1 Mart 1937 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 4
Sahife 4 pe, AK ŞAM A İngiltere milli müdafaa tahsisatının akisleri - Istanbul borsasında vaziyet Yedi senedenberi ilk defa olarak Londra piyasasında bakırın tonu bir hafta zarfında 8 sterlin birden te- de kaldı. Bu- 'k kalay ve kurşun da alabil- yükseliyor. Bu hadiseden do- sad âlemi sevinç içinde, si- mi de derd içindedir. İktisad âlemi seviniyor, çünkü ye ni siparişlerle yalnız madenler de- ğil, bütün faaliyet branşları kârlı iş- ler yapacak, siyaset âlemi de dert- Jeşiyor. Çünkü bu faaliyetin mahre ki İngilterenin silâhlarma karan ol- duğu için bütün devletler de, büt- çeleri müsait olsun olmasın, kendi- lerini korumak için azim masraflara girişmeğe mecbur olacak İngilterenin beş sene zarfında sar- fedeceği para bir buçuk milyar İn- giliz lirasıdır ki bizim paramızla takriben dokuz buçuk milyar lira eder. Bu hesaba göre yalnız harp tedarikâlı için her sene fevkalâde bütçesine koyacağı masraf bir milyar dokuz yüz milyon Türk lirasına ba- ME olacaktır ki bütçemizin umumi yekünunun aşağı vukarı sekiz misli demektir. İngiltere bü masrafı kısmen istik- razla kismen de ira vergisi (income tüxe) nisbetini yüzde 23 den yüzde (30) a çıkarmak suretile kapatmak niyetindedir. İngiliz bütçesi bu sene iptidasın- da 139 milyon sterlin açık gösterir- ken bu açık, elde edilen fazlai vari- dat sayesinde, sön hafta zarfında 32 milyona inmiştir. Zaten gayri muntazam borçlar da hâlâ 14 mil. yon sterlin gibi nisbeten cüzi bir mikdardan ibaret bulunduğundan İn- gilterenin mali vaziyeti bu külli yetli masrafa tahammüle müsajt te- Jâkki olufimaktadır. Diğer taraflan Amerika müttehid | İ devletleri hükümeti ecnebi sermaye lerinin Amerikaya akmına mani mak üzere bir vergi ihdası veya sair suretle bir tedbir ittihazı hakkında henüz bir karar vermemiş ise de bü şayialanını deveranı haddi zatında ec- nebi sermayelerinin bir müddetten- beri mütereddid davranmalarını ve dışarıda iş üryan İngiliz sermayesi- nin memleket dahilinde kalmasını intac ettiğinden bu vüziyet te şu sıra- da İngilterenin işine yaramaktadır. borsasında büy bir faali- yet vardır. Fransa hükümeti amele ücretleri esi, dahili fiatlerin tereff 1, Fransa bankasındaki altın stokunun tenakusu gibi galleler için- de çırpınıyor. İptidai maddeler ve za- rori ihtiyaçlar flatleri terelfüüne mani olmak üezere 15 ağustos 937 ye kadar talbik edilmek üzere bir kanun projesi müzakere edilmek üzeredir. Paris borsasında, İngilterenin ver- diği impulsion neticesinde beynelmi- Tel kıymet ifade eden kâgıtlar hareke- te gelmiş ise de asıl Fransız kâğıtları ie rantlar zayıftır. Almanyanm mali vaziyeti iyi değil dir. Birkaç hafta evvel 500 milyon marklık dahili bir istikraz akdedildi- ği halde son hafta zarfmda ayni mik- tarda yeniden bir istikraz akdetmek mecburiyeti hasıl olmuştur. Alman borsalarında kote edilen ecnebi esham ve tahvilâtın alım satı- mı için evvelden kambiyo offisinin müsaadesi istihsal olunmak usulü te sis edilmiştir. Maksad bu kâğıtların gayri makul surette tereffüüne ve Al- man servetinin bunlara yatırılması. na mani olmak İmiş. İSTANBUL BORSASINDA VAZİYET Pariste Osmanlı Düyunu umumiye meclisi tarafmdan Türk borcu tahvil- leri hakkında geçen şubatın 12 sinde gazetelere günderilen beyannamenin gerek Paris ve gerek İstanbul bhorsa- sında tevlid ettiği gayri müsaid vazi- yet devam etmektedir. Haftanın ilk dört günü bayram münasebetile bör- samız kapalı idi, Son iki günü zarfın. da biraz faaliyet bekleniyordu. Hal buki yapılan İşler pozisyonları likide üü, büt- etmekten ibâret kaldı. Hakiki alıcı ve satıcılar hemen hiç görünmedi de yedi buçuk faizli 'Türk borcu kâ da geçen haftaki fiatlerini muhafaza birer miktar sukut kayde dılar. Son fiatler şunlard Birinci seri 20,55 Hra İkinci seri 19,90 iira Üçüncü seri 19/70 lira Paris borsasında bu tahvillerin ka- panış flati 280 frank idi. Halbuki bu hafta 8 frank noksanile 272 frankta kaldı Geçen hâftaki iemalimizdeki tah- | minimiz veçhile Anadolu esham ve tahvilât kuponlarının bayramı müt&- akip tediyesine başlandı, Beher tahvil | kuponu için 161 kuruş verilecektir. Halbuki İsviçre frangı sukut etmeden evvel kupon başına 230 kuruş verili- yordu Anadolü grupu kâğıtlarında da zik- re şayan muameleler yapılmadı. Ka- panış #iatleri aşağıdakilerdir | Hisse senedleri 2260 Eko-kupon 'Tahvilât 39,20 Mümessil senedat 42,25 Merkez bankası leri 97,50 lira-| dageçen haftaki fatlerini muhafaza etmektedirler. Dahili istikraz tahvil- leri fiatlerinde de bir değişiklik yok- tur. Endüstriyel kâğıtlar meyanında Aslan çimento eshamı hafla zarfın- da biraz temevviic etti, Fakat neti de 14,40 lira, yani 10 kuruş farkla ge çen haftaki fiatte kaldı. Temevvücün sebebi, bazılarına göre şirketin bu 8€- ne 200 kuruş, bazılarına göre de yal niz 175 kuruş hissei temettü dağıta- cağı keyliyetidir. Hakikat ancak şir- ketin 19 martta akdedeceği hissedar- lar umumi toplantısında belli ola- caktır, Malümat kabilinden diğer bazı kâ- gıtların nominal flatlerini dercediyo- ruz: Tramvay 16 Tirn, Bomonti 9,60 lira, İttihad Değirmeneiik 11 ira, Şark Değirmencilik 1,10 lira, Şirketi hayri- ye 16, Omnlum Şark sinai şirketi 0,85 lira, Şark ecza deposu 3 lira. BORSA HARİCİ MUAMELÂT Borsa haricinde muamele gören | Türk altını geçen haftadanberi 3 ku- | ruş bir tereffü ile 1038 kuruşta kaldı. Mısır Kredi fonsiye flatleri şunlar- dır : 1903 tertibi 102 Dra 1911 teritibi 92 lira, . Adliye sarayı | (Baş taraf: 1 inci sahifede) B. Proste yeni bina hakkında bazı mütalealarda bulunmuştur, Mütehas- &ısın fikrine göre Sultanahmed, Aya- sofya ve civarı, müstakbel plânda şeh- rin âsarı atika mıntakası olarak ayrı- lacaktır. Bu itibarla bu sahaya - bu- binaların tarihi tarz ve'üslübunu bo- zacak - yeni binalar yapmak doğru de- dildir. Hapishane binası arsasına yar pılacak yeni adliye sarayının yeni ve modern mimaride yapılması bu ahen- gi bozacaktır. Halbuki yeni bir binanın eski tarzda yapılması da muvafık gö- rülmemektedir. Bundan başka Hapishane binasınm yıktırılıp yıktırımaması tetkike müh- taç görülmektedir. Mütehassısın bu mütaleasi şimdi adliye vekâletince tet- kik edilmektedir. e Tetkikat bittikten sonra vekâlet yeni adliye sarayının kati yerini ve inşa tarzını kararlaştıracak- tar. Mamafih, İstanbul için bir adilye bi- nası yapılmasındaki ihtiyaç göz önüne | alınarak inşaata bu sene behemehal | başlanacaktır. | Beyoğlu Halkevinden: 4/3/937 per- şembe günü «saat 2 de Evimizin gösterit salonlarında bir toplantı ya- palacaktır. 1 - Konferans: Opera târihi hak- kında (Bay Sami Asel tarafından), 2 - Könser ve şan müzik kolu üyeleri tarafından, 3 - Opera parçaları, 4 - Bu toplantı arzu eden yurddaşlara açıktır. | Zaman zaman kontrol edilir, Saat 10 ile | 10.30 arasında her nedense kazanın | karşılıyacak tedbirleri atmış bulunmak, rna 1 Mart Izmir adliye binası yangını |; Kalorifer dairesinde bir kaç parça tahtanın yanmasından ibaret İzmir (Akşam) — İzmir adliye bi- nâasınn kalorifer dairesinden çıkan yanyın hakkında İzmir ve İstanbul ga- zetelerinde muhtelif yazılar çıkmıştır. Yangına dair İzmir müddelumumisi bay Asım Tuncay, gazetemize şu beya» natla bulunmuştur. «— Gerek İzmirde, gerek İzmir mu- habirlerinin verdiği haberlerden mül- hem olarak İstanbul gazetelerinde, Ad- liye binasının kalorifer dairesinde çık- tığı bildirilen yangın - izam edilerek - mühim bir hâdise mahiyeti verildiğini teessürle ben de okudum. Hâdisenin ha» kiki mahiyetini anlatayım; 20/2/937 tarihinde erken Adilye bi- nasının ali kısmında kalorifer dairesin- de kalorifer ocağında yakılan kok kö- mürünün yakılabilmesi için kömüre karıştırılması icap eden kuru tahta parçalarının bir miktarı, kömürlere ka rıştırılarak yakılmış ve diğer tahta par- çaları, memuru tarafından ocağın bir buçuk metre gerisine küme halinde bi- Takılmıştı. Ocak yandıktan sonra âdet veçhile ocağın kapakları kapatılır ve bir buçuk ğu - ş m aim pr ir Br ge Moda Dena Müdek Blm tip lm ve veya ikisinin kayarak bacanın sıcak rimisin bir gök tanımış yerli ve ecnebi > mame yim. borusuna temasile ateş alan ve duman dir. ç yukarıdaki m m .. çıkarmağa başlıyan odunların yanmak; ta olduğu görülmesi üzerine derhal it- İaiyeye haber verilerek başlangıç ha- linde olan ve bir yangın hâdisesi diye büyütülmeğe asla müsald bulunmıyan mezkür tahta parçaları söndürülmüş- | ” tür. p İşin hakikati bundan ibâret olup ga-) © zetelerde yangının kalorifer dairesi ta- yanını sardığı şeklindeki tavsif, haki- kate asla mutabık değildir. Hâdise bun- dan ibaret olup keyfiyetin bu şekilde tavzihini hakikat namına isterim > İzmir müddeiumumiliği, Adliye bi- nasında sigara içilmesine müsaade et- mediği gibi yangma Karşi makineler, hortum, tulumba ve su dolu köyalar da bulundurmakta ve her türlü tehlikeyi Karaman (Akşam) — Karamanın Yengen deresinde kurulan ve altı 85“ danberi çalışan arteziyen tesisatı, ilk müsbet neticeyi elde etmiş, 175 de rinlikten su fışkırmıştır. İlk müsbet meticeden dakikada 690 litre su öf edilmektedir. Karaman halkı, bu suyun bulunuşundan çok memnundur. Yi karıkı klişemiz, bulunan suyun yerden fışkırışını gösteriyor. taz Turhan tarafından verilecek ve | projeksiyonla gösterilecektir. | ON CASU e Me LR MARLENE DİETRİCH oil Sevişmek Arzusu GARY COOPER 1 tablo Salı akşamı AZAK ta Kırk Yılda Bir FREDERİC MARCHE VARNER BAXTER ve LIONEL BARYMORE gibi emsalsiz Sinema yıldızlarının filmi ZAFER YOLU Pek yakında S Ü MER sinemasında tadır. İŞ EMİNÖNÜ HALKEVİNDE KONFERANSLAR Eminönü Halkevinden: Evimizde tertip edilen felsefi ve içtimai kon- feransların o dokuzuncusu bugünkü pazartesi günü saat (1730) da Ede- biyat Fakültesi Pedagoji Enstitüsü | hocalarından Felsefe doktoru Müm- İ Fransız tiyatrosu operet kısmı Akşam 8. 20,30 da DELİ DOLU 2/3/9371 Sah günü akşamı saat 21 de Naşid tarafından KILIBIK ve DELİ DOLU Bu akşşam SAZZAR YA, sinemasında Flers ve Caillavet” in meşhur eserinden muktebes AŞK KRANI CE RVI) Büyük Fransız şaheseri başlıyor. MORLAY VİCTOR FRANCEN ELVİRE POPESCO AİMU ANDRE LEFAUR Şe Tylese BAŞ ROLLERDE: GABY ve DUVALLE$ Bugüne kadar görülmemiş bir heyeti temsiliye Şahane bir mizansen En saf Paris fikir ve nükteleri TELEFON: 41341
