14 Haziran 1932 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 1

ei Ekmek buhranı bitti, bu sabah bütün fırınlar ek- mek dolu idi. ag A a. AKŞAM e —— Uludağa çok kar yağdı, bir buzcu, bir çok hayvan dondu. Sene 14 — No: 4912 — Fiafı her yerde: 5 kuruş Dünyanın yuvarlandığı korkunç uçurum... Cenevre, 9 — Konferans maha- filinde bir kaç gündür bedbinlik başladı. Varılacak neticeler hak- kında görüşmek istediğiniz murah- haslar yeisli acı bir tebessümle dudak O büküyorlar. Konferans işlerini idare eden, ve bundan dolayı her hangi bir akamet ihtimali o karşısında (mesuliyet hisseleri daha büyük olan koda- manlar ne yapacaklarını şaşırmış gibidirler. Fakat itiraf etmek lâzımdır ki, beynelmilel bu derece mühim hiç bir konferans, hiç bir zaman dünya hadiseleri | itibarile bu derece talihsiz olmamıştır. Bu konferansın, ileride tarihini yazacaklar arasında bir türk (bulunsa, behemehal: “Sana bir başka zemin başka zamanlâzımdı...,, Mısraını kitabının başına yazmaktan kendini alamaz! Bahusus, terki teslihat konfe- ransı, hepsinden ziyade, cihan politikasına, obütün devletlerin dahili ve harici ahvaline yakından bağlıdır. Bu konferansın muvaffak olması için, her şeyden evvel dünya ahvalinin düzgün olması, devlet- lerin dahili hükümet işlerinde istikrır bulunması, bu O zavallı kürei arz üzerinde, beşerin çoktan hasretini oçektiği oOaz çok omüsat bir beynelmilel anlaşma havası esmesi lâzımdır. , Aksı şerait içinde muvaffakıyet değil, hattâ konferansın muntazam çalışması imkânsızdır. | Halbuki beklenen şartlar tamamen zıddına çıkıyor: Konferans şubat bida- yetinde toplandı. 14 martta Almanyada Reisicumhur intihabatı yapıldı. Hitler fırkasının intihabatı kazanması ve hükümet değişmesi ihtimali, (o herkesi (o Cenevrede bittabi intizarda bıraktı, ve hemen konferansın ilk hızı durdu. intihap, 14 martta bitmedi, 10 nisana kaldıl.. 24 nisanda Prusya meclisi intihabatı, 1 ve 8 mayısta Fran- sada mebusan intihabatı, yeni ve mühim bir intizar devresi... Yani, bütün bu zaman zarfında, terki teslihat konferansı, mütemadiyen, başlıca devletlerin dahili siyasetinde istikrar hasıl olmasını bekledi. Çünki, her hangi bir tahavvül konferansın istikametini değiştire- bilirdi. Bunlarla da iş bitmiyor: Şimdi de Almanyada hükümet istifa etti. Yeni kabine, meclisi feshetti, inti- habat temmuz nihayetinde yapıla- çak.. Ondan iki üç aysonra Ameri- kada Reisicumhur intihabatı var... Fransada iş başına geçen Herriot kabinesi, Romanyada müstakar biç bir hükümet olamaması Yu- nanistanda mütemadi tehavvüller, Cenubi Amerikada ihtilâl... Bütün bu sarsıntı, değişiklik, istikrarsızlık arasında terki teslihat konferansı ciddi bir iş görebilir mi? Istikrar manzarası arzeden kuvvetli, yalnız üç devlet var: Türkiye, Rusya, Italya... Bunlar haricinde, Avrupa ve Amerika daimi luk içindedir. İşte, konferans, | hiç müsait olmayan bu beynel milel hava içinde bir şeyler yapmaya uğraşıyor. ( Devamı ikinci sahifede ) gr bir sükünsuz- | fseker kahve, çaylı Bu maddelerin ithali Takas komisyonuna verilecek Ankara 14 (Hususi) — Şeker, kahve ve çay ithalâtı hakkında bir kanun lâyihası hazırlandı- ğını bildirmiştim. Lâyiha heyeti vekilede tetkik edilerek kabul olunmuş ve Millet meclisine verilmesi kararlaştırılmıştır. Lâyihanın birinci maddesi şudur: “Çay, şeker ve kahve- nin memlekete ithali işinin bir elden idaresini karar altına almağa hükümet mezundur. Lâyihanın esbabı mucibe- sinde hükümetin bu salâhiyeti ne suretle (kullanacağından bahsedilmektedir. Burada de- niliyor ki: “ Şeker, kahve ve çayın yalnız memlekete bir elden ithali işi takas komisyonununa tevdi edilecek ve komisyon ithalât komisyoncusu vaziye- tinde kalarak her hangi bir kâr elde etmek ve memleket dahilinde perakende satış yap- mak cihetlerine teveccüh et- mekşizin ithal eylediği bu maddeleri toptancı tacirlere tevzi edecektir. Bu suretle işbu maddelere taallük eden karşılıklı ihracat ve ithalât işi ile bu işin bir merkezden idaresi hususlarının esaslı ve muvazaadan âri bir şekilde cereyanı temin edilmiş bulunacaktır. Şurayı devlet Yeni teşkilât lâyihası Meclise verildi Ankara 14 (Telefon) — Mevcut teşkilâtının o noksanlarını ikmal maksadile hazırlanmış olan dev- let şürasının teşkilâtına dair bir kanun lâyihası Millet Meclisine tevdi olunmuştur. Bu lâyihanın ibtiva ettiği yeni esaslara göre şura nizam işleri, dahili işler, nafia ve maliye ve iktisat işlerile, dava işleri nam- larile dört daireye ayrılacaktır. Dava dairesi bir reis ve 10 âzadan, diğer daireler bir reis ile ikişer âzadan mürekkep olacaktır. Şurayı devlet heyetinin azilleri hakkındaki esası kaldırmaktadır. Baş muavin ve muavinlerinin âmeli idare hayatındada istih- damları ve vilâyet hizmetlerine gönderilmeleri temin olunacaktır. Şura daireleri her sene temmu- zun yirmisinden eylülün beşine kadar tatil olunacaktır. Müstacel işler için tatilde bir reisle dört âzadan mürekkep bir heyet vazife görecektir. Dava aleni heyetinde ve bilümum daire | ve şubelerde nisap noksanını baş | muavinlerle birinci sınıf muavinler ikmal edebilecektir. Pek yakında LL N (Vâ-Nü) nin tercüme ettiği Rus hikâyeleri gazetemizde intişara başlıyor. SALI — 14 Haziran 1932 SG Telefonlar: Tahrir 21686 — Idare 21434 — Klişe 20113 EBBDülrkatler: Son Posta bundan sonra "“hükümeiçi,, olacağını ilân ediyor Kendisini tebrik ederiz! EEE A ARL ASKERİ Son Posta gazetesi, malüm ol- duğu üzere, Serbes fırka zama- nındanberi, Halk fırkası progra- mına ve İsmet paşa hükümetinin siyasetine zıt neşriyatta bulunmak- taydı. Refikimiz, kendinden başka bütün gazeteleri “ bükümetçi , sayar; ve milletin fikrini ikiye ayırıcı bir siyaset takip ederdi. Karilerimiz, hatırlarlar ki, refiki- mizle nice defalar, münakaşalara girişmiş, onu siyasette kendi dürüst yolumuza getirmek için gayret sarfetmiştik. Hattâ, bir sefer, Son Posta'nın bir yazısını hüsnü- tefsir etmek istemiş, onun “hükü- mete iltica ettiğini, söylemiştik. Halbuki, refikimiz, bizim bu nev'ima irşadımizdan hiddete gel- mişti; bunun varit olmadığını yazmıştı. Nihayet, menfi ruhlu bütün matbuat gibi, Son Posta da, mu- balefet sahasından işte çekiliyor: Dünkü nüshasının “Bir basbıhal,, sernameli başmakâlesinde, refi- kimiz, mazideki (bütün kusur- larını sayıp (o dökmekte, özür dilemekte ve bundan sonra, artık “menfi,, bir siyaset takip etmiye- ceğini, “müspet, bir hattı hare- ket takip eyliyeceğini, yani bir bü- kümetçi gazete olacağını apaçık ve samimi surette yazmaktadır. Makalesinden en canlı satırları aynen naklediyoruz: “Son Posta,, sahipleri, şüphe yoktur ki, milletinin hamlelerinde “etek çekenlik,, yapamaz. Geçmiş hayatında böyle bir kanaat uyandıran neşriyat görülmüşse, gene tekrar edelim, bunu hüsnü niyete | makrın bir muhakeme hatası olarak kaydetmek lâzımdır. Görülüyor ki matlup derecede hazır- lanılmadığı takdirde müphem tenkit, arzu edilmiyen zarar verici: kanaatlerin te bellürüne sebep oluyor. .. Sarih faydalar göstermiyen neşri- yat yapmak, anlaşılmıştır ki, aksi neti- celer doğurmaktadır. Kemalist rejiminin müspet, canlı ve cihanşümul eserleri ancak müspet çalışmakla kazanılmıştır. Onun içindir ki “Son Posta,, nın bundan böyle en küyük itinası, bu sarahate dikkat etmek ola- cak, ve yürüyeceği yolu, tam “müspet,, bir hat olarak tesbit edecektir. Halk fırkasının ve İsmet paşa hükümetinin izini takip ederek yürüyecek olan bir refik kazan- dığımız için cidden pek memnu- nuz. Son Posta refikimizi, muha- lefetten, menfi ruh taşımaktan vazgeçtiği için, bütün kalbimizle tebrik ederiz. Emir Faysal Emir dün Iş bankasını ziyaret etti Ankara 13 Emir Faysal hazretleri Iş bankasını ve Ziraat bankasını ziyaret etmiştir. Muhte- rem misafir İş bankasının ber dairesini gezmiş, bankanın faaliyet ve mesaisi hakkında kendilerine verilen izahatı alâka ile dinlemiş ve bankanın cümhuriyetin muvaf- fak eserlerinden biri olduğunu öğrenince takdirlerini ifade ile; “Böyle bir esere görmeden inanı- lamaz, buyurmuştur. —— — — Ekmek buhranı bitti Ekmek fiatlerine iki kuruş zam yapıldı Buğday fiati düştüğünden bu zam . muvakkat addediliyor . Bu sabah fırınlar ekmek dolu Idi bır kaç günden beri devam eden ekmek buhranı bugün niha- yet bulmuştur. Bu sabah sanki bir sihirli değnek bütün fırınları ekmekle doldurmuştu, fırınların önünde kalabalıktan eser yoktu... Fakat dün gece yarısına kadar gene fırınlarda ekmek bulmak kabil olamamıştır. Belediye öğleye kadar fırınları teftiş etmiş, her günkü gibi ekmek çıkarıp çıkar- madıklarını (otetkik (o eylemiştir. Fırıncılar mutat miktarda ekmek çıkardıklarını, fakat halkın fazla ekmek aldığını iddia etmişlerdir. Belediye erkânı bu iddianın doğru olup olmadığını tetkik için her fır'na birer zabıtai belediye memuru göndermişlerdir. Memurlar her ağızda çıkan ekmek miktarını saymışlardır. Bu ağızların gecen hafta ayni günde çıkan ekmek miktarını tutmadı- ğını görünce zabıt tutmuşlardır. Maamafi bu tedbirler müessir olmamış, nihayet .işe müddei umu- fetine pes doğrusul... “ Büyük harp , mubtekirinin ruhu | Yeni muhtekire | — Mari- Ben hiç olmazsa yokluk içinde ihtikâr milik vazıyet etmiştir. Müddei umumilik belediyeye (o tebligat yapmış ve “ bilâfi omevzuat hareket eden fırıncılar hakkında takibatı kanuniye icra edilmek üzere tutulacak tahkikat evrakının gönderilmesini, bildirmiştir. Aynı Zamanda müddelumumi baş mua- vini Hikmet bey de fırınları teftiş etmeğe başlamıştır. Diğer taraftan belediye de haf- talık ekmek fiatlerini (o tayin etmiştir. O Vali Muhiddin bey, ekmek bubranının daha fazla uzamasını doğru bulmadığından yeni narbın bugünden itibaren tatbik edilmesini emretmiştir. Belediyenin tayin ettiği narha göre ekmek iki kuruş zamla yedi buçuk kuruştan dokuz buçuk kuruşa, francala kırk para zamla 12 kuruştan 13 kuruşa yükselmiştir. Ekmeğe iki kuruş zam yapılmasında yüzde altıdan yüzde ona çıkan muamele vergi- (Devamı ikinci sahifede) ğer pe) — yapmıştım, sen bolluk içinde ihtikâr yapıyorsun!... e