13 Nisan 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

— —— uzmanız AKŞAM GÜNÜN HADİSELERİ İngilterenin yeni bir müstemlekesi! İtalyanın Habeşistanı muharebeyle zapletmesi bütün dünyada mühim bir hadise teşkil etti; fakat Hind Urmmanına çıkan Kızıldeniz kapısının sağında bu. velveleli işler olup biter- ken, solunda «sessiz sadasız bir mu- harebe: cereyan etmiştir: İngilizler, ordular sevkederek, tay- yareler ve bombalar kullanarak Had- ramut'u fethetmişlerdir. .Muharebe- hin bir senedenberi devam ettiğini son gelen İngiliz gazetelerinden öğ- rTeniyoruz. Burade. iki bin senedenberi devam eden bir müstakil devlet var- dı, “yıkılmıştır. Büyük Brilanya im- paratorluğunz 60,000 kilometre mu- rabba bir ârazi ilâve edilmiştir. Fa- kat asıi ebemmiyetlisi, İngiltere Arap | yarımadasındaki diğer devletlerle de bağlantılarını kuvvetlendirmiştir. Hü- lisa, Kızıldenizini Afrika cephesinde İtalyanlar yerleşirken, o da Asya kı- yısına iyice temel atmıştır, Londra müzskerelerinde iki taraf mütekabilen biribirlerinin yaptığı bu işleri tasdik kararına vardığı anlaşı- yor. İngilterenin hiç gürültü çıkar- madan böyle bir faaliyette bulunma- #1 ve her şey olup bittikten sonra he- ticeyi ilân etmesi düny efkari üze- rinde bir sürpriz tesiri birakmiışlır. . Üdekemilerin zararlı asabiyeti? | Hatayda (toplanarak ğın Suriyeye aid bir «parça» olduğunu ilân etmişler! Usebeciler fazla asabiyete kapılmış!!! Ekseriya büyle asabiyetle kalkanlar zararin oturur. Aklı selim sahibi Su- Tiyeliler ise, Türk dostluğunun mane- vi kiyemetinin Hatayın taşından top- Tağından pek daha kıymetli olduğunu bilmektedirler... Lâkin kendilerinin bilmesi de kâfl değil! Evleri sopalı, gözleti azgınlık dumanile kapalı olanlara da bu gidi- gidiş. olmadığını anlatsalar... benin âsabını yatıştırsalar... F. Tonur Hariciye vekilimiz şerefine ziyafetler verildi B. Rüştü Aras bugün Mısır matbuat mümessillerini ka- bul edecek Kahire 12 (A, gün saat14 de hay ) —- Rüştü Aras bu- anat bahçesini gez- at 17 de Yugoslavya elçiliğinde Şe- refine verilen çaya giderek geç vakte kadar kalmıştır, Çayda Balkan mümessillerİnden baş- ka kordiplomatik ve Misir nazırları ve ecnebi ve yerli mümtaz şahıslar hazir bulunmuştur. Başvekil Semiramiste Rüştü Aras şerefine büyük bir ziyafet vermiş ve zi- yafeti parlak bir suare takip etmiştir. ü Aras yarın sabah matbuat mümessillerini kabul edecektir. Imar konseyi Dahiliye Vekilinin riyaseti altında bulunacak Ankara 13 (Telefonla) — Dahiliye Vekâletinde, Dahiliye Vekilinin reisli- ği altında İktisad, Maliye, Sıhhat ve İçtimat Muavenet ve Nafıa Vekâletleri- nin mümessillerile, müsteşarı, mahal- M idareler ve belediyeler bankası umum müdürlerinden mürekkeb olmak üze- re bir imar konseyi bulunacaktır. Konsey belediyelerin imar projelerini tedkik ve tasvib edecektir. Vali Ankaradan döndü Vali B, Muhiddin Üstündağ bu sa- balhıki ekspresle Ankaradan dönmüş- tür. Meşhur Rus mugannisi öldü Paris 12 (A.A.) — Pariste oturmakta olan ve bir kaç zamandanberi hasta bulunan meşhur Rus mugannisi ve dünyanın en yüksek basosu ve opera artisti Fedor Şalyapin bugün ölmüş- aaa or Son dakika Maktu satış mecburi olacak Satışta pazarlık yapanlar ağır para cezasına çarpılacak Ankara 13 (Telefonla) — Hükü- met,halk hayatının. en büyük derd- lerinden birini önlemek üzere çok mühim bir kanun - projesi hazırla- mıştır, Bu proje ile bütün Türkiye pazarlarında perakende alışverişte maktu fiat üzerine satış mecburiyeti | konulmaktadır. Satışı arzu olunan mal üzerine etiket koymak suretile flatlerde ale- niyetin temini ve maktu flatten aşa- ğı veya yukarı satışın menedilmesi cihetine gidilecektir. Perakende fiatler üzerindeki eti- | ketler hilâfına satış yapanlar hak- kında gayet ağır cezai müeyyideler konulacaktır. Bunlardan evvelâ çok ağır para ce- zaları ahmacak, tekerrürü halinde bu mikdar iki misline çıkarılacaktır, rm İİİ m Dün Geceki ve Bu Sabahki Haberler a Filistinde yeni hâdiseler Bir çok evler yağma edildi. bir polis dağa kaldırıldı Kudüs 12 (A.A.) — Tedhişçiler, ka- labalık merkezlerden uzak kasabalara © hücum etmekte devam ediyorlar. Ted © hişçiler Taberiye yakininde.kâin Tus” ran'da bir çok evleri yağma etmişler, * bir polis memurunu dağa kaldırmışs © lar ve bir çok ağaçları kökünden Sör” küp atmışlardır. Hayfa'da bir çok bombalar atmış» İ Jar, üç arabı yaralamışlardır Ankara 12 (Hususi muhabirimiz. | den) — İstanbulun imarı işinin ka- | bil olduğu kadar kısa bir zamanda tahakkuk etmesi için hükümetin yardımda bulunacağı bildirilmişti, Bu hususta bir kanun projesi ha- zırlanmıştır. Başvekil B, Celâl Bayar bu projeyi bizzat tedkik etmiştir. i Hükümet ilk sene İstanbula beş İ milyon Tira gibi büyük bir mikdarla yardımı kararlaştırmıştır. “Önümüz- deki senelerde yardımın devamı, hattâ artması düşünülmektedir. Hükümet, projenin hazırlanması- ni mucib sebebler Tâyihasında şöyle anlatmaktadır: «Bilhassz son asırların binbir âmil ve f tesiri, harb ve istilâların araya girmesi yüzünden harab ve bakımsız bir manza- Ta arzeden şehir ve kasabalarımızım imar plânlarına göre odüzetilmesi üzerinde hassasiyetle durulan mevzulardaudır. Türke er, bark olan her yerin sağlığın, temizliğin, güzell modem kül örneği olması, dalma gözönünde bulun- durduğumuz. Büyük Şefin toplu ifade ha- nde çizdiği programın tayin etliği he- derlir. Dünyalar durdukça güzelleşmeğe, İle- rilemeğe, medeniyet, sıhbai ve neşeye sid bütün socyal eserlere malik olmağa namzed ve hatâ mecbir olan İstanbul- | lerimizin bir plân sadlarla İmarına devlet bütçesinden yar- Gım edilmsej Sancak Suriyenin bir parçası İmişi, Usebeciler bunu bunu ilân ettiler tahriklerine devam ediyorlar Antakya 12 (Hususi) — Hatayda tahirikler günden güne yeni ve garip veçheler arzetmektedir. e Usebeciler kongresinde Sancağın Suryenin bir parçası olduğu ilân edilmiştir. Mahud Nebi Elazma tahriklerine devam et- mektedir. İttihadı Vetan! partisinde de bugün- lerde şayanı dikkat hareketler görül- İ mektedir. Bir taraftan ziyafetler ve- İ rilmekte, diğer taraftan da partiye gü- ya izci teşkilâtı yapılacak diye çapul- cular toplanmaktadır. Şimdiden 50 el- bise ile bir o kadar sopa tedarik edil- miştir. “Türk düşmanı Hasan Cebbare İtti- hadı Vatani partisinin genel sekreter- liğini üzerine almıştır. Partinin ga- yesi Hatayda karışıklıklar çıkarmaktır. Antakya 12 (Hususi) -— Cenevre ko- nuşmalarında partilerip ilgası ve par- tizanların silâhlarının istirdadı ka- rarlaştırılmış ise de aradan 25 gün geç- tiği halde bu yolda hiç bir hareket gö- rülmemiştir. Dağda gezer gibi eşkiya kıyafetli herifler sokaklarda dolaşmak- tadırlar. >. Kadıköyünde yangın Dün gece Meryem ana kandili yü- zünden Kadıköyde bir yangın olmuş- tur. ie Aynalıfırın soka- Eında üç katlı ahşab ve sarrat İspiro- ya aid evin üst katında Meryem ana kandili yüzünden yangın çıkmış ve binanın üst ketile çatı katını tama- İstanbul Belediyesi her yıl devlet bütçesinden yardım. görecek Mühim bir kanun projesi hazırlandı, yakında Meclise verilecek inin diğer tertiblerine münakale ya- sek Kamutayın tesvbine | İşlere | miştir ki: iktiam eden hükümet programında yer ir. Yakın krizlerin ve bası ümüllerin te-- siri atında gelirleri en esaslı günlük İş- lerine bile yetmiyecek kadar azalmış olan” belediyelerimizin bilhasa imar devlet tarafından ikdarı ve bu maksud- ia umum! müvazeneden yardım yapılma- sı zariertile sunulan proje tanzim edil- miştir. , Devlet bütçesinden ayrılacak yardım paralarının alâkadar bakanlık Gelegele- rinin de iştirâkile merkezde kurulacak | konsey kararile tayin olunacak yerlere ! dağıtılarak tahsis maksadı dahilindeki yerlere ve işlere sartedilmesi derpiş edil. | miştir. Yardım hisselerinin ; alâkadar belediye bütçelerinde açılacak mahsus fasla kaydi, bu fasıldan bütçenin diğer tertiblerine münakale bu maksadın temi- nine matuf müeyyidelerdendir.» Şehir ve kasabalarımızın en kısa bir zamanda (çehresini değiştirecek | olan bu projeye göre şehir ve kasaba- ların tanzimi ve ileri plânlarının tat- biki masraflarına karşılık olmak üze- re her yil devlet bütçesinden ayrıla- cak beş milyon lira İçbakanlıkça ta» yin olunacak yerlere tevzi oluna- caktır. Yardım hisserleri" alâkalı belediye bütçelerinde açılacak mahsu fasla bütçelerinde açılacak muhsus fasla pılması ve tahsis maksadı dışındaki sarfiyat icrası caiz olmıyacaktır. Demir cevherleri | elektrikle eritiliyor Ankaradaki enstitü modern bir hale geldi Ankara 12 (Telefonla) -- Bugün ma- den tedkik Ve arama enstitüsünde ye- ; ni tesis edileh İzabe atelyesinde Div- rikten getirilen demir cevheri nümu- ? nelerinin elektrikle eritilmesi tecrübe- | leri yapılmıştır, Tam bir muvaffakı- yetle neticelenen bu tecrübelerde ga- geteciler de hazır bulunmuşlardır. Bu münasebetle enstitü fen ve tedkik he- yeli reisi doktor B. Hadi Divrik de- — Divrikte meveud demir cevherinin miktarını asgari 15 milyon ton olarak tahmin ediyoruz. Bunun beş milyon ton kadarı yerin üstünde gerisi altın- da bulunuyor, Her türlü tedkikler bi- tirilmiş olduğundan yakında demir is- tihsalına başlanacaklır. Senede 500 bin ton cevher işlemek için tertibat al- maktayız. Bu suretle yalnız yer üstün- deki madenler 10 senede işlenilecek- tire Zonguldak Bivelınmda sel. lerin tahribatı Ankara 12 (Telefonla) — Şehrimize ! Ingiliz - Italyan itilâfı cumartesiye neşredilecek Paris 13 — B.Butli ile Lord Roma 13 — İngiliz - İtalyan itild- 4 İrgram, İngiliz-İtalyan ihtilâfını dün!) fının İtalyanca ve İngilizce metinle son bir defa gözden geçirmişlerdir. İtilâr metinlerinin yazılmasına de- vam edilmektedir. Bu tahrir işi per- şembe ve yahut cuma günü bitirile- cek, itilâfname de cumartesi günü parafe edilecektir. vaziyet vahim Nazırlar paskalyada Pragdan ayrılmıyacaklardır Prag 13 — Nazırlar, paskalya yor- tuları esnasında Pragdan eyrılma- mağa karar vermişlerdir. Çekoslovakyanın O kuruluşundan- beri ilk defa olarak cumhuriyet bay- ramı 1 mayısta tesid edilmiyecektir. Londra 13 — Bu sabahki gazete- ler, Çek.mszırlarının paskalya yor- meleri ile üzün uzadıya meşgul olu- yorlar ve bu kararda, Çekoslovakya- da vaziyetin nisbeten vahim olduğu- na dair bir işaret görüyorlar Japonya #favassut mu istedi? Bu hususta haberlerin doğru olmadığı söyleniyor Tokyo 12 (A.A) —Çin - Japon Ahtilâfında Japonyanın İngiltere hü- kümetinin tavassutunu (istediğine dair Londradan verilen haberler, Hariciye Nazırının mümessili tarafın- dan katiyetle tekzip edilmiştir. Bu zat resmi veya yarı resmi şekilde bu husustâ hiç bir teşebbüs yapılmadı- ğını kaydetmiş ve demiştir ki; — Bu haberin propaganda alniik maksadile Çinliler tarafından işda edildiğine şüphe yoktur. Çinlilerin muvaffakıyetleri ve İngiliz gazetelerinin mem- nuniyeti Londra 12 (A.A) — Bütün gazete- ler Çinlilerin askeri muvaffakıyetle- rinden“dolayı memnuniyetlerini be- yan etmektedirler. İhtilâfm başlangı- cındanberi Japonyanın felâketle ne- ticelenecek bir işe teşebbüs ettiğini Iddia eden Taymis gazetesi bilhassa memnun görünmektedir. Sovyet toprakları üzerinde Japon tayyareleri uçtu biri tevkif edildi Moskova 12 — Dokuz Japon tay- yaresi 11 nisan öğleye doğru Sovyet gelen haberlere göre son günlerde Zon- guldak havalisinde seller bazı şoseleri tahrip etms'ti. Bu cümleden blarak Bartin - Safranbolu yolunun 158 met zelik kısmı tamamen Fatimoğlu mev- kündeki kısım da kısmen tahribe uğ- ramıştır, Seller Bartin ırmağını da ta- şırmış ve ırmak altı metre yükselmiş- tir. Bu yüzden etraftaki arazi tama- men şu altında kalmıştır, Devrek - Reşadiye yolu üzerinde de SİZE a Ge miimmleme hududu üzerinde uçmuşlar ve Man- çuriden gelen iki Japon tayyaresi de * bunlara #tihak etmistir. Tayyareler Sovyet avci tayyareleri tarafından geri çevrilmiştir. Japon tayyarelerin- den biri hudud içinde yere inmeğe mecbur olmuş ve tevkif edilmiştir. Bu hadise üzerine esaslı tahkikata girişilmiştir. Hariciye komiserliği Ja- ponya Hariciye bakanlığı nezdinde protesto etmeğe Tokyo büyük elçisini maun atenletim tularını Pragda geçirmeğe karar ver- | | | rinin karşılaştırılmasına devam edi- Uyor.. Bu karşılaştırma yarın bite- cektir. İtilâfname ağlebi ihtimal et- martesi günü İngliz ve İtalyan g8- zeteleri tarafından ayni zamanda neşredilecektir. j Çekoslovakyada | Yeni Fransız kabinesine mali salâhiyet verildi 12 reye karşı 508 reyle kabul edildi Paris 13 (Akşam )— Fransız mebu- san meclisi gece İçtimaında, hüküme- tin istediği mali salâhiyet projesini müzakere etmiştir. B, Daladye SÖZ | alarak demiştir ki: * — Bu Saatler vatanın mukacddera- | ta için çok ağırdır. Eğer bize itimadı- nız yoksa bizi derhal deviriniz. Uzun bir müzakereden sonra meclis mali salâhiyet projesini 12 reye karşı 568 reyle kabul etmiştir, Federasyon Rojdbliken müstenkif kalmıştır, Âyan da bugü projeyi kabul edecektir. Avusturyada intiharlar Eski Harbiye nazırı da a intihar etti Viyana 12 — Yarı resmi bir membadan bildiriliyor; Sabık federal Avusturya ordusundan sabık Harbiye nazırı general Zehner, evinde intihar etmiştir, Fevkalâde mahkeme azası si- fatiyle general Zehner, 1934 temmuzu hâdişelerini müteakip bir çok nasyo“ nal-sosyalist hakkında idam kararı ver“ mişti. Generalin intiharının bu sebep- ten olup olmadığı daha malüm değil- dir. Franko kuvvetleri ilerliyor Morallas 12 (AA.) — Frankoculer bu mıntakada bugün şiddetli bir taar- ruza geçmişlerdir. Bu tsarruz doğrudan doğruya Vi- naraz ve denize giden yol üzerinde de- ğ gil, bilhassa bu yolun cenubunda in- kişaf etmektedir. Kabı köyü ve bu kö- yün ilerisinde bulunan tepeler işgal olunmuştur. Turnel dağlarındaki Frankocula? mevzilerine karşı hükümetçilerin yap tığı bir mukabil taarruz e püs“ kürtülmüşlerdir. Türk-Amerikan ticaret anlaş“ maları görüşmeleri Ankara 12 (Telefonla) — Amerikan ticaret heyetinin orta Anadoluda kısa bir tedkik seyahatine çıkması hasc- bile birkaç gün tehire uğramış olan ti“ caret anlaşması müzakerelerine heye“ tin buraya dönmesi üzerine bugün tef“ rar devam olunmuştur. Heyet azası s€* yahatleri esnasında Ereğli ve Kayseri bez fabrikalarını da gezmişler ve bu iki fabrikada gördükleri mükemmeliyet* ten dolayı memnuniyetlerini izhar et- mişlerdir. 5 siz Yeni Mısır meclisi açıldı Kahire 13 — Röyter ajansının muhabiri bildiriyor: Kral Faruk yeni parlâmentoyu mutat merasimle ki mıştır,