14 Ocak 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 5

basıme SIYASI İCMAL: Fransada dahili vaziyet Fransanın dahili işleri tekrar karı #ıyor. Parlâmento yeni içtima devre- sine başladı. Âyan meclisinde söyle- nen ük nufukta Blum kabinesinin Pransa hazinesini kuruttuğu ve fran- gın kıymetini bir kat daha indirmeğe mecbur kaldığı ve öyanın sabrı tilke- yün edilmiştir. Yeni kabinenin. faali- yelinden bahsedildiği zaman haftada her hangi bir işçinin kırk saatten fas- la çalışılması için vazolunan kanuni usulün, mevsime göre, az, yahut çok çalışmağı icab eden memleketin zit” ati için felâket olacağı anlatılmıştır. Lâkin şu sırada en büyük tehlike- nin amele sendikaları ile patronlar urasında çıkan milcadeledir. Geçen ayın sonunda Pariste komünistlerin. sebep olduğu nakliye amele ve müs i umumi grevi Başvekilin bütün ameleyi askeri seferberliğe sev- imtina eylemeleri büyük bir gerginlik peyda etmiştir. Üniversite Bu defa da Başvekil iki tarafın mü- messilleri, konferans akdederek, yeni muahedelerin esaslar üzerinde uğ laşmalırın: teklif etmişti. Amele sen dikaları konfederasyonu bu teklifi ka» bul etmiştir. Pakat bilyilk sanayi paf- ronları konfederasyonu memleketin hip nihayet iskata lüzum gördüğü be- İ umum sanayi müesseselerini temsil etmediklerini ileri sürerek, orla ve kür çük sanayi patronlarının ve ayni 20- manda umum omele mümessillerinin iştirak etmelerini şart koymuşlardır. Beş milyon amelenin mensup bu- lunduğu amele sendikaları konfede- rasyonu umumi kâtibi olup geçenler- de Moskorayı ziyaret eden ve ahiren Barselone'ye gidip İspanyadaki kızıl hükümet erkânı ile temasta buluna- rak Parise dönen Leon Jouhauz, konferansa ne başka amele mümessil lerinin, ne de orta ve küçük sanayi patronları teşekküllerinin iştirak et- melerine razı olmamıştır. Fransada saay ile sermaye arasında âdetâ bir harp başlıyor. Dahildeki bu karışık vaziyet Fransanın beynelmilel vokilikada faal bir rol oynamasına mani bulunuyor. Feyzullah Kazan talebesine - bir yurd ve bir lokanta yaptırılıyor Üniversite rektörü B. Cemil Bilsel dün hukuk talebesine bir çay ziyafeti verdi Üniversite Rektörü B. Cemi Bilsel tarafından kış sömestr tatil mü hasebetile dün saat 17 de Üniversite Hukuk fakültesi salonunda hukuk fakültesi talebesi şerefine bir çay zi- yafeti verilmiştir. Ziyafette Hukuk fakültesi dekanı B. All Fund İle fw külte talebesi bulunmuşlardır. Rektör, çay sırasında gençlere hi- #aben bir nutuk söylemiştir. B, Oe- mil Bilsel nutkunda bu kabil toplan- tıları talebenin dileklerini ve ihtiyap- larını anlamak için tertib ettiğini söy- ledikten sonra Atatürkün Cumhuri- yetin onuncu yılı münasebetile söy- ledikleri nutka temas ederek Türk gençliğinin kültür ve medeniyet s6- viyesinde Avrupa gençliği seviyesine yükselebilmesi için ne kadar esaslı surette çalışması lâzım geldiğini an- atmıştır. Bundan sonra Rektör talebenin hemen her birile görüşerek ihtiyaç | Ve dileklerini sormuştur. Talebeden biri kitap pahalılığından, kitap teda- Tiki hususunda uğradıkları müşkü- lâtlan, diğer bir talebe derste hem Rot tutmanın, hem de profesörü din- kemenin çok müşkül olduğundan bahsetmiş, Avrupada olduğu gibi üe- retle tutulacak stenograflarla ders- lerin zaptedilerek bastırıldıktan son- YA talebeye dağıtılmasını İstemiş, di- ğer gençler de lokanta, yurd, spor ve Eğlence yerleri tesisini istemişlerdir. B, Cemil Bilsel ve dekan B. Ali Fu- Ad dileklerden tatbiki kabil olanla, rın nazarı dikkafe alınacağını söyle- Mmişler, venihayet B.Cemil Bilsel lokanta dileği bahsine temas etmiş- Damga matbaasi islâh edilecek Şimdiye kadar resmi kıymetli ev- rak, damga pulu ve saire basan Dam» BA matbaasının ılahi kerar altına alınmıştır. Bunun için Avrupaya bir MTatlledavice tabı makinesi sipariş edi- İecektir. Bu makine geldikten sonra Malban, devlet tahvilât ve esham s8 medlerile posta pullarını ve lüzum gö- Tülürse kâğıt para da basabilecektir. Bunun için 938 bütçesine tahsisat ko- hücaktır, Trabzonun bazı kasabalarin- da tifo vakaları görüldü Trabzon 12 — Bayı kasubalarda ti- $0 vakaları görülmüştür. Sıhhiye mü- dürlüğü lâzımgelen tedbirleri almış- tuz. Halka aşı yapılıyor. talebe yurdu ve lokantası tesisi için iki sene evvel teşebbüslerde bulunul- muş, fakat bazı imkânsızlıklar yü- zünden teehhür etmiştir. Rektör bu sene içinde bir talebe yurdu ve lo- kantasının behemehal açılacağını söy- lemiştir. ceğini söyledikten sonra şu sözlerle izahatına nihayet vermiştir: — Bu sene Üniversitemizden sekiz yüz genç mezuniyet imtihanına gire- cektir. Ayni zamanda bu sene Üni versite beşinei yılını idrak edecektir. Hükümet erkânını ve büyüklerimizi müesseseye davet ederek Üniversite- nin verimini #ilen göstermek İstiyo- rum, Onun için sizden son derece çar Uşmanızı istiyorum. Hiç olmazsa Üni- versitenin bu seneki mezunlarının sayısı beş yüze baliğ olsun.» Verilen malümata göre, Vefada eskiden talebe yurdu ittihaz edilen binaya yüksek (Omuallim mektebi nakledilerek ve muallim mektebi de yurd ittihaz edilecektir. Bundan başka vaktile Harbiye nezareti tara fından gazino ittihaz edilen bina yık- tırılarak yerine bir talebe lokantası yapılacaktır, Hukuk fakültesi talebesi ya- rın akşam rektörün şerefine bir ziyafet verecek Üniversite Rektörü B. Cemil Bilse- Yin profesörlüğünün 30 uncu yılı mü- nasebetile yarın Parkotelde Hukuk nun, yeni bir misalini de dün gördük. Dün saat 13,15 de Karaköyden Taksi. me giden 118 numaralı ikinci mevki Fatih - Taksim arabası, bankaların ö- nüne geldiği sırada birdenbire makine kısmından bir duman çıktığı görülmüş, yatmanın yaptığı tecrübelere rağmen arabanın içinde yolcularla beraber yü- rütülmesine imkân olmadığı anlaşılmış ve yolcuları diğer bir arabaya naklet- mişler, araba depoya çekilmiştir. İki sene evvelki Şişhane faclası ve daha geçenlerde Aksaraydaki hüdise hatırlardadır. Yeni bir faclaya meydan vermemek üzere tramvay arabalarına biraz daha dikkat etmek lâzımdır, Yangtse nehrinde gemile- İbnissuudu ziyaret edecek Yüz elli bir sene #övl Ispanyaya giden bir türk elçisinin hatıraları Bugün kan ve ateşiçinde yüzen İspanya, o zaman da pek rahat de- gildi. Gerçi orta- da ne bir general Franko vardı, no de böyle bir savaşl Fakat halk taassup ve cehalet pençe sinde inliyor, memlekette büyük bir kıtlık hüküm sürüyordu. Diğer taraftan Cezayir garb ocak- ları her gün İspanya Ilmanlarını teh- did ediyor, deniz ticaretine büyük zi- rarlar veriyordu. Madrid hükümeti zaman zaman İstanbula sefirler gön- dererek bu !şe bir nihayet verilmesi- ni rica etmiş, fakat Babıâlinin bütün. gayretine rağmen Cezayir dayılarına söz geçirmek mümkün olmamıştı. <1787> yılında Babılli, İspanya hükümetine nazik bir mukabelede bulunmak için vakanüvis Vasıf eferi- diyi fevkalâde elçilikle Madride gön- derdi. Geçimsiz ve müteassıb bir ta- rihçi olan Vasıf, siyasetten anlar bir adam değildi. Eski düşmanı relsülküt tab Raşid efendi onu İstanbuldan uzaklaştırmak için bu vazifeye tayin ettirmişti. Vasıf efendinin bindiği gemi 24 gün süren bir yolculuktan sonrs Barselon limanına girdi, O devirde 'karantına işleri pek uzun sürerdi, Minorka adasında hastalık çıktığın- dan Osmanlı elçisini 27 gün kordon altında yaşattılar. O vakte kadar «Devleti aliye» adamı görmiyen Bar- selon ahalisi her gün akın akın Va- sıf efendiyi seyre gelirdi Esasen o asırlarda Osmanlı şefirleri Avrupada merak ve hayretle karşılanır, hayai- lerinde Şerka ald türlü efsaneler ya- şıyan Avrupa halkı muhteşem kavı- ğu, samur kürkü ve kalabalık mai yeli ile binbirgece prenslerini hatır Jatan bir Türk elçisine büyük alâka Nihayet doktor muayenesinden sonra karantina müddeti tamam ol- du. Sefaret heyeti ealayivalâ> ile ko- dondan çikarak şehre girdi, Lâkin bu giriş pek kolay olmadı. Yollar o ka- dar seyirci #le dolmuştu ki «45> daki- kalık bir mesafe tam dört sast sürdü Bir kaç gün sonra Barselondan har reket eden Osmanlı sefiri «Tartoseş ve «Segura» şehirlerinde ayni hara retle karşılandıktan sonra nihayet kralın bulunduğu «Grenjas ya geldi, O sırada İspanya tahtında 72 yar şında ihtiyar bir hükümdar bulunu- yordu. Üçüncü Şarl «Don Karlo dö Burbon» hayatının son senesini yaşı- yordu. Vasıf efendi kralla mülâkatı- rı şöyle anlatır: x.. Kralın teşrifatçılan ve tercümanlar ezilme gelip kralın arabasını getirdiler, Mihmandar olan bir kimse bizi merdiven « — Nihayet lâyıkı icra olunur. Avrupa Adetleri bizim devletimizde carl değildir» « — Başvekli le önce görüşmek Adettir. Dedi, mâcadele geçti. Netice dediğimiz gibi oldu. O zamanki Osmanlı ricali siyasi ha- yata bigâne olduğundan diplomasi münasebatta büyük müçkülât baş gösterirdi, Bazı Avrupa devletleri fevkalâde elçi sıfalile ve değerli he- diyelerle gelen 'Türk elçisine alelâde sefir muamelesi yapmak isterler ve bu ihtilâf her zaman tekerrür ettiği halde yine bir çaresine bakılmazdı. oğulları kemali inbisatlarından sarayın bahçesine indiler, Bir saat sonra namel humayunu kethü- damız makamında olan müzeyyen adamın eline verip biz de alay halinde saraya ha» Yoket etlik. Alay göyle tertip edilmiştir Önde namel humayumu başı üstünde tu- tan kethüde yürüyor, arkasında kral af- lesinden altı beyzade ile kendilerine mah» sus davul ve zurnalarnı çalan suvari ve 151 sene evvel Babıâli, vakanüvis Vasıf efendiyi fevkalâde elçilikle İspanyaya göndermişti. Dörtbuçuk ay İspanyada kalan Vasıf efendinin bu memlekette neler gördüğünü şu yazıda okuyacaksınız | i : ; i pi ni) i il sEelİR i ii # Min ii İLERİ i i i n zl ; 3 ii ii i i e ri si Japonyanın yeni bir kararı rin hareketini kontrol edecek Şanghay 13 — Japon setareti namı» na söz söylemeğe salâhiyettar bir zat niyetinde olduğu suretinde tefsir edil. malştir, Madam Şang - Kay - Şek Hong - Kong'a gitti Hong-Kong 18 (A.A.) — Madam Şang-Kay-Şek, bugün tayyare ile Han- kowdan buraya gelmiştir. B. Soongün Allesi eski Maliye nazırı 'T. V. Soong ve madam Şang-Kay-Şek'in Üç kız kar deşi halihazırda Hong-Kong'da bulun- zoaktadırlar, Mühim bir seyahat İngiliz kralının dayısı Londra 18 (AA.) — Valide kraliçe Mary'nin kardeşi kont Athlone'un kral İbnissuud'u ziyaret etmek üzere 4 şü batta Arabistana gideceği bildiriliyor. Portekize bir İngiliz askeri heyeti geliyor Uabon 13 (A.A) — İngiliz askeri heyetinin Lizbon'a 20 şubatta geleceği resmen bildirilmektedir. Almanyada bir tren bir kamyona çarptı, 3 kişi öldü Hamburg 18 (AA) — Einfeld is tasyonu civarında bir kamyon, bir sü Tat katarının lokomotifi altında kal mış ve içinde bulunan fiç kişi derhal ölmüştür. Lokomotif de bir miktar ha- Amerikada bir tayyare kazası Bir yolcu tayyaresi yandı beş kişi öldü Vaşington 13 (A.A.) — Samoa'dan alınan bir telsize göre, Panamerican Airways'ın Clipper tayyaresi, bir yan- gın neticesinde Samoa adalarının açığında yanmış ve içindeki beş kişi de telef olmuştur. Bir muş, nin yalnız enkazını almıştır. - Pagopago 18 (A.A.) — Avocet adın-