve bunların aileleri- mi hakkile taltif etmeği düşünmez. Bu sebeple sefalet içinde kalmamanız için yakında mühim bir para göndererek —muavenet edeceğim, Seyrisefain Zonguldaktan — | kömür alıyor Zonguldak 17 (Hususi) — Ak- deniz vopurunun limanımızda ka- raya düşmesi üzerine Zonguldak- tan kömür alamayan Seyrisefain vapurları bu. haftadan kömürlerini limanımızdan almağa başlamışlardır. W Snwdlni cevap bını gülünç itibaren | Üa M. Snowden Wmüllefiklerin ceva- buluyor La-Hey, 17 (A.-A) — M. Snow- den Anglo-Sakson gazetecilerine vaki olan beyanatında — mülte- fiklerin notasındaki — tekliflerin gülünç surette aksi olduğunu söy- İzmiş Ve Yönnüy- plânmın - göye İngiltereye temin ettigi faydaları inkân eylemişti Fransa, İtalya, Japonya, Belçi- ka Humahbaz heyelleri M. Snow- den in notasına verilen cevabın metnini . öğleden Sonra — kat'i surette tesbit edeceklerdir. Mu- rahhasları yeni tekliflerde bulun- mamalarına ihtimal veriliyor. Murahhaslar M.Snowden in andicın radkdumekie bi iye- cekler, müttefiklerin dermeyan ettikleri tekliflerin İngiliz metı bini hakikaten tatmin ettiğini | isbat edeceklerdir. M. Stresemanın M. Snowdeni davet etmiştir. Mülâkatın - hita- mında M. Snowden konferansın tehiri meselesinin hiç bir veçhil! mevzuubahs olmadığını söylemişti WDaiıılıye memurlarının terfi listesi Ankara, 17 (Hususi) — Dahiliye vekili beyin avdeti dolayısıyla yakında dahiliye memurları terfi listesinin son istihzaratı bitecektir. Bu meyanda bazı memuri sında tahvilât icra edilmesi de muhtemeldir arap Damızlık koyun getiriliyor Ankara 17 (Hususi) — Ma: tana damızlık koyun mübayaası için gönderilen heyyet tetkikatını bitirniştir. Heyet damizlik koyün — satın almak için 50,000 lira talep et- miştir. tarafından İş bankası va- | sıtasile yakında heyete gönderi- lecektir. Barem kanunu Ankara 17 |Hususi) — Antre- po işlerini halletmek üzere İstan- bula giden maliye muhasebei umumiye müdürü Faik bey An- karaya dönmüştür. Mumaileyhin gelmesi ile Barem kanununun tatbikatına —ait talimı y son vazi) Maliye müfettişleri Aankara 17 | Hususi) — Bir çok maliye - müfettişleri - terf mişlerdir. Bu meyanda M Safvet beyler- birinci Fuat ikinci Cemal Etem beyler üçüncü sınıf maliye müfettişliğine terfi etmiş- lerdir. Barphane işleri Ankara, 17 (Hususi) — İstanbul darphane müdürü Cemâl bey darphaneye ait bazı işler hakkın- da maliye vekâleti ile görüşmek üzere Ankaraya gelmiştir. Darp- hane muamelât ve mesaisine ait tekliflerde maliye nakıt işleri mü- dürlüğü ile anlaşmışlardır. Hüviyeti meçhul bir ceset bulundu Bu sabah Haliç 30-35 yaşında bir erkek cesedi bulunmuştur. Ceset görülen lüzum üzerine morga - kaldırılmıştır. Meselenin mahiyeti henüz anlaşılamamıştır. iskelesinde | | — Telefon haberleri Maliye vekili Salı yahut çarşambaya | — İstanbula geliyor Ankara, 18 (Telefon) — Mali- ye vekili Saraçoğlu Şükru B. rın olmadığı takdirde Sah günü İstanbula hareket ediyor. Yırtık paralar Ziraat ve iş bankalarının fikirleri soruldu Ankara 17 (Hususi) — Yırtık paraların yenileri ile tebdili hak- kındaki talimatnamenin bir sureti İş ve Ziraat bankalarına gönderi- lerek bu müesseselerin noktai nazarı sorulmuştur. Ziraat bankası bu husustaki fikrini maliye vekâletine bildir- miştir. İş bankasının cevabı da bir kaç güne kadar gönderile- cektir. Atina sefirimiz geliyor Ankara, 18 (Telefon) — Atina sefirimiz Enis B. bu hafta içinde İstanbula avdet edecektir. Zabıtaya konferans Yeni ceza usulü muhake- mesinin tahmil ettiği va- zifeler anlatılıyor Ankara, 17 (Hususi) — Adliye vekâleti tarafından zabıtai adliye memurlar vazifelerine ait fay- dalı konferanslar . verilmeğe baş- lanmıştır. Bu konferanslar jandar- ma mahfelinde verilmektedir. Bu mesele hakkında Adliye vekâleti ceza işleri mi Aziz bey şu sözleri söylemiştir: — 20 ağustosta tatbiki i eden yeni usulü muhakematı ce- zaiye kanunu ile, türk ceza ka- 'nunu zabıla memurlarına bir çok vazifeler tahmil etmi: Bu surette zabıta memerlarının Calmış oldukları vazifeler hemen | hemen bulundukları yerde müd- | dei umumilere muavin olmak şe- | kil ve suretindedir. Binaenaleyh bu vaziyet dahil de ve kanunun istediği şekilde ifayı vazife edebilmeleri için zabıta memurlarını bu hususta mümkün olduğu kadar tenvirine çalışılıyor. Bütün kazalarda — ve vilâyet | merkezlerinde konferanslara baş- | lanmıştır. " | Yollar komisyonunun bugünkü içtimar Adkara, 18 (Hususi) Nafıa” Recep beyin riyasetindeki isyon bugün erkânı harbiye ve iktisat mümessillerile beraber toplanacak ve — yolların askeri, iktisadi - vaziyeti - görüşüldükten sonra proğram tespit edilecektir. | Ziraat umum müdürü Avrupaya giğiyor Ankara 17 | Husüsi | — İktisat vekâleti ziraat umum —müdürü Hamdi bey - vekâlet Yarafından mübayiası İâzım gelea bazı eşya için Avrupaya hareket etmiştir. Mumaileyhin seyahati on beş gün kadar devam edecektir. Maliye nakit Bi müdürlüği Ankara 17 (Hususi) — İz | tuz inhisar müdürü Maliye vel | edilmiştir. Keyfiyet tastike iktiran etmek üzere Başvekâlete arzolun- muştur. Graf Zeplin | Ağlebi ihtimal bu gün Tokyoya varıyor Berlin 17 (Hususi) — Graf Zeplin balonu son haberlere göre Siberyanın tam ortasında Obi ile Baykal gölü arasında yani Tokyo yarısında — bulunuyor . havaiye seyahatın şayam itmam yolumun Ahv: memnuniyet” bir surette edilmesine müsaittir. Balon Oral dağlarının üzerinden geçerken büyük bir orman yanı- yordu. Balon saatlerce alevleri görmüş ve bazı zamanlar da du- manlar arasında kalmıştır . Tokyo 17 ( Husust ) — Graf Zeplin sabah saat 2 de 63 derece arzı şimalide ve 117 derece tulde, yani takriben Baykal gölünün 600 kilometre şimalinde ve Tokyodan! 1500 kilemetre uzakta - bulunu- yordu. ingiliz ve Amerikan sefirleri Zonguldak 17 (Hususi) — Dün Seyrisefainin İzmir vapuru ile OF Sürmane havalisine - tetkikata den İngiliz ve Amerika sefirleri eşehrimize cıkmışlar — müessesatı madenleri gezip vapura dönmüş- lerdir. Mehmet Rize - Erzurum yolu Rize 17 ( Hususi ) — Evvelce burada baş mühendislik yapmış olan nafıa müfettişlerinden Ab- dullah bey berayı feftiş buraya gelmiştir. Güzergâh tayini ameli- yesi hitam bulan Rize - Erzurum yolu hakkında kendisile görüştüm Rize - Erzurum yolunun nafta ve- kâletince tanzim edilen 25 sene- lik proğramının Üç sene sonra tatbik edilecek ikinci kısımdaki inşaat İistesine —dahil bulundu- ğgunu söyledi. 2 milyon liraya mal olacak bu yol güzel Rizenin inkişafı iktisadisini - temin ede- cektir ilk fındık mahsulü vapura merasimle yükletildi Trabzon 17 ( Hususi ) — İlk mahsul fındık içi dün merasimle vapurlara yükletilerek -Avrupaya gönderildi. Bu münasebetle kayıklar donan- di, iskelede kurbanlar kesildi, gece havai fişekler atıldı ve va- purlar selâmetler Bir amele sekteden öldü Bu sabah Taksimde ameleden biri kalp sektesinden vefat etmiştir. Benzinden zehirlenmiş Bu sabah Tayyar ismindeki motör - Unkapanında — dürürken tayfadan Zeki efendi benzin ko- kusundan tesemmüm alâimi gös- termiştir, Zehirlenen tayfa hasta- haneye kaldırılmıştır. Dün geceki tenvirat Dün gece saltanatın ilgasile milli hakimiyetin millete intikali bayramı münasebetile şehrimizdeki devair ve müessesat baştan başa tenvir edilmiş, halk sabaha kadar bu geceyi tesit etmişti izmirde yerli malları sergisi İzmirde de İstanbuldaki - gibi bir yerli malı sergisi açılacaktır. Bu sergi ; Teşrinisani zarfında küşat edilecektir. O zamana ka- dar icap eden hazırlıklar yapılar caktır. Amelenin hüviyeti anlaşılamamıştır. Bunaltıcı sıcaklar İstanbulda, İzmirde ve bütün Anadoluda şiddetle devam ediyor İki üç günden beri sıcaklar ta- hammül edilemiyecek derecede arttı. Sokaklarda ceketsiz, şapkâ- sız dolaşanlar günden güne ziya- deleşmektedir. Dört beş gündür | bütün İstanbul buram buram terle- Üyor herkes bu müthiş sıcaklardan şikâyet ediyor. Gelen haberlere nazaran İzmirdede dehşetli sıcak- lar hüküm sürmektedir. Hararet derecesi gölgede 34 dür. Zonguldak, 18 (Hususi) — Şehrimizde üç günden beri müt- hiş sıcaklar hüküm sürüyor. Hava bugün nasıl olacak? Yeşilköy —rasat — merkezinden verilen malümata göre bugün sıcaklık düne nazaran azalmıya- caktır. Dün azami hararet 32 dereceye kadar çıkmıştır. Dün Anadoluda da sıcaklık artmıştır. Cenup - vi- lâyetlerinde hararet 40, Adanada 36 Adalardenizi mıntakasında 34 derece olmuştur. Bu sabah Si mene ve OF civarna yağmur yağmıştır. Bu gün şehrimizde rüzgâr şimal ve şark arasından esecektir. Bu saat dokuzda hararet 27 dere- ceydi . Atılan silâhlar! Aksaray merkez memu- runun garip bir cevabı! Bu sabah bir haber aldık: Dün gece Koskâda bir vaka olmuş, silâhlar atılmış, halk entari sokağa fırlamış. Bu haberi tahkik etmek için telefonu Façtık — Aksaray polis merkezinden meseleyi - sorduk . Merkez memuru beye dedik ki: — Efendim sizin mıntakanızda dün gece silâhlar atılmış, müsa- deme olmuş.. Telefondaki ses birdenbire kö- pür — Efendim ... Evvelâ benim mintakamda böyle bir şey yoktur, saniyen olsa bile size söylemem çünki, bu benim vazifem değil.. Hem ben mütemadiyen sizinle mi uğraşacağim Allah aşkına ? Biz, silâh atıldığı zaman, bunu Merkez memuru beyin bu garip cevapını sadece kaydediyor ve amirinin nazarı dikkatini celbe- diyoruz. Büyük adada ekmekler bozuk ve hamur çıkarılıyor Bir kaç zamandan beri Büyük adada ekmekler hamur - halinde | çıkarılıyor ve bu ekmeleri ” yiyen halkın midesi bozuluyor. Büyük ada gibi bir yerde kon- trolu ve tecziyesi kolay bir fırının çıkardığı bu bozuk ve hamur ek- mekleri şimdiye kadar- alâkadar belediye memurlarının görmemesi ve halkın sıhhatile - oynanmasına müsaade edilmesi şayanı hayrettir. * Bulgar takımı — Yakında İzmire Bulgarıstanın ( Botef) ve (Slavya ) takımından biri getiri- lecektir. İlk maç 6 Eylülde Altay - Bul- gar takımı ile, İkinci maç 8 Ey- | dülde Altınay takımı ile yapıla- caktı | “Üçüncü maç da Altay - Altınay muhtelit takımı ile Bulgar takımı arasında olacaktir. 9 Eylülde ayni #amanda Fe- nerbahçe takımı da İzmirde bu- lunacak, mühim maçlar yapıla- caktır. gece hararet artacaktır. Bu sabah — | g î İ İ |